Bausastra Jawa, Poerwadarminta, 1939, #75 (Bagian 10: H)

H

habib ~ harimong.

habib :

(A) kn trahe Nabi Moehamad (wong Arab sing isih darah).

hade :

kw. ak seje, kliru, mokal.

hadyan :

kw bêndara; kc. rahadyan.

hajat :

(A) kn kêndhuri; kc. kajat.

hajêng :

kw rahayu, slamêt; kc. hayu, ajêng.

haji :

(A) kn wong sing jiyarah mênyang Mêkah; kc. kaji.

hadha :

kw ninggal, ngadêg.

hadhang :

ka-[x] kw kêpalang, kapêpêtan, kacandhêt.

hak :

I (A) kn wêwênang ndarbèni; kc. khak, kak. II (W) kn: canthelan.

hakekat :

(A) kn kanyataan; kc. khakekat, kakekat.

hakim :

(A) kn jaksa (babagan agama); kc. kakim, khakim.

hal :

I (A) kn kaanan, prakara; kc. kal. II (W) kn: wêsi putih lêlêmbaran .

hala :

(S) kw wluku.

halal :

I kw kêsusu. II (A) kn: kêna linakonan, ora haram; kc. kalal.

halal-bahalal, halal-balal :

(A) kn padha dene njaluk pangapura (salaman ut. ujung ing mangsa lêbaran).

halang :

kw ar. gêgaman.

halat :

(A) kn walat.

hale :

kw. ak kliru, luput; kc. hade.

halêp :

kw endah, bêcik.

haliman :

(S) kw gajah.

haliwawar :

(S) kw prahara.

ham :

(W) kn daging babi asinan.

hamba :

kw 1 batur; 2 aku; kc. amba.

hamham :

kw mêsthi, yakin.

handhêl :

(W) kn dagang.

handhêlar :

(W) kn sudagar.

handhuk :

(W) kn bngs. kacu dianggo ngêlap yèn adus lsp.

hangsa :

(S) kw banyak gêdhe; cs. 7.

hara :

kn sabawa ngêlokake.

haraka :

I (S) kw kalung. II kw: 1 wohan, jambe; 2 pisuguh.

haram :

(A) kn kharam, karam.

harana :

(S) kw njupuk, nggawa.

harda :

kw bangêt; kc. arda.

hari :

I (S) kw singa. II kw: dina.

harimong :

kw macan. (hari = singa; mong = macan).

--- 166 ---

harina ~ hwan.

harina :

(S) kw kidang.

haruhara :

kw bingung, gègèr; kc. ruhara.

harsa :

(S) kw bungah, sênêng; kc. arsa.

harsaya :

(S) kw bungah, sênêng; cs. 5.

harsuka :

kw bungah.

hasil :

(A) kn pamêtu; kc. asil, kasil.

hasita :

mang-[x] kw ngguyu.

hasta :

(S) kw tangan, tlale; kc. asta.

hasti :

(S) kw gajah; cs. 8.

hawa :

I kn gas ngramyang kang mênuhi (nglimputi) jagat. II kn: karêping ati (marang piala); nguja [x]: nguja karêping ati. III ka-[x] kw: karusak.

hawa-nêpsu :

kn dêrênging ati (marang piala).

hawan :

kw dalan; ma-[x]: mlaku, nênunggang.

hawani :

kw bumi.

hawêr :

mang-[x] kw nangkis, nanggulang.

hawin :

mang-[x] kw nggawa.

hèg, hèk :

(W) kn pagêr (wêsi, kayu).

hèl :

kw sayah, kêsêl, rêkasa.

hèlêp :

(W) kn pambantu (carik pambantu).

hèm :

(W) kn klambi rangkêpan.

hema :

(S) kw êmas.

hèngsèl :

(W) kn kupon ing lawang; kc. èngsèl.

hèr :

I kw banyu; kc. èr. II ang-[x] kw: ngêntèni, lèrèn.

hèr-gêni :

kw ar. intên (mirah).

hèr-tali :

kw kali.

hèr-tambang :

kw kali.

hètu :

kw mula, jalaran, sêbab.

hêb :

kw. ak aub, eyub; mang-[x]: ngeyub, ndhêlik.

hê-êh :

pc iya.

hêlang :

kw wulung.

hêm :

kn sabawa nelakake gumun lsp.

hêni :

kw wêdhi.

hêning :

kw bêning.

hênu :

kw dalan.

hêr, hir :

pc menggok (ngabani sapi).

hêrêt :

mang-[x] kw. ak nyangga, nduwa.

hêt :

mang-[x] kw. ak ndhêlik.

hibêk :

kw kêbak; kc. ibêk.

hidhêp :

kw pangêrti, pikiran, gagasan.

hikayat :

(A) kn crita.

hikmat :

(A) kn kawicaksanan, iguh, kasêktèn; kc. kêmat.

huma :

(S) kw salju, mêndhung; kc. ima.

himalaya :

(S) kw gunung.

himawan :

(S) kw gunung.

hina :

(S) kw asor, nistha; kc. ina.

hinabudi :

(S) kw budi asor, bodho.

hinayana :

(S) kn ar. madab sêmpalan agama Buda.

hira :

kw intên.

his :

I pc alon-alon! (ngabani sapi, kêbo lsp). II kw: rêmbês; humis: rêmbês, mili.

hita :

(S) kw. ak piguna, kabêcikan.

hiwag :

kw. ak wadi; hiniwag: winadi, dhêdhêmitan.

Hyang :

kw 1 dewa, sêsêbutaning dewa; 2 ([x] Suksma, [x] Widi) Allah.

hyas :

ma-[x] kw macak, ngrêngga; pa-[x]: pêpaès, pacakan.

hyun :

kw arêp, gêlêm; a-[x]: arêp; kc. yun.

hlam-hlam :

kw bêcik, kc. lamlam.

hub :

kw kc. hêb.

hukum :

(A) kn 1 wêwaton, anggêr; 2 pangadilan, pancasan, pidana; kc. ukum, kukum.

hulu :

kw 1 êndhas; 2 pangarêp; kc. ulu.

hulun :

kw 1 batur; 2 aku; kc. ulun.

hum :

I (A) kn umum, kaprah ing akèh. II kw. ak: rêmbug; ma -[x]: ngrêmbug.

hunur :

kw gumuk.

hup :

(W) kn lurah, kêpala; up. [x] upas, [x] mandhor.

hure :

kn sabawane surak.

hurmat :

(A) kn pangaji-aji; kc. urmat, kurmat.

huruf, hurup :

(A) kn aksara (Arab).

hus :

pc sabawane ngelikake.

huse :

(W) kn hure.

huti :

(S) kw. ak kurban, sajèn; cs. 3.

Hutipati :

(S) kw (ratuning kurban) Bathara Guru.

homa(n) :

(n) (S) kw sajèn, kurban; pahoman: sanggar palanggatan.

hop :

pc mandhêg!

hos, hinosakên :

kw disêngkakake, diêtog sarosane.

hospital :

(W) kn papan kanggo mulasara wong lara.

hotèl :

(W) kn omah panginêpan.

hoti :

kc. huti.

hrada :

(S) kw. ak blumbang, kali.

hrêdaya :

(S) kw. ak ati.

hru :

(S) kw panah; cs. 5.

hruk :

mang-[x] kw. ak nêmpuh.

hwab :

mang-[x] kw. ak angop.

hwan :

ang-[x] kw. ak angon.