Amir Ambyah, British Library (MSS Jav 45), 1808, #1037 (Pupuh 23–44)
| 1. | Amir Ambyah, British Library (MSS Jav 45), 1808, #1037 (Pupuh 01–22). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Riwayat dan Perjalanan. |
| 2. | Amir Ambyah, British Library (MSS Jav 45), 1808, #1037 (Pupuh 23–44). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Riwayat dan Perjalanan. |
| 3. | Amir Ambyah, British Library (MSS Jav 45), 1808, #1037 (Pupuh 45–66). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Riwayat dan Perjalanan. |
| 4. | Amir Ambyah, British Library (MSS Jav 45), 1808, #1037 (Pupuh 67–88). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Riwayat dan Perjalanan. |
Pencarian Teks
Lingkup pencarian: teks dan catatan-kakinya. Teks pencarian: 2-24 karakter. Filter pencarian: huruf besar/kecil, diakritik serta pungtuasi diabaikan; karakter [?] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau satu huruf sembarang; simbol wildcard [*] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau sejumlah karakter termasuk spasi; mengakomodasi variasi ejaan, antara lain [dj : j, tj : c, j : y, oe : u, d : dh, t : th].
--- [f. 49r lanjutan] ---
23. Dhandhanggula
1. Ki Patih Bêstak pratèng ing jawi | sigra wau lampahira |[1] dene katrima lampahe | Sang Jayènglaga tutut | dene wau Sang Jayèngmurti | sami alêligihan | lawan balanipun | tan kari Ki Umarmaya | tan antara dhêdharan wau wus mijil | sami talam kêncana ||
2. sami samir saprêbète[2] putih | nyai êmban wus prapta ing ngarsa | punika kakatura anggèr |[3] wontêna kalih taun | rayi tuwan sang murti adi | bètên[4] arsa adhahar | yèn batên pukulun | adhahar patêdhan tuwan | Jayènglaga mèsêm ngandika aris |[5] bisa têmên sung raras ||
3. nadyan ingsun adhahara bibi | wêtarane ya măngsa èkcèa[6] | yèn nora ana wong roro | ni êmban alon matur | mila nêdha patêdhan gusti | sasat dhahar kalihan | Sang Amir gumuyu | beka têmên bibi sira | sêkulipun wau ta sampun pinalih | lah wis rika gawaa ||
4. nyai êmbang[7] matur awotsari | nulya lèngsèr malêbêt jro pura | prapta ngarsane gustine | patêdhan sampun katur | apan suka prêtnaning puri | lir gêring angsal taba[8] | tan pêgat sang ayu | amêdalakên dhêdharan | sêdhah wohan burat jêbat ganda wangi | Jayènglaga kocapa ||
5. Umarmaya
--- [f. 49v] ---
gumuyu sarya ngling | panèn badan gulu myang padharan | pailan udaragane | rame samya gumuyu | Jayènglaga mèsêm ing ati | tansah golang-golongan | kang wong dalêm agung | marak dhatêng Jayènglaga | Umarmaya kalangkung dene kapengin | mulat wong sih-sinihan ||
6. Ki Umarmaya sampun birai | pan angrasa yèn arsa wanodya | mila langkung kapengine | ningali Jayèngpupuh | pan binojakrama pawèstri | ya ta Ki Umarmaya | manahe gagêtun | kaya-ka anubruka |[9] emut ing tyas kasêsêm[10] wong lambangsari | nanging nora kawêdal ||
7. tan atara[11] yyang aruna mangjing[12] | ngardi ilang Radèn Umarmaya | ilang tan wêruh bature | sigêgêng[13] kangn[14] winuwus | kapatihan ingkang ginupit | putrane Patih Bêtak[15] | anênggih cinatur | nênggih Kyana Patih Bêstak | pan adarbe putra kêkalih jalu èstri |[16] kakung aran Baktiya[17] ||
8. ingkang èstri aran Ni Bêstari | lagi amêgpêp[18] birahènira | lagya sêdhênge awake | kalangkung ayonipun | thanok-thanok agawe brangti | saprêtêg[19] pangawak dara |[20] amanis dinulu | parakati sagotongan | Ni Bêstari bêjane kang duwe krami | ayune
--- [f. 50r] ---
maya-maya ||
9. gêlung malang kêbak sêkêr gwangi[21] | solahira lir majangan tawang | dèn sèrèd têtapèhane | wus bakda ngisa dangu | Ni Bêstari lagya alinggih | nèng madyaning wangunana |[22] angibuhi ayu | pinarak sarwi amucang | êmban inya atap andhèr mugèng ngarsi | anglir yangyanging tilama |[23]|
10. angandika Sang Dèwi Bêstari | Êmban Pêgawan kang tinakonan | iya kapriye wartane | kusuma ing kadhatun | ing wartane arsa akrami | olih ing ngêndit[24] baya | kusuma kadhatun | pun inya matur manêmbah | wartènipun angsal putra Pusêrbumi | dene ta angsal karya ||
11. ingkang matèni babru kariyin | rajaputra inggih saking Mêkah | Sang Jayènglaga kasihe | bagus prawire[25] têguh | ponang babru dipun kalihi | lan kadangipun tuwa | Marmaya ranipun | sami jêjaka digdaya | milanipun putri adi ing Madayin | arsa dèn trimakêna ||
12. Ni Bêstari angraos ing galih | ingkang nama Radèn Umarmaya | apan ta dadi atine | mèsêm dènnya amuwus | lah ta biya[26] ingsun puniki | mêngko ta kaya ngapa | putri ing Madayun | aku ta sapa kang doyan | sami suka gumuyu kang para bibi | bètên [bè...]
--- [f. 50v] ---
[...tên] kudu akrama ||
13. dangu pagujêngan sang murtining sari |[27] para êngban[28] apan sampun nedra | anggulasah nèng ênggone | kabèh sampun aturu | amung wau Dèwi Bêstari | datan arsa anedra | pawarta kagugu | ingkang arana Umarmaya |[29] iku jare kakangane Jayèngmurti | jêjaka kinawasa ||
14. milanipun tan arsa aguling | pan sinamur sarwi ngura-ura | angnèng[30] made paprêmane | sêmune ngimur wuyung | têmbangipun kênya kathiri | syaranya kadi prêbab[31] | lan suling abarung | angenyutakên kang mirsa | syaranira têmbunge têka amanis | kaya ngalapna jiwa ||
15. kawarnaa ingkang laku mali[32] | pan ajêjêp angnèng tarêtêpan | langku mandi sêsiprêpe[33] | atas dènnya angrungu | mri syarane Dèwi Bêstari | angura-ura |[34] syara manis arum | sangsaya trênyuh Marmaya | gêdhêg-gêdhêga gajah leyak tabong Bali |[35] têka kontunga mana ||
16. Ni Bêstari olèha ing kami | sun kauli sun êmban ing têngah | bari ingsun ongklo-ongklok[36] | Marmaya nulya mlabu[37] | marang dalêm amiyak samir | Umarmaya tênaga | dhasar wong abêsus | kampuhipun jingga măngsa | dipuna longsar koncane narampad
--- [f. 51r] ---
siti |[38] kadi Sang Yyang Asmara ||
17. ndonoglongn[39] dhuwunge asri |[40] wus kinandhut wau kopapyahira |[41] rema panjang dipun ure | saya kadya Bimanyu | polahira Ki Guritwêsi | lir wonge nopèng ika | dhasare abêsus | wong baranyak kuwarisan | Umarmaya pan sampun amiyak samir | jumênêngn[42] ane dagan ||
18. malangkadhak datan arsa linggih | dene kaya Dewa Kamajaya | amantêsi sapolahe | kagyat kusuma ayu | aningali yèn ana maling | ngadêg angnèng ing dagan | warnane abagu[43] | sang aya[44] anyita pêjah | maling iki sun dulu têka mantêsi | sêmune akêtara ||
19. ing tutuke Dèwi Bêstari |[45] dene dangu datan arsa ngucap | sangsaya dadi baguse | sang dyah micorèng kalbu | baya iki maling ing ngêndi | dene bèncèr suna sawang |[46] dhasare abêsus | angucap sajroning nala | maling iki sêmune anyalawadi | kaya amaling brana ||
20. alon lumèsèr[47] Dèwi Bêstari | karsanira lumayu ing jaba | saprêng mudhun saking made | sang dyah arsa sumurup | lagya miyak bêndhalagiri | kêbat Ki Umarmaya | angrangkul sang ayu | nyemot anulya ingêmban | Ni Bêstari [Bê...]
--- [f. 51v] ---
[...stari] amalerok tan pana ris | wulunira anasag ||
21. Dèwi Bêstari alon anangis | ajrih asrêru bok pinajahan[48] | padha krêrasa tangise | alumèsèr sang ayu | Umarmaya pan durung angling | mung èsême kewala | dèn go suguh tamu | kinapithing sang juwita | tanpa polah pan saya-saya awani | dene mênêng kewala ||
22. dhasar sang dyah rada mambu ati | aningali marang duratmaka | dene kalangkung baguse | sang dyah kaku ing kalbu | palorodan tan de sukani | lah mara cêlathua | apa maling bisu | têka amèsêm kewala | mung èsême dèn go samudana iki | têka mêmanas driya ||
23. palorodana sang dyah sarwi angling |[49] duratmaka age udhunêna | donyaku alapên kabèh | pêthèn ingsun sapuluh | isi wastra kêncana adi | kabèh sira alapa | ge udhuna ingsun | maling mara cêlathua | sun wèwèhi iya pirang-pirang pêthi | age sira lungaa ||
24. Umarmaya kaduga ing ati | dene tutu[50] manahe sang prêtna | dèn têlasakên budine | sang dyah aturira rum | asor madu apait [a...]
--- [f. 52r] ---
[...pait] gêndhis | wong ayu sampun duka | apan dede pandung | manira wong kapi brăngta | mring sang prêtna mila malabêt mariki | sumawita sang prêtna ||
25. suka abdèkêna kula gusti | pan kawula asrah jiwa raga | sakarsa panduka angrèh | anjalmaa ping pitu | abdèkêna dewaning Ratih | pun kakang ngèstupada | dhatêng sang dewa rum | ingkang asawang kumala | yangyang tilam wong cèthi-cèthi cuwiri | wong èthèng ing êmbanan ||
26. iki baya musthikaning Ratih | kang ngadhatong[51] anèng kapatihan | guruning wanita kabèh | yangyanging tilam arum | mirah intên jumantêngn[52] adi | gèn kula angawula | mirah dipun tulus | kawula wong nistha dama | baya mangke akrama ayu tur gusti | kang asih ing kawula ||
27. anglês manahe Dèwi Bêstari | ginuturan[53] ing kidung srênggara | pan sirna wêdi gêthinge | dadya wau sih lulut | amicorèng sajrongning[54] ati | mau dhiyêm kewala | sêngguh maling bisu | mêngko angucap sakêcap | andêrmèmèl nora kêna dèn sêlani | angêtèprès kewala ||
28. kêmanisên wau Ni Bêstari | amiyarsa mangnising[55] wacana | sinamur mèsêm wuwuse | ingsun takon satuhu | pêkênira maling ing ngêndi | sapa ta ingkang nama | dene kamipurun | têkane [tê...]
--- [f. 52v] ---
[...kane] nora srêraba | Umarmaya ngandika arum amanis | yèn sira tanbuh mri wang ||
29. gih kawula ing Pusrêbumi |[56] ingkang nama Radyan Umarmaya | bocah bancèr akêkècèr | têka wula wau |[57] duk paguyon wontên ing jawi | kawêlèh sang juwita | sinamur ing guyu | wus suwe dhatênge ika | sang prêtna yu langkung panuju ing ati | pêngajapane ing tawang |[58]|
30. êdhunêna kawula puniki | langkung ajrih ngukuli[59] ing priya | amanggih walat têmahe | Umarmaya angrungrum | wêcanane angenyut ati | sang prêtna dipun aras | pan anangkis gêlung | saya cuwa ingkang driya | Umarmaya angaras tinangkis wèni | sang kakung ingraprêpa[60] ||
31. iki baya panukmaning Ratih | kang mêmurung wong alunga seba | bingnadhe[61] akèh putrane | ana têka rongpuluh | sang dyah ayu mèsêm ajiwit | dene ta nora jamak | bok têka rongatus | lah uwis maling lungaa | lamun sira arsa têmên-têmên kami | matura mring si rama ||
32. Umarmaya mès anauri |[62] inggih benjing matur rama dika | nanging dika kantênane | awon lan pênêdipun | sakalire kula gugoni | mênawa sonyataka | tuwin sujèn têrus | sang ayu mèsêm ngandika | dene wau angjublêg[63] tan kêna
--- [f. 53r] ---
angling | mêngko lrêgêndèr[64] gowang ||
33. sampun atata sami alinggih | apan anèng madyaning paprêman | datan kuciwa tandhinge | kakungira abagus | èstrinira pan ayu luwih | apan saekapraya | èstri lawan kakung | pan sampun anunggal karsa | asasêsêtyan sang brăngta lawan sang broti[65] |[66] pan sampun kanro[67] jiwa ||
34. pan sadalu gènira kaprêsmi[68] | wong dalê[69] tan ana uninga |[70] yèn ana maling ambancèr | wayah wus bêdhug têlu | Umarmaya wau apamit | mas mirah lah kantuna | ayya kari wuyungn[71] | Dèwi Bêstari angucap | sampun mantuk kawula tan sagêt kari | pasthi pêjah angarang ||
35. Umarmaya amêksa amulih | wong kaputrèn tan ana kang wikan | prata pagrê bata age | bata agêng aluhur | dipun usap mêdhah[72] pribadi | Umarmaya malumpat | prapta jawi sampun | ingkang tinilar murcita | Na[73] Bêstari kalangkung dènira prihatin |[74] tansah brăngta angarang ||
24. Asmaradana
1. sang yyang rawi êmèh mijil | Marmaya lampahe kêbat | wus prata pasanggrahane | rinangkul dene wong kathah | Rahadèn Umarmaya | dhatêng pundi wau dalu | agawe gita ing manah ||
2. Marmaya sampun alinggih | ne ngarsane Jayènglaga | Sang Jayènglaga wuwuse | saking pundi dika kakang [ka...]
--- [f. 53v] ---
[...kang] | dene botê[75] bêbeja | Marmaya kêkêl tumukul[76] | inggih dhatêng kêpatihan ||
3. sadya dhatên[77] bibi patih | kêdah milu bêbunglonana |[78] gumêr gumuyu wong akèh | kadi wong angadu ayam | apan agiyak-giyak | samya alok bole ontung | kalangkung sami alêga ||
4. warnanên Ki Umarmadi | miyarsa wong bêbunglonan | kalangkung sakit galihe | akèh wong agiyak-giyak | angegarakên manah | Marmadi mungkur tumungkul | jêtung pitêkur kewal |[79]|
5. kalangkung dene kapengingn[80] | milane sakit kang manah | katon apêse awake | mila anjoto kewala | datan arsa ngandika | sinapa mênêng tumukul | gita kêmbar kawan dasa ||
6. sakenjing tan kêna angling | malah dhatêng wanci ngasar | maksih anjoto andablog | sanake maras sadaya | Umarmaya angucap | têka apanas atiku | aningali si balêndhang ||
7. apan wong bagus asigit | kapengin dodolan bedhang | rupamu abagus cèlèng | kudu kapenging[81] wanodya | sapa doyana sira | duwe bojo wong kaparut | lah edan sira tangia ||
8. payo sun atrê mêmaling [mê...]
--- [f. 54r] ---
[...maling] | marang omahe Kistaham | iku duwe redha[82] roro | Marmadi alatah-latah | iki ya ontung bêsar | iya aku bole otung[83] | agumêr sakèh miyarsa ||
9. Marmadi pan sampun angling | sami lêga manahira | yyang arka wus surup mangke | Marmaya anulya kesah | kalawan Ki Baudhêngndha |[84] bakda ngisa wayahipun | prata wismane Kistaham ||
10. nêngêna kang anèng jawi | ucapên Nyai Kistaham | angnèng omahe biyangena |[85] aran biyangane Dhobras | pan lagya pêpurikan | nora klar kinawayuh |[86] purik mri wismaning bapa ||
11. Ni Kistaham ditakoni | pêgene biyangne Dhobras | têka apurik marene | apan sira duwe omah | nadyan têtukarana | wong wadon apês duwèkmu | ayya lunga têka wisma ||
12. Biyang Dhobrak[87] anauri | kadi balora sêmbada | apatut lawan rupane | apan dongos cangkêmira | rambute arang abang | lêngare sakilan têpung | pabayung[88] cêkak sadhêpa ||
13. manyul-manyul yèn lumaris | susune koplak-kaplikan | saasta mubêng bokonge | sukune suku dirada | tanganira kuwaga | utune pating pandhusul | Biyang Dhobras sigra ngucap ||
14. milane kula kesahi | kinawayuh mri wong lanang | mila ngong tilar
--- [f. 54v] ---
marene | anèng omah nora nyandhang | ngotore[89] atèningwang | nora idhêp gajol[90] punuk | alah asuwung kewala ||
15. têtagane[91] wus aguling | tan ana syaraning jalma | kari Biyang Dhobras dhewe | andrêmèmèl tanpa rowang | mung bojone dèn ungcap[92] | nulya Marmadi agupuh | garobyag ambukaka lawang |[93]|
16. malêbu anunggal linggih | margagah bari saduwa | lir wong omahan polahe | kagyat nolih Biyang Dhobras | aningali wong lanang | manjing wisma nuli lungguh | Ni Dhobras luguh atata ||
17. Marmadi dèn têtakoni | kiyai pundi di kang wisma |[94] lawan sitêng[95] kêkasihe | dene anyar katingalan | angling Ki Baudhêngndha | ingsun wong gonjol apunuk | Ni Dhobras alatah-latah ||
18. punapa dangu kiyai | Ka[96] Umarmadi angucap | duk alah suwung duwèke | ya sok anaa kang nyaba | nadyan gonjol punuka | Ni Dhobras micorèng kalbu | angage pêndhok kancana ||
19. kampuhe grêringsing ringgit | sabuke sulam kêncana | pantêse iki wong gêdhe | nanging rupanipun ala | kang ati kaya-kaya | alah iya alah suwung | sok uga [u...]
--- [f. 55r] ---
[...ga] amaprêgana[97] ||
20. Baudhêngdha ngandika ris | yayi nêdha bêbisikan | ingsun tuturi kang gatos | Nyai Dhobras sigra mara | anulya binisikan | saruput bajur dèn ambung | Ni Dhobras têka têka anyakar |[98]|
21. Baudhêngdha dèn gablogi | angucapa api rudetya |[99] apa uwong apa cèlèng | Ki Umarmadi angucap | uwong pan iya uwong |[100] pan iya cêcèlèngipun | bok ayu sisip-sisipa ||
22. sawah dika dèn gêgusir | pasthi yèn galênge tiwas | saprêng alatah guyune | Ni Dhobras ika kagiwang | nora kagiwang rupa | kenyut dening cucudipun | Umarmaya anèng jaba ||
23. Ki Marmaya mamêdèni | Ni Dhobras lumêbèng wisma | api wêdi ing manahe | Marmadi age jumranthal | milu malêbèng wisma | Ni Dhobras alon amuwus | pênapi gawene rika ||
24. milu malêbèng mariki | Sang Baudhêndha angucap | nyai ajrih ana têke | Ni Dhobras api rudetya | age sira mêdala | sakasana banjur angrangkul |[101] Bok Dhobras[102] agarobyagan ||
25. sigra wau dipun banting | saprêng niba ing prêprêman[103] | wong kalih akèh polahe | kang èstri nulya anyakar | ambajur
--- [f. 55v] ---
tinimpahan | apan sami karêpipun | Ni Dhobras sigra angucap ||
26. wong iki rêp nora bêcik | angajak abêbandrekan | iya ngong gêlêm mangkene | kang wasis kidung srêgara[104] | iku dhêmên manira | Marmadi angling gumuyu | iya aku wasis pisan ||
27. pan sarwi angaras pipi | kang èstri ika anyêkah[105] | nulya mêtu srêgarane | dewaningsun lam-lam tilam | juwitaning paprêman | katura palonconisun | lah dawêg dika pêndhêma ||
28. Ni Dhobras mèsêm nauri | moh paloco[106] nora doyan | Marmadi angaras age | ciniwêl tur ginarutan | Marmadi saya kurda | tapih kêmbên wus karêbut | Marmadi pan arsa migah[107] ||
29. lagyi[108] kathakar-kathikir | Marmaya alok nèng jaba | lah payo iya sêdhênge | Marmadi mudhun karekal | Bok Dhobras aris mojar | kiyai pan gawa batur | nauri Ki Baudhêngndha ||
30. ingkang ajaga ne jawi | mênawa ana wong langlang | Marmadi anutugake | adangu karuwêlana | suwaranya ting garobyag |[109] aran wau padha sêpuh | layake wus kapradangan ||
31. Ka[110] Baudhêndha wus mijil | kapanggih Ki Umarmaya | lah radèn dawêg mulih |[111] Umarmaya latah-latah | anglih gawe si edan | Ki Umarmadi gumuyu | totandhah êdhing bêndara ||
32. pan wus wayah bangun ejing | Marmadi
--- [f. 56r] ---
lan Umarmaya | pan sampun mulih wong roro | sadalan-dalan gujêngan | Marmadi lan Marmaya | Marmadi latah-latah | lena têmêk[112] kenthol bagus | Umarmadi ngalêm landhêpan |[113]|[114]
33. datan kawarhna[115] ing margi | Marmadi lan Umarmaya | wus pratèng prasanggrahane[116] | wong kathah agumyak-gumyak | Marmadi piynoyokan[117] | arame samya gumuyu | dene campuh wêwingkingan ||
25. Pangkur
1. tan ana kongnsi[118] anedra | apan lajêng wau agunêng[119] pikir | kalawan prajuritipun | Maktal la Raja Yaman | amuwus wacana arum |[120] Jayènglaga sampun lama | daka[121] anèng ing Madayin ||
2. paran wêkasane baya | sabên dina manggung de samayani | nora sayaa alipur | kang ati saya panas | pae lare bungah ta lamun ginunggung | apa ta wis padha tuwa | idhêp ala lawan bêcik ||
3. [...] |[122] kayaparan gon ingsun anglakoni | apan pênêd têmbungipun | lan panggonan kaprêksa[123] | kadipundi gènipun boya anurut | ala-alane priyăngga | ya sok bêcik awak mami ||
4. pan aku tan nêdya cidra | Umarmaya abêlik dènira
--- [f. 56v] ---
angling |[124] têka apêtêng atiku | dika kang nora mirsa | kang angrungu punika kupinge butu | akang[125] kaya Jayènglaga | bungah lamun anèng puri ||
5. bungah pangan sakêlêdan | kulawarga sêdaya matur sami | inggih alêrprês[126] pukulun | dawêt[127] tinagih nata | suka botên kantênan ing sanggupipun | yèn kantênan batên suka | dawêg ginêcak Madayin ||
6. sayêkti merang kawula | darbe gusti sangêt dèn mêjanani | tana uninga ulun lêbur |[128] kêdah kawula gêbrak | Jayènglaga angling anêtêpakên nêpsu |[129] kakang aku nora bisa | anêmbunga anênagih ||
7. Ki Umarmaya angucap | ejing-ejing dawêg seba sang aji | sêdaya pan sampun prêmbug[130] | ing dalu tan kawarna | enjinge miyos tinangkil sang aprabu | siniwi nèng sitibêntar | pêpaka sagung |[131]|
8. bupati para satriya | para dêmang răngga lawan ngabèi | sêsêk jêjêl ngalun-alun | kawu lêligihan |[132] Jayènglaga anangkila sabalanipun |[133] prêmbage Ki Umarmaya | polahe kadya wong jurit ||
9. gita sakèh kang tumingal | Jayènglaga seba dhatêng sang aji | kaya wong asaroh amuk | angagya[134] prajuritan | wong Madayin amicorèng jroning kalbu | mêngko gègèr
--- [f. 57r] ---
nora eca | wong seba akèh nglalasi[135] ||
10. katur mri Raja Nursewan | Jayènglaga seba dhatêng sang aji | kadi wong asoroh amuk | Nursewan langkung maras | pan angrasa wau sêmayanipun |[136] Nursewan kagyat tumêdhak | mêlayoni Jayèngmurti ||
11. rinangkul Sang Jayènglaga | anak ingsun Ki Êmas Jaèngmurti | lah nêdha jajara lungguh | ayya linggih ing ngandhap | apan sira badhe anggêtèni[137] pabu | pun bapa arsa mêgawan | sira jumênênga aji ||
12. Sang Jayènglaga tur sêmbah | pan kasuwun pasihan panduka ji | sadèrèngipun dhumawuh | sampun kalinggamurda | Sang Nursewan kalangkung sukaning kalbu | aris Wong Menak binêkta | wau ta jajar alinggih ||
13. Jayènglaga ingsun uga | sakalangkung asih ingsun ing sirèki |[138] arinira wau dalu | kalawan ibunira | malah nangis nora kêna ingsun tantun | apan ta bangun rahingna[139] | iya kêna ingong tari ||
14. ature marang manira | igih rama kula arsa akrami | wontên kang kawula suwun | marang Sang Jayènglaga | lamun astu[140] rama ajêng marang ingsun | angluruga marang sabrang | kang aran nagri Sêrandil ||
15. apan kawula mawongan | angjuru[141] dang dhatêng Sang Jayèngmurti | kadipundi sang aprapabu [apra...]
--- [f. 57v] ---
[...pabu] |[142] asanggup lawan nora | ye sanggupa kasrah nagari Madayun | sok si kênaa ing Selan | nora duwe ujar malih ||
16. ki dipati kayaparan | Jayènglaga langkung dènira isin | yèn sanggupa nora purun | amerang wong akathah | Jayènglaga atur sêmbah mri sang prabu | sampun dhumatêng ing lara | nadyan dhatênga ing pati ||
17. măngsa amba gumisira | anglampahi ayahane sang aji | punapa nutên[143] lumaku | suka Rajèng Nursewan | dipun rangkul wau Sang Pramodèngsatru | pan sarwi ingaras-aras | adhuh angnak[144] ki dipati ||
18. nyata lêlanang sag[145] jagat | èstu sira dadi pêpakuning bumi |[146] lah ta iya Jayèngsatru | benjang ejang mangkata | anyangoni pun bapa dhatêng jumurung | salamêta lakunira | ki pabu angsala kardi ||
19. sira lajênga anak mas | aja kongsi panggih lan isun malih | samêngko bae katêmu | age nuli mangkata | Jayènglaga atur sêmbah mri sang prabu | sêlamêta lakunira | ki prabu angsala kardi ||
20. sira lajênga anak mas | aja kongsi panggih lan ingsun malih | samêngko bae katêmu | age nuli mangkata | Jayènglaga atur sêmbah mri sang prabu | nanging [nang...]
--- [f. 58r] ---
[...ing] barkate sang nata | inggih ingkang kula pundhi ||
21. jêngkar sang nata sineba | para mantri bubar dènira nangkil | sarawuhirèng kadhatun | ya ta Raja Nursewan | Patih Bêstak tinibalan mri kadhatun | sapraptanira ngajêngan | sang nata ngandika aris ||
22. lah Bêstak andhinginana | pan sakèhe kang kambah Jayèngmurti | rapohana êri êpung | ri sisir lan ri tanjang | kayu agung rapohêna ing dalanggung | banyu ingkang urut dalan | padha bêbêgêng[147] dèn aglis ||
23. sakèh dalan arapohona |[148] asatêna sumbêran tawa kali | sêksana bubar lumaku | Marjaban lan Kistaham | pangucape Si Jêmbung l[149] kaprêpe lêbur | kang maluku bojongningwang[150] | bojoku ampase mijil ||
26. Mijil
1. kawarnaa Sang Pramodewèsthi[151] | siniwèng pakuwon | pêpak kabah[152] sakulawargane | Umarmaya abêbêg kang galih | anjaluk tan olih | wêkasane wuwuh ||
2. Jayènglaga ngong tutuh kêpati | tan anaros ingong | arêp nora milua lampahe | Jayènglaga angandika aris | kakang dawêg pamit | mri kusuma ayu ||
3. paran karsanira ingong tari | gon isun manjêro | Umarmaya pan alona saure |[153] mung gunane galênak-galênik | mangke bêngi dhidhik |
--- [f. 58v] ---
lah dawêg malêbu ||
4. suruping arka gumantya wêngi | kang wulan mèh ngayom | Jayènglaga malêbu karsane | Umarmaya alon anauri | lah dawêga dèn aglis |[154] kula anèng ngayun ||
5. praptèng bata gêng sapun rinapid | Marmaya tan katon | dnyan[155] winatak sêmana ajane[156] | olihira ngaji ing Balêki | tinarimèng Widi | bata agêng luhur ||
6. kawarnaa kusumaning puri | dewaning kadhaton | pêparêpên wau sêmayane | Rêtna Ayu Dèwi Munigarim | dene wus awêngi | nora ona rawuh ||
7. ni êmban anulya wotsari |[157] matur sang dyah sinom | lah punika dhatêng sudarane | apan nulya salin wastra adi | singnjange[158] winarni | nênggih gunung guntur ||
8. sutra wungu kasêmêkan asri | linud ing paraos | renda bekok kinarya têpine | wong akuning pan saya dumêling | angibuhi ragih | apêpilis wungu ||
9. banci luwur sêngkange sang dèwi | panugul[159] mancarong[160] | keswa mêmak puspita angêne | gandanira amrik jroning puri | warnane sang dèwi | lir Supraba nurun ||
10. kawarnaa kang angitip-itip | Sang Jayèngpalugon |
--- [f. 59r] ---
dhasaripun kasmaran sajêge | mangke waspadèng dènnya ningali | wuwuh sèwu brangti | datan ana ketung ||
11. nulya wau lumêbêt ing panti | angadêg kemawon | sang dyah ayu pijêr mungkur bae | tan wruh yèn Sang Jayèngrana prati | ya ta Jayèngmurti | tan wruh ing sêsiku ||
12. sang dyah rinangkul saking ing wuri | pan lajêng pinadhong[161] | sang dyah ayu kalangkung kagète | dipun êban[162] wau sang suputri | apan sampun dugi | ye Sang Jayèngsatru ||
13. apana prêmpon[163] dènnya magung[164] liring |[165] murub sakêdhaton | sang prêtna yu malerod[166] kasane[167] | turira apan apait gêndhis | iki wong ning ngêdi | dene kamipurun ||
14. alon ature Sang Jayèngmurti | kawula mas kaot | ingkang langkung kapibrata[168] ngêne | dhatêng wau kêncanane puri | mangkya apêpanggih | la kusuma ratu ||
15. datan etang lara lawan pati | mung dika kang kaot | sang dyah ayu mangkana ujare | mila botên nibali kariyin | angagèt-agèti | mangke nuwun bêndu ||
16. Jayènglaga ature amanis | mila sang lir sinom | dipun sabar ing gusti nah anggèr | apan sampun kasêdyèng ing ati | katibanan gusti | dukane wong agung ||
17. angèstupada
--- [f. 59v] ---
atadhah runtik | dhuh dewaning sinom | sukèng manah kawula kêjote | alise tuwêkêna ingkang lungid |[169] bandhêmên kang êsih | ing pabayun gêmuh ||
18. anglakoni ingsun tohi pati | tan ana kang katon | ratu ayu apan mung dhèwèke | mangke kalakon ampir ing kami | sun tatêdha gusti | inggih dipun tulus ||
19. kêmanisên kusumaning adi | aturira alon | botên kenging matur kawulane | apan batên darbe tingal kalih | mung panduka gusti | kaprastha ing guru ||
20. Jayènglaga angaras sang dèwi | tumukul sang sinom | inggih têmên nimas ngandikane | sêtyanana mirah ingsun gusti | sang dyah têkèng pati | tan liyan kang ketung ||
21. atur sêmbah Dèwi Munigarim | anulya pinondhong | yèn pangeran tulusa asihe | yèn kawula tulusa akrami | lan panduka gusti | inggih sampun tutug ||
22. ing sadina kalawan sawêngi | amanggiha awon | ye kawula darbe manah sèdhèng | sampun tutug ingsun angladosi | ing panduka gusti | wikan sang abagus ||
23. Jayènglaga alon anauri | yèng[170] kula nêdya wongn[171] | anyidrani ing dika nah
--- [f. 60r] ---
anggèr | inggih sampun amanggih basuki | yèn marowa liring | sang dyah liyanipun ||
24. ayya tutug ingong anglampahi | ayahan sang katong | prajajeyan[172] kalawan dhèwèke | mung kusuma dadia padêmi | ingkang kari-kari | ingsun nora wrêwuh ||
25. wus sasêtyan putra lawan putri | sanauran[173] awor | gêtêr patêr gêngntha[174] lan kêlènge | tandhane yèn tinarimèng Widi | Jayènglaga angling | nimas lakon ingsun ||
26. angjaluk[175] prasêtyanira gusti | apan sun angraos | dipun adu ratu ing Selane | angkat ingsun nimas benjing ejing | pun kakang apamit | kesah ando[176] nglurug ||
27. sangonana gusti gatèn[177] wangi | sêkar ingkang layon | ingkang lukar saking ing gêlunge | singjang[178] kasêmêkanira gusti | sangokêna kami | engwuhaya[179] nglaku ||
28. matur alon wau ta sang dèwi | mring Jayèngpalugon | lamun pisah kalawan dhèwèke | Jayènglaga alon anauri | jare guru mami | ja sawalèng kayun ||
29. lah karia ingsun wus apamit | gusti dewaningong | dapun[180] agêng-agêng panjurunge | sêlamêta ingong andon [ando...]
--- [f. 60v] ---
[...n] jurit | lah gêlisa prati | maprêk[181] sang dewa ngrum ||
30. mundhung[182] saking ênbanan[183] sang dèwi | angarukêt awor | tan kawawa anandhang wirage | Jayènglaga andugèng ing ati | sang kêncana adi | ambêbancang laku ||
31. sa dyah sumukêm[184] nèng kasur sari | datan bisa anon | Jayènglaga lumèngsèr sira ge | sapraptanira wau ing jawi | Marmaya kapanggih | wau sarêng kondur ||
27. Durma
1. Umarmaya mêdal lan Prawirènglaga | sangking sajroning puri | praptèng pagêr bata | ingusap nulnya mêndhak | prajurit kalih lumaris | kadnya[185] dharatan | kapupukur[186] ngadêg malih |[187]|
2. byar raina wayahe kala sêmana | sapun prapta nèng jawi | lawan Umarmaya | kapanggih kulawarga | prasamya angati-ati | dandana sênjata |[188] Sang Jayènglaga singgih ||
3. samapuna rêmbag wau sakèhe kang wadyi |[189] tan kawarna ing kawi | apan sapun dandan | kêkapalana sawidak |[190] sakyèh praboning ajurat |[191] sagêgamya |[192] samnyi[193] nitih turanggi ||
4. nulya bubar sangking kadipatèn ejang | sabalane angiring | marang Jayènglaga | lamapahe sigra-sigra |[194] ingiring para prajurit |
--- [f. 61r] ---
dadi tontonan | dene asigit-sigit ||
5. pirang-pirang kang kayu mêpêti marga | apan malang nèng margi | apan ora kêna | ingambah dening kuda | nadyan kuda nora kêni | angnasak-nasak[195] | marga gêng dèn pêjahi ||
6. rêropohe êri sisir lan ri tanjang | dinulu amatèni | milane mangkana | kyèh marga rinopohan | sakyèh toya dèn patèni | pamrihe uga | yèn kambah dene Ngamir ||
7. ayya tutuga pamrihe Raja Nursewan |[196] ayya anginum warih | matia kasatan | bature Jayènglaga | wurunga aja lumaris | untap-untapan | lawan lampahing Amir ||
8. Umarmaya asru dènira angucap | marga kyèh dèn buntoni | akale Nursewan | ya akale wong jawal | Jayènglaga dawbêgli |[197] Sang Jayènglaga | tan kêna dèn aturi ||
9. Jayènglaga mêksa nêrajang kewala | sabalane dèn irid | atêguh tur rosa | sakyèh rapoh dèn buwangi |[198] êri tinêrajang wani | prêmahk[199] sadaya | tan ana kang nêdhasi ||
10. tan kawarna lampahe Sang Jayènglaga | kocapa wong Madayin |
--- [f. 61v] ---
kang dhingini lampah | apan ta mèh kacandhak | lampahe anggêblas malih | prajurit kathah | lêpas dènnya dhingini ||
11. sampun têlas baita kang linarangan | punggawa ing Madayin | Marjabah lan Kistaham |[200] lawan para punggawa | apan sampun bubar mulih | bok katututan | lampahe Jayèngmurti ||
12. kawarnaa lampahe Sang Jayènglaga | apan ta angsal margi | arèrèn yèn salat | angsal pitulung Sukma | pan kandhêg angnèng pasisir | kagyat tumingal | baita dèn ebongi[201] ||
13. Jayènglaga ngandika marang ing wadya | padha lungaa aglis | golèka baita | yèn ana atukua | amota sabaturnèki | layar mri Selan | wong anom kang lumaris ||
28. Sinom
1. saksana sampun lumampah | utusan nurut pasisir | pan pirang pandêlêngan |[202] tan ana baita kaèksi |[203] samya ewuh ing ati | datan adulu parau | apan sami angucap | tan wande lawas nèng margi | panêdhaku ana êsihing Yyang Sukma ||
2. saksana wau tumingal | wong karugêtan nênggih |[204] apan ngupêtkên[205] baita | dèn nyana wadya Madayin | mila kalangkung ajrih | milane wau angnusup[206] | angnulya[207] pinaranan | dene Sumbaga Sumbagi | tiningalan wong ngumpêtakên [ngum...]
--- [f. 62r] ---
[...pêtakên] baita ||
3. ingkang ngumpêtkên baita | kapanggih akêthip-kêthip | Sumbaga Sumbagi ngucap | paman rika ayya wêdi | mulane ing pasisir | sakèhing parau lêbur | iki ta ana apa | tutura ayya awêdi | kang tinanya sêmana manahe lêga ||
4. igih kiyai punika | sakèh palwa de lêburi | anênggih ingkang paretah | sang aprabu ing Madayin | kathah tiyang kang mati | sami kalêbu ing banyu | donyanipun ingalap | palwane dipun gêpuki | pun Sumbaga Sumbagi gêgêtun ing tyas ||
5. Sumbaga Sumbagi ngucap | payo paman dipun aglis | lah payo manira gawa | marêk dhatêng Jayèngmurti | tulunga sira ika |[208] mri lakune Jayèngsatru | ingkang dhêlik angucap | sumaga ing asta kalih | nulya surak palwa linêbokkên ing toya |[209]|
6. prapta ngarsanera[210] Ambyah | sami suka aningali | nulya têdhak nèng dharatan | Jayènglaga anakoni | marang kang duwe konthing | sapolahe dipun tutur | palwa ingkang rêmak |[211] larangane wong Madayin | samya ngucap Nursewan nyata kaparat ||
7. Jayènglaga angandika | Paman palwamu ngong ambil | pan ingsun lironi jaran | sawidak alapên iki | pasthi lamun abathi | lan saajine palwamu | kang darbe langkung suka | angupcap[212] sajrona[213] ngati | pinudhuta[214] [pinudhu...]
--- [f. 62v] ---
[...ta] kawula dhatêng sumamăngga |[215]|
8. pan samya pinatah-patah | baita kang badhegani[216] | pandoman Ki Umarmaya | tiyange Ki Umarmadi | dene juru panggiling | Raja Kopah ingkang labuh | jangkar Orang Tanorang | Raja Maktal juru maklim[217] | juru batu Sumbagi lawan Sumbaga ||
9. juru wêlah Raja Arjan | kamudhi Răngga Uranggi | sampun kawongan sadaya | Marjubin ingkang ngatêri | juru silê[218] anênggih | Ki Tanu lawan Tantanus | sigra anarik jangkar | palwa lampahe wus mudhik | surak-surak apan sami dhêdhayungan ||
10. pan sampun ababar layar | kandhêg kang palwa lumaris | ya ta sakathahing mina | saking luwihira Amir | apan ta sampun prapti | pangrasane anênamu | marang Sang Jayènglaga | puniku pakuning bumi | asrang-srangan polahe kadyi[219] sewaka ||
11. wong agêdhe dhoring-dhorang | layur-layur anèng margi | kang urang-urang awatang | bibas agêng dene margi | apan bubul sakenjing | tumênggung trêrung-trêrung gung | lan arya rêrajungan | mimine midhêng[220] bandêng |[221] grêrih gatêl yèn enjing kothak-kothekan ||
12. saksana ambêdhol jangkar | anulya layar tumuli | baita mêsat lir barat [ba...]
--- [f. 63r] ---
[...rat] | kêbat lampahira prapti | aran pulo Srêrani | adoh lor lawan kidul |[222] adoh kulon lawan wetan |[223] kalangkung dènira sungil | datan ana jalma manusa kang ngambah ||
13. jalma maning yèn wania | sato kewan padha wêdi | pulo langkung agawata | kang aran pulo Srêrani | sabalanira Amir | sadaya kasasongan sangu |[224] nulya alabuh jangkar | mêntas ing pulo Srêrani | Jayènglaga lawana Radèn Umarmaya |[225]|
14. ponang kêmbar kawan dasa | ingkang sami ngiring-iring | saprêng mêntas pulo sigra | Ki Marmaya angling aris | sajêg ingsun ningali | pulo kabèh kang kapungkur | pulo iki pan iya | asitru-sitru awingit | suwung mamring tan ana ingkang kangtingalan |[226]|
15. sakathahe punang kêmbar | sadaya midrê kalingling | angulari kang wowohan | sawênèh ngulari warih | toya tawa kang wêning | midêr tan ana kang nêmu | wau Ki Umarmaya | kalawan Sang Jayèngmurti | Umarmadi lampahe anèng wingkingan ||
29. Pangkur
1. Marmaya lan Jayènglaga | runcung-runcung katêlu Umarmadi | pan pan samya lèrèn alungguh |[227] anèng ngandhap cêmara | sakathahe brakasakan
--- [f. 63v] ---
samya ngêpung | apan tan ana uninga | yèn wêruha padha wêdi ||
2. kang wulu kadya sinasag | Jayènglaga kalawan Umarmadi | apan prayitnèng pakewuh | padha maca sêsinggah | sasuwene apan tan eca ing kalbu | wulune apangkorogan | baya ana setan bêlilis |[228]|
3. dangu-dangu Umarmaya | aningali pucak cêmara ngigil | ana kaki-kaki suguh[229] | anèng êpang cêmara | Umarmaya agila ningali wau | ingkang githo[230] pangkorogan | baya kaki-kaki nêpi ||
4. pang sênyari lininggihan | nora sêmpal baya wong apa iki | pan dudu jalma satuhu | sikil kadya gurinda | tangan supit wulune pan kadya lutung | angudubilah saetan | siyunge siji dèn isis ||
5. wong têtiga samya modjar[231] | dudu setan nyata ika mamêdi | sun arani dudu lutung | ya ta pun Juwalpayal | aningali wong têtiga padha lêmu | Juwalapayal latah-latah |[232] mêngko aku waprêg bukti ||
6. sun sêsêpa gêtihira | mendahane gêtihe gène wangi | awake lêmu-lêmu |[233] nulya pun Juwalpayal | wong tatêlu dèn ungkuli saking [sa...]
--- [f. 64r] ---
[...king] dhuwur | tinetesangn[234] ilunira | narètès murub awilis ||
7. wong tatêlu samya indha | Umarmaya kalawan Umarmadi | ya ta sami alok antu | cangkêm murub nêrawang | ilu mubyar ting pancurata lir pancuran yèng dinulu |[235] wong tatêlu samya indha | Juwalpayal sigra angling ||
8. sajêg ingsun dumêlah |[236] sun tan ana de ta awarni ing jalmi |[237] salawase dadya antu | iki jan manusa |[238] su[239] tètèsi ilu pan bisa lumayu | merang ing sapadha-padha | rasakêna sun tandangi ||
9. sami sakala aniba | Jayènglaga Umarmadi tan eling | Umarmaya ika imul | kêthip-kêthip kewala | pan katrama[240] dongane bala sarèwu | kirig-kirig gingjal-gijal[241] | aniba nulya atangi ||
10. anulya Sang Juwalpayal | Umarmaya wau kang dipun jogi | angawêt mubêng nèng gulu | angtu[242] amara tiga | Jayènglaga tineplokan[243] gigiripun | Baundhêngdha[244] cacêngêlnya | pan kadi dèn soki gêni ||
11. kalangkung ing gilanira | langkung anyêb tumèpèl[245] angnèng gigir | kadya ta banyu sawindu | Juwalpayal angucap | nora wurung ingsun sêsêp
--- [f. 64v] ---
gêtihmu |[246] Marmaya saprêng sinapa | manahipun têka wani ||
12. hèh ko iki ta sapa |[247] apa êjim dhadhêmit miwah mamêdi |[248] sumaur ya aku antu | aranku Juwalpayal | hèh matia sun sêsêpe gêtihmu |[249] Umarmaya angucap |[250] sêsêpên gêtihku iki ||
13. angntu[251] angling nora doyan | alah uwis lungaa têka gigir | Juwalpayal nora purun | Marmaya angling ing tyas | ngêndi gone aku kalisa si angntu | Marmaya olèh akal |[252] Marmaya sigra dènnya ngling ||
14. iya bênêr ingsun Juwal | angnèng margi ningali sumur mati | ana wong kalêbu sumur | sambete[253] ngaru-ara | sêsambete awêlas ingsun angrungu | awêlas isun miyarsa | iku mêngko ngong tiliki ||
15. ingong dulu kaya sira | rupanipun nora mèprê[254] nora mirib |[255] wis angêblêki rupamu | Juwalpayal angucap | sira nyatakêna kang ana ing sumur | Ki Umarmaya angucap | layaka sadulurmu iki |[256]|
16. payo padha tinilikan | lah dêlêngên mênawi ingsun sisip | cêmplungêna ingsun sumur |[257] lamun aku goroha | Juwalpayal angling lah payo andulu | mudhung saking ing gendhongan |
--- [f. 65r] ---
sumur mati dèn parani ||
17. cinarita sumur brama | kang kalêbu lêbur tan ana kari | saprêng wus prata ing sumur | sami ngungak sêmana | Umarmaya lah dêlêngên iku |[258] Juwalpayal sigra ngungak | awas dènira ningali ||
18. adangu winangwang-wangwang | nulya kêbat Rahadèn Guritwêsi | ginêbrurakên[259] ing sumur | sang antu Juwalpayal | saprêng tiba ing sumur toyane murub | malêdhos pun Juwalpayal | bêbathang mubul ing langit ||
19. awake asêmpal-sêmpal | bêbathange pan kalêbu jaladri | apan dadi antu laut | kang kari anèng tawang | didya[260] antu wedang sangêt umobipun | kang tumibèng kayu ika | dadya antu walulang anyakiti |[261]|
20. [...] |[262] [...] |[263] dadi dhêngêng[264] tibèng gumuk | kang tiba bumi ika | apan iya dadi antu kala iku | ingkang tibèng wana ika | dadi antu banaspati ||
21. ingkang tiba ing sawangan | dadya antu sarab abêbayangni[265] | saprêng lêbur punang antu | Marmaya latah-latah | dalah mati sun apusi rêraimu | dene antu ingkang an |[266] Jayènglaga Umarmadi ||
22. apan iya milu ilang | antu siji akèh dadine nênggih | apan milu kang tinêluh | wong papat
--- [f. 65v] ---
saprêng ilang | antu pan samya gagêtun |[267] dene ta nora kayaa | iki bisa urip maning ||
23. ponang kêmbar ting salambrang | ting garubrug padha lumayu wêdi | Sang Jayènglaga katêmu | dene kang para kêmbar | nulya kondur wau ta Sang Jayèngpupuh | sampun anumpak ing palwa | manahe kalangkung watir ||
24. pan sampun abêdhol jangkar | kalih sasi wau dènnya lumaris | lampahe palwa andarung | sigêgên Jayènglaga | cinarita ana pulo langkung agung | wotên[268] wukir langkung wiyat | kukulan[269] ing dhadhanggêndhis[270] ||
30. Dhandhanggula
1. winasantanan pulo ing Sarandil |[271] pagunungane nagri ing Selan | kaprênah wetan gununge | kilèng[272] nagaranipun | loring wukir wotên nêgari | ing Abêsah ing Loka | kaprênah loripun | gunu[273] Sarandil punika | luwuripun kadya mèh sundhul ing langit | gênge kagila-gila ||
2. cinarita ing gunung Srêrandil | pucak wontên pratapane ika | kagila-gila wiyare | pan wontê gêdhongipun | isi êmas salaka adi | prêtna mirah kumala | wastra adi susun | apa ingkang nora
--- [f. 66r] ---
nana | jroning gêdhong langkung dene adi luwih | gêdhong kadi ing syarga ||
3. Ki Umarmaya amuwus aris | Jayènglaga dawêg munggah ngarga | anêdha wangsit bak olèh | pan Rajèng Srangndil[274] iku | ratu agung digdayèng sêkti | Jayènglaga ngandika | kakang ingong turut | apa ta sakarsanira | kabèh padha karia inèng[275] jaladri | ayya na lunga-lunga ||
4. nulya labuh jangkar tumuli |[276] layarira sampun ginulungan | baita pan kandhêg bae | nulya Sang Jayèngpupuh | nulya wau Ki Guritwêsi | mudhung saking baita | lampahe andarung | alon minggah ing prabatang | wong kêkalih babat ririh |[277] asangu puji donga ||
5. gunung agung apan de lampahi | kalih dalu tiga kalampahan | wus praptèng pucak lampahe | pan kantun sapanjuluk | praptèng pucak satriya kalih | lagya kandhêg ing tênggok |[278] pan kandhêg adulu | keblat sakawan jingnajah[279] | asri katon nêgari lawan jaladri | tan ana kang katingal ||
6. suruping arka gumantya ing wêngi |[280] Jayènglaga datan kêna obah | kangndhêk[281] ing tênggok [tênggo...]
--- [f. 66v] ---
[...k] lampahe | Umarmaya amuwus | pêkênira Ki Jayèngmurti | kantuna anèng tênggak | manira mandhuwur | ngong jaja sèdêdêlan[282] |[283] Jayènglaga angling ingong kari ing ngriki |[284] têka sira minggaha ||
7. Marmaya nulya lumapah malih | arsa migah dhatêng luhur pisan | sampun praptèng pucak age | apan sampun alungguh | Umarmaya kagyat ningali | ana gêdhong kumala | kêbak isènipun | sêlaka êmas sêsotya | mirah itên[285] jumantên nila widuri | wastra adi kang mulya ||
8. jroning gêdhong lir syargan angalih | Umarmaya mulat rajabrana | kèh-akèh ing warnane |[286] abungah manahipun | karsanira kabèh dèn ambil | ginuturakên[287] mri ngandhap |[288] ika niyatipun | emut amaca tigapar[289] | nulya tobat Marmaya marang Yyang Widi | anêdha pangapura ||
9. ne kawula sakêdhap lali |[290] dene ayun marang rajabrana | donya kawula pan akèh | pêthi kawula satus | isi êmas salaka adi | mangke têka akarsa | marang donya agung | tuhu karajingan[291] setan | ngudubilah astagpirolah [astagpir...]
--- [f. 67r] ---
[...olah] harngalim | Gusti Yyang Maha Mulya ||
10. Umarmaya nulya angabêkti | saprêng sujud ngakèhakên tobat | pan akathah pananlangsane |[292] tinarima Yyang Agung | tobatira Ki Guritwêsi | nulya sira asalam | maring têngên sampun | gêdhong liniring sakêdhap | sirna ilang êmas kancana kang adi | tan ana katingalan ||
11. Umarmaya nulya sujud malih | dene sujude wau katrima | sujud kang kari sukure | sampunira asujud | apitêkur ngukruk alinggih | ana sihing Yyang Sukma | Marmaya manêkung | sinung syara ing Yyang Sukama |[293] jaring syara hèh Marmaya sira iki | èstu kêkasihing Yyang ||
12. jroning gêdhong lêbonana aglis | pan ing kono iya ana kasang | nora sapira gêdhene | samarica bingnubut[294] | jêmbaripun pirang nêgari | age sira alapa | mêtu saking ngriku | nanging tan winênang sira | dadi ratu linilan sira akardi | age sira alapa ||
13. nulya ilang kang asuka wêling | Umarmaya atas amiyarsa | syara mangkono ujare | Marmaya nulya sujud | ciptanira
--- [f. 67v] ---
manthêr Yyang Widi | Yyang Sukma gustiningwang | awal akiripun | sampun cidra ingkang syara | nulya tangi asujud Ki Guritwêsi | jroning gêdhong dèn ungak ||
14. ona gumandhul-gandhul ing nginggil | nulya ingalap dhatêng Marmaya | wus kêna pinudhut age | sarwi sinuwun-suwun | sakalangkung sokur ing Widi | udhunira pan egal | aprêmpit[295] kinandhut | kêkasang tan katingalan | byar raina tumurun Ki Guritwêsi | marani Jayènglaga ||
15. Jayelaga[296] kapagih ngabêkti | Umarmaya milu mèsbok ika | awêktu subuh kalihe | bakdane salat samapun |[297] samya muji marang Hyang Widi | adonga mri Yyang Suksma | wau kalihipun | wau ta Sang Jayènglaga | lêlirune ing wau sami awirid | jangkêp ping sèwu bakda ||
16. sami andonga ing Sukma malih | muga lananga dènira yuda | ewuh dadia gamapange |[298] ingkang awrat minusuh | gapangêna[299] kalahna jurit | lawan angsala karya | alah lakon ingsun | katrimaa mri Pangeran [Pange...]
--- [f. 68r] ---
[...ran] | Jayènglaga ona wangsiting Yyang Widi | pituduhing Ynyang[300] Sukma ||
17. têka midêla sira kariyin | besuka yèn wis padhang tingalira |[301] sira ugahona[302] age | poma Ki Jayèngsatru | nulnya ilang kang suka wêling | samapun tatas rahina |[303] sêksana tumurun | Marmaya lan Jayènglaga | pan anyêrod lamapahira sangking wukir |[304] egal tumurun sigra ||
18. pagunêmana pan sarya lumaris |[305] lèh wangsit kalawan ora |[306] apan sami tutur malèh | sihra[307] mring Ynyang Agung |[308] Umarmaya lan Jayèngmurti | sangsaya mangun suka | nênggih kalihipun | datan kawarna sêmana | ing marga Jahyèngglagah[309] ing palya pan sapun prati |[310] pagih wadya sêdaya ||
19. sigêgêngn wau Ki Jayèngmurti | nênggih wontên wau cinarita | ingkang tinutur purwane | Rahadèn Alamdahur | duk tinutur wau anênggih | tinilar dening rama | lawan ibonipun | Ki Lamdahur kari lola | duk tinilare Alamdahur maksih alit |[311] darèng adarbe angkat ||
20. mila ing Selan tinilar sêpi | sawarnane têtigalanira[312] | miwah isine purane | pinudhut mring sang prabu | ing Abêsah ingkang nêgari | punika [puni...]
--- [f. 68v] ---
[...ka] pamanira | mri Radèn Lamdahur | sadhèrèk sanaking-sanak | lan sang prabu jêjulukira sang aji | aran Raja Abêsah ||
21. Sang Lamdahur sêmana ingambil | dene kang paman Raja Albêsah[313] | kang paman langkung asihe | pinutra-putra dhanu | Ki Lamdahur dene sang aji | sinadulurkên ika | lan putra sang prabu | aran Radèn Sêpulalam | iya iku putrane sri narapati | langkung dinama-dama ||
22. gêng luhure apan ngalangkungi | ingkang êmban mila akèh rêmak | pilih anăngga bobote | mangkya Radèn Lamdahur | apan ngajêngakên birai | sangsaya gêng apanjang | warnane abagus | wong Abêsah sadaya |[314] agêng alit sadaya ajrih ningali | marang Lamdahur ika ||
23. blêngah-blêngah papan agêng aigil |[315] dêdêgira pan limalas êgas | limalas taun umure | kang paman asih langkung | kinêmbar la putrane sigih | nama Dyan Sipulalam | sêmana ingugung | apa sakarêpanira | putra kalih Lamdahur adarbe osik | manahe salobogan ||
31. Asmaradana
1. Lamdahur ingkang winarni | ing mangke sampun diwasa | apan agêdhe atine | nêgarane kang kaetang | lêbure nagri Selan | rinusak mri pamanipun | akarsa angadanana ||
2. Radèn Sipulalam aling[316] | kakang payo
--- [f. 69r] ---
adêdolan | padha ngadu bocah bae | Lamdahur nauri ujar | igih dawêg yayi mas | gêthokan igih tohipun | kalawan rare akathah ||
3. anulya dèn adu agis[317] | bocahe Lamdahur kalah | sanurak[318] ing bocah akah[319] |[320] sabature ginêthokan | Lamdahur kalisêman[321] | dene kalah baturipun | dèn suraka dene wong kathah |[322]|
4. Lamdahur pan murang-muring | dhêngkul kula abang |[323] ginêthokan |[324] ya ta rare kang sok mênang | wangkingane cinandhak | dene Radyèn Alamdahur | binanting balunge rêmak ||
5. Lamdahur bungah kêpapati |[325] sabature samya surak | Dyèn Sipulalam dukane | Lamdahur nyata kêparat | padha angadu bocah | jawal têka milu-milu | nora idhêp awakira ||
6. bocah lola gondhang-gandhing | kudu gêdhekakên manah | migata[326] aja na kene | nora sudi bêbaturan | angkuhmu sawênang-wênang |[327] nora mambu wong pinupu | mara bocah tabokana ||
7. apan saya murang-muring | Lamdahur langkung bramatya | sarya angawêt lathine | Sipulalam dipun têkak | gulune tanpa polah | arsa tinapuk pan wurung | wus madadong gulunira ||
8. dèn uculakên ora eling |[328] sabature kagegeran | Lamdahur modar êloke |
--- [f. 69v] ---
sabature surak-surah[329] | ya ta Ki Sipulalam | binêkta mring banipun |[330] mantuh[331] dhatêng dhatulaya ||
9. prata ngarsane sang aji | kang rama mulat mring putra | lamun madadong gulune | nora eling tinakonan | sang nata langkung duka | kang putra nulya pinaku[332] | kang ibu asru karuna ||
10. gumêdrê[333] dipun tangisi | sang nata asru ngandika | hèh êmbang[334] iki mulane | putraningsun kêna ngapa | gulu badadong dawa | dene sangêt nora emut | nyawa sun kuwêka sira ||
11. pun êmbang matur ngabêkti | Alamdahur kang anêkak | mila madadong gulune | purwanipun gagêthokan | Lamdahur asring kalah | polèhe sadaya katur | sang nata kalangkung duka ||
12. nulya kinèn mikut aglis | bajur kinujara[335] pisan | kinèn ngênthang-ênthangake | ya ta wong akèh ta ika | Lamdahur cinêkêlan | wantonipun maksih timur | manahe wêdi kewala ||
13. Lamdahur sampun ginodhi | kinujara nèng pêpanas | sang nata langkung dukane | putrane tan kêna waras | sangsaya pinilara | wau Radyan Alamdahur | kinujara dèn kakênthang ||
14. katur dhatêng mring sang aji | yèn ajaluk banyu sêga | sang nata langkung dukune[336] | umbènana
--- [f. 70r] ---
lan baruwang | pakanên sakyèh ngupas | kêbyokên latêng kêmadhuh | dimone amodar pisan ||
15. măngsa anêdyaa bêcik | pan iku anake mêsah | besuk iku yèn wis gêdhe | pasthi Selan kang dèn prêbat[337] | karane patènana | ki patih nêmbah umatur | yèn suwawi lan sang nata ||
16. sampun pinêjahan ngriki | luhung pinêjahan sabrang | ing ngriki nistha ucape | mêjahi sutaning wăngsa | sang nata angandika | iya patèh sakaprêpmu | iku sok ugi matia ||
17. ki patih tur sêmbah mijil | prata wau nèng kujaran | satibalane sang katong | nulya ingubenan[338] upas | Lamdahur tan krêrasa | pinakan gadhung kacubung | Lamdahur datan karasa ||
18. apan dadya susum[339] daging | sa dadi ginêgala |[340] ki patih langku merange | sakèh wisa samya tawa | nulya wong kawan dasa | kang kinèna ambêta sampun |[341] dhatêng nêgara ing sabrang ||
19. datan kacatur ing tulis | lampahira anèng marga | saking kêbating lampahe | ya ta gêlis cinarita | praptèng nagara Loka | ya ta kocapa sang prabu | ing Loka Sang Raja Jorah ||
20. pan lagya miyos tinangkil | wau ta Sang Prabu Loka | anèng pagêlaran adhèr[342] | pêpêk sanggung[343] wadyabala | prajurit sinatriya | sêsak [sê...]
--- [f. 70v] ---
[...sak] jêjêl ngalun-alun | kang anèng ngarsa sang nata ||
21. ki patih kang munggèng ngarsi | iku andêle sang nata | tinari ala bêcike | sang nata alon ngandika | hèh Apatih Jarniyah | apa ta ana kang sanggup | năngga bidine[344] si rara ||
22. botên wontêngn ananggupi | ing bidine ratu êmas | sak mirsa kula sang katong | akêkês tan bisa ngucap | sakèhe ingkang jalma | tan kuwawi lampahipun | punika kang kinajrihan ||
23. suka gumujêng sang aji | si rara nora akrama | yèn nora na kang knăngga[345] bidine |[346] sakeca imbal wacana | kalawan ki apatya | kasaru wau kang rawuh | utusana saking Abêsah |[347]|
24. sang nata kawan dasa ingkang prati |[348] anjog datanpa larapan | prata ngarsane sang katong | ki apatih matur nêmbah | nuhun pangduka[349] nata | wontên duta rajèng rawuh | gih rakamta ing Abêsah ||
25. sang nata ngandika aris | tibalana marang ngarsa | gya tinibalan tan suwe | prata ngarsane sang nata | putusan sigra nêmbah | kawula ngutus sang prabu | sang nata alon ngandika ||
26. punika Lamdahur singgih | katura panduka nata | angutapêna[350] ing pêjahe |[351] punika langkung nrêracak | Rahadèn Sipulalan[352] | tinêkêk [ti...]
--- [f. 71r] ---
[...nêkêk] gulune putung | lan ajêng ngangkat nêgara ||
27. ingkang putra datan eling | Ki Lamdahur ingkang nêkak | mila katur mring sang rèjèng | milane sangêt kang duka | Prabu Loka ngandika | bocah payo dèn agupuh | Lamdahur sira lêbokna ||
28. iya kunjaranên wêsi | kang kinèn sigra anêmbah | Lamdahur binêkta age | mring kunjara wêsi prata | linêbokakê[353] sigra | sarwi wau winayuyung | êduk lan rante kinarya ||
29. Lamdahur asru anangis | pan aku tan dosa pêjah | pagene aku pinatèn | kaniaya ta si paman | iya măngsa bodhoa | wong akèh sami amuwdurn[354] | matur dhatêng sri narendra ||
30. sang nata ngandika aris | utusan sira matura | Lamdahur wus mati kene | ayya kuwatir si kakang | Lamdahur pan wis pêjah | utusan manêmbah nuwun amit |[355] lengsor[356] saking ngarsa nata ||
31. sang nata ngandika aris | hèh patih sira cobaa | pakanana ing upas akèh |[357] Lamdahur kaprêpe modar | upas Ngabêsah tawa | jajalên upasku iku | miwah bubuk lan baruwang ||
32. ya ta nuli dèn lêkasi | upas bubuk lan baruwang | Lamdahur pan bêci[358] bae | malah ta dadi tatămba | larane dadya mulya | saya agêng atotipun[359] [atotipu...]
--- [f. 71v] ---
[...n] | atos bêbangunge[360] pisan ||
33. kaku atine ki patih | anuyya wau tinilar | măngsa ora mati dhewe | Lamdahur kari kunjaran | wêsi ingkang kunjara | langkung dene kawlasayun | warnane lir mas kumabang[361] ||
32. Maskumambang
1. kawarnaa sang raja pinutri |[362] putrane sang nat |[363] anadene kang wêwangi | arana Prêtna Usulbiyah |[364]|
2. tuhu ayu apêparab Ni Mêdharsih | dwong[365] adhangah-dhangah | salira lurus agilig | cahyane amedha[366] wulan ||
3. lêlewane tuhu lamun jokarangin[367] | lalok-lalok danar-danar |[368] ulate ngandhil angirid | mêlok-mêlok asun[369] brăngta ||
4. rema mêmak adhangn-adhan[370] tur awilis | sinom micis wutah | baune wijang awiwing | dariji angrayung raras ||
5. yèn lumampah gandrung-gandrung angedani | milane sang prêtna | dadya boboting nagari | akèh satriya kaprawasa |[371]|
6. bidinira wau ta sang raja putri | amadi[372] tur awrat | warnanên sang raja putri | pinarak dhêdhampar êmas ||
7. êmban inya atarap andhèr nèng ngarsi | pan kadya Supraba | warnane Dèwi Mêdharsih | ingayab dening pawongan ||
8. Ni Mêdharsih atanya mring bibi |[373] biyang jare jaba | ana putra dèn larani | ginodhi tur kinujara ||
--- [f. 72r] ---
9. dèn upasi upas kang aluwih mandi | apa dosanira | dene têka luwih-luwih | angukumakên si rama ||
10. lah matura biyang inya kang sayêkti | ni inya anêmbah | kawula amirsa warti | punika putra ing Selan ||
11. winêstanan arsa angêndhih nêgari | mring uwa panduka | Raja Ngabêsah Narpati | mila arsa pinêjahan ||
12. kawarnaa surup sang partănggapati | sang ayu ngandaka | aku arsa amanggihi | biyang ingkang kinujara ||
13. biyang inya ngong sinau lambangsari | aja gita-gata[374] | ingong ginau angabdi | marang kang anèng kunjara ||
14. alah payo biyang padha laku maling | wayah siprêp jama[375] | sang dyah ningsêti camênthing | acancut ataliwănda ||
15. dyan pinutêr gadane sang raja dèwi | binuwang ing tawang | tiba sinăngga ing wèni | mawur layoning puspit |[376]|
16. sampun mêdal sang dyah saking ing jro puri | lan amban[377] sêkawan | bidine tansah cinangking | wêdale tan ana wikan ||
17. tan asuwe praptane kunjaran wêsi | Ni Rêtna Pamêddhar | Lamdahur mapan nora uni[378] |[379] apan anangis kewala ||
18. ya bêthara bajutêna[380] larutên kami |[381] tan kêlar anandhang | kinujara dipun gadhi[382] | ya dewa bajutên ingwang ||
19. sang dyah ayu manahe lir dèn iris |[383] mirsa kang sêsambat [sê...]
--- [f. 72v] ---
[...sambat] | sa dyah angandika aris | radyèn putra lah midala[384] ||
20. sampun nangis mangke kawula luwari | amung ta manira | pan sira sun ajak mati | mangke kula ngutapêna[385] ||
21. Ki Lamdahur barik anangis |[386] sokur sèwu pisan | aku nuli kapatèni | nora bêtah nadhang[387] lara ||
22. sang dyah angling kaya yèn laraa aki[388] | dèn ringkêl kewala | ana ing kunjara wêsi | dene ta amêlasarsa ||
23. ngong jajine[389] sira putra ing Sarandil | lamun sira kêlar | năngga bidiningsun iki | pêsthi jatukramaningwang ||
24. lamun dudu jatukramaningsun iki | lêbura wor lêmah | agya sang raja pinutri | bingndi[390] pinutêr nèng tawang ||
25. dyan sinabêt ing bingndi kunjara wêsi | syarane lir gêlap | nêmpuh ing kunjara wêsi | kujara malêdug sigar ||
26. lêbur pokah malêdug kunjara wêsi | Lamdahur akuwat | gadhi sirna datan kari | Lamdahur mijil kang waspa ||
33. Mijil
1. Ulamdahur[391] nulya mêdal aglis | kunjara wus bajod | pan anuli Lamdahur gêdhene | kirig-kirig saya agêng inggil | kagyat radèn dèwi | pan arsa lumayu ||
2. aningali wong agêng ainggil | sang dyah mulat [mula...]
--- [f. 73r] ---
[...t] ing wong | mèh lumayu sinêndhal astane | sêsampure apan dèn gendhali[392] | kukuh anggujêngi | Rahadèn Lamdahur ||
3. Dyan Lamdahur sigra ana muwus aris |[393] hèh mangke wong wadon | pan kawula kapotangan gêdhe | awrat têmên wong autang urip | ni êmban nauri | ayya sira purun ||
4. iku uga gustimu sang putri | ing Loka kang kaot | Alamdahur sigra mêndhak age | anoragèng asrah pati urip | nuwun kanjêng gusti | dene kamipurun ||
5. sang dyah ayu nulya lngoso[394] ing siti |[395] pan sampun angraos | iya wau ing prajangjehane | sang dyah ayu matur awotsari | pan manira iki | asuwitèng kakung ||
6. inggih sitên ingkang năngga bindi | yêkti kramaningong | anjalmaa mawongan dhèwèke | Alamdahur anduga ing galih | dhuh dewaning Ratih | wikana puniku ||
7. pan kawula kapotangan urip | tan kawawa ingong | amalêsa ing kapênêdene[396] | pan kawula gusti dama masking[397] | [...] |[398] dene pêtêng dalu ||
8. lah suwawi kawula aturi | malêbèng kadhatongn[399] | atas mangke wau sêsikune | Alamdahur ature amanis | inggih nimas guti[400] | kula
--- [f. 73v] ---
atut pungkur ||
9. nulya lumampah marang ing jro puri |[401] pan maksih pinondhong | Alamdahur mangkana ciptane | nadyan ingsun amanggiha pati | wis pantêse putri | yèn tinon anglampus ||
10. arsa tumuruna tan dèn sukani |[402] pan maksih pinondhong | Alamdahur anyangking gadane | sang dyah ayu suka aningali | tuhu yèn prejurit[403] | Lamdahur lakiku ||
11. tan kawarn lampahe nèng margi |[404] prapta nèng kadhaton | wus malêbu ing dalêm kaputrèngn[405] | ing madeprêtna[406] sampun alinggih | padèm[407] anêlahi | wanci têngah dalu ||
12. Ki Lamdahur katara yèn sigit | cahyane mancarong | katarangan ing padama alise |[408] pan katara yèn êtrah nêrpati | cahyane awêning | Rahadèn Lamdahur ||
13. pan mêngkana tyase sang putri |[409] rama ibu ingong | lamun datana prêmê[410] ing mantune |[411] pasthi ingsun kesah saking ngriki | apan sun belani | Rahade[412] Lemdahur[413] ||
14. Ni Mêdharsih suwita ing laki | sêmbada dhap asor | anujoni rasaning driyane | Alamdahur apan dèn sirami | jinêngbadan[414] amringk[415] | saya wuwuh bagus ||
15. akampuh gadhung rinukmi |[416] pinggir piniraos [pinira...]
--- [f. 74r] ---
[...os] | rineda[417] bengkok wau paningsête |[418] dhuwung kandêlan sinilih asih | ajamang mas abrit | asasêsotya murub |[419]|
16. salingn wastra kêncana pan adi | yèn tinon amapyor | cêpaka mulya ing dhapure |[420] kasêmêkan jiga tinêpi |[421] êmêr mas cinawi | asêngkang mangukung[422] ||
17. apilis wungu saya dumêling | kuninge mancorong | pait kilang sang prêtna sêmune | ukêl malang puspitane amrik | gănda nrus pratiwi | mêdharakê[423] kayun ||
18. sang dyah ayu amarani laki | pinarak nèng pangkon | wus tatane wong kopar mangkene | yèn padha kaprêpe jalu èstri | paningkahe singgih | alinggih nèng pangku ||
19. Alamdahur mambu gada[424] wangi | granane madhadhok | ya ta emut sêmana lanange | sang dyah ingaras awanti-wanti | sarya ngarih-arih | sang dyah nangkis gêlung ||
20. ya ta ingêmban sang raja dèwi | binêkta mring langon | lir walangkrik sang dyah gêgarute | adhuh kusuma dewane Ratih | pawèstri awêdi | angukuli kakung ||
21. sinung gantèn wau sangking lathi | tinarimèng waos | putra-putri arêmpu manahe | Dyan Lamdahur angaras ing pipi | sarya ngarih-arih | dhuh dewaning ayu ||
22. kang sawang kêncana rinujit |[425] dewaning paturun |[426] ingkang [ing...]
--- [f. 74v] ---
[...kang] sawang wulan wêdanane | yayyang[427] tilam kang puspita amrik | mayêng sèwu bumi | kula dèrèng ngantuk ||
23. wênangêna ya ngara[428] sang dèwi | payudara gêmoh | kasêmêkan pan kênang luhure | sang dyah tangkis anulya anjiwit | dhuh wong apa iki | garita-garitu ||
24. wani-wani larangan kang adi | sapa ingkang akon | Alamdahur amani[429] sêbdane | batên wontên ingkang angajani | purun ngaras gusti | dene pipi nganggur ||
25. tulusêna angabdèkkên mami | wong ayu amêlok | langkung têma[430] kang abdi sakite | mangke sinaruwe dhatêng gusti | tur sinungan urip | adhuh dewaningsun ||
26. iki baya panukmaning Ratih | intêni[431] kadhaton | ing Sarandil mas ayu bakale | muga tulusa wibawa mukti | ona ing Sarandil | ngong juru pangangsu ||
27. kamipurun sumawitèng gusti | gung brăngta wirangrong | malah mandar asiha gustine | sêtyanana dèn tumêkèng kapti | pu[432] kakang ta gusti | langkung kawlasayun ||
28. kadi citaka[433] aminta riris | matur mring sang sinom | kêmanisên sang prêtna asare | ginuturan ing srênggara prêsmi | nèng êmbanan guling | kusumaning ayu ||
29. binêkta wau sang liring sari | minggah nèng paturon | ingkang garwa alon sinarèkake |[434] sang dyah wungu alon ajiwiti [a...]
--- [f. 75r] ---
[...jiwiti] | pinarjayèng prêsmi | ing jinêm lan mundur ||
34. Durma
1. byar rahina wayahe kala sêmana | ya ta warnanên ejing | sakyèhing punggawa | mulat kunjara prêmak | bêbandène[435] tan kaèsi | gègèr wong kathah | katur dhatêng sang aji ||
2. ki apatya matur dhatêng sri narendra | sigra malêbèng puri | sang nata pinarak | kagyat mulat ing patya | ana karsanira patih | ngong dulu gita | nêmbah matur ki patih ||
3. abdi dalê pun patih ngaturkên tiwas | lêbur kunjara wêsi | bêbandan pan ical | sang nata angandika | sapa ingkang prêmak patih | dene kuwasa | bêbandan ana ngêndi ||
4. kawarnaa pun êmban Wilada |[436] matur dhatêng sang aji | amba atur uninga |[437] bêbandan kinujara | punika kang dadya maling | wontên jro pura | awor lan kanjêng gusti ||
5. botên kenging pisaha sanalika |[438] pisaha angêmasi | pêsthi tuwêk raga | putra tuwan sang nata | kawula awlas ningali | sri naradipa | bêndu yayah sinipi ||
6. age patih kêbutna para punggawa | konên nyêkêl si maling | poma dèn katigas | êndhase duratmaka | kya patih nêmbah gya mijil | prata ing jaba | wau kiyai patih ||
7. sigra bêndhe angukung kêndhang gumrêrah | prapta sakèh prajurit | lumalyya kewala | prata nèng pagêlaran | pating balêbrê kang jalmi | sarta gamannya | tumbak kalawan bêdhil ||
--- [f. 75v] ---
8. kawarnaa Lamdahur lawan sang prêtna | tan pisah kadya mimi | umatur sang prêtna | kadipundi kang karsa | arsa cinêkêl prajurit | purun panduka | Lamdahur anauri ||
9. iya wani lêga têmên atiningwang | yèn kinêmbulan jurit | pan wis ujar ingwang | sira sun tuku pêjah | sun lamar ing lara pati | angur matia | wurung amandhong putri ||
10. sang juwita umatur dhatêng kang raka | igih lêga kang ati | yèn purun panduka | sampun wontên ing pura | ajurit wontên ing jawi | jêmbar polatan | ngalun-alun abêcik ||
11. pan kawula atut wingking ing panduka | inggih botên atêbih | pan bingdi punika | inggih kawula bêkta | Lamdahur nulya mathithing | acêcawêtan | sabuk wusa dèn kêncêngi |[439]|
12. sampun mêdal Lamdahur sangking jro pura | ing alun-alun prapti | gege[440] wong akathah | sarêng mulat sadaya | lah iki rupane maling | mêtu nèng jaba | paye[441] cinêkêl aglas |[442]|
13. kinarubut Lamdahur dene wong kathah | batur wong maling iki | agêngipun kalitang |[443] dhuwuripun aliwati |[444] lah mara êbnyakan[445] wani | nulnya nêrajang | anjambak agendhola |[446]|
14. rajaputra saegane Gathutkaca | duk rinabut ing jurit | mring wadiya Ngastina |[447] kinarubut ing kathah | Lamdahur amurang-muring | jinambak-jabak[448] | bramatyane tan sipi ||
15. pan kinipata ing wau ing asta kiwa |[449] sapuluh tiba têbih | kang têngên akipat | wong kathah [ka...]
--- [f. 76r] ---
[...thah] pan kasingsal | wong tri puluh ting galiting[450] | samya kantaka | tan ana bisa osik ||
16. pan wong kathah tan ana măngga puliha | singa jinêjak mamti[451] | kang sinepak-sepak | kang sinandhung malêsat | kang binanting nora urip | pating sulayah | kadi babadan pacing ||
17. Alamdahur kinarubut ing wong kathah | miwah para prajurit | apan ginêbugan | ing gada lawan cakra | pa papênthung lawan suligi |[452] lir robing sagara |[453] syarane wong ajurit ||
18. surak umung suwarane wong ayuda | lir udan sinêmèni | ana ingkang anumbak |[454] sawênèh ana mêdhang | Lamdahur datan gumingsir | tapa gêgaman | wong akèh angêbyuki ||
19. Alamdahur atangkis asti[455] kewala | panupuh[456] ngarsa wuri | têngên lawan kiwa | Alamdahur apêpanggah |[457] dèn gadani wanti-wanti | pan kinathahan | Ki Lamdahur abudi ||
20. rajaputra sigra ambêdhol wantilan | wong kathah dèn gêbugi | pan pating palêsat | [...] |[458] lumayu kang kari mati | wadya ing Loka | tan ana măngga pulih ||
21. sirna larut prajurit para satriya | siji tan ana kari | ya ta katingalan | Lamdahur prêrangira | dene kusumaning adi | langkung gawoknya | dhatêng putra ing Sarandil |[459]|
22. Alamdahur sigra wau sumbar-sumbar | payo ratumu êdi | kang milara ingwang | lawan [la...]
--- [f. 76v] ---
[...wan] patihe pisan | su bèthètane nuli |[460] kalangkung suka | sang dyah prata nèng ngarsi ||
23. nulya mêdhak sang prêtna angaras pada | ature amlasasih | lah sampu pangeran | bala panduka rusak | Lamdahur alon nauri | tan idhêp ingwang | mau akon nandangi ||
24. tinêmênan mêngko sira nora suka | mas ayu angewuhi | matur sang kusuma | inggih saduka-duka | sêdhêng kawula ngayoni | sêkti panduka | kawula wus udani ||
25. Alamdahur gumuyu asêmu duka | sigra asta kinanthi | sarya dipun aras | sang dyah matur kang raka | lah dawêg matur sang aji | kauningana | dika dhatêng nêrpati ||
26. Alamdahur angling apa karsanira | nadyan tumêkèng pati | yèn baprêng lan sira | nadyan pêjaha asab | sang ayu mèsêm anjiwit | sigra lumampah | sinome dèn usapi ||
35. Sinom
1. kocapa prêkyana[461] patya | umatur dhatêng sang aji | yèn wadyane kathah rusak | dèn amuk mring punang maling | bubar kang wadya gusis | kathah
--- [f. 77r] ---
tatu samya lampus | ngalun-alun gulasah | dèn kêbyuki ing waringin | dèn saponi ing wastra akathah pêjah ||
2. sang nata kalangkung gita | mirsa ature ki patih | kasaru wau kang putra | malêbêt sajroning puri | Radyan Lamdahur kari | sang dyah prapta nèng kadhatun | prata ngarsane ngrama | sang nata kagyat ningali | ingkang putra anulya pinalajêngan ||
3. rinangkul wau kang putra | binêkta tata alinggih | alon wau tinakonan | pageneya sira nini | têka alaki maling | lan iku wong dosa agung | sakèh ratu sadaya | pan sira tampik |[462] mudur mangko têka laki wong durjana ||
4. medah[463] ujare wong kathah | sira laki olih maling | dene ta nora kayaa | nora bêcik kang pinanggih | balamu akèh mati | têkaa wêngi ataku[464] | matur kusuma rara | sanadyan jujana[465] maling | yèn kuwawi anăngga bindi kawula ||
5. sayêkti kawula rama | pan sampun kalêbèng jangji | cilaka kawula cidra | gagêtung[466] sri narapati | mirsa aturing putri | angandika sang aprabu | pan iya nora bakal | jodho iku kikining pêsthi |[467] kaya ngapa nini gon isun sumigah[468] ||
6. alah age timbalana | nini lakènira aglis | kang putra nulya tur nêmbah | kang raka dipun timbali | tan atara[469] wus prati | kang nama Radèn Lamdahur | prata ngarsane
--- [f. 77v] ---
nata | ngaloso dènira linggih | kurang parang suselane putra Selan ||
7. tri pandurat tan ngandika | sang nata mandêng ningali | apan nora nate ninga | dhatênge kala ginodhi | nyata lamun asigit | kang anama Alamdahur | layak mutrê nêgara | tingale amamêdèni | krêrantêne kêlar năngga bindi waja ||
8. lah iya sira tulusa | akrama lan nini putri | dipun agung pangaksam |[470] dene gêdhe ingkang budi | dipun bisa ngawruhi | matur Radyan Alamdahur | nêmbah mangaras pada | botên sagêd amangsuli | ya ta asih sang nata mri mantunira ||
9. lah uwis sira mantuka | mring dalême nini putri | ing bênjang atata-tata | sira amangku nêgari | dene pun bapa iki | sêdhêng têtarukèng gunung | manira amêgawanan |[471] pêngawinan pacul kudhi | Alamdahur sangsaya kabyatana krêsna[472] |[473]|
10. Lamdahur matur anêmbah | anuwun sri narapati | kasuwun kalinggamurda | pasihanira sang aji | tan sagêd amangsuli | atur kawula pukulun | yèn angsal barkat tuwan | kawula darbe nêgari | têtilare pun rama nagri ri ing Selan |[474]|
11. yakti punika sang nata | ingkang kawula nandosi | sang nata suka ngandika | iya bênêr sira kaki | apan ing lèke iki | apan ing lèke iki | kalawan ing Selan iku | iya dadi satunggal | tan angrasa putra èstri | apan sira [si...]
--- [f. 78r] ---
[...ra] putra gèn isun ayogya ||[475]
12. Lamdahur matur anêmbah | kawula nuhuna sang aji |[476] dipun damêlna gêgaman | gada wêsi ingkang adi | kang wawrata sèwu dhacin |[477] dèn sêmbada agêngipun | samangsane dadosa | ing Selan kula antuki | anjabêla dhumatêng pun paman |[478]|
13. sang nata alon ngandika | iya kaki benjing ejing | ingong angundhang wadya |[479] agawea gada wêsi | kang wawrata sèwu dhacin |[480] mandahane agêngipun | uwis sira muliha | ing mêngko pan sampun wêngi | sang juwita matur anêmbah kang rama ||
14. Lamdahur lèngsèr tur sêmbah | mudur pan sarêng saribit[481] | sangking ngajênganing rama | wus praptèng ing dalêma puri |[482] kocapa sri bupati | ki patih ngandikan wau | sang nata angandika | patih karyaa tumuli | gada wêsi wawrat sèwu dhacin ika ||
15. lah iya patih dèn egal | pira kèhe sèwu dhacin | ki patih mudur anêmbah | sangking ngarsane nêrpati | warnanên raja dèwi | ingkang akalihan wau | sapraptanira ing pura |[483] samnya[484] kalihan aligih | ne jrêrambah ingayap parêkan aglar ||
16. apan sami trêsnanira | sang putra lan sang putri |[485] kang garwa sinangwang-sawang[486] | ginunaturan ing rarêpi |[487] tan kawawa nadhahi | kang garwa nulya sinambut | pinandhong[488] ngayang-ayang | nèng êmbanan kongah-kangih | palorodan sêmune jaluk kudang |[489]|
17. kakungira aturutan [aturu...]
--- [f. 78v] ---
[...tan] | nadhahi karsaning rabi | kang garwa ingaras-aras | tangkis wani mobat-mabit | kakung cuwa kang galih | kang garwa nulya rinangkul | wong ayu danar-danar | pantês yèn akarya brangti | wus adalu wong ayu ayu gulinga ||
18. sapa kang duwe bêndara | kang asawang ruming sari | amanis yèn angandika | ratu-ratuning sabumi | èsême pait gêndhis | tuntung guruning wong ayu | gèn ingsun angawula | baya panukmaning Ratih | amung dika mirah kang mungge[490] kumuda ||
19. midrêra salawe dina | măngsa antuka ngulati | wong agandês kaya dika | kuninge amendha sasi | kasilir dene ngangin | saya angimbuhi ayu | liring lir guladrawa | pilis wungu amantêsi | yèn sinawang kadya wulan karainan ||
20. kêmanisên sang kusuma | kagunturan ing rarêpi | adangu kinudang-kudang | wong ayu ayu awadi | sang kakung anêmêni | binêkta mring jinêm arum | sang myah[491] asêsareyan | sang kakung nêkakkên kapati |[492] nunggal karsa anèng ing jinêm paprêman ||
21. campuh kang pulang asmara | lir bramara ngusya sari | amrih maduning kusuma | kang kêna maduning sari | bramara rêngih-rêngih | angusya lêsahing madu | sang rêtna kadrawasan | mênggah sarya sambat mati | kaprawasa sang
--- [f. 79r] ---
rêtna yuda kênaka ||
36. Pangkur
1. enjing mangkya kawarnaa | pan gumuruh ya ta syaraning jalmi | nênggih pirang-pirang atus | ingkang akarya gada | kang atubambas wêsi pirang-pirang èwu |[493] parang[494] dina abusêkan | kang akarya gada wêsi ||
2. ya ta wus dadi kang gada | kawarnaa miyos sri narapati | siniwi nèng sitiluhur | pêpaka nèng sitibêntar |[495] ingkang gada sêmana katur sang prabu | gêdhene kagila-gila | ginatong[496] wong walung dèsi ||
3. sang nata alon ngandika | hèh ki pitih[497] gada apan wus dadi | yèn wus dadi isun pudhut | ki patih matur nambah[498] | gih punika katura dhatêng sang prabu | punika kagungan gada | ingkang wawrate sawu[499] dhacin |[500]|
4. pilih kang kuwawi ngangkat | suka-suka gumujêng sri bupati | lah wis didi[501] putraningsun | sira mundhuta gada | lah jajala paran gènira anjujung | Sang Lamdahur sigra nambah | ngangkat ponang gada wêsa |[502]|
5. dèn ubulakên ing tawang | ya ta ngisis wadyabala awêdi | ajrih bok katiban lêbur | sarêng gada tumiba | dipun tundha dene Radyan Alamdahur | pinutêr kadya kitiran | eba[503] sakyèh aningali ||
6. Lamdahur wu[504] mutrê gada | mrêrak malih ngajêngane sang aji | angandika sang aprabu | tuhu sira kawasa | alah uwis aja kalayatan kulup | jalukên nagaranira | miwah saisining puri ||
7. sabalanira ing Loka [Lo...]
--- [f. 79v] ---
[...ka] | lah gawanên ingsun datan ngawruhi | mangkata ing besuk esuk | sawêngi mêngko dadan | Alamdahur umatur dhatêng sang prabu | kawula igih sandika | lumapah ing bejing ejing ||
8. wus têlas dènnya ngandika | sri narendra jêngkar lumêbèng puri | ing jawi umyang gumuruh | ki patya undhang-undhang | ingkang tumut dhatêng Radyèn Alamdahur | ambêdhah kutha Ngabêsah | mantri limang èwu ngiring ||
9. sami prajurit sadaya | wis acaos nganti wijiling gusti | [...] |[505] kaputrèn sampun prata | rajaputri mirsa yèn kang raka rawuh | nulya mapag mêdhak ngarsa | amisuhi pada kalih ||
10. têlas ingkang punang toya | lukar gêlung kinarya usapa sikil |[506] nulya sinambut sang ayu | binêta palênggahan | sampun tata pinaraka garwa pinangku |[507] ingayap para pawongan | tarap andhèr anèng siti ||
11. Radyan Lamdahur ngandika | nimas ratu kawula nuwun pamit | aprêbut nagaraningsun | ingkang ana si paman | awèh nora awèha manira jaluk | saisine jroning pura | sadaya ingong jabêli ||
12. sang ayu matur manêmbah | inggih kakang kula dhatêng lumiring | jumurung ing karsanipun | upami mêsah awrat | pan kawula kakang bandhêmna ing musuh | prêmuka[508] kangbalangêna[509] [kang...]
--- [f. 80r] ---
[...balangêna] | ing musuh lan wong Ngabêsi ||
13. Lamdahur ngaras kang garwa | amung sira ayu prawirèng jurit | tan larang tinuku lampus | putrine wong ning Loka | baya iki Lamdahur margane mantuk | marang nagara ing Selan | akrama putri prajurit ||
14. tan kawarna lampahira | Alamdahur asmara marang rabi | enjing asawega sampun | makutha abadhong mas | kilatbau anting-anting akêkalung | arasukan lapis tiga | alancingan panji-panji ||
15. sasampunira sawega | Alamdahur ngandika marang rabi | payo marak mri sang prabu | arsa pamit manira | marang ibu sêksana lumampah sampun | prapta ngarsane kang rama | sang nata suka ningali ||
16. Radyan Lamdahur tur sêmbah | nuwun duka kawula nuwun pamit | sang nata ngandika arum | aya[510] kulup mangkata | anggawaa wong Loka ya limang èwu | pan ingsun gawani sira | titihan manira èsthi ||
17. gajah ingsun ulêngs[511] buntal | tautate ingsun gawa ajurit | agêdhe luhur atêguh | pantês sira kang nunggang | dyan sinaosakên ènèng[512] alun-alun | sigra wau ngaras pada | dhatêng rama ibu sora |[513]|
18. mundur ngarsane kang rama | ingkang garwa tinilar kari brangti | wau Radyan Alamdahur | prata [pra...]
--- [f. 80v] ---
[...ta] ing pagêlaran | liman buntal sêmana sigra pinudhut | apan sampun tinitihan | lir Gathotkaca ngajrihi ||
19. untabe kang balakusya | pan abubul kadya sela blêkithi | syaraning jalma gumuruh | asyang pangriking kuda | sigra bubar wau Radyan Alamdahur | mêdal saking jawi kutha | gêgaman dinulu asri ||
20. warnanên wadya ing Loka | ingkang caos baita ing pasisir | kapal giyot lan sêlup |[514] wangkang camêthing tembak | lan sêsampan lan galiyung |[515] pirang-pirang kang baita | Radyan Lamdahur wus prati ||
21. Lamdahur numpak baita | sabalane wong Loka samya ngiring | nulya mingga[516] nèng parau | nulya ababar layar | nèng laotan nat kang toya tinrajang asru |[517] lampahe lir jaran ngêrap | alêpas lampahe nênggih ||
22. nêngna ingkang lumampah |[518] kawarnaa wau sri narapati | Ngabêsah miyos sang prabu | pinarak pagêlaran | sitibêntar pêpêkan para tumênggung | ngabèi dêmang gêlar |[519] miwah kang para prajurit ||
23. samya prawira digdaya | sêsêk jêjêl wadyabala kang nangkil | angandika sang aprabu | ki patih praptèng ngarsa | sri narendra angandika tutung bêndu | kayaparan adhi êmas | ing Loka kaprêpe iki ||
--- [f. 81r] ---
24. ingong uwèhi bêbandan | karsaningsun iku ngong kon matèni | wêkasan ingambil mantu | dene nora kayaa | ingsun lamar basane dhingin aprêmbug | anganti akil kewala | dene têka angnyidrani[520] ||
25. ki patih matur manêmbah | yèn suwawi lawan karsa sang aji | ing Loke[521] ginêcak purun | eca imbal wacana | pan kasaru wong tampingan ingkang rawuh | ango[522] tanpa larapan |[523] prapta ngarsane sang aji ||
26. sang nata alon ngandika | mantriningsun tampingan gipih prapti | ana apa ta ing laut | agêpèh lakonira | ponang mantri tampingan nêmbah umatur | kawula atur uninga | dhatêng panduka sang aji ||
27. ing laut pan kathah palwa | pan samêkta gêgamaning ajurit | nênggih ing wartèningpun[524] |[525] anggêcak mri panduka | ingkang mantu Raja Loka Alamdahur | kang arsa bêdhah Ngabêsah | angjabêl ingkang nagari ||
28. lan malih ujaring warta | arsa malê[526] lara wirang lan pati | punika sampun misuwur | lumrah ing ulubalang | sri narengdra miyarsa kalangkung bêndu | kang jaja awinga-winga | dukane tan dèn uduri[527] ||
37. Durma
1. angandika sang nata dhatêng ki patya | sira mêpêka baris | samêktaning yuda | nulya jêngkar [jêng...]
--- [f. 81v] ---
[...kar] sang nata | sampun ngadhan sèng[528] aji |[529] ki patih sigra | ambêndhe mêpak baris ||
2. untabing wong lumapah lir banjir bandhang | awor pangriking wajik | lawan ngricikin[530] watang |[531] kadêbêging lumapah | obah lindhu ingkang bumi | lampahnya kêbat | pinêlak ingkang baris ||
3. sampun prapta ing pigir pasisir ika | Lamdahur kang winarni | angadhêp ing palwa | mênèk[532] mugah[533] dharatan | amanggrahan anênggih |[534] sakyèhing wadya | sadaya dèn undhangi ||
4. poma aja kongsi mugah nèng dharatan | palwa ing Loka iki | nulya barêng surak | kadi ta langit rêbah | ya ta kang anèng jaladri | sadaya mulat | yèn musuh amêdali ||
5. sinipatan palwa kang anèng ing ngarsa | apan ta kathah kêni | pa kaciwa papan | amalês datan angsal | Lamdahur amirsa bêdhil | agadêbugan | kêdah abyur[535] jaladri ||
6. angamuka marang wadya ing Ngabêsah | anulya dèn aturi | de[...]ênira |[536] gusti sampun aprêrang | kawula wus dèn wangsiti | bala ing Selan | ingkang arsa ambalik ||
7. langkung duka Lamdahur amirsa warta | payo nêsêg awani | barise Ngabêsah | nulya sarêng awêlah | wong dharat abêdhil malih | lir wukir bêtar[537] | nênggih syaraning
--- [f. 82r] ---
bêdhil ||
8. dèn awudani mimis lumrah sakêlapa |[538] kang anèng êlaut giris |[539] sapun winangsitan | dene ta gustinira | lah payo sêsêgên wani | bandera ika | kang tulis polèng Bali ||
9. dyan sinêrang dene kang bala akathah | bandera polèng Bali | barise wong Selan | ambêdhil kadya gêlap | pan ora angagya mimis | palwa kang kathah | sampun angrampid baras |[540]|
10. nulya mêntas wadya Loka mri dharatan | nulya angamuk wani | apan wong Ngabêsah | wau kang tinêrajang | ingkang adoh dipun bêdhil | pêrak tinumbak | akathah ingkang mati ||
11. ing payudan syarane lir grêrah kapat | wong Ngabêsah kalindhih | malayu sasrangan | wong Ngabêsah gulasah | malayu karane mati | angusi sigra | barise sri bupati ||
12. sampun katur yèn balane kathah pêjah | bala ing Sela[541] balik | mila kathah pêjah | ingambuk mri wong Selan | sang nata duka tan sipi | angagêm gada | nulya anitih èsthi ||
13. wadyabala winangsulakên sadaya | kalangkung dene wani | apan sri narendra | angawaki priyăngga | wong Selan dèn amuk wani | ulêng-ulêngan | langkung ramening jurit ||
14. katingalan [katingala...]
--- [f. 82v] ---
[...n] gandera polèng lumajar | anulya dèn tulungi | anisih kewala | pelayune[542] wong Selan | sangprêng[543] wong Selan anisih | pan katingalan | gurisa ingkang wuri ||
38. Girisa
1. wong Bêsah kabèh wus mara | polahe lir liman mêta | pinêlak dening sang nanata |[544] pangamuke kaya buta | tan ana ngucap wêdia | wong Loka sampun uninga | kalangkung dening prayitna | wong Ngabêsah nandêr sigra ||
2. wong Loka wani prawira | anulya campuh ing yuda | wong Ngabêsah kyèh pralaya | prasamya larut sadaya | tan ana măngga puliha | apan malayoni bala | anunjang ing ratunira | sang nata sampun prayitna ||
3. anglnulya[545] nitih dipăngga | katunjang ing balanira | sang nata miris ing driya | malayu nututi bala | anêdya mapag ing kutha | Lamdahur nututi sigra | sêsumbar acêluk sira | lah paman ayya lumalya ||
4. eman bêrngos sibar[546] jaja | ajurit angadu bala | paman aku antènana | yèn sira padha prawira | yèn wêdi sira pingjunga[547] | sang nata wau miyarsa | Lamdahur akon mandhêga | pinêla[548] kampah dirada ||
5. kalangkung ing ajrihira | apan angrasa ing dosa | milane gêndring
--- [f. 83r] ---
kewala | Lamdahur kèndêl saksana | sang nata malêbèng pura | asuwarèng para garwa | lah padha sira dadana | kang mulat brăngta angarang ||
39. Asmaradana
1. wusa prêmbug dadi sawiji |[549] wong Selan lewan[550] wong Loka | wong Selan langkung sukane | dene gustinira lama | ajurit angsal karya | ngrasa enak manahipun | Lamdahur angawe bala ||
2. gêgaman maju anggili | êndi paman Patih Selan | ya tututana lakune | bok migat si paman nata | age sira tutura | nulya nusula lamun rosa paman prabu |[551] janggane sira tigasa ||
3. măngsa anêdyaa bêcik | apan iku uwis utang | lah uwis bubarna age | paman patih dèn aegal | anusula si paman | gêgaman bubar anggêrgut | lampahira gêgancangan ||
4. jaban kutha dèn iridêri |[552] pan sarwi asurak-surak | ya ta wong Ngabêsah age | angusi sajroning kutha | uninga yèn kinêpang | samya kêkês manahipun | datan angrasa yèn gêsang ||
5. sang nata kalangkung watir | anak ingsun Sipulalam | marang ngêndi ta parane | dene tan ana katingal | ki patih matur nêmbah | apisah putra sang prabu | kalawan sabalanira ||
6. kilap gènipun angungsi | sang nata anglês kang manah |
--- [f. 83v] ---
saya asurak arame | lor wetan kidul sauran | sampun angrampid kitha | wong Bêsah gègèr lumayu | tan ana angrasa gêsang ||
7. matur ingkang para mantri | patikbra Lamdahur prapta | anggada lawang sakèthèng | malah banonira bubrah | dipun gada sapisan | medah angsala ing bathuk | dene ta cumêplos mana ||
8. sampun angrasa sang aji | kajodhi ing juritira | sang nata alon dêlinge | alah pramèswariningwang | aku bandanên dhawak | gawanêna seba ta ingsun |[553] Lamdahur bok angapura ||
9. yèn angrasa ngong bêciki | asangêt sun anak-anak | lah wong dalêm sarupane | padha saosna sadaya | miwah kang rajabrana | pratandhane ingsun nungkul | lah age sira dadana ||
10. sang nata pan sampun mijil | astane sarwi binada | dèn iringakên wadyane | lan pramèswari sadaya | lan wong sadalêm pura | brana lan bongkonipun |[554] kandhêg jawi paregolan ||
11. gumuruh syaraning tangis | Lamdahur ika tumingal | kang paman anungkul dhewe | Lamdahur maksih katingal | kala jinamon upas | tur
--- [f. 84r] ---
ginodhi winayuyung | langkung dènnya amrih pêjah ||
12. tan ngagya atanya malih | kang paman nulya ginada | tinêlasakên kuwate | Lamdahur dènnya anggada | kang paman nulya pêjah | jaji lawan ukumipun | utang pêjah naur pêjah ||
13. kang para garwa ningali | sadaya sami karuna | iya wong sadalêm kabèh | gumuruh kadya ampuhan | Lamdahur angandika | sakyèhe wong dalêm iku | padha lêbokêna pura ||
14. panjang carita winarni | Lamdahur jumênêng tnata[555] | anèng Ngabêsah ngadhaton | solèh tingkahe sang nata | dadya paku nagara | wadya alita ajrih lulut |[556] eca manahe kang wadya ||
15. sigêgên datan winarni | Lamdahur jumênêng nata | wus amukti angadhaton | kocapa ingkang lumaye |[557] Rahadèn Sipulalam | balanipun limang atus | lumayu anujang-nujang[558] ||
16. atas amidhangêt warti | Lamdahur jumênêng nata | apan sampun angêdhaton | wau Radèn Sipulalam | ar angungsi ika |[559] marang Sang Prabu Madayun | dene ratu binathara ||
17. kapapag Sang Jayèngmurti | wau Radèn Sipulalam | nulya tinakonan alon | ngandika Sang Jayènglaga | lah ta wong
--- [f. 84v] ---
ngêndi sira | dene têka layu-layu | matur Radyan Sipulalam ||
18. Lamdahur ingkang wêwangi | kalangkung dene digdaya | mila lampah kula age | anêdha tulung kawula | mring ratu binathara | marang nagari Madayun | ngandika Sang Jayènglaga ||
19. lah ya lakuningsun iki | ingutus Raja Nursewan | marang nagara Selane | tibalane Sang Nursewan | anggêcakta[560] ing Selan | Radyan Sipulalam matur | alah mring Madayin têbah ||
20. kula nêndha[561] tulung singgih | ngandika Sang Jayènglaga | iya sanggup sira mangke | amusuh Lamdahur ika | kaya age panggiha | ingkang nama Alamdahur | dene kawarta digdaya ||
21. datan kawarna ing margi | lampahe Sang Jayènglaga | sawadyabalane kabèh | wus prata jawi nêgara | aran Têgal Suhtirta | masanggrahan Jayèngsatru | kalawan sakula warga ||
22. nêngêna Sang Jayèngmurti | Raja Lamdahur kocapa | lagya miyos sang akatongn[562] | pinarak nèng pagêlaran | jêjêl ingkang sewaka | para prajurit gung-agung | lir sagara rob bêlabar ||
23. ngandika sri narapati | lah iya ing benjang enjang | gunung Srêrandil kang kulon | gêmpurprên[563] [gêmpur...]
--- [f. 85r] ---
[...prên] sawadyanira | pan ingsun karya kutha | dene bêcik patutipun | wong cilik nora kangelan ||
24. eca ngandika sang aji | kalawan wau ki patya | kagyat ningali wong pepe | sang nata alon ngandika | anulya dèn pariksa | kang pepe waringing kurung | ki patih alon tur sêmbah ||
25. ki patih lampahe gipih | kang apepe pinariksa | sampun prapta ing prênahe | ki patih alon angucap | ki dêmang ana paran | apepe waringing kurung | ki dêmang alon aturnya ||
26. mila pepe kula kyai | inggih ngaturi uninga | wontên parangmuka mangke | dhatêngipu[564] tanpa sangkan | pêparab Jayènglaga | ki patih pan sampun munadur |[565] manahe lir mas kumambang ||
40. Maskumambang
1. ki apatih prata ngarsane sang aji | matur awotsêkar | kang pepe atur udani | yèn tamian parangmuka ||
2. Alamdahur gumujêng bêlik |[566] ratu ngêndi baya | srayane Pulalam iki | ki patih matur manêmbah ||
3. angsalipun nênggih saking ing Madayin | aran Jayènglaga | nêlukakên sakyèh ngaaji |[567] kalangkung dene digdaya ||
4. sawadyane Jayènglaga [Jayèng...]
--- [f. 85v] ---
[...laga] sami sêkti | Lamdahur ngandika | hèh patih dèn ngati-ati | amusuh prajurit nyata ||
5. Jayènglaga iku ta suguhên dhingin | kaku awak ingwang | alawan nora ajurit | jaluk urut-urut gada ||
6. alah payo patih bubarna tumuli | yèn nora egala | manawi winastan ajrih | bubar sagung kang sewaka ||
7. wus anitih dirada buntal sang aji | sarya mutêr gada | ingiring para prajurit | gumuruh syaraning bala ||
8. lamun tinon ta kadi prawata sari | Alamdahur prata | munggèng singasana rukmi | prajurit aglar ngayunan ||
9. Jayènglaga kalangkung binojakrami | mring Sang Prabu Selan | pinasalingn sakyèh mantri | wong Arab ngalêm ing driya ||
10. pan gumêdêr balanira Jayèngmurti | sami sukan-sukan | miwah wadya ing Surandil | nulya gamêlan tinêmbang ||
11. sakalangkung urmate Prabu Srêrandil | marang Jayènglaga | datan kawarna ing wêngi | enjinge anêmbang durma ||
41. Durma
1. wus tinêmbang têngarane wong ayuda | kêndhang gong lawan bèri | umyung aasauran [a...]
--- [f. 86r] ---
[...asauran] |[568] lawan kriciking watang | wong Arab apan baprêngi | têngara gumrah rah |[569] kêndhang gong lawan bèri ||
2. Sipulalam tan têbih lan Jayènglaga | sabanane nèng wuri | angling Umarmaya | sarwi gumuyu suka | lah kontung sira prajurit | ngong adu sira | sun ayoni lan kapir ||
3. saprêng matur sakèhe para prawira | yèn angsal barkat Amir | sokur dunên aprang | matia lawan kopar | ngulari punapa malih | pêjah sampurna | inggih apêrang sabil ||
4. sami ègèr[570] sakyèhe para prawira | kêdah angajak dhingin | Lamdahur kocapa | sineba nèng têratag | angatag marang prajurit | lah dhinginana | sira mêtongni[571] jurit ||
5. asêsumbar prajurite wong Ngabêsah | sapa kang aprêp mati | wong Arab mêtua | lah papagna manira | Raja Maktal amiyarsi | amit Sang Maktal | marang Sang Jayèngmurti ||
6. Jayènglaga Maktal lah sira majua | ingsun asrah mrih[572] Widi | sigra Maktal nêmbah | ya ta maju nèng rana | Raja Maktal asêsirig | [...] |[573] [...] |[574]|
7. praptèng rana pan sampun ayun-ayunan | wong Ngabêsah sigra ngling | baya sira Ambyah | amêtoni ngayuda | Raja Maktal nauri |[575] ngong dudu Ambyah | abdine Jayèngmurti [Jayèngmur...]
--- [f. 86v] ---
[...ti] ||
8. iya aku ingkang aran Raja Maktal | praja ngong Selamiring | kowe iya sapa | wong kopar aranira | sumaur kang sinung angling | ingong Ngabêsah | ingsun Patih Saharsi ||
9. alah mara Maktal sira anggadaa | ingong acipcip-cicip[576] | Raja Maktal ngucap | sira andhinginana | mêngko ingsun amalêsi | iya dena yitna |[577] sambata kang ayogi ||
10. dipun gada Raja Maktal kudanira | Maktal tiba kuwalik | surak wadya kopar | gumêr ambal-ambalan | latah-latah Ki Saharsi | mau ngong warah | mêngkèng[578] sira babarji ||
11. Raja Maktal angadêg tatêkên gada | merangira tan sipi | pan arsa malêsa | arsa pan wus prayitna | payo tibakna tumuli | age gadaa | mêngko ngong cicip-cicip ||
12. dyan pinutêr gadanira Raja Maktal | mubêng kadya sundari | anulya ginada | Ki Harsi kaprawasa | sangêt pamupuhe nênggih | parise waja | prêmak anêmpuh ki apatih |[579]|
13. kapisanan ki patih lan kudanira | wong Arab surak anjringt[580] | rinêbut ing wadya | kunarpane ki patya | Lamdahur angatag malih | prajurit Selan | sigra tur sêmbah anmit[581] ||
14. sampun masah[582]
--- [f. 87r] ---
ing rana nitih turăngga | sarya angagêm bidi | Maktal sinusulan | ingundurakên sigra | ginanti mangsah ing jurit | maju ing rana | kang aran Ki Uranggi ||
15. nitih kuda sarya ngagêm pangawinan | prata ngarsa ajurit | sampun ayun-ayunan |[583] angling prajurit Selan | sapa aranmu prajurit | mara numbaka | mêngko ingsun malêsi ||
16. angakua prajurit sapa ranira | iya aku Uranggi | kowên silih sapa | payo andhingingnana[584] | gadaa ingong malêsi | sapa ranira | sumaur kang prajurit ||
17. iya aku ingkang aran Ki Baskara | iya dèn ngèti-ati[585] | ingsun pupuh sira | nulya ginada sigra | sangêt pamupuhe singgih | Uranggi gagah | kakêpapuh dèn sungkêmi |[586]|
18. pan gumuruh surake punggawa kopar | anulya dèn gasongi[587] | pun Uranggi ika | ingkang raka tumingal | kang rayi kasambut jurit | amit anêmbah | marang Sang Jayèngmurti ||
19. nitih kuda Pratama angagêm gada | nandêr maju ing runrit[588] | sampun yun-ayunan | atakon-tinakonan | mara amupuha dhingin | angling Baskara | iya dèn ngati-ati ||
20. dyan pinupuh Bakara[589] datan wantala | sangêt dènira gitik | prêmak
--- [f. 87v] ---
paris waja | mubyar kadya guringnda[590] | Baskara niba tan eling | kudane pêjah | surak wong Arab anjrit ||
21. Alamdahur angatak ing wadya Loka | Prakêmpa kang wêwangi | ngagêm pangawinan | sampun ayun-ayunan | Prakêmpa sigra nudingi | iya dèna yitna |[591] tinunbak[592] tan gumingsir ||
22. pun Prakêmpa prayitna angagêm tumbak | anulya dèn larihi | apan nora pasah | datan ginawe rasa | tinumbak tinitir-titir | Prakêmpa ngucap | mara malêsa gênti ||
23. alah payo dèn age sira numbaka | iya ingsun malêsi | Prakêmpa tinumbak | Prakêmpa malêsat |[593] saking turăngga kuwalik | angathang-ngathang | wong Arab surak angnjrit[594] ||
24. Ki Prakêmpa mudur wau ginosongan | Ki Patih Bahram amit | pan maju ing rana | ingidèn mri sang nata | mangsah anitih turanggi | anangtang lawan | sapa kang arêp mati ||
25. sumbar-sumbar iya aku Patih Bahram | andêl-andêl Srêrandil | sapa rêp palastra | papagna tadang[595] ingwang | Raja Kopah nêmbah amit | wus ingidenan | mangsah nitih turanggi ||
26. mangsah ngrana sang nata angagêm turăngga |[596] Bahram nulya ginitik | sangêt pamupuhnya [pamu...]
--- [f. 88r] ---
[...puhnya] | syarane kadya gêlap | kuda kaprawasa mati | sang nata tiba | nulya malês anggitik ||
27. dipun gitik Bahram pan nora wêntala | niba saking turanggi | pan sangêt kantaka | wong Arab samya surak | ki patih wus dèn gosongi | sapih kang aprang | yudakênaka wuri ||
42. Pangkur
1. musuh rowang masanggrahan | akasukan wau kalaning wêngi | gamêlan umyang gumuruh | aboga andrawina | giyak-giyak wong Ngabêsah myang gumuruh | sawênga[597] dènnya kasukan | ya ta kawarna enjing |[598]|
2. muni têngaraning yuda | kêndhang bèri syara karprêngèng[599] lèngit[600] | kang bêndha tinabuh ngukung | têtêg kadya butula | musuh rewang miyos nèng payudan sampun | warnanên Sang Jayènglaga | ingiring pra prajurit |[601]|
3. pinarak anèng taratag | kawarnaa Lamdahur mêdal jurit | pinarak têratag agung | mugèng kursi kêncana | pan ingayap prajurit para tumênggung | atebak[602] anèng ing ngarsa | sumêdya ngawaki jurit ||
4. Lamdahur nulya ngandika | tanpa wêkasa prêrang ngadu wong cilik |[603] ingsun dhewe ingkang manggut[604] | musuh la Jayènglaga | Alamdahur niti[605] gajah buntal sampun [sam...]
--- [f. 88v] ---
[...pun] | pan sarwi amutêr gada | asumbar-sumbar ngajrihi ||
5. êndi aran Jayènglaga | mêtonana ayya ngadu wong cilik | Raja Baudhêngndha ngrungu | amit mring Jayènglaga | wus ingidèn Raja Baudhêngndha maju | nitih gajah mutêr gada | wus ayun-ayunana jurit |[606]|
6. Sang Dahur sigra ngucap |[607] apa iki kang aran Jayèngmurti | Raja Baudhêndha muwus | aranku Baudhêngndha | iya aku kawulane Jayèngpupuh | ayya takon Jayènglaga | aku dhewe angêmbari ||
7. ing Kohkarib prajaningwang | Alamdahur angling sarya nudingi | lah mara agea mupuh | Umarmadi angucap | iya sira andhinginana amupuh | Alamdahur sigra ngucap | alah iya ta sun dhingin ||
8. ginada Sang Baudhêngndha | paris waja kudhunge Umarmadi | pan sarêng gada tumêmpuh | pan kadya gunungp[608] bêntar | limanira Umarmadi ingkang lampus | brêrangkangan anèm[609] lêmah | wau Raja Umarmadi ||
9. Lamdahur gumuyu ngucap | amalêsa age Raja Marmadi | alya[610] atinggal palayu | Baudhêngndha angucap | lah mudhungna ingsun malês Alamdahur | Sang Raja Lamdahur sigra | mudhung saking [sa...]
--- [f. 89r] ---
[...king] ing èsthi |[611]|
10. angagêd[612] amalangkadhak | Umarmadi age amupuh wani | Alamdahur sigra kudhung | sarêng wau ginada | sarêng sangêt dènnya gada parisa rêmuk |[613] urube kadya guringda[614] | dinulu lir litang[615] ngalih ||
11. surake umyung gumrêrah | Alamdahur gumuyu sarya angling | dèn yitna sira sun pupuh | nulya pinupuh sira | pan arame agênti pupuh-pinupuh | pan samya digdayanira | tan ana kasoran jurit ||
12. pan sami asèlèh gada | Alamdahur kalawan Umarmadi | anulya wau agêlut | Sang Raja Baudhêngndha | dipun gêlut dhatêng Raja Alamdahur | anulya jinujung sigra | binanting malah kapesing ||
13. wong kapir surak gumrêrah | Umarmadi pan sampun dèn gasongi | Lamdahur anguwuh-uwuh | Jayènglaga mêtua | pan Wong Menak kalangkung dènnya abêndu | andêling yuda kasoran | nulya têdhak Jayèngmurti ||
14. anitih pun Kalisahak | gada Samadiman sampun pinudhi[616] | Ki Umarmaya ambutut | prata nèng ranagona | Alamdahur asuka-suka gumuyu | baya sira Jayènglaga | warnamu anom apêkik ||
15. sumaur Ki Umarmaya | iya iki kang aran Jayèngmurti [Jayèng...]
--- [f. 89v] ---
[...murti] | Lamdahur suka gumuyu | Jayènglaga mupuha | ingsun cicip panggadanira dèn gupuh | Wong Menak micorèng driya | wong Arab samya ningali ||
16. dene agêng luhur sira | panêdhaku kulana ing kami |[617] mara mupuha karuwun | mêngko ngong walês sira | Alamdahur angling de prayitnèng kewuh | asambata ingkang yoga | mati sira ingong gitik ||
17. anulya sira ginada | anêmpuh paris wêsi |[618] asangêt panggadanipun | kadya gêlap angampar | paris waja pinupuh gêninya murub | apan kadya kang dahana | gumuruh suraking kapir ||
18. andhêku pun Kalisahak | Jayènglaga malumpat saking wajik | Lamdahur suka gumuyu | mau sira ngong warah | Jayènglaga mati dening gadanisun | payo age amalêsa | gadamu ingsun tadhahi ||
19. Jayènglaga angandika | Alamdahur iya dèn ngati-ati | sêksana sigra pinupuh | sangêt panggadanira | apan kadya gêlap ngampar ye rinungu | rêmuk ingkang paris waja | dinulu lir udan gêni ||
20. Lamdahur mêngdhaka[619] sakêdhap |[620] angling ing tyas Jayènglaga acilik | panggadanira anêrus | Lamdahur sigra ngucap | Jayènglaga lah payo jujung-jinujung | sêksana asèlèh
--- [f. 90r] ---
gada | Alamdahur Jayèngmurti ||
21. anulya candhak-cinadhak[621] | ikêt pinggang Lamdahur andhingini | lah payo jujungên isun | mêngko ngong walê[622] sira | tan arsa ingsun |[623] sira dhingina jujunga | mêngko aku amalêsi ||
22. Lamdahur sigra ngangkat |[624] dipun angka[625] wau Ki Jayèngmurti | Jayènglaga wus kajujung | sigra binating[626] sira | Alamdahur asuka-suka gumuyu | wong kapir surak gumrêrah | sigra Mir wau abanting[627] ||
23. atangi Sang Jayènglaga | iya mêngko ingong malêsi |[628] Lamdahur suka gumuyu | age sira malêsa | dya[629] cinandhak walikate Alamdahur | wong Manak[630] nolih Marmaya | pa[631] wus uninga ing wangsit ||
24. nulya Radyan Umarmaya | kopyahira ingubulakên aglis | wadyabala sampun wêruh | nulya atutup kirna[632] | gajah jaran apan tinutupan sampun | ya ta wau Jayènglaga | anjujung Natèng Sarandil ||
25. dèn ubulakên ing tawang | Alamdahur binanting-banting nèng siti |[633] Amir sigra pêtak asru | kadya gêlap salêksa | Alamdahur saya sangêt nora emut | gajah jara[634] kapalajar | wong kapir niba tan eling ||
26. Marmaya nyandhak makutha | Alamdahur sigra dèn baringdhili |[635] wong Arab surak gumuruh | kasilir samirana | ya ta kagyat atangi Raja Lamdahur | kadi rêmuk awakira | Menak [Me...]
--- [f. 90v] ---
[...nak] Jayènglaga angling ||
27. payo Lamdahur malêsa | Alamdahur ngrasa tanbisa pulih | lah wis kalah iya aku | suka sun abdèkêna | Jayènglaga sigra Lamdahur rinangkul | adhuh yayi kadang ingwang | wong anom sun aku adhi ||
43. Sinom
1. langkung sihe Jayènglaga | datêng Sang Prabu Sarandil | Lamdahur wis ujar ingwang | sira ingong aku adhi | tan darbe kadang malih | amung sira kadang ingsun | Alamdahur anêmbah | sangsaya kabyatan ing sih | data[636] sagêd amangsuli ing sih tuwana |[637]|
2. makutha ingkang ingayap | pan wus sinungakên malih | dene Radyan Umarmaya | Lamdahur tan kêna gingsir | dhatêng Sang Jayèngmurti | dene kalah aprang pupuh | têmah ngakên sudarawèdi |[638] ature amêlasisih[639] | dhuh pangeran kula turi dhatêng nagara |[640]|
3. kawula asrah nagara | tan kawasa andarbèni | katura Sang Jayènglaga | angandika Jayèngmurti | tarama[641] ingsun yayi | ingsun arsa wruh prajamu | nulya Ki Umarmaya | wong Arab dèn awe gipih | bubar kabe[642] kang anèng ing pasanggrahan ||
4. nulya sang prabu ing Selan | kondur dhumatêng nagari | anggaprêbêk[643] Jayènglaga | kabe wus padha lumiring | miwah Raja Marmadi | lawan kêmbar patang puluh |
--- [f. 91r] ---
wau dhatêng nagara | syarane wadya ngajrihi | suka-suka wong Arab sadalan-dalan ||
5. datan kawarna ing marga | lampahe Sang Jayèngmurti | sampun prata nèng nagara | sabalane Bagendha Mir | kandhêg anèng sitigil | wau Sang Pramodèngpupuh | katuran mri jro pura | Jayènglaga datan apti | wadyabala agêlar anèng paseban ||
6. sira Mir nèng sitibêntar | ingayap para prajurit | Lamdahur tansah nèng ngarsa | bojakramanira nênggih | dhatêng Sang Jayèngmurti | kalangkung sinuhun-suhun | kulawarga sadaya | pasaline ngawan kodhi | sawarnane sêmbagi lan udaraga ||
7. Lamdahur anèng ing ngarsa | ngandika Sang Jayèngmurti | yayi lah sira Sêlama | sarengat Nabi Ibrahim | sakadangira yayi | amawia iman iku | Lamdahur matur nêmbah | sampun kasêdya ing galih | pan kawula pêjaha kalawan iman ||
8. suka tyase Jayènglaga | Marmaya lan Umarmadi | ingkang adarbe bubuhan | nyêlamakên wong sanêgari |[644] Marmadi kang nêtêki | wau dhatêng Alamdahur | kang kinèn asunata | Alamdahur wêdi-wêdi | baya lara kiyai ing wong atêtak ||
9. Marmadi alon angucap | boya
--- [f. 91v] ---
lara boya kêdhing | mara ta êndi katokna | mêngko ingong ngirih-irih | Lamdahur sigra angling | kang Marmadi nora patut | Marmadi alon angucap |[645] mara age-age êndi | Alamdahur adangu-dangu pinêksa ||
10. wus winingkis kampuhira | igih puniki kiyai | apan ta awon kewala | latah-latah Umarmadi | karane isin-isin | nora kajamak dhagolmu | Lamdahur milu latah | punika lagya aguling | yèn wungua kiyai dika aniba ||
11. apan ta sami asunat | wus Sêlam wong sanêgari | anandhang iman sadaya | langkung sihe Jayèngmurti | langkung binojakrami | wau dhatêng Alamdahur | mugèng ngarsa atebak | ngandika Sang Jayèngmurti | Alamdahur manira awèh parentah ||
12. arèngnira[646] Sipulalam | mangkua nagara Ngabêsi |[647] kaparengntaha[648] mri sira | iya sira kang lurahi | dene Sêrandil iki | iya dadia kadhatun | lawan nagara Ngloka | apan nora sun lurugi | alah iya kaparentaha mri sira ||
13. tan kawarna lamènira | Jayènglaga nèng Sarandil | tu ing boga drawingna[649] |[650] sawadyane Jayèngmurti | apan ta kalih sasi | lamènira anèng ngriku | wus ambapa ambiyang |
--- [f. 92r] ---
Lamdahur mri Jayèngmurti | sakalangkung urmate mri Jayènglaga ||
14. ngandika Sang Jayènglaga | wau dhatêng kyèh narpati | pan kabèh manira gawa | iya marang Pusrêbumi | padha ngiringa mami | lampah ingsun besuk esuk | mulih marang ing Mêkah | nèng kene pan sampun lami | atur sêmbah sakèhe para narendra ||
15. nulya bubar Jayènglaga | saking nagari Srêrandil | ginarêbêga para nata |[651] sadaya sami angiring | lampahira lumaris | syarane wadya gumuruh | pratèng jawining kitha | lampahe Sang Jayèngmurti | mugèng ngarsa wadya kêmbar kawan dasa ||
16. datan angambah laotan | adharat dannya[652] lumaris | sakèhe kang urut marga | asuguh mring Jayèngmurti | nungkul sakyèh nrêpati | tur bongkokan sarta suguh | Alamdahur anêmbah | matur dhatêng Jayèngmurti | dawêg layar pangeran mêdal laotan ||
17. punika wontên nêgara | aran nagara ing Mêsir | suwawi sami ngampiran | punika nrêrendra sêkti | apan digdayèng jurit | wadya prawirèng têngguh[653] |[654] langkung dene prayogya | adarbe prutri[655] kêkalih | alah dawêg pangeran sami ngampiran ||
18. apan ta Sang Jayènglaga [Jayèng...]
--- [f. 92v] ---
[...laga] | pan lagya brăngta ing jurit | yèn mirsa ratu digdaya | manahe langkung kumitir | kaya nulia panggih | pinêlak ing lampahipun | kawarta yèn prawira | ingkang nama Prabu Mêsir | ing laotan sampun sinungan baita ||
19. langkung asri tiningalan | palwa kang anèng jaladri | a ingkang layar sutra |[656] sawênèh layar manjêthi | wênèh layar sêmbagi | ana ingkang sutra biru | wênèh ingkang pathola | kang layar bêbêr angrawit | Jayènglaga layara[657] sangkêlat abang ||
20. samya alayar manêngah | kang palwa dinulu asri | lir pendah yangyanging surat | lampahe sampun lumaris | lir kadya kilat thathit | apan angsal angin timur | laku dharat sacăndra | linayaran têlung bêngi | Jayènglaga anumpak dhadhang ing layar ||
44. Dhandhanggula
1. ênêngêna wau kang lumaris | Jayènglaga lan sabalanira | wontêg[658] gênti winiraos |[659] nênggih wau sang prabu | Natèng Mêsir nênggih sang aji | ratu gagah prakosa | akyèh ratu nungkul | asrah bulupêtinira | Prabu Mêsir kalangkung digdaya sêkti | sabrang tanpa sisihan ||
2. kacarita sang prabu ing Mêsir | be putra kêkalih wanodya |[660] sami ayu ing warnane [war...]
--- [f. 93r] ---
[...nane] | namane ingkang sêpuh | apêparab cêcana adi | aran Sêkarkadhatyan | ayune pinujul | kuninge amedha wulan | singa dulu wau samya lênglêng brangti | dhatêng kusuma rara ||
3. apan lagya amêpêk birai | pan angênting wau ing sasolahira |[661] asung brăngta sapolahe | tuhu guruning ayu | datan ana kang dèn waoni | sabarang polahira | angibuhi ayu | prakatine rong gotongan | sarirane kadya kêncana sinangling | tingal padam kanginan ||
4. dene ingkang rayi rêtnaning puri |[662] apan sami citrane angraras | Saribanun kêkasihe | wayahira sang ayu | lagi ngajêngakên birai | lagya birai kêmbang | Ni Sajarahbanun | bêjane kang duwe krama | putri kalih tur ta putraning sang aji | pan wus kinudang-kudang ||
5. pangudange kang rama sang aji | putraningsun lamun sira akrama |[663] olèha wong kang bancèr |[664] ingkang prajurit luhung | kang kèringan ing nusya bumi | yèn tan olèh mangkana | ngur parawan sêpuh | marmane kusuma rara | datan krama tan ana wani ngraosi | kêkudangane kang rama |[665]|
6. kawarnaa sang prabu ing Mêsir | apan miyos wau sinewaka | pêpêk satandhamantrine | pinarak sitiluhur | pan ingayap [ingaya...]
--- [f. 93v] ---
[...p] para pawèstri | lênggah nèng kathil dêta[666] | pinatik mas murub | ingayap para biyada | kadya Krêsna wau ta Sang Nata Mêsir | warnane yèn sinawang ||
7. kyai patih sampun dèn tibali | sa datan suwe prata ing ngajêngan |[667] ki patih tur sêmbahe |[668] linggihira ambungkuk | angandika Sang Prabu Mêsir | patih ngong mirsa warta | iya wartanapun[669] | lamun ana parangmuka | pan akarsa angugahi marang mami | prajurit kinawasa ||
8. apan iku duta ing Madayin | apamarab[670] Jayèngsatru Ngarab | tur anom pilih bobote | baya ta êmèh rawuh | Jayènglaga nêgara Mêsir | ki patih matur nêmbah | dhumatêng sang prabu | yèn mangkotên ingkang warta | nanging mangke kandhêg ujung prawata di | inggih Sang Jayènglaga ||
9. yèn mangkono dhinginana patih | asuguha prajurit ing Mêkah | tuwukana sabalane | sarta pisalinipun | yèn wis sêgrê prajurit Amir | sêdhêng ingong papaga | nora ginaguyu | karêpe kuwat sadaya | sapungkurmu ingsun lumapah nèng wuri | manggihi Jayènglaga ||
10. alah uwis lumakua patih | kyai patih mudur saking ngarsa | prapta pagêlaran age |
--- [f. 94r] ---
Sang Raja Mêsir kodur | angadhaton sri narapati | ya ta ing pagêlaran | gumêdêr gumuruh | ingkang anyaosi sêgah | kêbo sapi brêras pirang-pirang kampil | kalawan bèbèk ayam ||
11. sampun pêpak ki patih lumaris | para mantri lumampah nèng ngarsa | ngiringakên gêgawane | syaranira gumuruh | tan kawarna ingkang lumaris | kocapa Jayènglaga | mêntas saking laut | sawadyanira gumrêrah | Jayènglaga sabalane angidrêri | anèng ing taru tawang ||
12. kyai patih apan sampun prapti | pamondhokanira Sang Jayènglaga |[671] nulya pinanggihan age | dene Sang Jayèngkewuh | sampun tata sami alinggih | anèng tarataga rambat |[672] ki patih umatur | punika ingkang pasêgah | rama tuwan anênggih Sang Prabu Mêsir | katura mri panduka ||
13. têdhanipun ingkang wadya alit | benjing enjing inggih rama tuwan | anêdya kapanggih dhewe | angling Sang Jayèngkewuh | lah matura mring rama aji | manira tăngmpa[673] sêgah | dene sang aprabu | bèjèng[674] manira tămpa |[675] lamun têka pasihane rama aji | dika bakta wangsula ||
14. ki apatih nulya wangsul aglis | babêktane pa[676] wangsul sadaya | sampun bubar sawadyane | suguh binêkta wangsul |
--- [f. 94v] ---
samya gita ingkang ningali | dene Wong Menak wikan | pinaringan sêmu | mangkye malês masang cipta | kawarnaa wuu[677] ta Sang Prabu Mêsir | wus miyos saking pura ||
15. pan angage kapraboning jurit | dene arsa amapag ing mêsah | pinarak pagêlarane | sagung kang para ratu | miwah mantri para prajurit | wus ingagêman gada | ngajrihi dinulu | dinulu lir kadya yêksa | sarupane wadya punggawa ing Mêsir | angnung-anung[678] prawira ||
16. kyai patih sêmone[679] wus prapti | pan amiyaka sakyèh mantri seba |[680] têbih ki patih ingawe | prata ngarsa sang prabu | kyana patih matur ngabêkti | kula ngutus sang nata | ngaturakên suguh | Jayènglaga botên karsa | lamun dèrèngn[681] kapanggih dhatêng sang aji | sang nata angandika ||
17. pira gênge ta Si Jayèngmurti | lawan tuwane ta kaya sapa | lawan pira prajurite | kyana patih umatur | Jayènglaga anom apêkik | prajurite tan kathah | dhomas cacahipun | nanging ta sami prawira | anung-anung dinulu langkung ngajrihi | balane Jayènglaga ||
18. nulya bubar sang prabu ing Mêsir | saking pagêplaran[682] nitih liman | ginarêbêg prajurite | miwah kang para ratu | anggarêbêg sêdaya sami | lir wana kawêlagar [kawêla...]
--- [f. 95r] ---
[...gar] | syarane gumuruh | bubar saking jroning kutha | syaraning wong lir pedah sela blêkithi | lawan kriciking wastra ||
19. kawarnaa sang prabu ing Mêsir | lampahira prapta ing barisan | wus amapag sabalane | saparnah tan kaliru | pan atata sakèh prajurit | sang nata masanggrahan | yyang arka sumunu | kagêntyan padhanging căndra | sri narendra ing Mêsir mêpak prajurit | sami boga drawina ||
20. Jayènglaga srigra aninbangi | para ratu pinêpêk sadaya | miwah prajurite kabèh | sêmana sampun kumpul | kang gamêlan tinêmbang muni | larih arak wêragang | sagung para ratu | sênggakipun atibalan | tan kawarna ing dalu baskara mijil | sigra anêmbang durma ||
| 1 | Kurang dua suku kata: sigra-sigra wau lampahira. (kembali) |
| 2 | sarêbète. (kembali) |
| 3 | Lebih satu suku kata: punika katura anggèr. (kembali) |
| 4 | botên (dan di tempat lain). (kembali) |
| 5 | Kurang satu suku kata: Jayènglaga mèsêm angandika aris. (kembali) |
| 6 | ecaa. (kembali) |
| 7 | êmban. (kembali) |
| 8 | tamba (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) |
| 9 | Kurang satu suku kata: kaya-kaya anubruka. (kembali) |
| 10 | kasêngsêm. (kembali) |
| 11 | antara. (kembali) |
| 12 | manjing. (kembali) |
| 13 | sigêgên (dan di tempat lain). (kembali) |
| 14 | kang. (kembali) |
| 15 | Bêstak. (kembali) |
| 16 | Lebih satu suku kata: pan adarbe putra kalih jalu èstri. (kembali) |
| 17 | Baktiyar. (kembali) |
| 18 | amêpêg. (kembali) |
| 19 | sarêntêg. (kembali) |
| 20 | Lebih satu suku kata: srêntêg pangawak dara. (kembali) |
| 21 | wangi. (kembali) |
| 22 | Lebih satu suku kata: nèng madyaning wangunan. (kembali) |
| 23 | Lebih satu suku kata: anglir yangyanging tilam. (kembali) |
| 24 | ngêndi. (kembali) |
| 25 | prawirèng. (kembali) |
| 26 | biyang. (kembali) |
| 27 | Lebih dua suku kata: dangu gujêngan murtining sari. (kembali) |
| 28 | êmban (dan di tempat lain). (kembali) |
| 29 | Lebih satu suku kata: ingkang aran Umarmaya. (kembali) |
| 30 | anèng (dan di tempat lain). (kembali) |
| 31 | rêbab. (kembali) |
| 32 | maling. (kembali) |
| 33 | sêsirêpe (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) |
| 34 | Kurang dua suku kata: lagya angura-ura. (kembali) |
| 35 | Lebih satu suku kata: gêdhêg-gêdhêg gajah leyak tabong Bali. (kembali) |
| 36 | ongklok-ongklok. (kembali) |
| 37 | mlêbu. (kembali) |
| 38 | Lebih satu suku kata: dipun longsar koncane narampad siti. (kembali) |
| 39 | Kata ini kurang jelas. (kembali) |
| 40 | Kurang dua suku kata. (kembali) |
| 41 | Lebih satu suku kata: wus kinandhut wau kopyahira. (kembali) |
| 42 | jumênêng. (kembali) |
| 43 | abagus. (kembali) |
| 44 | ayu. (kembali) |
| 45 | Kurang satu suku kata: ing tutuke Sang Dèwi Bêstari. (kembali) |
| 46 | Lebih satu suku kata: dene bèncèr sun sawang. (kembali) |
| 47 | lumèngsèr (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) |
| 48 | pinêjahan. (kembali) |
| 49 | Lebih satu suku kata: palorodan sang dyah sarwi angling. (kembali) |
| 50 | tutut. (kembali) |
| 51 | ngadhaton. (kembali) |
| 52 | jumantên. (kembali) |
| 53 | ginunturan. (kembali) |
| 54 | sajroning, (kembali) |
| 55 | manising. (kembali) |
| 56 | Kurang satu suku kata: gih kawula wong ing Pusrêbumi. (kembali) |
| 57 | Kurang satu suku kata: têka kawula wau. (kembali) |
| 58 | Lebih satu suku kata: pêngajape ing tawang. (kembali) |
| 59 | ngungkuli (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) |
| 60 | ingrarêpa. (kembali) |
| 61 | binadhe. (kembali) |
| 62 | Kurang satu suku kata: Umarmaya mèsêm anauri. (kembali) |
| 63 | anjublêg. (kembali) |
| 64 | lêgêndèr. (kembali) |
| 65 | brongti. (kembali) |
| 66 | Lebih satu suku kata: asasêtyan sang brăngta lawan sang brangti. (kembali) |
| 67 | karon. (kembali) |
| 68 | karêsmi. (kembali) |
| 69 | dalêm (dan di tempat lain). (kembali) |
| 70 | Kurang satu suku kata: wong dalêm datan ana uninga. (kembali) |
| 71 | wuyung. (kembali) |
| 72 | mêdhak. (kembali) |
| 73 | Ni. (kembali) |
| 74 | Lebih satu suku kata: Ni Bêstari langkung dènira prihatin. (kembali) |
| 75 | botên. (kembali) |
| 76 | tumungkul (dan di tempat lain). (kembali) |
| 77 | dhatêng. (kembali) |
| 78 | Lebih satu suku kata: kêdah milu bêbunglonan. (kembali) |
| 79 | Kurang satu suku kata: jêtung pitêkur kewala. (kembali) |
| 80 | kapengin. (kembali) |
| 81 | kapengin. (kembali) |
| 82 | răndha. (kembali) |
| 83 | ontung. (kembali) |
| 84 | Lebih satu suku kata: lawan Ki Baudhêndha. (kembali) |
| 85 | Lebih satu suku kata, dan biasanya guru lagu e/o: anèng omahe biyange. (kembali) |
| 86 | Kurang satu suku kata: nora kêlar kinawayuh. (kembali) |
| 87 | Dhobras (dan di tempat lain). (kembali) |
| 88 | pambayun (dan di tempat lain). (kembali) |
| 89 | ngontore. (kembali) |
| 90 | gonjol. (kembali) |
| 91 | têtanggane. (kembali) |
| 92 | ucap. (kembali) |
| 93 | Lebih satu suku kata: garobyag ambukak lawang. (kembali) |
| 94 | Lebih satu suku kata: kiyai pundi kang wisma. (kembali) |
| 95 | sintên. (kembali) |
| 96 | Ki (dan di tempat lain). (kembali) |
| 97 | amarêgana. (kembali) |
| 98 | Lebih dua suku kata: Ni Dhobras têka anyakar. (kembali) |
| 99 | Lebih satu suku kata: angucap api rudetya. (kembali) |
| 100 | Biasanya guru lagu a: uwong uwong pan iya. (kembali) |
| 101 | Lebih satu suku kata: saksana banjur angrangkul. (kembali) |
| 102 | Ka cêrêk. (kembali) |
| 103 | paprêman. (kembali) |
| 104 | srênggara (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) |
| 105 | anyêngkah. (kembali) |
| 106 | palonco. (kembali) |
| 107 | minggah. (kembali) |
| 108 | lagya. (kembali) |
| 109 | Lebih satu suku kata: swaranya ting garobyag. (kembali) |
| 110 | Ki. (kembali) |
| 111 | Kurang satu suku kata, dan biasanya guru lagu e/o: lah rahadèn dawêg mulèh. (kembali) |
| 112 | têmên. (kembali) |
| 113 | Lebih satu suku kata: Marmadi ngalêm landhêpan. (kembali) |
| 114 | Lebih satu gatra: tampaknya gatra ke-5 (7a) memilik dua versi: Marmadi lan Marmaya | Marmadi latah-latah. (kembali) |
| 115 | kawarna. (kembali) |
| 116 | pasanggrahane. (kembali) |
| 117 | pinoyokan. (kembali) |
| 118 | kongsi. (kembali) |
| 119 | agunêm. (kembali) |
| 120 | Kurang empat suku kata: kekalihnya amuwus wacana arum. (kembali) |
| 121 | dika. (kembali) |
| 122 | Kurang satu gatra: gatra ke-1 (8a). (kembali) |
| 123 | karêksa (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) |
| 124 | Lebih satu suku kata: Umarmaya bêlik dènira angling. (kembali) |
| 125 | ingkang. (kembali) |
| 126 | alêrês. (kembali) |
| 127 | dawêg. (kembali) |
| 128 | Lebih satu suku kata: tan uninga ulun lêbur. (kembali) |
| 129 | Lebih satu suku kata: Jayènglaga angling nêtêpakên nêpsu. (kembali) |
| 130 | rêmbug (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) |
| 131 | Kurang tiga suku kata, dan biasanya guru lagu i: pêpêk sagunging tinangkil. (kembali) |
| 132 | Kurang satu suku kata: kawula lêlinggihan. (kembali) |
| 133 | Lebih satu suku kata: Jayènglaga anangkil sabalanipun. (kembali) |
| 134 | anganggya (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) |
| 135 | nglolosi. (kembali) |
| 136 | Kurang satu suku kata: pan angrasa wau ing sêmayanipun. (kembali) |
| 137 | anggêntèni. (kembali) |
| 138 | Lebih satu suku kata: sakalangkung sih ingsun ing sirèki. (kembali) |
| 139 | rahina. (kembali) |
| 140 | èstu (dan di tempat lain). (kembali) |
| 141 | anjuru. (kembali) |
| 142 | Lebih satu suku kata: kadipundi sang aprabu. (kembali) |
| 143 | nuntên. (kembali) |
| 144 | anak. (kembali) |
| 145 | sak. (kembali) |
| 146 | Lebih satu suku kata: èstu sira dadi pakuning bumi. (kembali) |
| 147 | bêbêgên. (kembali) |
| 148 | Lebih satu suku kata: sakèh dalan rapohona. (kembali) |
| 149 | Jêmbul. (kembali) |
| 150 | bojoningwang. (kembali) |
| 151 | Pramodèngwèsthi. (kembali) |
| 152 | kabèh. (kembali) |
| 153 | Lebih satu suku kata: Umarmaya pan alon saure. (kembali) |
| 154 | Lebih satu suku kata: lah dawêg dèn aglis. (kembali) |
| 155 | dyan. (kembali) |
| 156 | ajine. (kembali) |
| 157 | Kurang satu suku kata: ni êmban anulya awotsari. (kembali) |
| 158 | sinjange. (kembali) |
| 159 | panunggul. (kembali) |
| 160 | mancorong. (kembali) |
| 161 | pinondhong. (kembali) |
| 162 | êmban. (kembali) |
| 163 | rêmpon. (kembali) |
| 164 | manggung. (kembali) |
| 165 | Lebih satu suku kata: apan rêmpon dènnya manggung liring. (kembali) |
| 166 | malorod. (kembali) |
| 167 | karsane. (kembali) |
| 168 | kapibrangta. (kembali) |
| 169 | Lebih satu suku kata: alise tuwêkên ingkang lungid. (kembali) |
| 170 | yèn (dan di tempat lain). (kembali) |
| 171 | won. (kembali) |
| 172 | prajangjeyan. (kembali) |
| 173 | sinauran. (kembali) |
| 174 | gêntha. (kembali) |
| 175 | anjaluk. (kembali) |
| 176 | andon. (kembali) |
| 177 | gantèn. (kembali) |
| 178 | sinjang (dan di tempat lain). (kembali) |
| 179 | ewuhaya. (kembali) |
| 180 | dipun. (kembali) |
| 181 | marêk. (kembali) |
| 182 | mudhun. (kembali) |
| 183 | êmbanan. (kembali) |
| 184 | sumungkêm. (kembali) |
| 185 | kadya. (kembali) |
| 186 | kapêpungkur (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) |
| 187 | Lebih satu suku kata: kapungkur ngadêg malih. (kembali) |
| 188 | Lebih satu suku kata: dandan sênjata. (kembali) |
| 189 | Lebih dua suku kata, dan biasanya guru lagu a: sampun rêmbag wau sakèhe kang wadya. (kembali) |
| 190 | Lebih satu suku kata: kêkapalan sawidak. (kembali) |
| 191 | Biasanya guru lagu i: ajurit. (kembali) |
| 192 | Kurang satu suku kata: sagêgamannya. (kembali) |
| 193 | samya. (kembali) |
| 194 | Lebih satu suku kata: lampahe sigra-sigra. (kembali) |
| 195 | anasak-nasak. (kembali) |
| 196 | Lebih satu suku kata: ayya tutug pamrihe Raja Nursewan. (kembali) |
| 197 | Kurang satu suku kata: Jayènglaga dawêg bali. (kembali) |
| 198 | Lebih satu suku kata, dan biasanya guru lagu a: sakyèh rapoh dèn buwang. (kembali) |
| 199 | rêmak. (kembali) |
| 200 | Lebih satu suku kata: Marjabah Kistaham. (kembali) |
| 201 | obongi. (kembali) |
| 202 | Kurang satu suku kata: apan pirang pandêlêngan. (kembali) |
| 203 | Lebih satu suku kata: tan ana baita kèksi. (kembali) |
| 204 | Kurang satu suku kata: wong karugêtan anênggih. (kembali) |
| 205 | ngumpêtkên. (kembali) |
| 206 | anusup. (kembali) |
| 207 | anulya (dan di tempat lain). (kembali) |
| 208 | Biasanya guru lagu i: iki. (kembali) |
| 209 | Lebih satu suku kata: nulya surak palwa linêbokkên toya. (kembali) |
| 210 | ngarsanira. (kembali) |
| 211 | Kurang satu suku kata: palwa ingkang arêmak. (kembali) |
| 212 | angucap. (kembali) |
| 213 | sajroning. (kembali) |
| 214 | pinundhuta (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) |
| 215 | Lebih satu suku kata: pinundhuta kawula dhatêng sumăngga. (kembali) |
| 216 | mandhegani. (kembali) |
| 217 | malim. (kembali) |
| 218 | silêm. (kembali) |
| 219 | kadya. (kembali) |
| 220 | Kata ini kurang jelas. (kembali) |
| 221 | Kurang satu suku kata, dan biasanya guru lagu i. (kembali) |
| 222 | Kurang satu suku kata: adoh êlor lawan kidul. (kembali) |
| 223 | Lebih satu suku kata: adoh kulon lan wetan. (kembali) |
| 224 | Lebih satu suku kata: sadaya kasongan sangu. (kembali) |
| 225 | Lebih satu suku kata: Jayènglaga lawan Radèn Umarmaya. (kembali) |
| 226 | Lebih satu suku kata: suwung mamring tan ana kang katingalan. (kembali) |
| 227 | Lebih satu suku kata: pan samya lèrèn alungguh. (kembali) |
| 228 | Lebih satu suku kata: baya ana setan bêlis. (kembali) |
| 229 | lungguh. (kembali) |
| 230 | githok. (kembali) |
| 231 | mojar. (kembali) |
| 232 | Lebih satu suku kata: Juwalpayal latah-latah. (kembali) |
| 233 | Kurang satu suku kata: awake alêmu-lêmu. (kembali) |
| 234 | tinetesan. (kembali) |
| 235 | Lebih lima suku kata: ilu mubyar ting pancurat yèn dinulu. (kembali) |
| 236 | Kurang satu suku kata: sajêging ingsun dumêlah. (kembali) |
| 237 | Lebih satu suku kata: sun tan ana de ta awarni jalmi. (kembali) |
| 238 | Kurang satu suku kata: iki janma manusa. (kembali) |
| 239 | sun (dan di tempat lain). (kembali) |
| 240 | katrima. (kembali) |
| 241 | ginjal-ginjal. (kembali) |
| 242 | antu (dan di tempat lain). (kembali) |
| 243 | tinemplokan. (kembali) |
| 244 | Baudhêngdha. (kembali) |
| 245 | tumèmpèl. (kembali) |
| 246 | Kurang satu suku kata: nora wurung ingsun sêsêpi gêtihmu. (kembali) |
| 247 | Kurang satu suku kata: hèh kowe iki ta sapa. (kembali) |
| 248 | Lebih satu suku kata: apa êjim dhêmit miwah mamêdi. (kembali) |
| 249 | Kurang satu suku kata: hèh matia ingsun sêsêpe gêtihmu. (kembali) |
| 250 | Kurang satu suku kata: Umarmaya gya angucap. (kembali) |
| 251 | antu (dan di tempat lain). (kembali) |
| 252 | Kurang satu suku kata: Umarmaya olèh akal. (kembali) |
| 253 | sambate (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) |
| 254 | mèmpêr. (kembali) |
| 255 | Lebih satu suku kata: rupanipun nora mèmpêr ra mirib. (kembali) |
| 256 | Lebih satu suku kata: layak sadulurmu iki. (kembali) |
| 257 | Sebaiknya: cêmplungêna sun ing sumur. (kembali) |
| 258 | Kurang dua suku kata: Umarmaya ngucap lah dêlêngên iku. (kembali) |
| 259 | ginêbyurakên. (kembali) |
| 260 | dadya. (kembali) |
| 261 | Lebih tiga suku kata: antu walulang nyakiti. (kembali) |
| 262 | Kurang satu gatra: gatra ke-1 (8a). (kembali) |
| 263 | Kurang satu gatra: gatra ke-2 (11i). (kembali) |
| 264 | dhêngên. (kembali) |
| 265 | abêbayani. (kembali) |
| 266 | Kurang satu suku kata: dene antu ingkang ana. (kembali) |
| 267 | Kurang empat suku kata. (kembali) |
| 268 | wontên (dan di tempat lain). (kembali) |
| 269 | kungkulan (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) |
| 270 | dhandhanggêndhis. (kembali) |
| 271 | Lebih satu suku kata: winastanan pulo ing Sarandil. (kembali) |
| 272 | kilèn. (kembali) |
| 273 | gunung. (kembali) |
| 274 | Srandil. (kembali) |
| 275 | anèng. (kembali) |
| 276 | Kurang satu suku kata: anulya labuh jangkar tumuli. (kembali) |
| 277 | Kurang empat suku kata. (kembali) |
| 278 | Biasanya guru lagu a: tênggak. (kembali) |
| 279 | jinajah. (kembali) |
| 280 | Lebih satu suku kata: suruping arka gumantya wêngi. (kembali) |
| 281 | kandhêk. (kembali) |
| 282 | sadêdêlan. (kembali) |
| 283 | Kurang satu suku kata: ngong jajale sadêdêlan. (kembali) |
| 284 | Lebih satu suku kata: Jayènglaga angling ngong kari ing ngriki. (kembali) |
| 285 | intên. (kembali) |
| 286 | Kurang satu suku kata: akèh-akèh ing warnane. (kembali) |
| 287 | ginunturakên. (kembali) |
| 288 | Lebih satu suku kata: ginunturakên ngandhap. (kembali) |
| 289 | Istigpar. (kembali) |
| 290 | Kurang satu suku kata: dene kawula sakêdhap lali. (kembali) |
| 291 | karanjingan. (kembali) |
| 292 | Lebih satu suku kata: pan akathah panlangsane. (kembali) |
| 293 | Lebih satu suku kata: sinung syara ing Yyang Sukma. (kembali) |
| 294 | binubut. (kembali) |
| 295 | arêmpit. (kembali) |
| 296 | Jayènglaga (dan di tempat lain). (kembali) |
| 297 | Lebih satu suku kata: bakdane salat sampun. (kembali) |
| 298 | Lebih satu suku kata: ewuh dadia gampange. (kembali) |
| 299 | gampangêna. (kembali) |
| 300 | Yyang (dan di tempat lain). (kembali) |
| 301 | Lebih satu suku kata: besuk yèn wis padhang tingalira. (kembali) |
| 302 | unggahona (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) |
| 303 | Lebih satu suku kata: sampun tatas rahina. (kembali) |
| 304 | Lebih satu suku kata: pan anyêrod lampahira sangking wukir. (kembali) |
| 305 | Lebih satu suku kata: pagunêman pan sarya lumaris. (kembali) |
| 306 | Kurang dua suku kata: olèh wangsit akalawan ora. (kembali) |
| 307 | sira. (kembali) |
| 308 | Kurang satu suku kata: sira maring Yyang Agung. (kembali) |
| 309 | Jayènglaga. (kembali) |
| 310 | Lebih tiga suku kata: Jayènglaga ing palya pan sampun prapti. (kembali) |
| 311 | Lebih satu suku kata: duk tinilar Alamdahur maksih alit. (kembali) |
| 312 | têtinggalanira. (kembali) |
| 313 | Abêsah. (kembali) |
| 314 | Kurang satu suku kata: uwong Abêsah sadaya. (kembali) |
| 315 | Lebih satu suku kata: blêngah-blêngah pan agêng ainggil. (kembali) |
| 316 | angling. (kembali) |
| 317 | aglis. (kembali) |
| 318 | sinurak. (kembali) |
| 319 | akèh. (kembali) |
| 320 | Biasanya guru lagu e(o): akèh. (kembali) |
| 321 | kalingsêman. (kembali) |
| 322 | Lebih satu suku kata: dèn surak dene wong kathah. (kembali) |
| 323 | Kurang dua suku kata. (kembali) |
| 324 | Kurang empat suku kata, dan biasanya guru lagu e(o). (kembali) |
| 325 | Lebih satu suku kata: Lamdahur bungah kêpati. (kembali) |
| 326 | minggata. (kembali) |
| 327 | Lebih satu suku kata: angkuh sawênang-wênang. (kembali) |
| 328 | Lebih satu suku kata: dèn uculkên ora eling. (kembali) |
| 329 | surak-surak. (kembali) |
| 330 | Kurang satu suku kata: binêkta mring êmbanipun. (kembali) |
| 331 | mantuk. (kembali) |
| 332 | pinangku. (kembali) |
| 333 | gumêdêr (dan di tempat lain). (kembali) |
| 334 | êmban (dan di tempat lain). (kembali) |
| 335 | kinunjara (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) |
| 336 | dukane. (kembali) |
| 337 | rêbat. (kembali) |
| 338 | ingumbenan. (kembali) |
| 339 | sungsum. (kembali) |
| 340 | Kurang satu suku kata: saya dadi ginêgala. (kembali) |
| 341 | Lebih satu suku kata: kang kinèn ambêta sampun. (kembali) |
| 342 | andhèr (dan di tempat lain). (kembali) |
| 343 | sagung. (kembali) |
| 344 | bindine (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) |
| 345 | năngga. (kembali) |
| 346 | Lebih dua suku kata: yèn nora năngga bindine. (kembali) |
| 347 | Lebih satu suku kata: utusan saking Abêsah. (kembali) |
| 348 | Lebih tiga suku kata: kawan dasa ingkang prapti. (kembali) |
| 349 | paduka. (kembali) |
| 350 | anguntapêna. (kembali) |
| 351 | Lebih satu suku kata: anguntapna ing pêjahe. (kembali) |
| 352 | Sipulalam. (kembali) |
| 353 | linêbokakên. (kembali) |
| 354 | amundur. (kembali) |
| 355 | Lebih dua suku kata, dan biasanya guru lagu u: utusan nêmbah mit nuwun. (kembali) |
| 356 | lèngsèr. (kembali) |
| 357 | Lebih satu suku kata: pakanana upas akèh. (kembali) |
| 358 | bêcik. (kembali) |
| 359 | ototipun. (kembali) |
| 360 | bêbalunge. (kembali) |
| 361 | kumambang. (kembali) |
| 362 | Kurang dua suku kata: ya ta kawarnaa sang raja pinutri. (kembali) |
| 363 | Kurang satu suku kata: putrane sang nata. (kembali) |
| 364 | Lebih satu suku kata: aran Rêtna Usulbiyah. (kembali) |
| 365 | wong. (kembali) |
| 366 | amendha (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) |
| 367 | jongkarangin. (kembali) |
| 368 | Lebih dua suku kata: lalok danar-danar. (kembali) |
| 369 | asung. (kembali) |
| 370 | andhan-andhan. (kembali) |
| 371 | Lebih satu suku kata: kèh satriya kaprawasa. (kembali) |
| 372 | amandi. (kembali) |
| 373 | Kurang dua suku kata: Ni Mêdharsih atêtanya maring bibi. (kembali) |
| 374 | gita-gita. (kembali) |
| 375 | janma. (kembali) |
| 376 | Kurang satu suku kata dan biasanya guru lagu a: mawur layoning puspita. (kembali) |
| 377 | êmban. (kembali) |
| 378 | uning. (kembali) |
| 379 | Lebih satu suku kata: Lamdahur pan nora uning. (kembali) |
| 380 | banjutêna (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) |
| 381 | Lebih satu suku kata: ya bêthara banjutên larutên kami. (kembali) |
| 382 | godhi (dan di tempat lain). (kembali) |
| 383 | Kurang satu suku kata: sang dyah ayu manahe anglir dèn iris. (kembali) |
| 384 | mindêla. (kembali) |
| 385 | nguntapêna. (kembali) |
| 386 | Kurang tiga suku kata: Ki Lamdahur angucap barik anangis (kembali) |
| 387 | nandhang (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) |
| 388 | iki. (kembali) |
| 389 | jangjine (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) |
| 390 | bindi (dan di tempat lain). (kembali) |
| 391 | Alamdahur. (kembali) |
| 392 | gendholi. (kembali) |
| 393 | Lebih dua suku kata: Dyan Lamdahur sigra muwus aris. (kembali) |
| 394 | nglosod. (kembali) |
| 395 | Lebih satu suku kata: sang dyah ayu ngalosod ing siti. (kembali) |
| 396 | kapênêdane. (kembali) |
| 397 | miskin. (kembali) |
| 398 | Kurang satu gatra: gatra ke-5 (6i). (kembali) |
| 399 | kadhaton (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) |
| 400 | gusti. (kembali) |
| 401 | Lebih satu suku kata: nulya lumampah marang jro puri. (kembali) |
| 402 | Lebih satu suku kata: arsa tumurun tan dèn sukani. (kembali) |
| 403 | prajurit. (kembali) |
| 404 | Kurang satu suku kata: tan kawarna lampahe nèng margi. (kembali) |
| 405 | kaputrèn. (kembali) |
| 406 | maderêtna. (kembali) |
| 407 | padam. (kembali) |
| 408 | Lebih satu suku kata: katarangan ing padam alise. (kembali) |
| 409 | Kurang satu suku kata: pan mêngkana tyase sang aputri. (kembali) |
| 410 | rêmên. (kembali) |
| 411 | Lebih satu suku kata: lamun datan rêmên ing mantune. (kembali) |
| 412 | Rahadèn. (kembali) |
| 413 | Lamdahur. (kembali) |
| 414 | jinêbadan. (kembali) |
| 415 | amrik. (kembali) |
| 416 | Kurang dua suku kata: akêkampuh pan gadhung rinukmi. (kembali) |
| 417 | rinenda. (kembali) |
| 418 | Lebih satu suku kata: pan rinenda bengkok paningsête. (kembali) |
| 419 | Lebih satu suku kata: asasotya murub. (kembali) |
| 420 | Kurang satu suku kata: cêpaka mulya ingkang dhapure. (kembali) |
| 421 | Kurang satu suku kata: kasêmêkane jingga tinêpi. (kembali) |
| 422 | mangungkung (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) |
| 423 | mêdharakên. (kembali) |
| 424 | ganda. (kembali) |
| 425 | Kurang satu suku kata: ingkang sawang kêncana rinujit. (kembali) |
| 426 | Biasanya guru lagu o: paturon. (kembali) |
| 427 | yangyang. (kembali) |
| 428 | ngaras. (kembali) |
| 429 | amanis. (kembali) |
| 430 | têmên. (kembali) |
| 431 | intêning. (kembali) |
| 432 | pun (dan di tempat lain). (kembali) |
| 433 | cintaka. (kembali) |
| 434 | Lebih satu suku kata: ingkang garwa lon sinarèkake . (kembali) |
| 435 | bêbandane. (kembali) |
| 436 | Kurang dua suku kata: kawarnaa wau pun êmban Wilada. (kembali) |
| 437 | Lebih satu suku kata: amba tur uninga. (kembali) |
| 438 | Kurang satu suku kata: botên kenging apisaha sanalika. (kembali) |
| 439 | Lebih satu suku kata: sabuk wus dèn kêncêngi. (kembali) |
| 440 | gègèr. (kembali) |
| 441 | payo. (kembali) |
| 442 | Biasanya guru lagu i: aglis. (kembali) |
| 443 | Lebih satu suku kata: gêngipun kalintang. (kembali) |
| 444 | Lebih satu suku kata, dan biasanya guru lagu a: dhuwuripun kaliwat. (kembali) |
| 445 | êbyukên. (kembali) |
| 446 | Biasanya guru lagu i: agendholi. (kembali) |
| 447 | Lebih satu suku kata: mring wadya Ngastina. (kembali) |
| 448 | jinambak-jambak. (kembali) |
| 449 | Lebih satu suku kata: pan kinipat ing wau ing asta kiwa. (kembali) |
| 450 | galinting. (kembali) |
| 451 | mati. (kembali) |
| 452 | Lebih satu suku kata: papênthung lawan suligi. (kembali) |
| 453 | Lebih satu suku kata: lir robing sagra. (kembali) |
| 454 | Lebih satu suku kata: ana kang anumbak. (kembali) |
| 455 | asta. (kembali) |
| 456 | pinupuh. (kembali) |
| 457 | Lebih satu suku kata: Alamdahur apanggah. (kembali) |
| 458 | Kurang satu gatra: gatra ke-4 (7a). (kembali) |
| 459 | Lebih satu suku kata: dhatêng putra Sarandil. (kembali) |
| 460 | Kurang satu suku kata: sun bèthètane tumuli. (kembali) |
| 461 | rêkyana. (kembali) |
| 462 | Kurang tiga suku kata: apan kabèh sira tampik. (kembali) |
| 463 | mendah (dan di tempat lain). (kembali) |
| 464 | atakut. (kembali) |
| 465 | durjana. (kembali) |
| 466 | gagêtun. (kembali) |
| 467 | Lebih satu suku kata: jodho ku kikining pêsthi. (kembali) |
| 468 | suminggah. (kembali) |
| 469 | antara. (kembali) |
| 470 | Kurang satu suku kata: dipun agung pangaksama. (kembali) |
| 471 | Lebih satu suku kata: manira amêgawan. (kembali) |
| 472 | trêsna. (kembali) |
| 473 | Lebih satu suku kata: Alamdahur sangsaya kabyatan trêsna. (kembali) |
| 474 | Lebih satu suku kata: têtilare pun rama nagri ing Selan. (kembali) |
| 475 | Lebih satu gatra: gatra ke-5 ditulis dua kali. (kembali) |
| 476 | Lebih satu suku kata: kawula nuhun sang aji. (kembali) |
| 477 | Lebih satu suku kata: kang wawrat sèwu dhacin. (kembali) |
| 478 | Kurang dua suku kata: anjabêla Selan dhumatêng pun paman (kembali) |
| 479 | Kurang satu suku kata: ingong angundhange wadya. (kembali) |
| 480 | Lebih satu suku kata: kang wawrat sèwu dhacin. (kembali) |
| 481 | sarimbit. (kembali) |
| 482 | Lebih satu suku kata: wus praptèng ing dalêm puri. (kembali) |
| 483 | Lebih satu suku kata: sapraptanira pura. (kembali) |
| 484 | samya. (kembali) |
| 485 | Kurang satu suku kata: sang putra lawan sang putri. (kembali) |
| 486 | sinawang-sawang. (kembali) |
| 487 | Lebih satu suku kata: ginunturan ing rarêpi. (kembali) |
| 488 | pinondhong (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) |
| 489 | Kurang satu suku kata: palorodan sêmune anjaluk kudang. (kembali) |
| 490 | munggèng. (kembali) |
| 491 | dyah. (kembali) |
| 492 | Lebih satu suku kata: sang kakung nêkakkên kapti. (kembali) |
| 493 | Lebih satu suku kata: kang atumbas wêsi pirang-pirang èwu. (kembali) |
| 494 | pirang. (kembali) |
| 495 | Lebih satu suku kata: pêpak nèng sitibêntar. (kembali) |
| 496 | ginotong. (kembali) |
| 497 | patih. (kembali) |
| 498 | nêmbah (dan di tempat lain). (kembali) |
| 499 | sèwu. (kembali) |
| 500 | Lebih satu suku kata: ingkang wawrat sèwu dhacin. (kembali) |
| 501 | dadi. (kembali) |
| 502 | Biasanya guru lagu i: wêsi. (kembali) |
| 503 | ebat. (kembali) |
| 504 | wus (dan di tempat lain). (kembali) |
| 505 | Kurang satu gatra: gatra ke-3 (8u). (kembali) |
| 506 | Lebih satu suku kata: lukar gêlung kinarya usap sikil. (kembali) |
| 507 | Lebih satu suku kata: sampun tata pinarak garwa pinangku. (kembali) |
| 508 | rêmuka. (kembali) |
| 509 | kabalangêna. (kembali) |
| 510 | iya. (kembali) |
| 511 | ulês. (kembali) |
| 512 | anèng. (kembali) |
| 513 | Biasanya guru lagu i: sori. (kembali) |
| 514 | Kurang satu suku kata: kapal giyot lawan sêlup. (kembali) |
| 515 | Kurang empat suku kata. (kembali) |
| 516 | minggah. (kembali) |
| 517 | Lebih satu suku kata: nèng laotan kang toya tinrajang asru. (kembali) |
| 518 | Kurang satu suku kata: nêngêna ingkang lumampah. (kembali) |
| 519 | Kurang satu suku kata: ngabèi dêmang agêlar. (kembali) |
| 520 | anyidrani. (kembali) |
| 521 | Loka. (kembali) |
| 522 | anjog. (kembali) |
| 523 | Kurang satu suku kata: anjog datanpa larapan. (kembali) |
| 524 | wartènipun. (kembali) |
| 525 | Kurang satu suku kata: nênggih ingkang wartènipun. (kembali) |
| 526 | malês. (kembali) |
| 527 | unduri. (kembali) |
| 528 | sang. (kembali) |
| 529 | Kurang satu suku kata: sampun ngadhaton sang aji. (kembali) |
| 530 | kriciking. (kembali) |
| 531 | Lebih satu suku kata: lan kriciking watang. (kembali) |
| 532 | mènèk. (kembali) |
| 533 | munggah (dan di tempat lain). (kembali) |
| 534 | Kurang satu suku kata: amasanggrahan anênggih. (kembali) |
| 535 | ambyur. (kembali) |
| 536 | Kurang dua suku kata. (kembali) |
| 537 | bêntar. (kembali) |
| 538 | Lebih satu suku kata: dèn wudani mimis lumrah sakêlapa. (kembali) |
| 539 | Lebih satu suku kata: kang anèng laut giris. (kembali) |
| 540 | Biasanya guru lagu i: baris. (kembali) |
| 541 | Selan. (kembali) |
| 542 | pêlayune. (kembali) |
| 543 | sarêng. (kembali) |
| 544 | Lebih satu suku kata: pinêlak dening sang nata. (kembali) |
| 545 | anulya. (kembali) |
| 546 | simbar. (kembali) |
| 547 | pinjunga (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) |
| 548 | pinêlak. (kembali) |
| 549 | Lebih satu suku kata: wus rêmbug dadi sawiji. (kembali) |
| 550 | lawan. (kembali) |
| 551 | Lebih lima suku kata: nulya nusula man prabu. (kembali) |
| 552 | Lebih satu suku kata: jaban kutha dèn idêri. (kembali) |
| 553 | Lebih satu suku kata: gawanên seba ta ingsun. (kembali) |
| 554 | Kurang satu suku kata: brana lan bongkokanipun. (kembali) |
| 555 | nata. (kembali) |
| 556 | Lebih satu suku kata: wadya alit ajrih lulut. (kembali) |
| 557 | Biasanya guru lagu a: lumalya. (kembali) |
| 558 | anunjang-nunjang. (kembali) |
| 559 | Kurang satu suku kata: arsa angungsi ika. (kembali) |
| 560 | anggêcaka. (kembali) |
| 561 | nêdha. (kembali) |
| 562 | akatong (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) |
| 563 | gêmpurên. (kembali) |
| 564 | dhatêngipun. (kembali) |
| 565 | Lebih satu suku kata: ki patih pan sampun mundur. (kembali) |
| 566 | Kurang tiga suku kata: Alamdahur gumujêng abêlik-bêlik. (kembali) |
| 567 | Lebih satu suku kata: nêlukakên sakyèh aji. (kembali) |
| 568 | Lebih satu suku kata: umyung asauran. (kembali) |
| 569 | Lebih satu suku kata: têngara gumrah. (kembali) |
| 570 | gègèr. (kembali) |
| 571 | mêtoni. (kembali) |
| 572 | mring. (kembali) |
| 573 | Kurang satu gatra: gatra ke-6 (5a). (kembali) |
| 574 | Kurang satu gatra: gatra ke-7 (7i). (kembali) |
| 575 | Kurang satu suku kata: Raja Maktal anauri. (kembali) |
| 576 | acicip-cicip. (kembali) |
| 577 | Lebih satu suku kata: iya dèn yitna. (kembali) |
| 578 | mêngke. (kembali) |
| 579 | Lebih dua suku kata: rêmak nêmpuh ki patih. (kembali) |
| 580 | anjrit. (kembali) |
| 581 | amit. (kembali) |
| 582 | mangsah. (kembali) |
| 583 | Lebih dua suku kata: sampun yun-ayunan. (kembali) |
| 584 | andhinginana (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) |
| 585 | ngati-ati. (kembali) |
| 586 | Lebih satu suku kata: kakêpuh dèn sungkêmi. (kembali) |
| 587 | gosongi (dan di tempat lain). (kembali) |
| 588 | jurit. (kembali) |
| 589 | Baskara. (kembali) |
| 590 | gurinda (dan di tempat lain). (kembali) |
| 591 | Lebih satu suku kata: iya dèn yitna. (kembali) |
| 592 | tinumbak. (kembali) |
| 593 | Kurang satu suku kata: Prakêmpa amalêsat. (kembali) |
| 594 | anjrit. (kembali) |
| 595 | tandang. (kembali) |
| 596 | Lebih satu suku kata: mangsah ngrana sang nata ngagêm turăngga. (kembali) |
| 597 | sawêngi. (kembali) |
| 598 | Kurang satu suku kata: ya ta kawarnaa enjing. (kembali) |
| 599 | karêngèng. (kembali) |
| 600 | langit. (kembali) |
| 601 | Kurang satu suku kata: ingiring para prajurit. (kembali) |
| 602 | atembak (dan di tempat lain). (kembali) |
| 603 | Lebih satu suku kata: tanpa wêkas prêrang ngadu wong cilik. (kembali) |
| 604 | magut. (kembali) |
| 605 | nitih. (kembali) |
| 606 | Lebih satu suku kata: wus ayun-ayunan jurit. (kembali) |
| 607 | Kurang satu suku kata: Sang Lamdahur sigra ngucap. (kembali) |
| 608 | gunung. (kembali) |
| 609 | anèng. (kembali) |
| 610 | ayya (dan di tempat lain). (kembali) |
| 611 | Kurang satu suku kata: amudhun saking ing èsthi. (kembali) |
| 612 | angadêg (dan di tempat dan bentukan lain). (kembali) |
| 613 | Lebih satu suku kata: sarêng sangêt dènnya gada paris rêmuk. (kembali) |
| 614 | gurinda. (kembali) |
| 615 | lintang (dan di tempat lain). (kembali) |
| 616 | pinundhi. (kembali) |
| 617 | Kurang satu suku kata: panêdhaku kulanana ing kami. (kembali) |
| 618 | Kurang empat suku kata. (kembali) |
| 619 | mêndhaka. (kembali) |
| 620 | Lebih satu suku kata: Lamdahur mêndhak sakêdhap. (kembali) |
| 621 | candhak-cinandhak. (kembali) |
| 622 | walês. (kembali) |
| 623 | Kurang tujuh suku kata: tan arsa ingsun andhingini anjunjung. (kembali) |
| 624 | Kurang satu suku kata: Lamdahur sigra angangkat. (kembali) |
| 625 | angkat. (kembali) |
| 626 | binanting. (kembali) |
| 627 | kabanting. (kembali) |
| 628 | Kurang dua suku kata: iya mêngko ingong malês sirèki. (kembali) |
| 629 | dyan. (kembali) |
| 630 | Menak. (kembali) |
| 631 | pan. (kembali) |
| 632 | kêrna. (kembali) |
| 633 | Lebih satu suku kata: Lamdahur binanting-banting nèng siti. (kembali) |
| 634 | jaran. (kembali) |
| 635 | baridhili. (kembali) |
| 636 | datan (dan di tempat lain). (kembali) |
| 637 | Lebih satu suku kata: datan sagêd amangsuli ing sih tuwan. (kembali) |
| 638 | Lebih dua suku kata, dan biasanya guru lagu a: têmah ngakên sudara. (kembali) |
| 639 | amêlasasih. (kembali) |
| 640 | Lebih satu suku kata: dhuh pangran kula turi dhatêng nagara. (kembali) |
| 641 | tarima. (kembali) |
| 642 | kabèh (dan di tempat lain). (kembali) |
| 643 | anggarêbêg. (kembali) |
| 644 | Lebih satu suku kata: nyêlamkên wong sanêgari. (kembali) |
| 645 | Lebih satu suku kata: Marmadi lon angucap. (kembali) |
| 646 | arènira. (kembali) |
| 647 | Lebih satu suku kata: mangkua nagra Ngabêsi. (kembali) |
| 648 | kaparentaha. (kembali) |
| 649 | drawina. (kembali) |
| 650 | Kurang satu suku kata: tutug ing boga drawina. (kembali) |
| 651 | Lebih satu suku kata: ginarêbêg para nata. (kembali) |
| 652 | dènnya. (kembali) |
| 653 | têguh. (kembali) |
| 654 | Kurang satu suku kata: wadya aprawirèng têguh. (kembali) |
| 655 | putri (dan di tempat lain). (kembali) |
| 656 | Kurang satu suku kata: ana ingkang layar sutra. (kembali) |
| 657 | layare. (kembali) |
| 658 | wontên. (kembali) |
| 659 | Biasanya guru lagu e. (kembali) |
| 660 | Kurang satu suku kata: darbe putra kêkalih wanodya. (kembali) |
| 661 | Lebih dua suku kata: pan angênting wau solahira. (kembali) |
| 662 | Lebih satu suku kata: dene kang rayi rêtnaning puri. (kembali) |
| 663 | Lebih satu suku kata: putraningsun lamun sira krama. (kembali) |
| 664 | Kurang satu suku kata: olèha wong kang abancèr. (kembali) |
| 665 | Lebih satu suku kata: kudangane kang rama. (kembali) |
| 666 | dênta. (kembali) |
| 667 | Lebih satu suku kata: datan suwe prata ing ngajêngan. (kembali) |
| 668 | Kurang satu suku kata: ki patih atur sêmbahe. (kembali) |
| 669 | wartanipun. (kembali) |
| 670 | apêparab. (kembali) |
| 671 | Lebih satu suku kata: pondhokanira Sang Jayènglaga. (kembali) |
| 672 | Lebih satu suku kata: anèng taratag rambat. (kembali) |
| 673 | tămpa. (kembali) |
| 674 | benjang. (kembali) |
| 675 | Kurang satu suku kata: benjang manira atămpa. (kembali) |
| 676 | pan. (kembali) |
| 677 | wau. (kembali) |
| 678 | anung-anung. (kembali) |
| 679 | sêmana. (kembali) |
| 680 | Lebih satu suku kata: pan amiyak sakyèh mantri seba. (kembali) |
| 681 | dèrèng. (kembali) |
| 682 | pagêlaran. (kembali) |