Sêrat Bantên, British Library (Add MS 12304), 1787, #1036 (Pupuh 01–13)

Sêrat Bantên[1]

--- [f. 2v] ---

1. Pangkur

1. sinami sêkaring ngarsa | dyan tri săngka winuruk dèn nrêpati | ing warsa Wawu kang tèngsu | Rajab kaping nêmira | Anggara Pon wuku Langkir ringkêlipun | jalma ing măngsa kêsanga |[2] srêng bêdhug wêdharing tulis ||[3]

2. nênggih ingkang ginupita | dyan warnanên nêgara ing Batawi | jêng pangeran kang winuwus | kalayan pun kapitan | mangkya wontên pamiraos kang tan arju | nênggih ing măngsa punika | pun kapitan nulêd bêdhil ||

3. sênjata gêng dipun pasang | mimisipun ngungkuli dalêm puri | jêng pangeran langkung bêndu | anulya ingutusan | tinakenan kang dadya darunanipun | nulêd bêdhil tanpa warta | mimise ngungkuli puri ||

4. aturira pun kapitan | ngasih-asih nuhun apuntên gusti | sisipe ing dasihipun |

--- [f. 3r] ---

pun Ganar abdi tuwan | lagya wuru tan kantênan polahipun | kawula botên uninga | têmbe kawula abukti ||

5. ri sampun katur sêdaya | ing utusan sêmana nulya prapti | pinundhutan dhêndha sèwu | reyal nulya sosokan | cêndhêkipun ing purwa kăndha puniku | kapitan ingkang winarna | karywane sok ambêdhili ||

6. pakuwon kang dipun tembak | samya gègèr winalês dipun bêdhil | gantya tembak ramenipun | tan wontên kang kasoran | punggawane anênggih jêjulukipun | awasta Ki Mantakarsa | lawan Tanukarsa malih ||

7. kalawan Ki Wargayuda | Nalapraya punika kang winilis | kalawan Kyai Kêdhawung | Bayanggati prawira | ya ta ngucap tan ana wêkasanipun | wus lawas sok salin tembak | tan ana wêkasing jurit ||

8. wus amit Ki Nalapraya |

--- [f. 3v] ---

Bayanggati amit marang ing gusti | kawula amit pukulun | amiyosana yuda | yèn mêngkatên botên wontên wêkasipun | mênawi gusti kawula | kadugi amba lêbêti ||

9. angandika jêng pangeran | iya mara yèn sira wus kadugi | kaya priye tingkahipun | mimise kaya udan | awatsêkar[4] Bayanggati gih pukulun | nadyan silih mêngkatêna | mênawi barkahing gusti ||

10. sampun pêpêk kang gêgaman | punggawa gung lir singa galak wani | sêdhêng tumon mangsanipun | kadya sura dênawa | tumon măngsa swaranipun angrik nguwuh | mêngkana upamanira | punggawa myang para mantri ||

11. enjing bètèng dipun sêrang | Bayanggati karsanya anglêbêti | dèn wawa kuwanènipun | Kumpêni wus prayitna | bêdhil tinggar mimisipun kumarutug | tibane lir

--- [f. 4r] ---

pendah udan | nibani sajroning baris ||

12. ya ta Kyai Nalapraya | kancanipun mara Ki Bayanggati | binêdhil tan kandhêg laju | mara datan wigêna | Bayanggati tan angsal marga wus kêmput | kang wadya akathah pêjah | tanapi kang nandhang kanin ||

13. nanging tan suda karsanya | pirang-pirang dina tansah ajurit | mênêng yèn kalaning dalu | sakathahing punggawa | tinimbalan ing alun-alun akumpul | kinèn samya dhêdhaharan | punggawa lan para mantri ||

14. kawarta ing Surasowan | samya gunêm nênggih Pangran Pêpati | lan Pangeran Mênggala gung | myang sakèhing sêntana | kang ginunêm prayoganira ing laku | Jêng Pangeran Pringgalaya | arsa ambantuèng jurit ||

15. Pangeran Ranamênggala | nyêndhêk karsa sêmuning tyas bang-bang pring | hèh ki raka

--- [f. 4v] ---

karsaningsun | dawêg samya pinapag | Jêng Pangeran Pêpati aris amuwus | lah iya yayi mufakat | kayapa maliha yayi ||

16. ya ta Pangeran Mênggala | angandika mring sakèhing kang mantri | dandana pêrau agung | mangsah marang Jakarta | dipun aglis samakta sênjatanipun | ya ta sakèhing punggawa | baita sampun rinakit ||

17. kang lumampah mring Jakarta | senapati Jêng Pangeran Pêpati | kang rayi pangiwanipun | Jêng Pangeran Mandura | kang jêjênêng Pangeran Sabrang Lor iku | lan Kyai Kali namanya | ingiring kang para mantri ||

18. Tumênggung Yudanêgara | layan malih Ki Dêmang Sastrapati | nênggih senapatinipun | Ki Tohjiwa ingaran | lan Kiyai Wadwaaji malihipun | lan Tumênggung Ănggabaya | miwah ingkang para mantri ||

19. kang kinèn mintar saksana | kang dhinèrèk yèn prapta [pra...]

--- [f. 5r] ---

[...pta] ing Bêtawi | kang ingaran êmban rangkung | mênggêp anandhang jênar | tinitihan korab kêkalih gung-agung | lêlanang ika sêsanga | miwah tênggang datan kari ||

20. samakta sênjataning prang | umbul-umbul Jêng Pangeran Pêpati | tunggulwulung cirinipun | nênggih wênara pêthak | sampun layar sakèhe punang prêrau | ing marga datan winarna | sampun prapta ing Bêtawi ||

21. kocapa kang lagya aprang | maksih rame tan ana kang katitih | ya ta kèndêl kalihipun | sapraptaning utusan | Jêng Pêngeran Pêpati pan mêntas sampun | kang dèn iring Nyai Êmban | wali jêne nandhang samir ||

22. Pangeran Jakarta majar | dawêg bage pangeran dika kalih | tumulya Nyi Êmban Rangkung | mara dhatêng ngajêngan | aris matur manêmbah Nyi Êmban Rangkung | kawula gusti dinuta | sampeyan dipun aturi ||

--- [f. 5v] ---

23. dhatêng nagri Surasowan | pra sêntana langkung onêng ing galih | sêntanèstri miwah kakung | sêmangipun kalintang | siyang dalu mung paduka kang winuwus | kang mugi pinanggihêna | paduka lan para gusti ||

24. sapamucang tan ngandika | tăndha bêndu jaja lir wora-wari | nanging ingampah sinamur | dangu-dangu ngandika | sun tarima saking sihe anak prabu | nanging ingsun durung arsa | yèn mundura ing ajurit ||

25. pan maksih cuwa tyas ingwang | myang punggawa durung ana katitih | padha maksih karêpipun | lagya birai ing prang | matur aris manêmbah Nyi Êmban Rangkung | gusti nadyan mêngkatêna | amunga kang para mantri ||

26. Pangeran Pêpati mojar | inggih yayi tan wontên dedenèki | ature pun Êmban Rangkung | inggih kadya punika | Jêng Pangeran Sabrang Lor nambungi [na...]

--- [f. 6r] ---

[...mbungi] wuwus | liyane saking punika | kawula tumut ngaturi ||

27. nahan gantya cinarita | kawarnaa kang anèng Surasaji | Jêng Pangeran Mênggala gung | miwah sakèh nayaka | myang punggawa lêlurah bêbêkêl iku | padha ingundhangan dandan | karya padalêman bêcik ||

28. mêngkana Kangjêng Pangeran | Mênggala gung dandan rahina wêngi | karya padalêman agung | ing Jampalaon ika | samaktane rinakit dalêming ratu | mapan samakta sêdaya | abah-abahing pawèstri ||

29. têkaning kang abah-abah | ing jro pawon sakalir wus cumawis | tan wontên sangsaranipun | tan ana ingkang ilang | ya ta sampun pêpêk sangkêp sri dinulu | pangran langkung ngarsa-arsa | mring êmban antuka kardi ||

30. kocapa malih Jêng Pangran | ing Jakarta lagi

--- [f. 6v] ---

dipun ririhi | dening paman kalih wau | kathah pituturira | dawêg gusti sampun dangu anak prabu | sampun lami lampah ingwang | pasthi dipun apti-apti ||

31. Pangeran Jakarta mojar | inggih paman dika mantuk rumiyin | kawula benjang sumusul | dèrèng lêga tyas ingwang | ing ayuda yèn dèrèng tutug ing laku | Pangeran Sabrang Lor mojar | bok sampun manjangkên jurit ||

32. anak prabu èngêt kula | duk Pailir[5] sampeyan ingkang napih | yèn sampuna tuwan tulung | kathah punggawa risak | lan malihe sampun sasêtyan karuhun | kalayan Pangran Mênggala | tanapi kang para siwi ||

33. sêmana Pangran Jakarta | lilih ing tyas lir kêna guna sari | têka anut ing pitutur | inggih yèn dika paman | ngarsakakên risaking Jakarta iku | kawula datan lênggana | ing sakarsa sun umiring ||

--- [f. 7r] ---

34. Pangran Jakarta ngandika | animbali sakèh punggawa mantri | sêdaya pan sampun rawuh | Kiyai Mantakarsa | lan Kiyai Tanukarsa sarêngipun | lan Kiyai Wăngsayuda | tanapi Ki Bayanggati ||

35. miwah Kyai Nalapraya | myang Kiyai Pangêndhagan tan kari | tanapi Kyai Kêdhawung | kang sami nèng payudan | angandika Pangeran Jakarta asru | hèh sakèh punggawaningwang | besuk kang dadi bupati ||

36. ing nêgara Bantên ika | nora nyilib kang dadi ratu benjing | iya anak putuningsun | ingkang jumênêng nata | sagung ingkang punggawa sarêng turipun | alêrês kang pangandika | patikbra gusti umiring ||

37. apanjang lamun winarna | sampun minggah Jêng Pangeran Pêpati | Pangeran Jakarta sampun | migah[6] dhatêng baita | tan kawarna ing marga pan sampun rawuh | Pangeran Mênggala mapag | pra sêntana datan [da...]

--- [f. 7v] ---

[...tan] kari ||

38. tanapi para punggawa | miwah mantri lurah bêbêkêl ngiring | rame ingkang samya mêthuk | kathah dadya tontonan | Jêng Pangeran Mênggala Pangeran Ratu | angadhang ing candhiraras | sapraptanya dyan kinanthi ||

39. Kangjêng Pangeran Mênggala | munggèng kanan Kangjêng Pangeran Gusti | nganthi munggèng kiwanipun | dening para wanodya | dipun kanthi samining wanodya agung | lampahira munggèng ngarsa | gumrêbêg kang wong umiring ||

40. Pangeran Mandurarêdya | akêkanthèn lan Pangeran Pêpati | myang sêntana ingkang rawuh | kang saking Surakarta | ingaturan sêdaya mring dalêm agung | sapraptaning dalêm pura | atata prêsamya linggih ||

41. Jêng Pangeran Ratu sigra | lan kang rayi angrangkul pada kalih | mring Pangran Jakarta gupuh | sakèhe para paman | miwah bibi samya ngrangkul ngêlus-êlus | samya onênge kalintang | alami [a...]

--- [f. 8r] ---

[...lami] datan kapanggih ||

42. putra saking Surakarta | Kangjêng Ratu Martakusuma nênggih | lan putra kalih kang jalu | Tubagus Adikara | lan Tubagus Aryasuta kang wrêruju | ingêmban tinimbal-timbal | mring sagung pra sêntanèki ||

43. apanjang lamun winarna | aris matur Kangjêng Pangeran Gusti | rama yèn sêmbadèng kayun | kawula ngaturana | padalêman ing Jampalaon puniku | cêndhêke punang carita | pangeran mangkat tumuli ||

44. dhatêng Jampalaon ika | manggih dalêm sakalir wus sumaji | tan wontên sangsaranipun | warnanên pra punggawa | nênggih wau sêdaya kang samya tumut | awasta Ki Mantakarsa | kalayan Ki Bayanggati ||

45. lan Kiyai Tanukarsa | Nalapraya Wrêgayuda[7] tan kari | tanapi Kyai Kêdhawung | Ki Dêmang Surèngrana | myang Ki Êmas Suryapati datan kantun | miwah Kyai [Kya...]

--- [f. 8v] ---

[...i] Wăngsayuda | myang Kyai Răngga tan kokih ||

46. tanapi Ki Pangêndhagan | datan kari samya tumut ing gusti | sampun têntrêm lungguhipun | eca manahing wadya | sinêkayun wong Jampalaon puniku | sigêgên datan winarna | jêng pangeran sampun krami ||

47. nênggih kalayan kang putra | Jêng Pangeran Răngga ing Singasari | panakawan kathahipun | gangsal kang kinasihan | dipun jênêngakên dawêg kramanipun | karuhun Ki Wăngsadipa | kalayan punika malih ||

48. winastan Ki Narawita | Ki Tumênggung Wirautama nênggih | Ki Kandhuruhan puniku | Ki Răngga Wirapatra | gih punika panakawane sang prabu | kang tansah anèng ngajêngan | kang sabên tinari-tari ||

49. kawarnaa pun Wêlănda | ing Jakarta dandan rahina wêngi | bètèngira sampun kukuh | bêdhilipun naratag | agêng-agêng majêng mangetan mangidul [mangi...]

--- [f. 9r] ---

[...dul] | mangulon mêngalor ika | rahina wêngi abaris ||

50. anênggih sêngkalanira | risakipun ing Jakarta nêgari | tanpa warna tatanipun | ing jalma tan winarna |[8][9] laminipun antarane duk winangun | carita sinungan têmbang | alame Ki Sastrasandi ||

51. nahan gantya cinarita | ri sampunnya Jêng Pangeran Bêtawi | palênggah ing Bantên wau | ya ta ingkang kocapa | Jêng Pangeran Ratu kathah putranipun | saking padmi lan ampiyan[10] | pan samya pêputra nênggih ||

52. ingkang winarna ing gita | kangjêng gusti punika ingkang rayi | ya ta kang putra cinatur | anênggih Jêng Pangeran | Răngga Singasari iku wastanipun | patutanira pan gangsal | kang sêpuh Pangeran Pêkik ||

2. Asmaradana

1. kasmaran dhatêng pawèstri | Ratu Dèwi Ratu Mirah | lawan [la...]

--- [f. 9v] ---

[...wan] Ratu Ayu kaot | lan Pangeran Bantên ika | ya ta malih pêputra | saking paminggir puniku | Pangeran Sutamênggala ||

2. Ratu Gêdhong ingkang siwi | Ratu Balingbing kang nama | lan Ratu Dalêm wastane | lawan Pangeran Mandura | Kangjêng Ranamênggala | Ratu Êlor Ratu Kidul | lan Tubagus Sêminingrat ||

3. Pangeran Wiratmatèki | lan Pangeran Danuwăngsa | lan Pangeran Prabangsane | èstri nama Ratu Pandhan | Pangeran Wirasuta | Pangeran Wirasmarèku | layan Pangeran Janingrat ||

4. Ratu Citra Ratu Sêndhi | jalu Pangeran Diwăngsa | Pangeran Suta kang anèm | kang tunggal saibunira | kang nama Ratu Pacar | Ratu Jayasêntikèku | Ratu Kulampok Tubangsal ||

5. Ratu Salamah kêkasih | lan Ratu Rêtna punika | Ratu Khasan Ratu [Ra...]

--- [f. 10r] ---

[...tu] Khusèn | Ratu Pojok ingaranan | lan Ratu Ragil ika | Ratu Jumput kang jêjuluk | pan tigang dasa sêsanga ||

6. ya ta Jêng Pangeran Pêkik | ingkang amongmong kang eyang | punika ing salamine | nênggih Pangeran Mênggala | mêngkana caritanya | Jêng Pangeran Mênggala gung | pagunêman pra sêntana ||

7. jalu kalayan pawèstri | ngandika Pangran Mênggala | sapa pantês prayogane | iku kang kita alapa | ingkang pantês dadia | kramane Pangeran Bagus | kang prayogya pramèswara ||

8. Pangeran Pêpati angling | nênggih pamilih manira | rayi sing Jakarta darbe | putri ayu tur sêmbada | Ratu Martakusuma | punika jêjulukipun | warnanya pantês dadia ||

9. sêsotyaning dalêm puri | matur Pangeran Mênggala | yèn sampun mufakat kabèh | manira

--- [f. 10v] ---

angaturêna | malêbêt manakawan | ing rayi Jakarta iku | sampun katur ingkang putra ||

10. Pangeran Jakarta nênggih | kalintang dènira suka | tumingal dhatêng mantune | sampun lami pêpacangan | dèrèng dèn panggihêna | ngantos wêwangunanipun | pangangge lan padalêman ||

11. barang niskaraning kardi | apan nênggih kangjêng rama | botên tumut amiraos | sinrahkên karya sêdaya | Dyan Pangeran Mênggala | karya alit miwah agung | parêng Pangeran Pêpatya ||

12. sampun brêstha kèhing kardi | sakathahing wêwangunan | baya gatra ing panggihe | uwar marang padêdesan | kinèn samya dhatênga | ya ta panggih karywa arju | orêg kang wong sanêgara ||

13. suka sakèh kang pra mantri | myang sêntana lan punggawa | jêng gusti binayangkare | apa ingkang nora nana [na...]

--- [f. 11r] ---

[...na] | sangkêp ingkang tontonan | langkung ebat kang andulu | myang amêng-amêngan sabrang ||

14. wong Cina miwah wong Êncik | wong Kêling wong Lampung ramya | ngaturi kasukan kabèh | atanapi wong Wêlănda | Anggris samya pêpadan | sampun palasta rahayu | puh durma salin carita ||

3. Durma

1. amênuhi sang nata dènnya kasukan | wêtawis sangang warsi | Suhunan Mêtaram | wruh Pangeran Jakarta | sampun atilar nagari | wus wong Wêlănda | ing mangke kang gêntèni ||

2. Kangjêng Sultan Mêtaram nulya utusan | anglurug ing Batawi | kinèn ayudaa | aran Ki Baurêksa | akathah wadya kang ngiring | mantri punggawa | saha wadya lumiring ||

3. tanpa wilis kang wadya kêthèn alêksan | bala saking Mêtawis |

--- [f. 11v] ---

tan kawarnèng marga | wus prapta ing Jakarta | sêmana anulya jurit | Ki Baurêksa | lir singa galak wani ||

4. sinêngkalan dènira kang apus gita | lir buta tatanèki |[11] anibèng buntala | lamine măngsa ika | aywa malintang sêsilir | tan pedah sira | yèn tan wruha ing wèsthi ||

5. duk sêmana Sri Bupati Surasowan | lagya agunêm sami | akarsa utusan | kinèn anugurana | ing Tanggêran watêsnèki | ingkang tinaha | mênawi wong Mêtawis ||

6. gawe êlok tambang balik sri mêngkana | karane dèn cawisi | kang kinèn punggawa | tugur anèng Tanggêran | kang kinarywa senapati | jêjulukira | Tumgung[12] Wirautami ||

7. kancanira Kyai Răngga Wirapatra | nênggih punggawa kalih | kang kinăndha-kăndha | pracayane sang nata | pamicara myang kuwani [kuwa...]

--- [f. 12r] ---

[...ni] | asring cinoba | winidik dening gusti ||

8. ya ta rame kang prang sadina-dina |[13] wong Mêtaram katitih | kathah ingkang pêjah | dèn tembak sing palatar | myang panuwêk tinggar nênggih | baris kang têbah | dèn tembak mali-mali ||

9. kalăntaka mriyêm kang kinarywa nembak | wong Mêtaram katitih | nora kêna mara | kewuhan Baurêksa | polahe dènira jurit | tan kêna molah | parêk adoh dèn bêdhil ||

10. pitung wulan lamine dènira yuda | tan ana măngga pulih | wadya kèh kacurnan | tan ingetang kang pêjah | wus angênês wong Mêtawis | Ki Baurêksa | kurda mahambêk pati ||

11. enjing nêmbang têngara mangsah ing yuda | sakèh punggawa mantri | kabèh samya prapta | sêdyanya Baurêksa | arsa lumêbêt awani | sing lawang kutha | arsa dipun wadungi ||

12. kang sawênèh arsa

--- [f. 12v] ---

mêmènèk kewala | sigra ăndha rinakit | sawênèh akalnya | ana agawe tampar | karsanira dèn uncali | dèn go rambatan | minggah nurut têtali ||

13. kathah kang wong prêsamya arêbut akal | karêpe wus kajodhi | Baurêksa mojar | hèh payo batur kănca | mung iki petangan mami | apêsing kofar | kuwat kita samangkin ||

14. Wirayuda Wiragalba Wirakuswa | Wirakonjara malih | wus rêmbag sêdaya | mantri miwah punggawa | lurah bêkêl aja kari | kulon mêtua | sêrangên dipun wani ||

15. Singarêksa Singagalba Singabraja | lawan Singagintiri | iku sarewangnya | lurah lan bêkêlira | punggawa kalawan mantri | mêtuwèng wetan | têka rangsêgên wani ||

16. Yudahita Yudagatra Yudapraya | kalawan Yudagati | myang sarewangira [sare...]

--- [f. 13r] ---

[...wangira] | milua mring manira | mêtu kidul kita mangkin | kita pajupat | drapon bingunging jurit ||

17. hèh wong batur aja na sira pêpeka | lan aja sira lali | aja na kang tinggal | bêbêsêl pajimatan | wêwêsèn gandhu waringin | mastika kêrang | buntêt keyong kêmiri ||

18. Kyai Baurêksa matêk jayanira | hong murangrang-muringring | tugu mani munya | sun bandhang sun bandhunga | rêp sirêp sakèhing muni | sakèhing braja | punglu tan anêdhasi ||

19. kang wong fêkir santri wus samya mêmaca | sêdyanya aprang sabil | sakèh kabisanya | donga kang dipun waca | anênêdha ing Ywang Widi | muga kabula | dèn kuwatêna mami ||

20. sampun tutug dènira samya mêmaca | dèn srahakên ing widi | sakarsaning Sukma | angrèh dhatêng kawula | apa karsane

--- [f. 13v] ---

ing nguni | mangkya punika | mapan têka pinanggih ||

21. wus mufakat sakathahing pamicara | nulya têngara muni | sigra pun Wêlănda | angrakit bêdhilira | mimis sumbu dyan rinakit | tumbaknya cawang | tanapi tumbak mimi[14] ||

22. myang gurnada gutuk api wus pinasang | tunggule dèn gêgandhi | lopèrès sareyan | angunus pêdhangira | ngangsahakên sakumpêni | ingkang tan mara | pinêdhang saking wuri ||

23. sakèh kofar sami dèn inumi arak | sakira êndêmnèki | samya wuru sira | tambure asauran | têngarane mangsah jurit | ya ta dèn rangsang | ing kutha baluwarti ||

24. sêdyanipun anggunturana bêbathang | umangsah wong Mêtawis | binêdhil kèh pêjah | wangke pating sulayah | prandene datan tinolih | ing wingking mangsah | mundur anandhang kanin ||

25. Baurêksa [Bau...]

--- [f. 14r] ---

[...rêksa] binêdhil nora wigêna | tinitir ya ta kêni | Baurêksa malsat | kasangsang anèng wrêksa | prêrandene tan ngêmasi | ya ta punggawa | mulat ing senapati ||

26. wus kacurnan miris atine sêdaya | mundur sakèh wadya lit | ngênês wong Mêtaram | ya ta Ki Baurêksa | mati aprang ing Bêtawi | lêbar durmanya | gumantya puh artati ||

4. Dhandhanggula

1. wus kawarta dhumatêng Mêtawis | lamun Baurêksa wus palastra | anulya jêng sultan age | utusan malih sampun | Mangkubumi ingkang tinuding | lan malih kang punggawa | Arywa Singaranu | wadya lit tanpa wilangan | bala ingkang nusuli marang Bêtawi | pêpikul lawan kuda ||

2. tan kawarna lampahirèng margi | sampun prapta kabèh ing Jakarta |

--- [f. 14v] ---

ya ta ambanjur prang rame | alah ingkang rumuhun | lami-lami lêsah Mêtawis | dipun tunggu kewala | tan ana kang sanggup | mangsah nora mundur nora | samya sakit kathah kang wong ngêlih mati | kakirangan ing têdha ||

3. kawarnaa ingkang tugur mangkin | ing Tanggêran Răngga Wirapatra | kang kasusra kawanène | kalayan ki tumênggung | polahira punggawa kalih | sêmana wong Mêtaram | sinung têdhanipun | apadene wong Wêlănda | sinung têdha lumintu dipun sungsungi | brêras miwah wowohan ||

4. lintang dènnya asih wong Bêtawi | katuwukan dènira amangan | datan towong sadinane | tanapi wong Mêtarum | sinung brêras kalawan pari | miwah jêjêwadahan | patang puluh pikul | ki tumênggung marang kutha | sawadyane singgahane [singgaha...]

--- [f. 15r] ---

[...ne] abarangin | samya bêkta wanodya ||

5. wong Mêtaram kabèh wus sumingkir | wong Wêlănda têka dipun bêkta | wong Mêtaram langkung jrihe | dhatêng Ki Răngga iku | Pêngalapan tingkaherèki | tur wong Wêlănda ika | sêparane tumut | binêkta dhatêng Tanggêran | asêsanjan tan ana kang dèn tahani | Ki Tumênggung luwihnya ||

6. Kyai Răngga Wirapatra angling | lah ta payo sêdhêng mangsanira | ing wong lêkas gawe gêdhe | payo samya tinêmpuh | wong Mêtaram iki wus lami | nora drêrana ingwang | lawas padha nganggur | payo padha kita aprang | ingsun ngamuk pan kêris ingsun kêkalih | pantês lêbur lan ingwang ||

7. tanpa karya manira puniki | lamun nora amanguna yuda | panas atiningsun mangke | padha mangan aturu | Ki Tumênggung Wirautami | dukanipun kalintang [ka...]

--- [f. 15v] ---

[...lintang] | asru dènnya muwus | apa karêpira Răngga | baya nora nana ingkang wani maning | mung sira dhèwèk lanang ||

8. nadyan ingsun nora wêdi mati | lamun ana timbalaning nata | nora nganggo karêp dhewe | ywa micarèng kêladuk | ing kawanèn kala yèn angling | dadi apa ta kita | kêna ing bêbêndu | anglêlangkungi ing karsa | wong kinongkon iya lamun kaprêyogi | nganggo karêp priyăngga ||

9. dadya marêm Kyai Răngga nênggih | karsanira sampun ingawêngan | akèh-akèh pituture | ya ta Kyai Tumênggung | pan Ki Răngga dèn arih-arih | pranitining ngawula | dèn bisa ywa tungkul | asimpên marang kawignyan | myang kawanèn aja andokon sawanci | têmah katêtiwasan ||

10. lami-lami sampun tan kuwawi | Ki Tumênggung Singaranu [Singara...]

--- [f. 16r] ---

[...nu] ika | têka morod mulih kabèh | mantuk marang Mêtarum | wadyanipun ingkang agrêring | tinilar tan kekutan | ya ta wong kang kantun | ing gunung ing pasawahan | papêriman jaran tumbak miwah kêris | winade lawan bêras ||

11. jaran siji padha dèn urupi | lawan bêras sakulak rêganya | tumbak kêris sapênawèn | ya ta ngalor wong iku | marang Bantên ing gunung sabin | padha apapêriman | mèh rusak wong gunung | arubung wong papêriman | akèh mati ing natar miwah ing margi | mayit pating sulayah ||

12. milanira katêlah ing mangkin | wong Mêtaram samya winadanan | wong ambêndhul wadanane | dening kalintang kuru | kari netra kalawan kuping | kang mungal katingalan | karane ambêndhul | paose punang carita | sampun sirêp tan ana

--- [f. 16v] ---

ingucap malih | gantya ingkang winarna ||

13. sinêngkalan mêngkana anênggih | duk mulihe Singaranu ika | tata indri tata rajèng |[15] mêngkana ing pamuwus | pintên baya lamine mangkin | ing nagara tan metang | darma têka ngapus | binadhe kaya wong praja | milu-milu kaya lakuning wong singgih | pêksa kalokèng praja ||

14. saundure ki tumênggung nênggih | wontên gantya ingkang cinarita | wong Bantên kalakuane | tansah ngulêri iku | sabên wulan dipun bajoni | wong Jakarta punika | Kêlasi lan Wangsul | wong Wandhan padha dèn iwat | pan winade ing Lampung mèh sabên sasi | dèn urupakên bêras ||

15. lawan pari yèn ing măngsa iki | kang kalaku pari pongo ika | buktine wong Bantên kabèh | sing Lampung wijilipun | apuragi ing gustinèki | wos pantun kang kalampah [kala...]

--- [f. 17r] ---

[...mpah] | tan kadya mangke ku | bêras dhatêng saking wetan | panêmpure wontên ta kocapa malih | Kapitan Êmur[16] ika ||

16. sabên wulan sabên taun prapti | atur-atur kalintang wêdosnya | anorakên ing dhirine | gusti rêna kêlangkung | ing Wêlănda duk lagya dhingin | sampun lami Kapitan | Hèr Êmur puniku | langkung sêkêl driyanira | akèh ilang uwong miwah kêbo sapi | kathah samya dèn bajag ||

17. mring wong Bantên ingkang ala nênggih | duk sêmana Kapitan Mur nulya | mentar mring Bantên ge-age | marak dhatêng sang prabu | kathah atur-aturirèki | kampuh kalawan obat | mimis alit agung | satus êtong kathahira | mapan mawi sêsêmon sapraptanèki | tan dangu pinanggihan ||

18. ing pasohan dènira manggihi | kangjêng sultan sinewakèng wadya | têkèng alun-alun ambèr | pêpêk kang punggawa

--- [f. 17v] ---

gung | myang sêntana lan para mantri | ature pun kapitan | katur ing sang prabu | Kapitan Êmur sêmana | sakêlangkung dènnya nganorakên dhiri | rumasa tiwasira ||

19. mênawa kêna bêbêndu mami | pan mêngkana ciptanirèng manah | mulat mring jêng sultan mangke | kalintang ajrihipun | ya ta matur kapitan aris | tabe kawula tuwan | yèn sêmbadèng kayun | ngaturi amêng-amêngan | ing sang nata kawula tuwan tulungi | angaturi kasukan ||

20. panjang lamun winarna anênggih | langkung suka tyasirèng narendra | myang punggawa sakabèhe | tansah angayun-ayun | ing ayuda sêlaminèki | cêndhêke kang carita | sang nata ngêdhatun | enjing miyos sri narendra | pêpêk kabèh sêntana warga tanapi | nung-anung pra punggawa ||

21. miwah mantri ingkang ngapti-apti | sampun pêpêk anèng panangkilan | jêng sultan pan sampun miyos |

--- [f. 18r] ---

wus pinarak sang prabu | ingkang putra wus munggèng ngapti | tumungkul jrih ing rama | tan amawas dulu | mêngkana ing ciptanira | tuhu lamun khalifah dutaning Widi | gumantya ing sri nata ||

5. Sinom

1. kocapa Sri Naranata | sineba ing pra bupati | pêpêkan munggèng ngayunan | sakathahing para mantri | miwah putraning aji | agêng alit munggèng ngayun | nênggih Pangran Mênggala | sapunika sampun lalis | angêndika jêng sultan marang punggawa ||

2. ingsun arsa akasukan | iya kêlawan Kumpêni | nanging ta aja têmênan | sakira-kiraning jurit | Ki Răngga matur aglis | kawula amit rumuhun | amimiti mêcalang | angêndika sri bupati | aja lunga ingsun nora kon punggawa ||

3. asring uga kapiarsa | polahe Ki Răngga nênggih | nora bisa ngampêt ujar | pan asring

--- [f. 18v] ---

dipun dukani | dhatêng sri narapati | Ki Răngga sêrênging bêndu | ya ta datan winarna | wus jêngkar sri narapati | sakathahe punggawa dandan pêcalang ||

4. wong cilik-cilik kewala | saking sêdyane pribadi | datan amawi parentah | dènira samya mêdali | pun angin wastanèki | cili manggar sapêrau | pun Suta lan pun Rawan | pun Wahirah Gus Suradi | Kyai Kundhur samya kesah sewang-sewang ||

5. tan alami nulya mangsah | yuda Ki Abid anênggih | akèh olèhe jarahan | Wêlănda datan kuwawi | mandah punggawa mantri | dèn idinana puniku | pasthi rusak Jakarta | lampahe măngsa puniki | ya ta kadya lampahing amêng-amêngan ||

6. malah-malah pun Wêlănda | adus ing muara sami | wong Bantên samya nêningal | ya ta kawarnaa malih | ing Tanah Ara nênggih | nayaka ingkang alungguh [a...]

--- [f. 19r] ---

[...lungguh] | Tubagus Wiraraja | mêngkana dipun lêbêti | Tanah Ara dènira Wêlănda kathah ||

7. anênggih wong Tanah Ara | samya bubar ngili mudhik | ya ta sami jinarahan | pêraune tênggang nênggih | dèn bêkta mring Bêtawi | wontên sêdasa prêrau | wus mulih wong Wêlănda | wong Tanah Ara pan mulih | langkung duka Pangran Pêpati ngandika ||

8. mêngkana timbalanira | agawe wêwirang mami | dening nora kangsi prêrang | kaya lakuning pawèstri | besuk ingsun kirimi | jăntra siji lawan pusuh | ngandika sri narendra | paman sampun dadya runtik | lêhêng mangke Wirarêja[17] alihêna ||

9. wus ngalih ing Surasowan | sêmana dipun pênêdi | ya ta nulya tinakenan | dening Wăngsadipa aris | punapa liring nguni | botên anglawan puniku | mojar Tubagus [Tu...]

--- [f. 19v] ---

[...bagus] Rêja | manira ayun ajurit | nora nana kănca manira umangsah ||

10. wong Tanah Ara sêdaya | nora kêna ingsun titih | nora karèh ing manira | nora kumpul marang mami | akèh gone sumiwi | adhêpe ing liyanipun | dadi mangke punika | kinumpulakên gon siji | ingkang angrèh nora kapiran ing karywa ||

11. nêngêna datan winarna | kocapa kang wong Bêtawi | Wêlănda malih umangsah | kapal rongpuluh kang prapti | ing Tanah Ara nuli | nèng muara samya labuh | jrahan sing Tanah Ara | samya binêktanan malih | sinumpungan sakèhing linggining tênggang ||

12. ginandhèng dèn gawa layar | mangulon mangetan malih | dipun karywa pamêmirang | kapale kang dipun iring | agêngipun tan sipi | kang winastan pun Burungut | ingkang kinarywa ambral | alapis [a...]

--- [f. 20r] ---

[...lapis] têmbaga wêsi | dipun buntung cocore kapal punika ||

13. kapal samya lêlayaran | tadhah kanan tadhah kèri | angetan ngulon nyênjata | pun Burungut labuh pinggir | ya ta sri narapati | miyos baluwarti agung | pinarak lan kang putra | sakèhing nayaka ngiring | kabubuhan baluwarti sowang-sowang ||

14. gègèr kang wong jawi kitha | sakèhe kang wong pasisir | samya ngili mudhik sira | ing jro kutha samya cawis | karya bètèng kang bêcik | anênggih ing wismanipun | anulya pun Wêlănda | sêmana nulya ambêdhil | sri narendra nulya malês anyênjata ||

15. Wêlănda bêdhil ping tiga | sri narendra ambayari | kapal winalês ping tiga | datan arsa anglangkungi | sampuning lami-lami | anênggih bubuhanipun | Jêng Pangeran Pêpatya | dèn karutug dèn bêdhili | jêng

--- [f. 20v] ---

pangeran datan kêna yèn malêsa ||

16. wadyanira ngêkês samya | alingan kutha abêcik | sri narendra angêndika | dhumatêng Ki Răngga nênggih | Răngga matura aglis | mring paman Pêpati iku | lah apa karanira | binêdhil nora malêsi | ya ta mentar Kyai Răngga Wirapatra ||

17. sampun prapta ngarsanira | Kyai Răngga awotsari | punapaa jêng pangeran | sinênjata tan malêsi | Pangran Pêpati angling | Răngga nora kêna ingsun | ulah ngisèni obat | mimis têkèng kapal iki | kaya udan tibane ing ngarsaningwang ||

18. ya ta Răngga Wirapatra | têngginas amundhut mimis | samêkta lan obatira | nulya bêdhil dèn kakahi | sampun dipun isèni | binêdhil kapal kang agung | kêna gègèr wong kapal | sinurak sing

--- [f. 21r] ---

baluwarti | kapiarswa tibaning mimis gêmropyak ||

19. miring kapal ingkang kêna | Pangeran Pêpati angling | babo Kyai Wirapatra | mandaha wus duwe benjing | wong sèwu manahnèki | karêpe kalangkung-langkung | sampun wangsul Ki Răngga | wus katur marang sang aji | pun jêjaka tuwa sampun ingisenan ||

20. pun Burungut sinênjata | sapisan anulya kêni | gègèr wonge kapiyarswa | sinurak sing baluwarti | samya anglokkên kêni | ya ta bêdhah pun Burungut | nulya ginandhèng enggal | alayar binêkta mulih | sampun prapta pun Burungut ing Jakarta ||

21. rarywan dandan mangun yuda | pun Burungut dèn dandani | ri sampunira wus dadya | anulya umangsah malih | pun Burungut wus prapti | labuh pinggir tatalikur | aglis nulya nyênjata | mimis tibèng Pratasari | gya winalês sing baluwarti sapisan ||

22. nalika dintên Sêlasa |

--- [f. 21v] ---

sang nata miyos tinangkil | pêpêk sagung para paman | miwah punggawa lan mantri | ya ta samya tinari | kaya priye akalipun | Si Burungut kênaa | kalawan pangulah ririh | ya ta matur manêmbah Ki Wirapatra ||

23. mênggahing kajêng kawula | botên kêkathahên kapti | dawêg sami inginggahan | raintên kimawon gusti | amba sagah nglampahi | yèn wontên pêngajèng prabu | kèndêl Sri Naranata | Kyai Răngga matur aris | inggih gusti manawi sêmbadèng karsa ||

24. lêhêng sami binrêranang | angêndika sri bupati | apa kinarywa brêranang | Wăngsadipa matur aris | benjing kawula kardi | yèn sampun sêmbadèng kayun | ya ta Ki Wăngsadipa | kadhahar aturing gusti | nulya rakit bêranang sakèh punggawa ||

25. prêsamya karywa brêranang | sakèh tênggang lawan kèci | sêdaya wus ingisenan | larahan [la...]

--- [f. 22r] ---

[...rahan] kang aking-aking | sêdaya dèn kêbêki | kèhing prêrau rongpuluh | ya ta datan antara | bêranang sampun rinakit | senapati Kyai Răngga Wirapatra ||

26. akathah ingkang punggawa | kabubuhan siji-siji | sampun kinanthèt bêranang | kadya lampahing anjaring | ya ta sampuning wêngi | brêranang binêktèng laut | wong kapal tan uninga | lamun arsa dèn obongi | ya ta nulya kinubêng Burungut sigra ||

27. dèrèng têpung kubêngira | wontên punggawa satunggil | trêkanira wus kubêngan | agahan karsanirèki | brêranang dèn sulêdi | abyor muntab sampun murub | gègèr sakèh Wêlănda | waspada yèn mungsuh gêni | dipun tatas tali jangkar nulya layar ||

28. sisiping wadya punika | kêlangkung dènira runtik | Kyai Răngga Wirapatra | mêmisuh [mêmi...]

--- [f. 22v] ---

[...suh] wêwatêknèki | kang tiwas anoragi | ya ta asrah dhuwungipun | pan sampun ingapura | mêngkana malih winarni | nora lami pun kapitan ngandhap-andhap ||

29. marak dhatêng sri narendra | sarywa tur busana adi | ya ta sampun pinanggihan | pun kapitan matur aris | atur kawula gusti | anuhun sihirèng prabu | kawula tunggul pêthak | anuhun bêdhamèng gusti | sampun lami alêsah kawula tuwan ||

30. upami benjing kawula | lan wadya sri narapati | kadya lampahing wanodya | ingkang salaki sarabi | mangkya ambêngkalahi | ing sakêdhap pênêd wangsul | apanjang yèn winarna | wus bêdhama bêcik maning | binabadan duk lagyanya Binrêranang ||

31. gana tinatèng wisaya- | ning ratu mawi sêsilir |[18] nahan ingkang kawuwusa | punapa malih winarni | dawêg pinrih ngulari [ngular...]

--- [f. 23r] ---

[...i] | pituture ingkang wêruh | pan arsa sinalinan | mangke sampun gantya warti | tinêmbangan mêgatruh lamun sêmbada ||

6. Mêgatruh

1. ênêngêna kang winarna kapir wau | wontên kang winuwus malih | Suhunan Mêtaram iku | duka marang Ki Dipati | Ngukur kari ing palugon ||

2. duk bangiyèn lagine Pasingaranu[19] | alorod saking pabaris | nyanane Mêtaram iku | wus tingkahe tan kuwawi | mungsuh Jakartèng palugon ||

3. ya ta lorod saking paprangan wong Ngukur | samya karywa bètèng titih | sakèh pêrayangan iku | ragêm samyarsa ambalik | wus rêmbag gunême kang wong ||

4. ya ta aglis Mêtaram sampun mring Ngukur | kumpul prêrayangannèki | sampun aprang rame cucuh | ya ta wontên kocap malih | wong Sumêdhang amiraos ||[20]

--- [f. 23v] ---

5. yèn mêngkene ing Sumêdhang iki besuk | nora wurung dèn lurugi | angur kita mumpung durung | payo lunga saking riki | angungsi ing Bantên mangko ||

6. ya ta Dêmang Sêcawêcana puniku | dhatêng nagri Surasaji | sampun sumawita iku | lintang rêna sri bupati | kathah bêbêktane kang wong ||

7. dyan warnanên Ki Adipati ing Ngukur | yudane sampun katitih | wus rusak nêgri ing Ngukur | ya ta wau ki dipati | lan pêrayangane kang wong ||

8. wus lumayu minggah dhatêng luhur gunung | Panaekan wastanèki | ya ta Ki Dipati Ngukur | utusan ing Bantên nuli | anênggih ingkang kinongkon ||

9. kang dinuta mantune lan putunipun | Dêmang Tisnajaya kang sih | lawan Wăngsaraja iku | sapraptaning Bantên nênggih | sampun katur mring sang katong ||

10. gih punika sêsilir rusak ing Ngukur | rêtu tata buta wani |[21] ya ta mêngkana winuwus |

--- [f. 24r] ---

sampun katur ing sang aji | sampuning ngandikan kang wong ||

11. sampun katur ature Dipati Ngukur | ya ta sang sri narapati | angandika kinèn mêthuk | dhumatêng ki adipati | wontên malih winiraos ||

12. ya ta malih sri narendra karsanipun | utusan ing Mêkah nênggih | sarywambêkta atur-atur | dhatêng Sultan Mêkah nênggih | ing ngarsa tinêmbang sinom ||

7. Sinom

1. pinarak Sri Naranata | ing Made Gayam sang aji | pêpêk sagung para putra | miwah punggawa lan mantri | tata pangligihnèki[22] | munggèng sandhaping bêbatur | ngandika sri narendra | paman Pangeran Pêpati | yèn suwawi kawula arsa utusan ||

2. mila kularsa utusan | angyêktosi pun Dipati | ing Ngukur yêktine mangkya | umatur Pangran Pêpati | inggih gusti prayogi | sintên ta ingkang [ing...]

--- [f. 24v] ---

[...kang] dèn utus | sang nata angêndika | hèh Dêmang Tisnajayèki | atanapi Kyai Dêmang Wăngsaraja ||

3. matur Dêmang Singajaya | Wăngsaraja anambungi | kawula gusti nênêdha | yèn paduka utus wali | dhatêng Ngukur samangkin | wontên sêdya kawulèku | amba arsa tumuta | ing utusan sri bupati | minggah haji nuhun idine sang nata ||

4. sapamênggah tan ngandika | kêlangkung èmêng sang aji | kapriye yèn tan awèha | ing wong arsa angabêkti | ya ta ngandika aris | marang Wăngsadipa iku | kaya kapriye iya | dadine kongkonan mami | ya ta matur wotsêkar Ki Wăngsadipa ||

5. inggih gusti yèn sêmbada | pun dêmang punika gusti | langkung sangêt panuhunnya | arsa tumut minggah haji | yèn tan dipun lilani | tan prêyogi kang tan asung | yèn suwawi ing karsa |

--- [f. 25r] ---

kang dèn utus Ngukur gusti | prêyogine pun Dêmang Sêcawêcana ||

6. Ki Dêmang Sêcawêcana | anulya dipun dhawuhi | ingutus mring Ngukur sigra | dyan ki dêmang nêmbah amit | wus lumêksana aglis | samakta gêgamanipun | ya ta Sri Naranata | ngandika mring Lêbe Panji | hèh Kya Lêbe ya sira milua lunga ||

7. lan Si Dêmang Tisnajaya | lan Si Wăngsaraja iki | karo dèn dadi pangiwa | lan gawanên kitab mami | Markum lawan Muntahi | karone gawanên iku | karsaningsun anêdha | ing Sultan Mêkah nêgari | ing murade kitab sun têtêlu ika ||

8. lan iki dèn aturêna | cêngkèh pala lan pohjênggi | cêndhana dhèdhès lan panjang | mêgori lawan kêsturi | têmpaos lan mêsoyi | lawan garu têlung pikul | lan ingsun têdhakêna | barêkah baranging warni | lawan ingsun têdhakna wong kang ngulama [ngula...]

--- [f. 25v] ---

[...ma] ||

9. kang mulya pantês dadia | damaring Bantên nêgari | anaa têka satunggal | luwih sukur yèn kêkalih | kang kinèn awotsari | ya ta kangjêng sang aprabu | wus jêngkar angêdhatyan | warnanên ingkang lumaris | ingkang sêdya dhumatêng Ngukur nêgara ||

8. Pangkur

1. Ki Dêmang Sêcawêcana | lampahira praptèng jajahan wukir | têpis wiring nêgri Ngukur | nanging tan kêna mara | pêpêt dening gêgaman Mêtaram iku | ngalèr dhatêng wanawasa | kang ngêpung kyai dipati ||

2. Kya Dipati Ngukur ika | wus lumayu lawan sawadyanèki | prêrayangan kabèh tumut | sisane ingkang pêjah | sampun risak desa ing Ngukur puniku | anênggih ki adipatya | lumayu minggah ing wukir ||

3. ingkang aran Panaekan | Kyai Dêmang Sêcawêcana nênggih | kèwêdan ing lampahipun | mapan tan angsal marga | saking êlor kulon wetan wus kakêpung |

--- [f. 26r] ---

têlas samya jinarahan | sarajadarbèk kang kari ||

4. brêstha gêmpang padêdesan | kyai dêmang micarèng jroning ati | yèn mêngkene lakuningsun | lawan tan olih karywa | angur ingsun iki baya pênêd mantuk | mênawa Sri Naranata | sangêt yungyunên ing mami ||

5. Ki Dêmang Sêcawêcana | ya ta wangsul mantuk mring Bantên malih | datan winarna ing ênu | sampun prapta ing kitha | kangjêng sultan sineba ing sitiluhur | ki dêmang wus tinimbalan | sampun marak ing nrêpati ||

6. ki dêmang matur wotsêkar | inggih gusti amba tan angsal kardi | nênggih pun Dipati Ngukur | sampun tilar nêgara | pan lumajêng ing Panaekan pukulun | kawula tan kenging mêksa | èwêd sampun dèn barisi ||

7. tan wontên marga kang towang | wong Mêtawis gusti sampun ngubêngi | pintên-pintên wadyanipun | kèbêkan kèhing marga | inggih [ing...]

--- [f. 26v] ---

[...gih] gusti kawula nuhun bêbêndu | lampah kawula tinitah | lami botên angsal kardi ||

8. sang nata aris ngandika | iya dêmang kangelan sira iki | anadening lakunipun | Dipati Ngukur ika | lagi durung untunge têmu lan ingsun | dumadak akèh prêkara | anulya sri narapati ||

9. amundhut kampuh lan reyal | kyai dêmang anulya dèn paringi | kampuh reyal patang puluh | ki dêmang awotsêkar | nulya salin ing ngayunaning sang prabu | amicarèng jroning nala | mandahane lampah mami ||

10. dinuta angsala karywa | mandahane ganjarane sang aji | parandene lakuningsun | iki pan katiwasan | nyananingsun prapta ngong olèh bêbêndu | nahan ingkang kawuwusa | kocapa Ki Lêbe Panji ||

11. sampun prapta ing Maldewa | sing Maldewa nulya mancal ing Kêling | saking

--- [f. 27r] ---

Kêling nulya rawuh | dhatêng nêgara Surat | ya ta kèndêl alami wontên ing ngriku | angantosi kapal kesah | dhatêng ing Mukha nêgari ||

12. mêngkana kang cinarita | ya ta wontên baita kapal prapti | akathah tur agung-agung | punika kapal wakaf | ya ta nulya Kyai Lêbe minggah sampun | sakathahe rencangira | ingkang samya minggah haji ||

13. sampun layar kapal wakaf | ya ta prapta jroning Judah nêgari | sêdaya wus mêntas sampun | lami wontên ing Judah | angantosi anênggih rencang lumaku | ya ta sampun kêkumpulan | ontane sampun cumawis ||

14. tan winarna duk ing marga | pirang-pirang dina dènnya lumaris | kawarnaa praptanipun | marang Mêkah sêdaya | sampun katur ing Sultan Sarif Jèd iku | matur yèn wontên utusan | kasmaran ingkang ningali [ninga...]

--- [f. 27v] ---

[...li] ||

9. Asmaradana

1. sêdaya pan sampun prapti | Kyai Lêbe Panji ika | lan Dêmang Tisnajayane | katiga Mas Wăngsaraja | wus katur ing Jêng Sultan | Sarif Zaèd[23] kang sinêbut | katur yèn wontên utusan ||

2. sampun ingandikan sami | katiga dhatêng ngajêngan | ya ta Kangjêng Sultan Zaèd | sigra anguluki salam | tri duta samya jawab | lajêng sumungkêm ing suku | angaras padanya sultan ||

3. katiga sami nungkêmi | ri sampunira mêngkana | angandika Sultan Zaèd | kinongkon apa ta sira | matur Ki Lêbe nêmbah | kawula gusti ingutus | sarta ngaturakên sêrat ||

4. sampun katur punang tulis | kang sêrat nulya binuka | sêmana nulya winaos | mêngkana ungêling srêrat | salam taklim kawula | katura Kangjêng Sinuhun | Sultan Sarif Zaèd Mêkah ||

--- [f. 28r] ---

5. lan pintên-pintên kang puji | sakèhing kang kautaman | puji kang ngiringi mangke | lawan ati ihlas tuwan | donga kang sanityasa | ing siyang kalawan dalu | ingkang nêlasakên ika ||

6. kautamaning sêkalir | pitung bumi pitung kasa | ingkang mêngku ing sakabèh | ing jagat ing pramudita | ingkang mimiti karsa | ingkang mêkasi ing kayun | kang agung kang amisesa ||

7. myang ta ingutusanèki | nabi mursal kang wiwitan | kinarywa panutub kabèh | Nabi Ngalèhi Wasalam | dutaning ywang kang mulya | sampuning kadya puniku | anênggih atur kawula ||

8. punika panjang mêgori | pohjênggi cêngkèh lan pala | mêsoyi cêndhana dhèdhès | têmpaos katur sêdaya | lan malih tur kawula | nuhun barkah jêng sinuhun | punapa dèn dhawuhêna ||

9. lan kawula nuhun malih | murading kitab kawula | Markum [Mar...]

--- [f. 28v] ---

[...kum] lan Wujudiyahe | kalawan Muntahi tuwan | kawula nuhun murad | lan malih kawula nuhun | têtiyang alim satunggal ||

10. ingkang purun angêjawi | kang kenging kinarywa pandam | ing nagari Bantên mangke | kawula angarsa-arsa | ing panuhun kawula | rahajênga kang ingutus | ing safangat kangjêng tuwan ||

11. wus jêngkar Jêng Sultan Sarif | samya mantuk sowang-sowang | Ki Lêbe dhatêng pondhoke | tan lami Ki Lêbe nulya | mantuk ing rahmatolah | kalêbu bumi raharju | barang pamicaranira ||

12. barang wicara kang kari | ki dêmang lan Wăngsaraja | ingkang gêntosi wiraos | sampun lami anèng Mêkah | ya ta kang kawarnaa | sakèhing punggawa agung | sêdaya sami ngandikan ||

13. sêdaya wus samya prapti | angandika Sultan Mêkah | iku wajir kaya priye | surat saking Bantên ika | sakarsa [sa...]

--- [f. 29r] ---

[...karsa] pakênira | yèn ingkang pantês kaatur | matura mring Ngêrum sira ||

14. ya ta matur sakèh wajir | botên pantês yèn katura | prêyogi sampeyan anggèr | ya ta sampuning mangkana | atur-atur punika | sakèhing wajir puniku | samya sinungan sêdaya ||

15. kabèh wus binagi-bagi | sadaya sampun wêrata | sapantêse dhewe-dhewe | wajir wus bubar sêdaya | ya ta Sri Naranata | sampuning kadya puniku | sultan mêpêk wêwangsulnya ||

16. wus pêpêk ngarsa nrêpati | wêwangsuling Surasowan | miwah kêlawan surate | sampun sarywa ingulêsan | paos lamun winarna | lampahing wong kang ingutus | angarsa-arsa mantuknya ||

17. ing măngsa pan sampun lami | ki dêmang nulya ngandikan | dening Kangjêng Sultan Zaèd | sampun prapta ing ngajêngan | jêng sultan angandika | pan iki kêkirim ingsun | tunggul arja kang têtilar ||

--- [f. 29v] ---

18. Jêng Nabi Brahim ing nguni | kalane tunggul punika | duk kala kang rayi bobot | dinèkènakên ing wana | tunggul punika iya | pinanjêr ing wana agung | kang kinarywa panêngêran ||

19. kalayan punika malih | idêr-idêring astana | lawan ulês Kakbah mangke | iku wêwêkas manira | tunggul puniku benjang | iya sabên wulan Mulud | idrêrêna marang kutha ||

20. iringên sakèhing khaji | dèn kathah sidêkahira | lan dèn ihlas ing manahe | olèh pitulunging Allah | ing nagara punika | barkahe kang duwe tunggul | kalawan murading kitab ||

21. sampun palasta tinulis | lan namane sanak ingwang | ingkang rama jêjuluke | Sultan Bu Mufakir ika | Mahmud Dulkadir ika | ingkang putra namanipun | Sultan Bu Mungali Ahmad ||

22. lan Ratu Mêtaram iki | ingsun jênêngakên iya |

--- [f. 30r] ---

lan Ratu Mêkasar mangke | iku sun arani sultan | khaji kang nêkakêna | Sultan Bantên besuk iku | kabèh ingkang nêkakêna ||

23. nêgara têtiga iki | sun dadèkakên satunggal | yèn ana pitênah têmbe | wong kapir ingkang angrusak | atawa padha Islam | nêgara têtêlu iku | dadya wicara satunggal ||

24. tulung-tinulungan sami | dèn mufakat aja siwah | dimone padha kuwate | salakuning kang nêgara | anglakonana arja | dèn padha jurung-jinurung | mêngkana sajroning surat ||

25. amung ta kari sawiji | panjaluke sanak ingwang | ingsun tan sanggup olihe | wong alim ingkang arêpa | iya lunga ngêjawa | sakèhing wong alim iku | pan wus sun tari sêdaya ||

26. mapan ingsun ora kêni | amêksa ing wong tan arsa | iya ngulatana dhewe | mênawa kêna ngwicara | ingsun tan mangênana |

--- [f. 30v] ---

Wăngsadipa nêmbah matur | kawula naros priyăngga ||

27. Sèh Ibnu Ngalam puniki | ingkang jawab patakenan | kinèn dening Sultan Zaèd | sarta tinari yèn arsa | ngucap Sèh Ibnu Ngalam | apa gawe lakuningsun | têka lunga saking Mêkah ||

28. apa sun ulati maning | sun măngsa arêpa dunya | dadya lungguh ingsun asor | yèn lunga ingsun ngêjawa | tinggal nêgara mulya | mêngkana panjawabipun | tinari sakèh pandhita ||

29. mêngkana ing dina malih | marak sakèhing pandhita | ing ngayunan Sultan Zaèd | nimbali sakèhing wajah | sampun kumpul sêdaya | awajah kang saking Ngêrum | kalih atus kathahira ||

30. ki dêmang umarêk malih | lan Kiyai Wăngsaraja | angandika Sultan Zaèd | marang sakèhing awajah | angandika jêng sultan | hèh awajah kabèh iku | duta sing Bantên nêgara ||

31. mêngko arsa pamit mulih [mu...]

--- [f. 31r] ---

[...lih] | matur sakèhing awajah | inggih dawêg pamantuke | sampun lami lampahira | kawula yun uninga | kêkintun dalêm pukulun | kawula arsa uninga ||

32. pan iki kêkirim mami | gubah lawan ulês Kakbah | gubah tabêting têtèdhèng | sing astana Rasulullah | Salallahu Wasallam | ya ta wajah samya matur | punapa malih sêdaya ||

33. lan tapak andika nabi | kalawan tunggul satunggal | lan sun jênêngakên mangke | Ratu Bantên iku sultan | matur sakèhing wajah | prêyogi karsa sang prabu | lamun jumênênga sultan ||

34. pan kawula arsa uning | tunggul kang pundi punika | angandika Sultan Zaèd | tunggul titar punika |[24] duryat manirèng kina | kagèt pra wajah umatur | miwah sakèhing pandhita ||

35. kabèh matur saur paksi | èsmu runtik tyasnya wajah | yèn tunggul punika anggèr | kawula sangêt lênggana [lêng...]

--- [f. 31v] ---

[...gana] | dados punapa benjang | yèn katura dhatêng Ngêrum | mandah dukane maringwang ||

36. yèn sêdaya dèn takèni | kadospundi tur kawula | akèh kang lunga sing kene | sok aja tunggul punika | kêrana iku iya | pikukuhing Mêkah iku | sangêt panuhun kawula ||

37. angandika Sultan Sarif | hèh awajah sun nênêdha | yèn wurunga tunggul mangke | pasthi masgul tyas manira | wirang mring sanak ingwang | dening têmên adhêpipun | panute mring Rasulullah ||

38. adoh saking Bantên ugi | parandene aputusan | yèn para mêksa nora wèh | manira nrahakên raga | sakarsa pakênira | wus kawêtu ujar ingsun | kapriye lamun wurunga ||

39. angur ingsun rusak mangkin | kêlayan manira cidra | dening ujar wus kawiyos | apanjang yèn cinarita | sakathahing awajah | sêdaya mêdal kang êluh | miwah sagunging pandhita ||

40. tanapi Jêng Sultan Sarif | kang netya

--- [f. 32r] ---

èsmu karuna | ya ta ki dêmang miraos | lan Ki Êmas Wăngsaraja | yèn mêngkene wicara | kita iki angur gupuh | age lunga saking Mêkah ||

41. ki dêmang anulya amit | tur sêmbah mangaras pada | rêna Kangjêng Sultan Zaèd | ing pamite kyai dêmang | mundur saking ngayunan | sigra mangkat lampahipun | samya mantuk gêgêlisan ||

42. kawarnaa duk ing margi | dharat kadhang lêlayaran | pirang wulan nèng margine | tan winarna laminira | sampun prapta Ki Dêmang | ing Bantên samya rahayu | lir amanggih dhangdhanggula ||

10. Dhandhanggula

1. dyan warnanên ing Bantên Sang Aji | arsa mêthuk mangke punang sêrat | sang nata pangandikane | marang kyai tumênggung | hèh Tumênggung Wirautami | lah ta sira dandana | sakèhing prêrau | lan korab Si Indrajaya | Si Indrajit Si Indralêlana maning | padha pêpaèsana ||

2. pêpajangên ing jêmpana adi | sampun rampung sakèh pangandika [pa...]

--- [f. 32v] ---

[...ngandika] | nulya ki tumênggung age | nimbali kang panglaku | ingkang saban-saban tinuding | kabeh para nayaka | Kyai Gulangêmu | lan Ki Gulagêsêng ika | ki tumênggung muwus ing panglampah kalih | lah ta sira mintara ||

3. dyan warnanên mangke sri bupati | apan lagya pinarak sang nata | akalihan Nyai Gêdhe | atap pawèstri kumpul | para bibi sêlir taruni | miwah padhêkan tundhan | ing ngajêngan mungguh | tanapi padhêkan jaba | para nyai miwah èstrining pra mantri | atap munggèng ing ngarsa ||

4. atanapi ingkang para èstri | ing lêlurah tanapi rabinya | ing bêbêkêl sarupane | busana abra murub | warna-warna dinulu asri | pêngangge abra sinang | akèh yèn winuwus | ana kampuh papêradan | limar pathi kalayan limar sulindhit | sawanèh cêcêlêpan ||

5. ya ta ngandika sri narapati | wau dhatêng parêkan satunggal |

--- [f. 33r] ---

ingutus mring nata age | Ni Mbok Sumarma iku | Rudawati lan Nilawati | Sumarma lah lungaa | dèn aglis sun utus | Tumênggung Wirautama | besuk esuk punggawa konên acawis | mapag srat saking Mêkah ||

6. pantês lamun Sumarma winêling | karnanipun kang têngên kinarywa | aniling pangandikane | sêmune ajrih langkung | ngati-ati mênawi silib | tan katimbal sêdaya | iku ajrihipun | ya ta matur Ni Sumarma | sampun gusti rampung pangandika aji | iya uwus mintara ||

7. awotsêkar mêsat sing ngarsa ji | dyan warnanên nênggih drêparagya | pra nayaka sakathahe | miwah kyai tumênggung | sampun saos karsaning gusti | miwah sakèh punggawa | lawan mantri kumpul | bêbêkêl miwah lêlurah | sêdayane pêpêkan samya anangkil | saos karsaning nata ||

8. aglar ingkang nangkil darparagi | sandhaping sawo waringin jajar |

--- [f. 33v] ---

kang lêlinggih lumping akèh | Nyai Sumarma rawuh | Ki Tumênggung Wirautami | wruh yèn ana duta |[25] sing kadohan nguwuh | nyi êmbok bangga utusan | Ni Sumarma sumaur wêcana manis | nênggih kula dinuta ||

9. gya lumèngsèr wau saking lampit | ki tumênggung andhepok ing kesma | sakèhing punggawa kabèh | samya lumèngsèr sampun | dening wontên utusan prapti | ya ta Ni Mbok Sumarma | jajar dènnya lungguh | manêbda Ni Mbok Sumarma | ki tumênggung jêngandika mangkya tampi | timbalan sri narendra ||

10. sapunika timbala[26] nrêpati | Sumarma sira mintara enggal | dhawuhna timbalan ingong | ya marang si tumênggung | besuk esuk konên acawis | sun arsa mapag surat | dandana pêrau | korab Si Jayasampurna | talamba gung Si Indrajala dèn uwis | Si Drajit lêladingan ||

11. Carangyuda

--- [f. 34r] ---

lawan Carangsari | lêlanang ika Si Margaarja | lan Si Margayuda mangke | myang lêlanang Si Layur | sêlup cili Sindrajaladri | lan Si Margapawana | pulasên dèn arju | sakabèh dipun pulasa | dhayungipun miwah sarta lan kêmudhi | pacuwan tan têlasa ||

12. myang jêmpana paèsana aglis | ulêsana sarywaning diwăngga | lawan gajah ingsun karo | Si Sodama puniku | miwah maning Si Rarakawi | padha sêsrêbêngana | pêlana dèn arju | ing besuk esuk dadia | ingkang apus anjênêngakên pribadi | gajah Ki Puspadênta ||

13. sêratine pun Darsanaasti | konên nganggo kulambine bapang | lawan ta rênggos kopyahe | sakèh nayaka besuk | para eyang pra paman benjing | myang punggawa kanoman | lan samantrinipun | angampingana jêmpana | kasêpuhan samya minggah ing bênawi | miyosa ing

--- [f. 34v] ---

muara ||

14. Kyai Tumênggung Wirautami | sampun tămpa sagung pangandika | ulat kalayan lungguhe | lir angadhêp ing ratu | sauripun sok inggih-inggih | wus rampung pangandika | Ni Sumarma wau | nulya andhepok ing lêmah | ya ta kesah gupuh malêbèng jro puri | Wirautama nêbda ||

15. matur dhatêng Parèn[27] Pêpati |[28] inggih benjing andika pangeran | myang para sêntana kabèh | para eyang puniku | para paman ing benjing enjing | sami ngamping jêmpana | sakèh punggawa gung | myang punggawa ing kaneman | lawan mantri lêlurah bêbêkêl sami | ngapita ing jêmpana ||

16. saur paksi punggawa myang mantri | inggih-inggih nulya samya bubar | saking panangkilan kabèh | kawarnaa sang prabu | maksih lênggah kang munggèng ngapti | anênggih Nyi Sumarma | mêndhêk awotsantun | sampun dhawuh kang timbalan | gusti dhatêng Tumênggung Wirautami [Wira...]

--- [f. 35r] ---

[...utami] | aturipun sandika ||

17. sawancining tiyang marak nênggih | sampun sontên mèh tunggang ancala | samya bubar nêmbah kabèh | ya ta warnanên dalu | datan ana walang asisik | mapan sirêp kewala | mangsaning aturu | karana ing wêngi ika | pan minăngka parerenan ing wong mukti | nanging wong nityasa |[29]|

18. sanityasa umarêk ing gusti | ing raina wêngi nambut karywa | datan akèh ing turune | tansah nênggulang atur | aturira amêlasasih | asih lawan sinihan | tan pêgat pulang yun | nanging kita tan mêngkana | drêmi pajar bokmênawi kang anulis | katungkul salewengan ||

19. tan adarbe lampah ingkang yogi | kadya sona ingkang umah ika | akandêl pangan turune | lwir mina ing jro sumur | kadya pêksi kang saba rawi | anginte pakung liwat | mundêlik ing ranu | upama

--- [f. 35v] ---

sang gêgarangan | ing raina wêngi dipun ati-ati | malar olèha durma ||

11. Durma

1. byar raina Tumênggung Wirautama | myang punggawa lan mantri | sami asiaga | aglar ing darparagya | tan kaliru prênahnèki | saos baita | mugèng[30] muka jêladri ||

2. dyan warnanên korab pun Jayasampurna | pambêlahnya kawilis | sawidak kathahnya | samya rasukan bapang | cêlana sangkêlat abrit | anganggo kopyah | samya sangkêlat abrit ||

3. juru mudhi sêkawan rasuk bapang |[31] ya ikêt cindhe wilis | kêkace cindhe bang | rambute sêsobrahan | juru batu kang winarni | sêkawan uga | busananira sami ||

4. songsong mêrak tunggulira sutra pêthak | bêdhil rangkang kêkalih | kalăntaka nêratag |[32] mungguh ing pawidhean | têtabuhan rarasati | pinulas abang | dhayung layan kêmudhi ||

5. pawidhean [pa...]

--- [f. 36r] ---

[...widhean] pinonthang pêrada papan | tiyang bung ampèl rukmi | wêwayang ukiran | pinulas pinarêmas | pinanjêr daludag abrit | têmbirang anyar | bêbuluh warna kuning ||

6. buluh mêrak winor lan pêrada papan | akajang laka abrit | myang sangkêlat abang | atarib êncit surat | galar konus rêta nênggih | myang wastra laca | winingkis praptèng puri ||

7. kawarnaa ingkang badhe mangku surat | mapan sampun alinggih | amangku pênampan | Ki Fakih kang kinèna | pêpajangan kêmbar kuning | ingkang angêpang | punggawa myang pra mantri ||

8. samya ngadhêp nênggih Kyai Kêndhuruan | Ngabèi Saragati | Tumgung Ănggabaya | lawan Ki Narawita | lan Ki Dêmang Sêcapati | Ki Sarapatya | Ki Titahjiwa malih ||

9. Raksagati Dêmang Sastragati rannya | Kyai Răngga tan kokih | layan malihira | Ngabèi Martayuda |

--- [f. 36v] ---

layan Mantakarsa nênggih | Ki Pranayuda | layan Ki Saragati ||

10. Kyai Wiramênggala măncanêgara | Ardaraja ku malih | Kyai Windusara | lawan Ki Căndranala | Pandêlêgan Waduaji | Sêtyadiraja | Ki Răngga Mêgatsari ||

11. Panjangjiwa Jagaraga Lurah Nyantrang | lawan Ki Sarakarti | lawan Kartisara | malih Răngga Lilitan | Kyai Rangga paman malih | Ki Nămpabaya | Tumgung Mindasupati ||

12. Kyai Narawăngsa lan Ki Naranata | punggawa agêng inggil | kêkalih punika | pêngangge kinakêmbar | dadwa lêlanang ing ngriki | lamun lumampah | lwir bapang munggèng kêlir ||

13. lembehane anênggih malang-sumirang | sêsêk ngêbêki margi | kampuhipun jingga | pinarêmas bra mubyar | pradada tan dèn ancuri | yèn kamarutan | lwir warsa kancana di ||

14. sabuk cindhe bêbadhong kêncana mubyar | têtunggul intên adi | cingcing Lumajangan [Lu...]

--- [f. 37r] ---

[...majangan] | pupu mungal katingal | tinrapan porong rinukmi | ulatnya galak | mulat kanan lan kèri ||

15. gunging mantri samya minggah ing baita | sowang-sowang amongi | baita lêlanang | talamba lêladingan | Carangyuda Carangsari | baita tênggang | rame samya umilir ||

16. têtabuhan arame nunggal pêcalang | miwah kang wong pasisir | aramya kang swara | atap adhêdhayungan | sarta pantês enggoknèki | juru batunya | alok kanan lan kèri ||

17. sampun miyos ing laut ambabar layar | tiningalan lir paksi | krêndha lagya nglayang | layar anyar sêdaya | awêwala cêmêng putih | tunggul daludag | tinon yangywang tinulis ||

18. kawarnaa ingkang acawis jêmpana | ngantosi pinggir kali | ingkang para eyang | Pangeran Sunyararas | tanapi punika nênggih | Kangjêng Pangeran [Pange...]

--- [f. 37v] ---

[...ran] | Suraksaka puniki ||

19. lan Pangeran Tumênggung Parung punika | kang para paman malih | Pangeran Pêpatya | lan Pangeran Mandura | Pangeran Măndhalikèki | layan Pangeran | Tumênggung Parung nganti ||

20. sarêngipun Ratu Bagus Pulangjiwa | myang sagung para mantri | kaneman sêdaya | sami ngapit jêmpana | Kyai Wăngsadipa nênggih | Lurah Trusila | Răngga Sutikna kang sih ||

21. layan malih Kyai Răngga Wirapatra | Ki Wăngsayuda kang sih | lan Astrawijaya | Bèi Wirapratignya | Bèi Krêtiwignya malih | lawan kang nama | Tanujiwa Ngêbèi ||

22. Ki Ngabèi Pariminta jajarira | Wira Tohjiwa malih | layan Martayuda | jajar Tăndhanêgara | Labdakarywa Sangupati | Ki Prayăntaka | Krêtinata alinggih ||

23. lawan malih Ngabèi Wira Tohjiwa | Ki Narayama linggih | Ki Ănggaprêdana | jajar Gunadikara | lan [la...]

--- [f. 38r] ---

[...n] Ngabèi Wiramantri | mapan punika | punggawa munggèng kèri ||

24. munggèng kanan Kyai Êmas Dipaningrat | Radèn Astrajayèki | lan malih punika | Ngabèi Jayăntaka | Nayăntaka jajar linggih | Ki Narapêksa | lawan Ki Jayèngpati ||

25. wontên malih Tumênggung Adiwiraksa | lawan Rêksanêgari | lan Ki Narăntaka | Narakrêti sisihnya | kalawan Ki Raksagati | Ki Martahita | Sarayuda nisihi ||

26. Sastrayuda kêlawan Ki Nalapraya | Ngabèi Purwagati | myang Răngga Cindhaga | jajar dènira lênggah | Ngabèi Wira Tohragi | Ki Tanujiwa | lawan Kyai Janggati ||

27. Wirăncana kang tinanggênah ing baya | kasusra lamun wani | punika samakta | ing sapêpangkonira | punggawa sawiji-wiji | saha tabuhan | kêbêk ing darparagi ||

28. lèring baris kêbêk dening wong nêningal | jalu kêlawan èstri | rame

--- [f. 38v] ---

bocah-bocah | agêng alit kumêrab | pasawahan myang wang[33] wukir | dhukuh kumêrab | basane nêningali ||

29. kawarnaa wau kanjêng sri narendra | pinarak srimênganti | kalayan kang putra | ingayap ing punggawa | parêkan lan para nyai | èstri punggawa | ngangge kêndhaga lampit ||

30. jêjuluke Nyai Ngabèi ing Pura | Nyi Êmban Rangkung nênggih | lawan malihira | Nyi Cilidhuhung ika | kalamun iku anangkil | angangge katga | pêndhok tinatah rukmi ||

31. gunging mantri kang sami saos sêdaya | yèn miyos sri bupati | pan linggih ajajar | anèng ing candhiraras | ngapit pintu kanan kèri | sakancanira | wus wêruh ing piranti ||

32. akêkasih Sarawisa Sarabraja | Sarawisnu wus linggih | jajar sakancanya | Sarawindu ingaran | miwah Sarapraya malih | pun Sarawăngsa | jajar lan Sarawati ||

--- [f. 39r] ---

33. Sarahita Saraguna jajarira | Pranasara ing wingking | Ki Wira Nirbaya | jajar Ki Nayayuda | Ki Gunungarum nèng wuri | Ki Brajaswara | Ngabèi Naragati ||

34. Tundhasara Sumayuda Pringgalaya | Ki Cilidhuhung ngapti | lawan Brajantaka | jajar Ki Sarahita | narapati jajarnèki | nênggih punika | mantri lêlinggih lumping ||

35. para putra samya atap nèng ngajêngan | kabèh sakèh paminggir | nênggih Jêng Pangeran | Sutamênggala mangkya | Pangeran Mandura nênggih | Kangjêng Pangeran | Ranamênggala malih ||

36. lan Pangeran Sêminingrat lênggah jajar | ana jajarnya malih | Jêng Pangeran Suba- | mênggala mangke ika | Wiratmaja jajarnèki | layan Pangeran | Danuwăngsa rêspati ||

37. Jêng Pangeran Prabăngsa layan Pangeran | Wirasuta anênggih | sajajare samya | Pangeran Wirasmara | Pangeran Jayaningrati | Pangeran [Pange...]

--- [f. 39v] ---

[...ran] Suta | jajar kang raka linggih ||

38. Jêng Pangeran Adiwăngsa ingkang nama | ajajar dènnya linggih | atap ing ngajêngan | malih Jayasantika | kawarnaa putra èstri | samya nêningal | ngungak sing candhirêsmi ||

39. Ratu Bangsal Ratu Gêdhong sarêngira | Ratu Dalêm tan kari | lan Ratu Lor ika | Ratu Kidul ajajar | Ratu Pandhan Ratu Sêndhi | lan Ratu Citra | Ratu Pêsah ing wuri ||

40. kang jêjuluk Ratu Kulampok punika | lan Ratu Jumput malih | sêdaya punika | kang alit ingêmbanan | ajêjuluk Ratu Ragil | mapan sêdaya | ngungak sing candhirêsmi ||

41. kawarnaa kang para mantu sêdaya | samya lênggah ing wuri | jêjuluke samya | Tubagus Wiratmaja | lawan Singandaru malih | lawan Tubagus Singa- |[34] raja puniku nênggih ||

42. Ratu Bagus Arywa jajare punika | Singawaningyun malih | jajarira lênggah [lêng...]

--- [f. 40r] ---

[...gah] | Tubagus Wirapraba | jajare Tubagus malih | Wirataruna | bagus-bagus rêspati ||

43. Ratu Bagus Arywa Suta jajarira | Tubagus Wăngsapati | kalayan punggawa | Ki Arywa Wăngsanata | gunging mantu lênggah sami | naya kalihan | punika kathah malih ||

44. langkung kathah yèn winarna pra nayaka | agêng tanapi alit | sewaka sêdaya | kêbêk munggèng paglaran | langkung suka sri bupati | aglar ing kesma | wulucumbu nèng ngapti ||

45. pun Panadin layan pun Jamadil jajar | lawan pun Cana nênggih | pun Jamadil ika | wungkukira kalintang | pun Panadin lintang alit | nênggih sirahnya | Canapali kang iki ||

46. cikrê asta suku ran Wirapracăndha | panglaku wong Ngabêsi | Gulangêmu rannya | Gulagêsêng sisihnya | pun Êjam nora burintik | panglampah arga | wasta pun Amar

--- [f. 40v] ---

sigit ||

47. kang turăngga sampun binusanan abra | Ki Sêkardiyu tèji | gêng luhur sambada | ulêse mangsi toya | Kalisahak ulêsnèki | drêragêm pelag | Ki Sumayuda kêsit ||

48. ulês dragêm liman awasta Sodama | layan pun Rarakawi | nênggih saratinya | wasta pun Êsok ika | angapus kardi pribadi | wastaning liman | Ki Puspadênta nênggih ||

49. saratine pun Darsanaasti rannya | wus binusanan sami | hnêngêna sêkala | ya ta kang kawarnaa | kang mapag surat wus prapti | minggah ing kapal | wus katampan kang tulis ||

50. ya ta nulya têngara bêdhil sawêlas | nulya ing baluwarti | manambungi masang | ping sawêlas jêgurnya | mapan samya sinung mimis | kalintang suka | kang dadya ganar sami ||

51. wus tinampan samya babar layar rampag | pêcalang samya

--- [f. 41r] ---

minggir | rame têtabuhan | êgong maguru găngsa | pinirsa tuhu mêlingi | praptèng muara | enggar sanjata muni ||

52. rame pating jalêgur swaraning tinggar | sakèh wong nêningali | ana mêpêt karna | sadawaning dêdalan | wong dhukuh miwah wong sabin | tan kêna mulat | wong jro kitha puniki ||

53. iku maning pan ora arêp karia | anake kang bêbayi | samya dipun êmban | anake sêsapihan | dèn cangking lan tangan kèri | kang wêwêtêngan | dèn bandhut lan jêjarit ||

54. parandene garonjalan arsa mêdal | dèn pêtêk wêtêngnèki | lakine punika | ngajak payo muliha | rabine dèn arih-arih | prandene uga | mêksa tan gêlêm mulih ||

55. yèn cinăndra malah kirang mangsi kartas | polah wong siji-siji | ya ta sampun prapta | angrampid ing pangkalan | dyan pinandhi [pina...]

--- [f. 41v] ---

[...ndhi] punang tulis | munggèng jêmpana | kêmbar apayung kuning ||

56. tunggulira tinămpa lês lungsir jênar | punggawa ingkang mandhi | sarta dèn rêrămpa | nulya Ki Fakih minggah | tumêdhak saking bênawi | sampun pinapag | layan jêmpana rukmi ||

57. nulya minggah Ki Fakih dhatêng jêmpana | pinangku punang tulis | Kyai Răngga paman | mangku tunggul punika | Tumênggung Mindasupati | mangku ulêsnya | Kakbah lan tapak nabi ||

58. dyan pinikul jêmpana nulya lumampah | midrê ing darparagi | ya ta Sri Naranata |[35] parêng layan kang putra | lumampah mêthuk pribadi | para punggawa | anggrêbêg ing nrêpati ||

59. mantri anom ingkang bêkta upacara | Ki Wirapraya lampit | Ki Nayakusuma | ingkang bêkta caratan | Brajăntaka sikêpnèki | ngampil pawohan | paidon Wiragati [Wira...]

--- [f. 42r] ---

[...gati] ||

60. kang panganjur Sabukjanur Wiramarta | kalayan Sarawarti | parêng Astraraga | layan Ki Adaragja | kalayan Ki Sarawati | lan Thol Witana | parêng pun Aguswijil ||

61. Agus putu Thol Palih Thol Dalêm ika | lawan Ki Sangupati | pun Kusumayuda | lawan pun Dutaprana | Thol Sutapraya ing wuri | Ki Jayaprana | lawan Ki Sarapati ||

62. ya ta sampun waspada mandhêg ing têngah | madyaning darparagi | ya ta sri narendra | parêng layan kang putra | minggah ing jêmpana aglis | sampun pinarak | angajêngakên tulis ||

63. ya ta sagung nayaka lawan punggawa | lurah bêbêkêl mantri | ingkang sikêp tumbak | bêdhil kalayan pêdhang | tamèng towok jajarnèki | wong angrêjasa | akèh kang wong ningali ||

64. samya kinèn mêndhêk punang wong sêdaya | ya ta prêsamya linggih | tan ana kang mona | myarsakkên [myarsakkê...]

--- [f. 42v] ---

[...n] pangandika | sakèhe kang anèng tulis | Ki Fakih nulya | gumawang maca tulis ||

65. kadya maca laguning khutbah Jumungah | sangêt swaranirèki | arum muluh rêmak | kapyarsa saking sabrang | mangilèn dhumatêng masjid | ingkang mangetan | praptèng Maesalangit ||

12. Kinanthi

1. nawala patra winuwus | puji dhatêng ing Ywang Widi | amuji piyambakira | pujining nabi sinêlir | amuji ing Ywang Wisesa | Kang Agung Kang Maha Suci ||

2. pujining kawula iku | amuji ing nabinèki | sampuning muji ing sukma | nulya salam donga mami | Sultan Sarif Zaèd Mêkah | madyaning Arab sun iki ||

3. tumêka ing sanak ingsun | Ratu ing Pugas nêgari | miwah ing kulawarganya | saluhur sapingsornèki | muga antuka nugraha | pinanjangna yuswanèki ||

4. angalap kita puniku | kabèh ing pawèwèhnèki [pawèwèh...]

--- [f. 43r] ---

[...nèki] | kalayan amêrangana | napsune ingkang tan yukti | kêlawan anglampahêna | ing panggaotane iki ||

5. lan saduwene wong iku | angambil nikmating widi | nugraha saking Ywang Sukma | malih pangandikanèki | kang agung kang awisesa | ing Nabi Suleman iki ||

6. ingkang luhur Ngarabipun | pangandikaning Ywang Widi | iki lah kêkirim ingwang | sira awèwèha maning | lawan amêgênga sira | nora wêwilangan maning ||

7. utawi sakèhe iku | dêdalaning Ywang Sukma di | kang bêning Arabe ika | kanikmataning Ywang Widi | ingkang awèha nugraha | tan ana liyaning Widi ||

8. ingkang mangke tămpa iku | rizêki rasa khak iki | saking nikmatullah uga | kang srah ing tyasirèki |[36] lan ora kandhêg wong ika | ing pawèwèh akèh iki ||

9. arêp angliwati iku | sakèh [sa...]

--- [f. 43v] ---

[...kèh] pawèwèhe iki | mêngkana laku kang nyata | lan ora rêna wong iki | nanging kang wanehan uga | nyatane asih ing gusti ||

10. angandika nabi rasul | dhatêng Abubakar Sidik | nêngging kang kinawikanan | mugi wêwah rahmating sih | ingatase nabi kita | salaming Ywang Maha Tinggi ||

11. măngka pangandika Rasul | dhatêng Abubakar malih | apa têtinggal Bubakar | marang anak putunèki | ya ta matur Abu Bakar | têtinggal Allah lan nabi ||

12. măngka lèbèr lah puniku | ing anak putu puniki | lèbèr saking Rasulullah | kang sanityasa ing nguni | apitutur kalakuan | ing pangayunaning Widi ||

13. ing prênah kang luhur-luhur | utawi nugrahanèki | sakèh kula warganira | marang Abu Bakar Sidik | iku sabênêr-bênêrnya | saking Allah Maha Suci [Su...]

--- [f. 44r] ---

[...ci] ||

14. pangandika Nabi Rasul | satuhune uwus dadi | dinadèkkên kabèh ika | zamaningsun mêngko iki | dinadèkkên iku iya | sakèhe wong khaji-khaji ||

15. lan ambabar malih ingsun | saparo rêrasan iki | lan wus rupêk mangsanira | dèn akèh cêgah tan yukti | karêpe ingkang raharja | mufakat rahina wêngi ||

16. lan têka iya wong iku | mulya kagungane iki | lan maning ingsun punika | ing dalêm banjar puniki | kang agung măngka punika | ingsun arêp-arêp iki ||

17. karana masuk puniku | bênêre pituduh mami | ing sakèh wong iku iya | bênêre ihlasing ati | saking sakèhing kang warna | lan mugi-mugi wong iki ||

18. dèn têmokêna puniku | sakèh rahmate wong iki | kêlawan kang kabêcikan | ing dunya kherat puniki | kang nityasa [ni...]

--- [f. 44v] ---

[...tyasa] asêntosa | sabar lan dêrananèki ||

19. mugi datan ana kukuh | ing dalêm lafal puniki | lan bêbarisane pisan | sajênênge sanak mami | tatkala ika ing kita | kongkonane kang sayêkti ||

20. sakèh Jawa kang raharju | kang Jawa bangsane iki | lan salèh karêpe ika | sarta mangke dadi khaji | layan kinongkon wong ika | saking pugas desa iki ||

21. kêrana lumampah iku | lêleberane kang bêcik | lan sakèhing babrêkatan | saking nagri Arab iki | măngka sampun sinêmbadan | ingkang tunggul Nabi Brahim ||

22. lawan tapak nabi rasul | lan gubah astana nabi | kalawan kang ulês Kakbah | lan ingsun têkakkên iki | namane sanak manira | gih Sultan Abulmafakhir ||

23. agantia nama iku | têguh Sultan Bul Mafakhir | Mahdum Ngabdul Kadir [Ka...]

--- [f. 45r] ---

[...dir] ika | kang anèm aganti malih | Sultan Abu Makli ika | têguh gantine ing mangkin ||

24. mugi padhangêna iku | manahe dera Ywang Widi | karone angsala rahmat | wuwuha ngibadahnèki | sarta tangate punika | nityasa angadêg wêngi ||

25. antuka safangat rasul | măngka dipun wêdal malih | ing sakèh rayate ika | lumrahing kang agêng alit | nityasa angajak arja | anyêgah ingkang tan yukti ||

26. anuwukana ing kayun | ing sakèhing kang wong fakir | lan karsane ing jro kitab | sakabèh sampun katulis | murading Markum punika | Wujudiyah lan Muntahi ||

27. nanging sawiji puniku | karsane kang nora olih | wong alim-alim punika | ingsun ora nêmbadani | pan ingsun tari sêdaya | wong alim tan ana apti ||

28. datan ana ingkang purun |

--- [f. 45v] ---

sun tari lunga ngêjawi | ingsun ora kêna mêksa | pan dudu wisesa mami | sêrat winaos wus tamat | aganti sri natèng ngwuri ||

13. Sinom

1. ri sampun maos kang srêrat | sakèh pangandika Sarif | ya ta wus kèndêl sêdaya | Ki Fakih pan sampun amit | sigra têdhak sang aji | akalihan rajasunu | sêdaya wus tumêdhak | nulya lênggah sri bupati | magêlaran munggèng sandhaping mandira ||

2. nulya mijil pêpundhutan | sakalir sampun sumaji | apanjang lamun winarna | sêdaya pan samya bukti | myang wong ingkang abaris | samya kawêratan sampun | ri sampunnya adhahar | Kangjêng Pangeran Pêpati | angandika angundhangakên punika ||

3. hèh sakèh para punggawa | padha ngèstokêna iki | ing namane Kyai Dêmang | Tisnajaya mêngko salin | jinênêngakên mangkin | Khaji

--- [f. 46r] ---

Jayasantikèku | lawan malih punika | Ki Wăngsaraja wus salin | jumênênga Ki Mas Khaji Wăngsaraja ||

4. sinung kêncana lan reyal | kampuh lan desa satunggil | pagunungan luwih papan | kasrah sabêbêkêlnèki | ya ta jêngkar sang aji | lumêbèng jroning kêdhatun | rame punang gamêlan | sêkati kêndhang gong bèri | dyan sinulêd bêdhil kalăntaka tinggar ||

5. busêkan kang wadya bubar | angracut tumbak lan bêdhil | wanèh anggawa jêmpana | wong angunggahakên malih | abah-abah bênawi | wus kasrah sêdayanipun | mring Ki Martadiraksa | sêdhahan pangangge baris | dyan sinigêg wus sirêp kang samya bubar ||

6. kawarnaa kangjêng sultan | pinarak ing dalêm puri | sakathahe kang bêbêktan | kang saking Mêkah winarni | binuka sêdayèki | sigra binabar kang tunggul | warnanira ajênar | aciri Dulfakar [Dulfa...]

--- [f. 46v] ---

[...kar] adi | lawan tulis ihtatamiku[37] sêdaya ||

7. tanapi ulêsing Kakbah | gubah samya dèn tingali | dinum dhatêng para warga | miwah dhatêng para siwi | sêdaya wus waradin | sawiji tan ana kantun | malah dhatêng punggawa | myang tapak andika nabi | ya ta sami tinimbal-timbal ingaras ||

8. ingaras rum-ruming tapak | prêsasat kang andarbèni | kang katingal jroning cipta | rumêsêp sajroning ati | mugi antuka mami | safangat ingkang wus ngambung | nênggih dunya ngakherat | antuka kang barkah nabi | dyan sinigêg sadhapur kang cinarita ||

9. măngka sami ingularan | punapa malih winarni | Ki Sandisastra angucap | Sandimaya dèn ririhi | dawêg ta kakang malih | wuwuhana karywa têmbung | sampun dangu kèndêlnya | Sandimaya mojar aris | gêdhe têmên karsane arsa uninga ||

10. ing têmbung têmbing lan têmbang | ing basa sinaru [sina...]

--- [f. 47r] ---

[...ru] ing ling | lan saur kinamăndaka | lan pasa waspa angrawit | basa tan wruh ing liring | silaning wênara tuhu | polah pêksa gung ika | lan pêksa wignya lêmuwih | pênêdipun carita mawi sêngkala ||

11. rasa gati tataning rat |[38] cinampur kêlawan gêndhing | maksih amrih Sandisastra | pintên warnane winilis | Sandimaya nauri | pun kakang tan bisa ngitung | pae ta juru sastra | sampun wagêd ing sêsilir | kang wus limpad dudukwuluh yèn angetang ||