Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 11: Pupuh 652–665)

1.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 01: Pupuh 001–023). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
2.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 01: Pupuh 024–039). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
3.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 01: Pupuh 040–057). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
4.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 01: Pupuh 058–073). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
5.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 01: Pupuh 074–087). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
6.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 02: Pupuh 088–107). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
7.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 02: Pupuh 108–125). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
8.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 02: Pupuh 126–142). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
9.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 02: Pupuh 143–158). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
10.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 02: Pupuh 159–174). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
11.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 03: Pupuh 175–190). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
12.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 03: Pupuh 191–207). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
13.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 03: Pupuh 208–223). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
14.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 03: Pupuh 224–238). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
15.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 03: Pupuh 239–256). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
16.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 04: Pupuh 257–272). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
17.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 04: Pupuh 273–281). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
18.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 04: Pupuh 282–293). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
19.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 04: Pupuh 294–308). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
20.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 04: Pupuh 309–321). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
21.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 05: Pupuh 321–332). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
22.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 05: Pupuh 333–349). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
23.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 05: Pupuh 350–352). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
24.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 05: Pupuh 353–355). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
25.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 05: Pupuh 356). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
26.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 06: Pupuh 357–358). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
27.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 06: Pupuh 359–361). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
28.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 06: Pupuh 362–364). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
29.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 06: Pupuh 365–367). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
30.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 06: Pupuh 368–372). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
31.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 07: Pupuh 373–376). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
32.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 07: Pupuh 377–382). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
33.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 07: Pupuh 383–384). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
34.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 07: Pupuh 385–388). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
35.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 07: Pupuh 389–403). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
36.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 08: Pupuh 404–427). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
37.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 08: Pupuh 428–443). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
38.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 08: Pupuh 444–456). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
39.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 08: Pupuh 457–477). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
40.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 08: Pupuh 478–506). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
41.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 09: Pupuh 507–526). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
42.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 09: Pupuh 527–547). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
43.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 09: Pupuh 548–567). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
44.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 09: Pupuh 568–583). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
45.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 09: Pupuh 584–599). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
46.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 10: Pupuh 600–607). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
47.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 10: Pupuh 608–614). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
48.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 10: Pupuh 615–618). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
49.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 10: Pupuh 619–626). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
50.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 10: Pupuh 627–637). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
51.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 11: Pupuh 638–651). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
52.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 11: Pupuh 652–665). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
53.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 11: Pupuh 666–671). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
54.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 11: Pupuh 672–678). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
55.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 11: Pupuh 679–690). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
56.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 12: Pupuh 691–694). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
57.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 12: Pupuh 695–703). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
58.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 12: Pupuh 704–707). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
59.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 12: Pupuh 708). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
60.	Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 12: Pupuh 709–722). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.

Citra

Terakhir diubah: 26-06-2022

Pencarian Teks

Lingkup pencarian: teks dan catatan-kakinya. Teks pencarian: 2-24 karakter. Filter pencarian: huruf besar/kecil, diakritik serta pungtuasi diabaikan; karakter [?] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau satu huruf sembarang; simbol wildcard [*] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau sejumlah karakter termasuk spasi; mengakomodasi variasi ejaan, antara lain [dj : j, tj : c, j : y, oe : u, d : dh, t : th].

652. Asmaradana

1. Warnanên Ki Jayèngrêsmi | lêpas dènnira lumampah | wong roro lawan arine | samarga apagunêman | atakèn-tinakènan | sasolahira ing dalu | pan sira wus kinawruhan ||

2. Kaya wanèh amangsiti | ingsun maring polahira | Ki Jayèngraga ature | adhuh kakang apan nyata | anging sun-kapakêna | tan mariya sampun antuk | bilih warising sarira ||

3. Wite kakang ingsun ajrih | lênggana awarta tuwan | tan saking ingsun mulane | ingsun kakang pinidosa | angling Ki Jayasmara | adhuh yayi ariningsun | bisa karya pasêmbitan ||

4. Ewuh kawruh iku yayi | lamun kirang ing pangrêksa | kang angrusak lampah rêke | luputa dènnira tampa | rusak kang tatakrama | atêmah cumulu-duru | kakang manira anêdha ||

5. Eling-eling aywa lali | ing wangsit yayi punika | pan tan ana wipalane | akèh uga wong tan arsa | ing lampah aywa lena | dipun nastiti ing laku | aywa lumaku dursila ||

6. Kang rayi dipun amanis | dèn amurah tanganira | dipun-arum pangucape | dèn-asuci ing tyasira | ulat lan sênêngira | sampun kundur dening ayu | sampun karakêt ing dunya ||

7. Ing atinira ta yayi | sampun pêgat pujinira | dèn-asru widi[1] Hyang Manon | aywa angambah larangan | -ing Hyang iku tan wênang | wontên ta salokanipun | nênggih saking kapujanggan ||

--- 11 : 70 ---

8. Dasa-sila wastanèki | sila lungguhing lumampah | sadasa prakara kèhe | nênggih rêke salokanya | dhingin ika waweka | santika dasa-silèku | kaping pate munasika ||

9. Ping lima gorastra yayi | ping nêmipun parisuda | ping pitu nir naya ranne | kaping wolu lana ika | kaping sangane iya | karuna-murti rannipun | jangkêpe kaping sadasa ||

10. Paksa gumisa sun yayi | apitutur marang sira | kèwuhan ing lampah dhewe | ingsun yayi durung wikan | pindhaning rowang lumampah |[2] sira yayi lawan ingsun | lah sami tuntun-tuntunan ||

11. Lêpas lampahe lumaris | prapta ing wukir Ujungan | kapungkur ing Luraharo | sumêngkèng gigir parwata | akèh desa kamargan | marga kèh simpanganipun | marganya sunya asimpar ||

12. Sumêngkèng gigir anolih | mawungu lan kalênglêngan | tumingal ing lurahane | akèh desa kang kawuryan | kongang ing Wanamarta | Siluhung katon angunggul | kadya akèn awangsula ||

13. Ing Tani ika kaèksi | aputih karêthap pelag | pating paluncar kukuse | sakèhing desa kawuryan | nora tanpa kukusa | ana anggaru maluku | lumaris Ki Jayasmara ||

14. Marga jro jurang arumpil | anut têpining parangan | siluk-siluk marga rèjèng | sêlanya atundha-tundha | ing parang sinarasah | lumut awilis ing watu | lir amêdhar ing kurimang ||

15. Swaraning giri kumrisik | hèr muncar saking ing parang | angênani sigrong-sigrong | kongkang munya babarêngan | kadi wong sasêmayan | ing benjang ngalêbu parung | abela ing kakung pêjah ||

16. Sela gêng angapit margi | marang ginggang alêmpitan | alikak-likuk margane | anut têpining luh parang | pacêt lir atitindha | kadulu pating palêngkung | anèng ron miwah ing sela ||

17. Sumêngka lampahira ris | sêmuning tyas muga-muga | kalêson lampahira lon | araryan lungguh tumingal | dhukuh taruka anyar | lagya wontên madya taun | anglut ngajêngakên Simpar ||

--- 11 : 71 ---

18. Kang adhukuh tuwa-tuwa |[3] wus lali ing tatakrama | kaya duk anom polahe | agung (m)bêdhèl palèngkèngan | anggung agugujêngan | bisa mamêtokkên guyu | karamyaning bocah-bocah ||

19. Sing gawe wus dèn-lakoni | sêkaliring pagaweyan | ing kina kala anome | wisaya ring karawitan | apandhe akêmasan | asungging wisayanipun | mêranggi miwah amayang ||

20. Sing ringgitan dèn-kewuhi | amayang purwa wus bisa | kaya dhadhalang polahe | miwah yèn wayang carita | akèh wong kang angundang | karucil wisayanipun | miwah yèn andongèng bisa ||

21. Nora na kang dèn-guroni | angawula ing pandhita | warêg sinung cipta mangke | dèrèng angsal papagêran | malah têkèng ngatuwa | kaya duk walakanipun | mulane manjing ing sunya ||

22. Sing (m)bawani wong utami | tinêpa kirang aksara | kadhang-kadhang paksa rare | kadhang paksa wong susila | kadhang paksambêg tapa | kadhang rêksa wruh ing laku | kadhang pêksa amiweka ||

23. Akèh desa kang dèn-(ng)gonni | pan dèrèng gênêp sawarsa | prawan asring amèt ênggèn | akèh kang angayo ala | kêdah anèng Ngasimpar | karane angungsi (ng)gunung | adhêkah ing Sidapaksa ||

24. Saksana dènnya lumaris | Jayasmara Jayèngraga | sarya andulu desa kèh | akathah desa kawuryan | gaga-nya lurah-lurah | kara-nya nut pinggir lurung | anjujug ing Sidapaksa ||

25. Tulakan tirah ing margi | pararyanan wong adagang | tan pêgat ponang wong rèrèn | mandira nom tumaruna | adus Ki Jayasmara | lawan Ki Jayèngragèku | sampun sami parêng mêntas ||

27. Apênêt yayi puniki | bilih wontên pararyanan | tur awèh pangan ing mangko | riris alit sampun niba | lah yayi rumiyina | prandene sun atut pungkur | lumaris Ki Jayèngraga ||

--- 11 : 72 ---

28. Nênggih parèrènan asri | parèrènan wong dagang |[5] Ki Jayèngraga nabda lon | punika ya papatanyan | nêdha sami araryan | tan wontên sisikunipun | sarawuhira gya raryan ||

29. Wong kalih samya alinggih | anêpi kang parèrènan | tan ana atunggal ênggon | dangune mapan mangkana | risaksana tumingal | gamêlan akèh kadulu | iki baya kang amantya ||

30. Salung gambang rêbab suling | gubar kêndhang lawan guntar | calapita orong rame | calêmpung anèng papaga | bèndhêng lawan nuragan | sanepa lawan balêdug | kacaryan Ki Jayasmara ||

31. Asuwe tan ana mijil | miwah kang wong liwat (n)dalan | kang aduwe pamarantèn | saksana mangke tumingal | layang Suluh Rêtna-ja | Ki Jayèngraga ingutus | lah yayi amamaca-a ||

32. Layang ginayuh tumuli | sinukma winacèng driya | Ki Jayasmara dêlinge | yayi dèn-asru amaca | angling Ki Jayèngraga | dèrèng sagêd ta pukulun | kakang sêkar Palugangsa ||

33. Lah kakang wurukên mami | apan têmbang Palungangsa | dèrèng tama ing têmbange | lah kakang andika waca | Jayasmara pratama | ginangsul swaranira rum | pindhane amikat swara ||

34. (ng)Garjita tyasira tangi | Ki Tuwa dènnira nendra | pan awuru maju gênje | tumurun maring patamyan | Ki Jayasmara wikan | Ki Tuwa alon amuwus | ki putu samya linggiha ||

35. Tumulya anyapa aris | Ki Tuwa mring tamunira | dhatêng pundi putu mangko | miwah rêke wismanira | anyar putu kawuryan | Ki Jayasmara tumurun | kula saking Wanamarta ||

36. Wong umbaran ingsun Kaki | kang kasêdya Ngardipala | têbah baya saking kene | Kaki Tuwa awawarah | nora patiya têbah | manawi ta tigang lauk | kajujuging Ngardipala ||

37. Sabênne saba ing ngriki | siswane Ki Amongkarsa | sampun salah tampi mangke | ingsun atakon sajarwa | putu apa sinêdya | Ki Jayasmara amuwus | inggih Ki Sèh Malangkarsa ||

38. Awasna punapa kaki | dènnira Sèh Malangkarsa | sampun salah tampa mangke | Ki Jayasmara angucap | pawong sanake kuna | duk angumbara ngalangut | angaji (ng)gunung Pacira ||

--- 11 : 73 ---

39. Ki Tuwa amardi angling | punapa putu sinêdya | sun-tingali putu mangke | asêmu kaprihatinan | Jayasmara sajarwa | anglati sanakingsun |[6] èstri ilang lan cèthinya ||

40. Sun-ulati tan kapanggih | kèdêran ing nungswa Jawa | anging tan ana wartane | yèn mati utawa gêsang | paran (ng)gèn ngulatana | muksane sumêngkèng gunung | bilih wontêna awarta ||

41. Ki Tuwa awas ningali | adhuh kaki putuningwang | aja ge sira gung atèn | lah iku sun-gugujêngan | sun nuli kèn petangan | saparanne dagingipun | Ki Tuwa nulya winarah ||

42. Tambangraras arannèki | duk alit mila punika | Ki Tuwa ametang age | dèn-ruruh ing palintangan | Jadi lintange ika | bêcike iku anusul | agêsanga manggih bagya ||

43. Ki Jayèngraga ngyêktèni | ing petangane Ki Tuwa | Kaki Tuwa ingsun mangke | lah pitungên araningwang | Jayèngraga punika | Ki Tuwa sigra angetung | tumiba ing lintang ngamal ||

44. Lintang iku gêni kaki | amukti nora na lawan | mung ing sagara rusake | iku kêni[7] ing naraka | karane iku rusak | tan kêna amungsuh banyu | rusake anèng sagara ||

45. Kakênan Ki Jayèngrêsmi | ing petangane Ki Tuwa | lah etungên ingsun mangke | Jayasmara araningwang | aglis sira ing petang | nuju lintang Ngamal iku | tunggal lawan arinira ||

46. Angling anukma ing ati | tuhu bisa Kaki Tuwa | amanoara wuwuse | manira kaki anêdha | punapa lamat tuwan | sanakingsun kang sun-ruruh | kapanggihe lawan ora ||

47. Aglis saure aririh | Kiyai Tuwa mamarah | sampun walang-galih mangke | pan kapanggih ing petangan | wus anèng Ngardipala | duk lungane ingsun-wêruh | birai marang ing priya ||

48. Kadi winêlêgan mangkin | lir siniram ing amarta | dening warta jati kabèh | Kaki manira pamitan | age prapta ing sêdya | Ki Tuwa angampah asru | dening lagi sangêt na-as ||

--- 11 : 74 ---

[...wa] aglis atutur | ing sangat catur prakara ||

50. Sangat sakawan puniki | lumampah dalu lan siyang | èngêtêna ing lakune | karuhun Mati punika | Ebèn[8] kaping kalihnya | kaping tiga Rèhên iku | kaping pat Ihrak wastanya ||

51. Mangali Jaki puniki | minulyakkên ing Pangeran | rahayu tan na cacade | barang-barang si pakaryan | miwah kita yèn aprang | syuh sirna mungsuhirèku | raharja lir mas kumambang ||

653. Maskumambang

1. Ing bêcike umarêk maring narpati | lan marêk punggawa | lamun anak mêtu bêcik | ing sangat Jaki punika ||

2. Lamat maratapa dhasaripun alim | asabar ngulama | iku pamanggihe ugi | abêcik utawa ningkah ||

3. Kang awasta Mangali ngêmbèn puniki | bêcik iku ora | ala iku ora ugi | pakantuke mung satêngah ||

4. Kaping tiga êrèhên puniku singgih | sipat angin ika | suwung pamanggihe ugi | kang sipat gêni punika ||

5. Yèn kalanira umarêk ing narpati | tanpa bara-bara | malah dadi sukanèki | mênêng Ki Tuwa tan ngucap ||

6. Jayèngraga nambungi anabda aris | pan sami punika | mêdhèl pranêsane[9] ugi | bisa-a mamêtu ajar ||

7. Pan gawokan sabarang karya tan sisip | pan sun-gawe mokal | sawignyane wong puniki | pasthi ana kang alêpat ||

8. Lah suwawi Kaki ajarwa-a malih | ingsun warahana | sabarang caritanèki | Kaki pajarên sadaya ||

9. Alon ngucap Ki Tuwa sambung aririh | duk ingsun walaka | tan na pilih barang kardi | ing kina duk angumbara ||

10. Anèng gunung Pacira puniku dhingin | lami nèng Pacira | usul ingkang kula aji | tamat Tipèk ukummolah ||

11. Lama-lama akèh wong ngaji maring mami |[10] Nahwu lawan Sarap | miwah Usul-suluk sami | akèh kang wong lunga têka ||

--- 11 : 75 ---

12. Mung sawiji ingkang durung myarsa sami | ngèlmu pipingitan | basa kawi ingsun sugih | kawi saking kapujanggan ||

13. Wikaningsun kawulane iku nguni | nênggih sangkanira | saking êmpu iku nguni | wasta Êmpu Yogiswara ||

14. Kawi saking Bratayuda Udayani | Arjunawijaya | Wiwaha lan Boma-tèki | lan praja Sambang-salukat ||

15. Ing Madanasraya Asmaradanèki | Canthaka Wijatya | Ramayana Sastra-niti | Santa-wacana rowangnya ||

16. Candramuka mulanya Pustaka-adi | Kalima-usada | piturut ing Hyang puniki | katurun ing Kawiradya ||

17. Beno Suprasena Jiwatma sotani | Nyapawitra tunggal | lawan Kurawasrayèki | miwah ta Sambang Lalana ||

18. Gathotkaca Limananyana palabdi | sikêp sirna ilang | tingkahe wanggara ugi | ing panah putus sastranya ||

19. Danurwenda putus angolah turanggi | putus limanira | kaliotrane misani | sugih kuda panêgaran ||

20. Panggêritan lago siksa putu-mami | pan sampun pratama | ing karawitan wus wasis | ing wayang ringgit gamêlan ||

21. Nora luput prapta ponang boga bukti | lêpas tiningalan | anak putu sadayèki | sisanira mawi boga ||

22. Lêgèn têbu woh-wohan kèh warni-warni | sêdhah wohan miwah | toya ing cunthang sumandhing | laladèn pêpak sadaya ||

23. Kyai Tuwa pangandikanira aris | lah padha linggiha | Ki Tuwa nyugatèng tami | lah putu sami dhahara ||

24. Anak putu kabèh mareneya sami | padha sogata-a | marang ing tatamu-mami | aja na agagalangan ||

25. Jayèngrêsmi kawêkèn micarèng galih | baya têmên uga | kabèh tuture ing mami | wus wisan dènnya dhadharan ||

26. Wus linorod nyamikan lumintu prapti | Ki Tuwa lingira | marang anak putunèki | miluwa tamiyan sira ||

27. Tuduh dalan baliya simpangan bêcik | yèn nora rinilan | aja lênggana sakapti | wus mangkata putuningwang ||

--- 11 : 76 ---

28. Praptèng mangsa sampun walang-galih malih | panggih kang sinêdya | Jayèngasmara wus pamit | Jayèngraga tansèng wuntat ||

29. Lampahira Jayèngraga Jayèngrêsmi | titiga rowangnya | lawan kang atuduh margi | kang tinut margi simpangan ||

30. Anut têpi-têpining pagagan asri | taruntun banjaran | dinulu tan pati têbih | ing Ngardipala prênahnya ||

31. Gigir wetan kongas masjide kaèksi | lah uwis baliya | ingsun alaju pribadi | anut têpining srêngkara ||

654. Dhandhanggula

1. Dyan warnanên dhukuhe kaèksi | ing Ngardipala iku kawuryan | katon amunggul masjide | muncar mastakanipun | rinumpaka linepa putih | kasênênnan raditya | alêp yèn dinuju | wali kadhêp kapawanan | kêdhap-kêdhap kadya ngawe ingkang prapti | kadya kèn malêbuwa ||

2. Enggar manahe Ki Jayèngrêsmi | tumingal mangke tatandurannya | kitri asangkêp rakite | tinon asri anglangut | pucang dênta lan pucang ranti | samya ambabar mayang | gandane sumrubut | sawêdharing mayang mêkar | kadya gêlunging dyah lukaring pulang sih | sajroning papajangan ||

3. Pala gumantung wohnya andadi | manggis kapundhung jirak kokosan | drêsana langsêp lan durèn | woh ijo lawan sêntul | lan abawang wunglon kêcapi | wohnya aglar ing marga | lêpasing amupu | padha jajar-jinajaran | wohira glar kang rondhon salak kadadi | jambu wor ambaranang ||

4. Alon-lonan dènnira lumaris | Jayasmara marang arinira | sampun prapta banjarane | lêngêng arsa andulu | upacaranira angrawit | warnaning kang kusuma | kawuryan alangut[11] | ajajar lawan amirah | parijatha tinata jaga kasturi | Jayasmara kacaryan ||

--- 11 : 77 ---

5. Kêmbang abang ajajar lan putih | kêmbang kuning jajar lawan nila | tuturutan upamane | tinon asri anglangut | yèn winawang kang pendah tulis | mangke upamakêna | warnane dinulu | yèn pasara pèngeberan[12] | yèn dododa ruruwitan upamèki | rinêngga pinarêman ||

6. Patani ika tinon angrawit | atarab gambar abatur sela | ukir-ukiran watonne | ginalaran pring tutul | apalisir jingga kasturi | Ki Jayasmara mulat | tulise kadulu | sinurat gambar naraka | kang sasisih tinulis swarga di luwih | Jayèngraga karênan ||

7. Lintang sukane Ki Jayèngrêsmi | lawan sukane Ki Jayèngraga | upacarane arame | lampahnya mandhêg mangu | Jayèngraga angling ing ati | pangalême kalintang | Jayasmara muwus | bisane Ki Malangkarsa | bagus anom pandhita asramèng budi | tur putus ing aksara ||

8. Masjid agung linepa angrawit | tinundha tiga apayon sirap | lawang ingukir tangkêbe | kinikisan pring wulung | gêgêlaran kasah kalimis | wirancak-suji kêmbang | rêsik nataripun | katongan pujangga puspa | kapurancak sakèhe kêmbang awangi | munggèng têpining tirta ||

9. Akèh kaume padha ngidêri | rewange padha amangun tapa | Sèk Pariminta kang bang lèr | Sèk Modang kang bang kidul | ingkang wetan Sèk Amongsari | kilèn Sèk Trêsnaraga | samya mangun ayu | tan pêgat bêkti maring Hyang | antya anèm-anèm sira samya bêkti | tan akulinèng dunya ||

10. Sèk Malangkarsa ta anèng masjid | wikan lamun yèn sanake prapta | susugun bungah manahe | dènnya sung salam asru | Malangkarsa ika nuruni | sigra anjawat tangan | arine dèn-rangkul | asung bêkti Jayasmara | asugata Sèk Malangkarsa lingnya ris | bagya yayi dhatêngan ||

11. Alama ingsun ora kapanggih | saking panarkaningsun ing sira | singgih wus palêstra mangke | lami nora katêmu | kaya ana tridasa warsi | duk ana ing Pacira | sring sun-ucap dalu | kangên yayi sun mring sira | anauri wacana Ki Jayèngrêsmi | kakang kawula nêdha ||

--- 11 : 78 ---

12. Dèn-lirik mangke Ki Jayèngragi | punika yayi awasna paran | Ki Jayasmara saure | sanak manira dulur | Malangkarsa amuwus aris | yayi dèn-apracaya | nora beda ingsun | yayi dene sun sasanak | Jayèngraga sumaur wacana aris | kakang manira nêdha ||

13. Dèn-bêkta mantuk Ki Jayèngrêsmi | Ni Ulangan sanakira prapta | kang sira ruruh lawase | Ni Ulangan agupuh | dènnya nyapa bageya yayi | wus anggêlar kalasa | rarene dèn-ruruh | asasaos apucangan | wus sumaji pucangan angancarani | lah yayi amucanga ||

14. Gupuh-gupuh arsa amêmuji | Ni Ulangan arsa olah-olah | nora nganti ing rowange | maring pawon agupuh | arsa ngambil sira kuwali | dandang cinandhak sigar | tugêl tumangipun | kang rerewang taragalan | kulit keyong ginêcêg singgih[13] kêmiri | kimpul dinalih barang ||

15. Tatanggane padha ngudanèni | yèn Kiyai mangkya katamuwan | anom tur bagus warnane | parawan sami rawuh | lingsènira angrêrewangi | sigra-sigra ing lampah | Ni Wulanjar kidul | ramane mangkya atanya | Ni Wulanjar marang ngêndi sira nini | Kiyai kadhatêngan ||

16. Parawan ika pating kalêsik | Ki Jayèngraga paranning tingal | mambu-ati pangucape | kang sawênèh amuwus | baya ika anênontoni | baya sira dèn-lamar | lamun ni (m)bok iku | sêdhêng yèn angguguyuwa | amrih paran olèha kayèn-sun iki | mudha Rara Kasiyan ||

17. Bu-lah[14] kang kaya sira puniki | Rara Diryasa gênah sarupa | parawan bangkit ing gawe | sauripun asêndhu | salah tunggal parawan singgih | ingsun iki karuwan | lamun mindha jugul | kaya ora kaduk mudha | kadadawan wuwuse asêmu runtik | dadya ulêng-ulêngan ||

--- 11 : 79 ---

angangsu | mêtu (n)jaba ragan-ragan | buyung waluh dèn-kêmbang dèn-patut suling | têmbange Jagamangsa ||

19. Olah-olahan matêng sumaji | Ni Ulangan wusing olah-olah | angutusi ing rowange | kinèn sasaji sêkul | Ni Ulangan asaji warih | nulya alêkas dhahar | wusa imbuh sêkul | mangkana Sèh Malangkarsa | tatamune anulya dèn-ancarani | lah yayi atêdhaka[16] ||

20. Ki Malangkarsa alon ngecani | salaminira amangun tapa | angilangi kanêpsone | tuhu amangun ayu | anging lamun ana tatami | ingkang ngecani sarak | lir adhahar sêkul | bisa ningitakên lampah | riya kibir sumêngah kang dèn-singgahi | asri asih Hyang Sukma ||

21. Ki Jayasmara ngundikèng[17] galih | si kakang bisa anukmèng lampah | dèn-singitakên lampahe | netya katarèng sêmu | sumêngahe kang dèn-singgahi | lir nuhoni tan wikan | kadya nukmèng laku | tan ayun kabayan jara | kang sawênèh lampahe karaga rai | sampun dènnira dhahar ||

22. Suruping Arka gumantyèng wêngi | Ki Malangkarsa ika sêmbahyang | wêktu Mahêrib wayahe | Ki Jayasmara tumut | wusnya bakda linggih surambi | lawan Ki Jayasmara | Malangkarsa muwus | yayi paran jujugira | Jayasmara sumaur wacana aris | kakang jujug-manira ||

23. Dèningsun (n)jujug kakang mariki | angulati kakang sanakingwang | èstri tan wikan paranne | linggar kalaning dalu | cèthinipun ika satunggil | ika rewange lunga | wus manira ruruh | kèdêran lurah Jênggala | ing Kadhiri ika kang wus sun-ulati | miwah ing Lêmbuasta ||

24. Parandene kakang tan kapanggih | karan manira dhatêng kapara | manawi parêng wartine | ing wong adol atuku | Malangkarsa wacana aris | mêngko ingsun popoyan | iya sun angrungu | Rubiyah ingkang lêlana | karo cèthi awasta Ni Selabranta |[18] sambate Wanamarta ||

--- 11 : 80 ---

25. Ing Wanantaka ênggonne yayi | Sèh Mangunarsa sanake ika | nênggih kaakên ipene | kang awarta maringsun | Ki Sèh Modang wastanirèki | mêngko uga pan têka | wus kongkonan ingsun | awarta yèn na dhatêngan | Jayèngraga wuwuse anggêgêrèhi | lah kakang pinaranan ||

26. Sèh Malangkarsa anyuwalani | benjang-enjang yayi pinaranan | manira turut andhèrèk | arsa wruha katèngsun | ing wartane kang sun-yêktèni | nênggih lakine prapta | Rubiyah puniku | awasta Sèh Amongraga | nênggih kokum linabuh nora wigati | duk anèng Ngaksiganda ||

27. Anging tan kêna tirunên yayi | ing polah iku yèn wus dumduman | tan gingsir ing kadadènne | mapaning laku iku | alayaran sagara agni | amêgata sawangan | angêkêp majêngku[19] | yayi mangsa kapanggiha | Jayasmara sumaur saha tur bêkti | kakang manira nêdha ||

28. Yèn tan alayar sagara isih | ing lampah yayi mangsa panggiha | kang aran aliru rêke | ewuh ingsun angrungu | kang ingaran aliru yayi | lir lalandhêping pêdhang | nugrahaning kawruh | pan kang aran kanugrahan | iku yayi anampani sihing jati | kang tinampan nugraha ||

29. Apan nugraha puniku yayi | dudu arannira kang awêyah | loba-a karsaning ngakèh | kanugrahan puniku | nênggih rêke walêsaning sih | kaliye kang nugraha | ing pralambenipun | lir angilo ing paesan | wawayangan kanugrahan sêmunèki | kang angilo nugraha ||

30. Apan sêmune angilo iki | amung wikan ing kaananira | anjatèni ing kasiye | sêmu angilo iku | sinung tingal marang Hyang Widdhi | dadya ngèstokkên sira | ing pangakênipun | yèn tunggal purwa wisesa | iya iku sêmune walêsan yayi | iku sira dèn-awas ||

--- 11 : 81 ---

amintuhu[20] arine anggunggung wêdi | kakang manira nêdha ||

32. Yèn wus sirna tawaning toya sin | kawimbuhan ananing sagara | antya sirna kajatène | asining sagarèku | kang jumênêng puniku yayi | anging ingkang sagara | kang sêdya purbèku | iku yayi panarima | kang ingaran sagara kang tanpa têpi | iku sira dèn-nyata ||

33. Mangkana malih sirnaning cêrmin | rupa jro iku paesan sirna | pantês rupane dhèwèke | kang siniyan kalimput | dadya jêngkar rupa pribadi | liwung tan nana wikan | kadya duking dangu | sêdya wruh pribadinira | Jayasmara sumungkêm ing padanèki | lawan Ki Jayèngraga ||

34. Kalangan dening Ki Modang prapti | wacananira Sèh Malangkarsa | prapta kabèh sakaume | Sèh Pariminta rawuh | miwah sira Sèh Amongsari | wikan yèn na dhatêngan | ingancaran gupuh | dènnira Sèh Malangkarsa | prapta kabèh kaume samya sung bêkti | Sèh Modang Pariminta ||

35. Asuwe yayi sun anti-anti | kakangira yayi kadhatêngan | nênggih ngulati sanake | kesah kalaning dalu | ingkang lunga rêke puniki | èstri datan karuwan | lan titiyangipun | darmane tan ana wikan | titiyange wasta Ni wadon Cênthini | wismane Wanamarta ||

36. Sèh Modang mangkya amuwus aris | manira kakang angrungu warta | nênggih Wanamarta rêke | wontên Rubiyah rawuh | wastanipun Ni Selabranti | ayu anom lumampah | lan titiyangipun | sami rêke nandhang bawa | titiyange awasta Ni (m)bok Cênthini | sambate Wanamarta ||

37. Ki Jayasmara ika nauri | punika kakang mangsa dedeya | sambada lawan sambate | nanging prabedanipun | Tambangraras wastane yayi | manawi silih aran | Selabranta iku | amuwus Ki Jayèngraga | sabdanya sru kakangira dèn-jak gipih | lah kakang pinaranan ||

--- 11 : 82 ---

38. Sèh Modang ika amuwus aris | baya lami manira miyarsa | wontên kalih dina kiye | kang awarta maringsun | Santri Monthèl wastanirèki | nênggih ingakên siswa | dene ipenipun | awasta Sèh Mangunarsa | awawarah nênggih kinèn awèh tulis | dhatêng ing Wanamarta ||

40. Wusing dhikir luwaran anuli | samya tata nèng surambi lênggah | sumaos pasunggatane | dhahar sèmèkanipun | ingancaran sami wawanting | akêmbul parêng[23] nadhah | tan taha anutug | luwarira cinarikan | nulya rawuh Ki Monthèl amawi tulis | yata auluk-salam ||

41. Sigra anjawat[24] tangan alinggih | ing ngarsanira Ki Jayasmara | Ki Monthèl alon wuwuse | punika salamipun | dhatêng tuwan rêke dèn-sami | sungana rahmat Tuwan | ring panêdhanipun | awasta Sèh Amongraga | jalma ina kasiyan asih ing Widdhi | tuwan anêdhakêna ||

42. Sampun sinauran salamnèki | dènnira mangu Sèh Malangkarsa | amicarèng jro driyane | punapa sêmunipun | Amongraga kaya puniki | dene akirim salam | pan ingsun durung wruh | ragane iki wus wikan | Jayasmara Jayèngraga anèng ngriki | pantês wus kinawruhan ||

43. Sèh Pariminta dèn-bisiki |[25] iki sing tandhane wong kawasa | dèn-alingi kawasane | lantip pasêmonipun | pan manira yayi amanggih | rêke ing wong kawasa | tan kandhêg ing ngriku | tan arsa wiwal ing Sukma | ing karamat kabotan angriribêdi | pan salah tur kabotan ||

--- 11 : 83 ---

44. Sèh Malangkarsa amuwus malih | lah bageya rêke kang utusan | punapa kinon ing gawe | santri Monthèl lon muwus | pan kinèngkèn manira iki | dhatêng ing Wanamarta | ngêmban suratipun | kang wasta Sèh Amongraga | asung warta ing wong sanak yayah bibi | yèn anèng Wanantaka ||

45. Lawan kinèn mampira ing ngriki | asung salam donga dhatêng tuwan | ingkang sinung panêdhane | tuwan-kujana[26] kasub | lawan tuwan amangun singgih | putus ing wicaksana | Malangkarsa muwus | ayun wruh tanduking layang | sampun sinung nawala dipun-tampèni | dening Ki Malangkarsa ||

46. Gya winaca mring Jayèngragèki | nawalanira Sèh Amongraga | kaayut ing manah tanduke |[27] punika layangipun | putra tuwan katur ing bibi | miwah katur ing rama | kawula asung wruh | yèn putra tuwan sih gêsang | Tambangraras Amongraga ika prapti | wontên ing Wanantaka ||

47. Miwah mring ariku Jayèngrêsmi | lawan riningsun Ki Jayèngraga | dèn-agung pangapurane | duk lunga tan asung wruh | kakangira kabyukan branti | trêsna ing ipenira | marmane anglangut | ing dalu tansah supêna | Jayasmara yèn sira arsa atuwi | maranga Wanantaka ||

48. Ki Jayasmara angrês ing ati | amiyarsa tanduking nawala | tambuh duk mijil waspane | wiyose manah sêgul | miwah rêke Ki Jayèngragi | wuwus tan kêna mêdal | adrês awêtu luh | wuwuse Ni Tambangraras | layang tiba ing siti datan udani | kantu Ki Jayèngraga ||

49. Sèh Malangkarsa ngandikèng galih | iki si ewuhing wong lumampah | kèwuhan dening trêsnane | karane apa kondur | Ki Sèh Modang dèn-kujiwati | iki mungsuh digdaya | Sèh Modang anuwun | amuwus Ki Malangkarsa | kang tinêdha sih pitulunging Hyang Widdhi | muga tulusa kêna ||

--- 11 : 84 ---

50. Mangkana malih Ki Jayèngrêsmi | kaputungan manah tanpa ngucap | tumingal dening arine | anglilir dènnya kantu | Jayèngraga ika alinggih | lawan Ki Jayasmara | kalih sami sêgul | arsa sira nandhang hawa | amartapa sisilih Ki Amongrêsmi | lawan Ki Amongkarsa ||

51. Wus sinambrama Ki Monthèl amit | Ki Jayasmara ika angucap | ingsun wawêkas Si Monthèl | manira kirim atur | aturêna ing yayah bibi | yèn sun nèng Ardipala | sampun walangayun | wus amit anjawat[28] tangan | santri Monthèl saksana mangkat tumuli | ninggal Sèh pra nonoman ||

655. Sinom

1. Wus lêpas ing lampahira | Ki Monthèl sigêg kang kari | Jayèngrêsmi Jayèngraga | amit ing gurunirèki | linggar arsa martapi | mring Ngardisalah jinujug | yata Sèh Malangkarsa | wus jumurung angidèni | wus linilan gya mentar saking ing ngarsa ||

2. Ingatêr kalih mitranya | Sèh Modang lan Trêsnaragi | tan cinatur lampahira | praptèng sasana amupit | kang ngatêr wus amulih | gantya malih kang cinatur | kang kèri nèng karajan | Wanamarta garwanèki | Jayèngrêsmi lan garwane Jayèngraga ||

3. Ni Turida wastanira | kalawan Kèn Rarasati | wus supe ing dhahar nendra | tansah anahên rudatin | angga sawang laywaning | apsari saya anglayung | lir kèntara kanginan | sarira asalin warni | Ni Turida tan pêgat agung[29] karuna ||

4. Lara-lara bratanira[30] | raina wêngi anangis | lawan wadon Rarasdriya | satilare lakinèki | tansah sinambat tangis | Jayèngraga lakiningsun | ingsun singgih tulusa | anggènnipun asih ing mami |[31] baya têmên (ng)gènnira asih maringwang ||

--- 11 : 85 ---

5. Lênglêng mangu Ni Turida | mêtu (n)jaba (n)jrit anangis | kaya-kaya apanggiha | ing wau sadalu kèpi | katon sajro sarêsmi | wacanane amlasayun | lir sumandhing jro tilam | sadalu tan pêgat kèpi | anglir pêjah alênggah sanglilirira ||

6. Kongsi orêk ingkang swara | panangise siyang ratri | sasambat angaru-ara | tangise kadya sundari | tan emut raganèki | lakine dèn-uwuh-uwuh | Jayèngraga ta sira | sun-singgih nora nyidrani | lakiningwang padha lan Dalêm Panurta ||

7. Anake pan lagi prapta | anulya kinongkon malih | mêgatakên wong akrama | tan nganggo paring udani | Ki Dalêm Panurtèki | nganiaya raganingsun | ingsun mèlu saparan | têka nora wartèng kami | lanang wadon si gêrang nora wèh wikan ||

8. Katon bêcike maringwang | wong tuwa tan wrin ing bêcik | ala têmên Dalêm Tuwa | mêgatkên wong laki-rabi | tan kaya awak-mami | Jayèngraga gustiningsun | ingsun mèlu saparan | têka nora wartèng kami | baya mati ingsun mèlu marang sira ||

9. Lamun mati Jayèngraga | lah gawanên ingsun iki | sampun age kakang pêjah | antènana ingsun dhingin | ing wau dalu kèpi | katon angrewangi turu | dhuh pêjah ingsun kakang | datan bêtah ingsun kèri | Jayèngraga têka bisa gawe trêsna ||

10. Dhuh angur matiya ingwang | tan ana wêkasing urip | lêhêng kakang nêdha kesah | anglalana andêrpati | wadon Turida angling | wus sun-arah tinggal dhukuh | tinggal dunya katrêsnan | arsa lunga andêrpati | Nikèn Rarasdriya manahe mangkana ||

11. Sarêng suruping Hyang Arka | wawangunan samya sêpi | ing wayah sambêr lalawa | natarira padha muni | pan wus angèsthi pati | kalawan sang Rarasing-rum | samya amara desa | wus amêngakakên kori | Ni Turida karsane angèsthi pêjah ||

12. Kalawan Nikèn Angraras | alon dènnira lumaris | Ni Turida lan arinya | aglis prapta ing wanadri | anuju marga rungsit | madya ratri wayahipun | saya kalunta-lunta | lampahe katuping angin | kang dèn-ambah katuju marga durgama ||

--- 11 : 86 ---

656. Durma

1. Brahalane pating jalêrit swaranya | adhuh mati sirèki | lara patinira | bisa amèt jalaran | krama nora beda tèki | tan suwe prapta | mêmêdi padha angling ||

2. Anglilintrih adhuh mati têmên sira | baya enak kang gêtih | daya ingsun daya | lah ana maring girya | ayu anom wong kakalih | wanodya ika | tan wande ingsun-bukti ||

3. Samangsane mangan ora na nyukarta | mendah warêg mami |[32] têkan babalungnya | sarwi angrik papêtak | jatha rambute dèn-ingis | netranira bang | lir surya lagya mijil ||

4. Barêng mudhun saking gumapêtak-pêtak | cawêt polèng ngajrihi | mati mêngko sira | lah babo Ni Turida | lumayuwa dèn-agêlis | mati dening-wang | tan wurung ingsun bukti ||

5. Pan gagêcok nantang liwat kaya sira | baya bosênna urip | manèh mangan sêga | gumêtêr Ni Turida | mênêng datan bisa angling | lah babo ingwang | panganên ingsun kalih ||

6. Nikèn Raras gumêtêr sariranira | ilang sumêngêrnèki | kakêtêk kewala | tan wikan rayatira | sampun angèsthi yèn mati | sarwi dèn-gêtak | salumbung gêngirèki ||

7. Warnanipun rêke sasigar salewah | tuhu warnanira brit | pantês yèn enaka | gandanira mrik sumyar | lah payo sêdhêng binukti | têkan balungnya | ingsun bature siji ||

8. Angling wadon Turida mangke tinêkan | têkèng lara lan pati | baya ngur matiya | aglis panganên ingwang | aja suwe amatèni | (ng)gonmu amangan | pan ingsun tan gumingsir ||

9. Yata sura-danawa wêkasan ngucap | tega patinirèki | age lumayuwa | lah sira Ni Turida | Nikèn Turida nauri | lah tulusêna | karsanira matèni ||

10. Sokur bage yèn ingsun têkèng pralaya | sura-danawa angling | ora babo ingwang | amatèni ing sira | aja maras sira nini | pan ingsun wêlas | maring ing sira kalih ||

11. Pan kaliwat wêlasingsun marang sira | nini ingsun ningali | babo anakingwang | Ni Turida angucap | tambêt paman ingsun

--- 11 : 87 ---

iki | asih maringwang | sang drubiksa lingnya ris ||

12. Iya ingsun kang aran Bathara Kala | kang nganglang jagad iki | kapan sun tumêdhak | anuruni ing sira | dupèh sira kawlasasih | dhuh anakingwang | dènnira andêrpati ||

13. Anglampahi lara pati tan kaetang | Ni Turida mangkya ngling | manira atanya | karane tinurunan | prandene awèta urip | nêsêgi jagad | anglalarangi bumi ||

14. Yèn sun-rasa manira angur matiya | paran dènipun urip | tan pêgat tan dêrman | tan sami lan wong kathah | Bathara Kala nauri | aja nakingwang | ingsun myarsa ing mangkin ||

15. Kang akarya lalakone awakira | sarta angrêrewangi | têka lakonana | ta babo anakingwang | Ni Turida anauri | dening sutrêsna | laki kang gula silir ||

657. Dhandhanggula

1. Baya trêsna têmên maring laki | Ni Turida babo anakingwang | arêp kapanggiha mangke | Ni Turida amuwus | wite ayun rêke kapanggih | sang Kala lon angucap | dèn-sabar rumuhun | anging têka kalakona | aja kundur[33] ing lara kalawan pati | ingsun rumêksèng sira ||

2. Anging ta ingsun papajar nini | babo patine dèn-lakonana | aja maras ing patine | ingsun ingkang andulur | sêdyanira ayun apanggih | lakinira atapa | karane tan mantuk | sangêt brangtane Hyang Suksma | apratapa[34] nèng Ngarasalah[35] anêpi | lah babo paranana ||

3. Ni Turida mangkya muwus aris | dhuh ing pundi rêke Ngargasalah | ayun wikanna margane | sang Kala mangke muwus | kidul kilèn saking ing ngriki | puniku rada pucak | langkung saking dhuwur | karane atilar trêsna | lakinira tatapa andon asêpi | tapane datan mona ||

--- 11 : 88 ---

4. Taha sira dèn-tinggala nini | kewala rêke ambantêr tapa | angarah ing kasidane | Ni Turida amuwus | yèn mangkono manira amit | anut ing warta tuwan | Hyang Kala amuwus | lah babo sira miyanga | nulya mumbul Hyang Kala (m)dêdêl[36] pratiwi | mulih marang ngawiyat ||

5. Ni Turida gêgêtun tan sipi | kalawan rêke wadon Angraras | tansah anèng ing wurine | sarya (ng)gèmèlli pinjung | gègèndholan anèng ing wuri | angling wadon Turida | babo ariningsun | wus lunga sura-danawa | Nikèn Raras gumêtêr tan kêna angling | mau ika ta apa ||

6. Nênggih drubiksa aranne yayi | anggigila anyoba mring sira | yèn têtêp lawan orane | dènnira (n)don anglangut | amatèkkên raga puniki | karane dèn-gigila | polahira ika |[37] lah ta mèntar mupung enjang | Nikèn Raras lampahira niba tangi | dhuh tingalana kakang ||

7. Mèh raina sêmu bang Hyang Rawi | mega abang malang sumamburat | sumorot padhang cahyane | mega abang sumêmbur | kalamukan ing mega riris | mijil abang sumirat | tatas pajaripun | wimbanya saking ngaldaka | surya mijil cahyanira anêlahi | Ni Turida lumampah ||

8. Alon-alon lampahira aris | kalawan rêke wadon Araras | anuju panggonan gêdhe | rare angèn pan agung | pakumpulan ing kanan kering | kêbo sapi gumêlar | banyak bèbèk wêdhus | Ni Turida lampahira | lampahira anarajang ing rarya lit | kagèt padha tumingal ||

9. Bocah-bocah wong ngêndi puniki | ayu-ayu mêtu saking wana | amung wong roro rewange | pantêse wong anglangut | lunga rangkat pantêse ugi | sêmayan nèng dêdalan | lawan lakinipun | lah payo padha pinaran | pinêgatan[38] ing ngarsa wong wadon iki | lah padha tinakonan ||

10. Ana wus balèg rarene siji | (m)bok pangantèn ingsun atatanya | wong ing ngêndi sira yuwe[39] | marang ngêndi wong ayu | aja

--- 11 : 89 ---

lunga ta sira gusti | aja sira idhêpan | ujaripun iku | balikan sira muliha | Ni Turida mangkya sira anauri | dhuh edan têmên sira ||

11. Aja kono bocah sira iki | suminggaha lah ingsun aliwat | aja anjajawat bae | rare angon tan asung | aja liwat ta sira yayi | balik sira muliha | maring wismaningsun | ing benjang ngong nanggap wayang | awangsula ingsun tuku limar pathi | mèsêm wadon Turida ||

12. Edan têmên rare angon iki | aja juwêt sira anjajawat | lah padha mireya kabèh | rare angon gumuyu | edan têmên rare puniki | rabine antun[40] wuntat | ana kang sumaur | ing ngêndi dalaning pasar | anèng wuri amindha kalawan rabi | padha gumuyu suka ||

13. Sampun lêpas lampahe lumaris | Ni Turida lawan Nikèn Raras | tan kandhêg rêke lampahe | rarywa-ngon akèh wangsul | kang sawênèh ana tutwuri | kêbo sapine ilang | banyak miwah wêdhus | rarya-ngon sarya srang-srangan | kêbo sapi wêdhuse tan na tinolih | wêkasan padha nulak ||

14. Padha ilang tur pating kulinting | padha nangis wêdi bapakira | tambuh-tambuh ing polahe | ana ngalor angidul | Ni Turida eca lumaris | prapta ing Pringgabaya | anuju wanagung | mangkya ana padhukuhan | asri tinon pawisman rata aradin | têgal alurah-lurah ||

15. Kang adarbe dhukuh padha dhangir | tatandurane asri kawuryan | bakatêl sêmangka akèh | lombok kacang lan timun | kabilungka miwah kêrai | rame wong anèng têgal | padha dhangir timun | Ki Parajèn duk tumingal | padha cêngêng aningali ingkang prapti | èstri roro lumampah ||

16. Kae santri atatanya aris | lagi anyar wong iki kawuryan | Ki Lêbar ika wastane | lagi tumon katèngsun | dhadhayohe sapa puniki | sêmune maring wisma | Santri Kombang muwus | dhadhayohe sapa ika | Santri Kumprung sêmune anggêgêrèhi | lah payo inguliyan ||

--- 11 : 90 ---

17. Lah bageya rêke kang tatami | ing pundi mangke ingkang sinêdya | kalawan pundi wismane | lintang panujuningsun | pantês têmên dadiya nyai | Ni Turida amuwus |[41] wong ngidêran ingsun | kang sinêdya Ngardisalah | arsa kampir karan sun-takon margi |[42] kang maring Ngargasalah ||

18. Sèh Parajèn alon anauri | aja lunga nini ariningwang | lah sun-aku gusti dhewe | yèn sira arsa mring sun | alah sira kaèsi-èsi | yèn sira tulus arsa | dadi nyainingsun | lah karo padha sun-ningkah | alungguha ing mangke dadiya nyai | santrinira anggêlar ||

19. Eman-eman raganira yayi | anglalana sira kawlasarsa | angur lakinya ing kene | antuka mara ingsun[43] | alinggiha jumênêng nyai | sandhang pangan tan kirang | nyawa ariningsun | lah karo padha adusa | boborèha asalina sinjang cangkring | akêmbêna sarasah ||

20. Ni Turida angling jroning galih | katuwone rêke awakingwang | sakalangkung tan dêrmane | baya angura lampus | waspa mijil tan dèn-usapi | trêsnanira kang ketang | dhuh katuwon ingsun | saênggon malih[44] bancana | anggur[45] baya matiya duk jabang bayi | angling Nikèn Angraras ||

21. Sèh Parajèn alon dènnira ngling | lah mênênga cili mirahingwang | lah ta muliya dèn-age | Ni Turida lon muwus | iya ranne sun-angecani | sun-anuruti manah | wite pama tèngsun | kapengin ingsun lakiya | baya ngipi alaki jemênêng[46] nyai | Sèh Parajèn asuka ||

22. Ki Janggarang gumuyu kêpati | cukakakan padha giyak-giyak | Santri Bubursakatine | Santri Kêle angidung | Santri Lêpar ika nauri | ana-a tungbrang-tungbrang | ana kêplok pupu | ing benjang lunga aningkah | thung-thung-brung kêthung kênung akênang-kêning | kalenang byang gurèmbyang ||

--- 11 : 91 ---

23. Ni Turida alon muwus aris | lah jawabên papal suallingwang | yèn sirarsa panggih mangke | arabiya maringsun | yèn kajawaba sual-mami | raga sakarsanira | Parajèn amuwus | lah (m)bok nyai wêdalêna | sokur bage yèn sira micarèng ngèlmi | lah nini maskumambang ||

658. Maskumambang

1. Iya sadurunge ana bumi langit | ingsun lawan sira | paman durung ana ugi | puniku pundi prênahnya ||

2. Lamun mati pundi prênahe sirèki | paman ucapêna | Ki Parajèn aris muwus |[47] sun singgih nora luwiha ||

3. Manthuk-manthuk santrine padha tinari | mênêng tan na wikan | Santri Lêbar muwus aris | ewoh sual kang mangkana ||

4. Sèh Parajèn ngucap têmbe ngrungu mami | masalah mangkana | sun-badhene iku ugi | Ni Nyai ingsun miyarsa ||

5. Iya sadurunge ana bumi langit | ingsun lawan sira | iku durung ana yayi | dununge anane cahya ||

6. De yèn mati ingsun lawan sira Nyai | mulih arannira | iya maring bumi langit | iku pamiyarsaningwang ||

7. Ni Turida amangsuli muwus aris | durung kabênêran | panjawabira Kiyai | nalimpang lan têgêsira ||

8. Nora linyok iku ujaringsun ugi | Sèh Parajèn sira | (n)dupara yèn wong sajati | bedane saya (n)daluya ||

9. Lah kariya ingsun alunga Kiyai | Sèh Parajèn mojar | aja lunga têka ngriki | anginêpa dèn-alawas ||

10. Pan kalangkung ing cuwane manah-mami | Ki Sèh Parajèna | santrine dèn-uring-uring | santri tambuh gawenira ||

11. Ni Turida pan sampun eca lumaris | ing sapraptanira | satêngah-têngah wanadri | tambuh kidul lor lan wetan ||

12. Pan anglangut tan ana durgama kèsthi | apadhang wudhingan | kalawan arinirèki | lampahe tansah karuna ||

--- 11 : 92 ---

13. Ni Turida lakine kaciptèng galih | dhuh ngêndi (ng)gonnira | sarwi (n)dheprok soring ringin | Turida lan arinira ||

14. Lara-lara karuna amêlasasih | sira Ni Turida | tangise kadya sundari | anglir pulung kapipitan ||

15. Jayèngraga anèng ngêndi sira gusti | atawa yèn pêjah | ing ngêndi prênahe ugi | tega têmên Jayèngraga ||

16. Lara pati nusul ngalas sun-lakoni | nora etang pêjah | angulati ing sirèki | ketang nrêjang jurang-jurang ||

17. Dêlap urip kakang kaya awak-mami | ya Ki Jayasmara | alaki mring sira ugi | angur ingsun palastra-a ||

18. Yèn tan sudi marang ing sarira mami | sokur dèn-wadeya | lumuh kantun ingsun gusti | lara pati tan suminggah ||

19. Nikèn Raras tangise anjêrit-jêrit | kakang lakiningwang | tega marang awak-mami | lumuh kantun nut saparan ||

20. Nikèn Raras lakine dèn-èsthi-èsthi | rabinira kakang | tan wande mati nèng ngriki | dhuh kakang gusti-manira ||

21. Baya sampun tan ana ingkang awarti | tan nganggo supêna | mati têmên awak-mami | sasambate amlasarsa ||

22. Saya lêpas swarane agalik-galik | kagyat kang nèng guwa | ênggone mbok Rarasati | kang anggung bantêr[48] sarira ||

23. Pitung taun tan arèrèn dènnya nêpi | kagyat mijil enggal | saking guwa aningali | swarane sambat karuan ||

24. Ngudikèng[49] tyas swaraning apa puniki | anulya tumingal | wong kalih nèng sor waringin | gupuh-gupuh pinaranan ||

25. Remanira panjang pan kinarya tapih | Ni mbok Endhang Raras | warna yu anom rêspati | sapraptanira ing ngarsa ||

26. Ni Turida praptanira tan udani | tuwin Nikèn Raras | Ni Endhang amuwus aris | kagèt Ni Endhang Turida ||

27. Pan miyarsa ing swara kadi pinêtik | tan na katingalan | Ni Turida muwus aris | sapa ingkang asung swara ||

--- 11 : 93 ---

28. Ni mbok Endhang alon dènnya nambung aris | babo ingsun iya | wêlas têmên mring sirèki | tumingal marang ing sira ||

29. Tyas-ingsun Ni mbok Endhang Rarasati |[50] kagèt wadon Raras | Ni Turida mawas[51] aris | lamun tulus asih mring wang ||

30. Ayun wikan ing warnanira sathithik | mara rupanira | Ni Endhang nulya kaèksi | Ni Raras kagyat tumingal ||

31. Mring warnane Ni mbok Endhang Rarasati | Ni Turida mojar | paran karya maring ngriki | Ni Endhang alon angucap ||

32. Apa krananira dene padha nangis | anèng soring gurda | lah apa karyanirèki | sasambate amlasarsa ||

33. Yèn sun-rungu kaya sinêndhal kang ati | lah age tutura | Ni Turida muwus aris | ing mêngko bibi sun-pajar ||

34. Mila awakingsun bibi anèng ngriki | sru ngulati priya | anukma kalane ratri | awisma ing Wanamarta ||

35. Duk ing kina rowangingsun lara pati | Endhang Raras ngucap | karane ingong puniki | nora ketang lara pêjah ||

36. Yèn atinggal bale omahing sirèki | kaya kurang mana | sira mring wong kakung ugi | apa baya bagus mana ||

37. Wêlas têmên maring sira ingsun ugi | Ni Turida ngucap | lah bibi kadi punapi | apa sirarsa panggiha ||

38. Endhang Raras alon dènnya muwus aris | iya Ni Turida | lakinira (n)don nênêpi | iya anèng Ngardisalah ||

39. Ni Turida alon dènnya muwus malih | bibi yèn mangkana | nêdha prênahipun bibi | Ni Endhang alon angucap ||

40. Kang dumunung kidul-wetan pêrnahnèki | dhukuh lan ing ngarga | babo anakingsun nini | nanging ingsun apopoyan ||

41. Bêncanane anakingsun kari siji | babo lakonana | wus karsane bathara di | manise angguladrawa ||

659. Dhandhanggula

1. Yèn mangkono bibi manira mit | anglampahi sapitutur tuwan | Ni Endhang alon wuwuse | dèn-yatna anak-ingsun | lakinira

--- 11 : 94 ---

amitambuhi | tapane datan mana | dèn-bisa puniku | angapusi tapanira | lah têdhanên ing Suksma kang luwih adi | lah ta babo miyanga ||

2. Sigra kesah lon-lonan lumaris | Ni (m)bok Endhang ika sampun ilang | wus alinggih ing bature | Ni Turida lêstantun | sampun prapta ing Ngardi-wingit | sarêng prapta sumiyak | kadi wong anguwuh | wuluh wongwang kapawanan | sumaruwung kadya anguwuh kang prapti | kadya kèn-lumakuwa ||

3. Prapta ing marga jurang awingit | tan pantara ampuhan gya prapta | jurang ajro ing têrjunge | siluking parang-parung | katêmpuh ing pracandha ngrêngih | ugra agagênturan | wrêksa gung kèh rubuh | prahara awor drubikan | udan riris sakèh prahara nglimputi | kagyat wadon Turida ||

4. Ni Turida alon muwus aris | yayi Raras sira dèn-ayitna | elinga bancana bae | udan kadya pinusus | kadi sêmpal kadi nibani | panggroning gurda tumpang | kapyarsa gumuruh | jurang agrong gumarawang | pêtêng riwut amun-amun anglimputi | lir anggrêng ingkang arga ||

5. Nikèn Raras gumêtêr kapati | uwang salit datan bisa mana | niba-tangi tênagane | ana ngalor angidul | kalintingan tan wruh ing margi | têka aburangkangan | adhuh mati tèngsun | tangginas[52] wadon Turida | dipun-candhak arinira dèn-gujêngi | dhuh nyawa ariningwang ||

6. Ni Turida sarya muwus aris | dipun-eling babo ariningwang | Kèn Raras lupa awake | mangkene ya rining-sun | nora wurung raga puniki | nora wurung antaka | katuwone tèngsun |[53] angur matiya ing wara[54] | anakingwang[55] mangsa tulusa basuki | angur baya matiya ||

--- 11 : 95 ---

7. Lagi ana sirnaning ngin riris | bêncanane rêke Ni Turida | lawan Nikèn Raras mangke | tejanipun sumawur | silir-silir rarase kari | pêthak teja sumilak | ririsnya malêtuk | Ni Turida sampun mangkat | Nikèn Raras tinuntun kadya rarywa lit | lunyu kang pringgabaya ||

8. Anut pupundhung lampahnya sami | Ni Turida lawan Nikèn Raras | alon tan kandhêg lampahe | prapta ing (n)jawinipun | Ni Turida mangkya ningali | dhukuh pucaking arga | sangsaya andulu | bature ababanjaran | saya lêpas tumingal banjaran asri | angling wadon Turida ||

9. Iki yayi padhukuhan asri | lah ta mampir yayi atatanya | manawa wikan prênahe | ing Ngargasalah iku | Nikèn Raras dipun-wangsiti | lah yayi adandana | polahira iku | yèn tinon kadya wong edan | mundur mèsêm ingsun yayi aningali | lah age sadhiya-a ||

10. Sampun adandan Ni Raras angling | sira si kakang dene lêlewa | mèsêm kang tumingal kabèh | nulya acucul gêlung | wastra lungsur wus dèn-waoni | sinjang pêthak araras | kêkêmbêne gadhung | srinata mijil mardapa | wong akuning sasolahira mantêsi | alon sami lumampah ||

11. Ki Sèh Raras sampun nguningani | yèn rabinira rêke kang prapta | sênêng mèsêm ing kalbune | dèn-èsthi patinipun | tingal kang lyan kang dèn-alapi | dèn-larut sukmanira | amusthi andulu | alinggih sela gumilang | Ki Sèh Laras alinggih ing sela kêlir | kadi sukma adharat ||

12. Kalih siki pandhita kinawi | sami-dene wijiling kusuma | digdaya wani surane | bagus pratamèng sêmu | sabar lila lêgawèng pati | santi kaparêking Hyang | tan gingsir ing laku | waspada mawas ing Sukma | mahabara[56] kawasa angèsthi pati | angadêg patinira ||

--- 11 : 96 ---

kakang gustiningsun |[57] nora nyana manira bisa kapanggih | lan kadi wong supêna ||

14. Saya awas (ng)gyannira ningali | Nikèn Raras yèn lakine pêjah | saya anjrit sru tangise | lakinira rinangkul | pa-geneya kakang sirèki | sun singgih nora pêjah | katuwone tèngsun | anglalana (n)jajah desa | nora ketang ing lara kalawan pati | trêsnaningsun ing sira ||

15. Têka andika kapanggih mati | lah ta êndi kakang ujarira | asih maringsun yêktine | ingsun iki anusul | mangke têka kapanggih mati | Ni Rara wuwusira | marang kakangipun | (m)bok kakang kadi punapa | Ni Turida sumaur awor lan tangis | wus mati kakangira ||

16. Pa-gene kakang ta sira iki | sun-ulati anjalak paningal | tan ketang wadon ta mangke | tan kongang ingsun ketung | lara pati ingsun-lakoni | trêsnaningsun ing sira | adhuh gustiningsun | anglilira ingsun prapta | ngandika-a sakêcap sun-sasangènni | dhuh kakang lakiningwang ||

17. Tangisira barêng wong kakalih | kadya barung muni pararêngan[58] | apatut lan sasambate | dhuh kakang gustiningsun | tega têmên tilar ing dasih | lêhêng gawanên pêjah | ora bisa kantun | anandhang lara turida | tanpa sana sapa bisa anglakoni | dadi randha taruna ||

18. Paran polahingsun among kingkin | Jayasmara lah gawanên ingwang | aja lawas anèng kene | Nikèn Raras amuwus | sun-watara nora ngêmasi | anglêpasakên cipta | ing panduganingsun | kakêtêk masih sumirat | Ni Turida lakine dinulu malih | lah kakang ngandika-a ||

19. Iya bênêr ujarira yayi | iki lagi ngêningakên cipta | katara teja praptane | eling-ingsun duk dalu | wawêkase marang ing mami | kang asih ing manira | Ni Turida muwus | sun-bancanga sira kakang | Ni Turida lakine dipun-jiwiti | dhuh kakang angucapa ||

20. Ki Sèh Raras lawan Ki Sèh Rêsmi | ênting wêlase dènnya tumingal | ing sapolahe[59] rabine | karsanira amuwus | Ki Sèh

--- 11 : 97 ---

Raras dèn-kujiwati | dening arsa ngucapa | wêlas manahipun | Ki Sèh Raras wus atampa | ing sêmune kang raka angujiwati | kakang parênga ngucap ||

21. Yata sarêng sami ngucap kalih | Ki Sèh Rêsmi lawan Ki Sèh Raras | pan sami kagêt rabine | aglis samya susuguh | tiningalan lakine eling | alon angunggar rema | anguculi gêlung | gupuh angusapi pada | Ni Turida lakine dipun-sungkêmi | angling asmu karuna ||

22. Ki Sèh Raras angrangkul ing rabi | mirahingsun sang lir ing puspita | nora angimpi sun anggèr | rabinira rinangkul | adhuh jiwaningsun maskwari | dèn êmban rinarêpa | binêkta sang ayu | maring kêbon papungkuran | Ni Turida lakine dipun-ciwêli | têmên asih maringwang ||

23. Têka ing kêbon parêng alinggih | Ki Sèh Rêsmi lawan rabinira | Ni Turida suka tyase | tansah ujungan sêmu | Ni Turida wuwusira ris | lakine ingojaran | paran dosaningsun | lungane tan tolih wuntat | apa baya paran ta kang ingsun sisip | asangêt datan ngrasa ||

24. Ki Sèh Rêsmi alon anauri | wacanane rêke rabinira | tansah angibur atine | polahe lir susugun | tanpa nyipta ingsun dyah ari | apapanggih lan sira | dene sun anglampus | asangêt apêgat trêsna | amatèkkên raga sadurunge mati | ing têmbe aja samar ||

25. Ni Turida alon anauri | wacanane rêke lakinira | tur sarwi (ng)gintêl wêntise | kadi basane iku | ing wacana tan têkèng pati | lah ta apopoyana | dènnira anglangut | atinggal maring kawula | nora suka ingsun tinilara guling | lakine binabana ||

26. Wulangun-ingsun ing sira iki | Ni Turida tur sarwi karuna | karasa ing nguni tyase | tan ketang patiningsun | anglalana atilar panti | dening trêsna ing sira | mèh mati katèngsun | anusup angayam-ayam | angulati sira kakang andêrpati | sun mèh mati nèng wana ||

--- 11 : 98 ---

priya | Ki Sèh Rêsmi rabine dipun-sungkêmi | tur sarwi dèn-rêrêpa ||

28. Ki Sèh Rêsmi ngarih-arih rabi | sarwi ngaras ing panêpi kiwa | asta amêngkul padane | Ki Sèh Raras amuwus | lakinira tansah tinagih | ingaranan maleca | tan sêdya ing wuwus | dene tan ana wong têka | têka minggu nora angaruh-aruhi | ingsun kasasar-sasar ||

29. Ki Sèh Raras aris anauri | wacanane rêke rabinira | sarwi dèn-rangkul madyane | tan anyana katèngsun | lamun sira yayi nututi | Nikèn Raras tumingal | tansah asung sêmu | wong lanang nora awirang | duwe rabi lumampah anglaya bumi | nusup angayam alas ||

30. Ênêngêna wau kang ginupit | Ki Sèh Rêsmi lawan Ki Sèh Raras | kang sami among rabine | gantiya kang winuwus | ing karajan Wanamartèki | Kyai Bayi Panurta | sakula-wangsèku | kang tansah nandhang sungkawa | sakesahe pra putra jalu lan èstri | gung amijilkên waspa ||

660. Mijil

1. Tansah udrasa sa-ari-ari | tyas agung wirangrong | Kyai Bayi supe madhah[60] sare | saking gêng kabyantaning kungkin[61] |[62] tinilar ing siwi | èstri miwah jalu ||

2. Warnanên wau Nyai Malarsih | sêdhih tyasnya kepon | dèn-tutuh-tutuh maring lakine | nênggih ing siyang kalawan ratri | tan angsal abukti | yèn ratri tan turu ||

3. Dening lungane Ki Jayèngrêsmi | kaduwung acêlong | Ni Malarsih solah lir kapatèn | Ki Panurta mituturing rabi | apa ingkang dadi | sêdhihira iku ||

4. Tambangraras wus karuwan mati | mung ta ingkang katon | Jayasmara kalawan arine | amung iku kang sira-tingali | Tambangraras mangkin | dugaku wus lampus ||

--- 11 : 99 ---

5. Balikan sira dèn-wruh nampèni | sêmuning Hyang Manon | ja katungkul wong urip ta kiye | tingalira dèn-madhêp Hyang Widdhi | aywa salah kardi | aja wèt kalurung ||

6. Balik dèn-wruh kang agawe langit | lan awakira wong | andhap asor dèn-akèh bêktine | malar kasatmata-a sirèki | dèn-sukur ing Widdhi | asiyèng Hyang Agung ||

7. Lawan sira asiha ing Nabi | panutan Hyang Manon | dèn-asung sira ala bêcike | iya kabèh ta manungsa iki | sinung karna dening | Sang Amaha Luhur ||

8. Iya pirsakna[63] pitutur mami | mring sira mêngkono | pituturing Rasul iku rêke | sing sapa datan idhêp ing warti | jinanjèkkên dadi | sining yamani ku ||

9. Iya anèng jroning narakèki | salawasirèng wong | têkèng jajal nirnakkên tuminge | maksih rêke kang siya-siyèki | nirnakkên ragèki | inggih marmanipun ||

10. Yèn ing manungsa tan anut singgih | maring ing Hyang Manon | agung siksane puniku têmbe | tumpa-tumpa ponang siksa yayi | kubur lan yamani | ping kalih siksèku ||

11. Angrês sambate Nikèn Malarsih | myarsa kang mangkono | wuwuse kang raka sadangune | datan ngucap tan sêgu tan osik | alon anguculi | ing gêlunge sampun ||

12. Padanira ingusapan wèni | marêbêl mêtu loh | tan angucap sadangu-dangune | yèn angucap aririh mlas-asih | sira Ni Malarsih | nut karsane kakung ||

13. Nênggih rêke yayi ing wong ngarif | kala ika kang wong | kinarya darman wuwuh sêngkêle | lah punika amarmane ugi | nênggih para Wali | sunat tandhanipun ||

14. Tandha sunat larangan ta nini | têgêse kang uwong | datan tungkul ing rênêse bae | yèn katungkul pan dadya ling-aling | dadya tingalnèki | prana wastanipun ||

--- 11 : 100 ---

15. Ana-dene sunate wong mukmin | yèn sinung Hyang Manon | sinung antara ing Pangerane | nora apopoyan iku ugi | iya animpèni | sadintên sadalu ||

16. Liwat pangganjarira Hyang Widdhi | maring sira kang wong | wipala gung martakkên martane | ingaran wawaduling[64] Hyang Widdhi | tan kêna nujoni | ing Hyang Maha Luhur ||

17. Anênggih rêke sunating Nabi | ajrih iku ing jro | ing sêngite sinimpên jro siye | ewuh ujar puniku ta-yayi | dèn-kêna marinci | iku dèn-katêmu ||

18. Ni Malarsih tumungkul awêdi | kewran èsmu kepon | ngundang marang Ki Luci Santrine | Santri Luci mareneya aglis | ingsun (n)jaluk kardi | lattana nakingsun ||

19. Yèn katêmu sira Jayèngrêsmi | mardika sira wong | Ki Luci anuhun sigra lèngsèr | sapraptane ing njawi anangis | pangucap mlas-asih | anèng (n)di katèngsun ||

20. Andarung lampahira Ki Santri | sarwi awêtu loh | praptèng awan kawuri desane | anut gêgêr sabin iring-iring | praptèng wukir-wukir | dènnira lumaku ||

21. Kapanggih Ki Santri Monthèl nanging | lirang-liring loyop | alinggih ing sela lèndhèhane | sela tumêngèng lirang[65] awingit | alon Santri Luci | dènnira andulu ||

22. Kapanggih pitêkur sarya muji | nanêdhèng Hyang Manon | sarwi sèndhèn ing soka asrine | abra ingkang sêkar sari-sari | sarya nêngèng langit | nanêdha Hyang Agung ||

23. Sapraptaning Luci dèn-takèni | lah bapa sun-takon | ing Wanamarta pundi prênahe | Ki Luci alon dènnya nauri | puniku ing ngarsi | sakêdhap gya rawuh ||

24. Santri Monthèl atatanya malih | malih ingsun takon | Ki Panurta ing pundi wismane | Santri Luci wacananira ris | kang wasta Kiyai | Panurta kyaingsun ||

--- 11 : 101 ---

25. Suka manahe Ki Monthèl angling | iya yèn mangkono | duduhêna sun iki kinèngkèn | angêmban timbalan (m)bêkta tulis | Tambangraras inggih | lawan kakungipun ||

26. Ingkang wasta Ki Sèh Amongragi | sun-ulati karo | yèn ana ing Wanantaka bae | bungah manahe Ki Santri Luci | ingsun tanya malih | ya marang sirèku ||

27. Wontên malih pawongane èstri | nênggih sanakingong | Ni (m)bok wadon Cênthini aranne | ing mangke punapa taksih urip | tan uninga mami | gêsang lampusipun ||

28. Binêkta mantuk Ki Monthèl aglis | arsa matur gupoh | marang gusti Ki Panurta mangke | sami ènggar manahipun kalih | Ki Panurta myarsi | yèn Ki Luci rawuh ||

29. Sarwi (m)bêkta tulis Santri Luci | Ki Panurta alon | tanya layang apa sira kuwe | Santri Luci ature agipih | putra tuwan gusti | kang (m)bêkta sratipun ||

30. Wastanipun Santri Monthèl gusti | nèng (n)jawi wot-sinom | Ki Panurta wuwuse ge-age | lah undangên Ki Santri dèn-aglis | saksana tumuli | ingancaran mlêbu ||

31. Santri Monthèl sinambrama aglis | Monthèl sira lunggoh | tinupiksa tumuli surate | nawalanira Sèh Amongragi | suka ing jro galih | sêmbah-ulun katur ||

32. Ing sampeyan ing (n)jêng Panurtèki | lawan ibuningong | tur uninga panduka wiyose | Tambangraras ing mangkya sih urip | Amongraga prapti | nèng Wanantaka wus ||

34. Kakungira kabyatan ing kingkin | brangti kakung-ingong | dadya nglangut puniku marmane | ing dalu yayah supênanèki | Ki Jayasmarèki | nèng Wanantakèku ||

35. Santri Monthèl alon matur aris | punika wontên wong | asung wêkas ing kawula rêke | Jayèngraga lawan Jayèngrêsmi | atur sêmbahnèki | dene botên mantuk ||

--- 11 : 102 ---

36. Sakalangkung anuwun aksami | putra (n)dika karo | mila minta apura wiyose | manawi têmbenipun ngêmasi | sampun dados galih | pan arsa anglangut ||

37. Ki Panurta agya muwus aris | mring Ki Monthèl alon | pundi (ng)gonnira têmu lawase | Ki Monthèl alon ature singgih | duk amangkat mami | nênggih wontên dhukuh ||

38. Asipêngan kula wontên margi | Ngardipala dhukoh | Amongkarsa kang dhudhukuh ranne | kawula asung nyipêng sa-ratri | putra tuwan gusti | wawarta sadalu ||

39. Bungah susugun Ki Panurtèki | mring Monthèl susugoh | wus sumaji sumaos ngarsane | sêkul wangi apindhang kêbiri | pêcêl wadêr pitik | abêkakak wêdhus ||

40. Tutulannira kang pêtis asin | aglar suguh awor | lawak kecap kang apindhang tawès | kathah dhaharan kang anèng ngarsi | carubuk lan mimi | sadaya nèng ngayun ||

41. Suka ing tyas Kyai Panurtèki | Ni Malarsih (n)dongong | kadya agring têkèng ing warase | Ni Sumbaling ingutus sira glis | ngambil kampuh nuli | ing pêthi (ng)gyannipun ||

42. Lan sruwale agya sira ambil | mangko dènnya gupoh | lawan ikêt pêthak cuwênine | lawan kulambi sêrban sultani | kopyah moga asri | gya ingambil gupuh ||

43. Sapraptane sinungakên nuli | Ki Monthèl agupoh | ananggapi Malarsih asihe | kang sinungan nulya asung bêkti | kalangkung kapundhi | sihira maringsun ||

44. Wusnya asung bêkti nulya amit | Santri Monthèl gupoh | mantuk marang ing Wanantakane | Ni Malarsih kantun pyuhing galih | myarsa ing tuturing | utusan kang rawuh ||

45. Wuwuh supênuh sira Malarsih | ngur aja kapêngkok | ing utusan mangkana wuwuse | nora wuwuha rasaning ati | malah sêdhih kingkin | angur aja ngrungu ||

46. Ki Panurta pangucapira ris | gya ginugu uwong | ngong ingutus mangkana têmbunge | pinêdhaningsun marang Hyang Widdhi | sokur taksih urip | nakingsun sadarum ||

--- 11 : 103 ---

47. Ni Malarsih lingirasmu tangis | Kiyai wakingong | mangkeneya salawas-lawase | tan wande kawula angêmasi | sun-lipur tan mari | Ni Tambang nak-ingsun ||

48. Lawan anak-ingsun Jayèngrêsmi | dadi atiningong | Ni Malarsih mlas-asih wuwusê | lir bramara amarwasèng sari | sira Ni Malarsih | kang wèni sumawur ||

661. Sinom

1. Yata Kiyai Panurta | kalawan Nyai Malarsih | lir jaka kalawan prawan | polahe mardi pawèstri | tansah ingarih-arih | Ni Malarsih dèn-lilipur | karsane Ki Panurta | aywa na kang dadi galih | lah mênênga aja (n)darung trêsnanira ||

2. Malarsih sira kariya | ingsun lunga angulati | iya marang anakira | sira ta si Jayèngragi | malar ta yèn pinanggih | anakta Jayèngrêsmiku | sokur Ni Tambangraras | anak-ingsun kabèh sami | muga-muga rinêksa-a ing Pangeran ||

3. Ki Panurta arsa kesah | amanting raganirèki | ngulati atmajanira | tan bêtah ingsun akari | baya nak-ingsun katri | tan nana wêkasanipun | anggung dènnya nglalana | kangêningsun rina wêngi | wus kariya ingsun ingkang ngulatana ||

4. Ki Panurtarsa lumampah | Ni Malarsih anggendholi | pan kawula tumut kesah | angulati anak-mami | nangis anjrit kêpati | tan purun kantuna ingsun | dhuh ingsun tumut linggar | ingsun datan sagêd kèri | pêjah gêsang kawula tumut ing tuwan ||

5. Panurta ngrês manahira | miyarsa wuwusing rabi | sakêdhap amêsu waspa | Ki Panurta anabda ris | lah uwis sira nyai | adandana dèn-agupuh | sun-gawa anglalana | ana kang sun dunung ugi | duk larèngsun ngaji pisah gunung Bustam ||

6. Gya mentar Kyai Panurta | kalawan Nyai Malarsih | ngangge busana kanisthan | Panurta lan Ni Malarsih | lir namur lampahnèki | harja nyampingira wulung | angangge tasbèh kinyang | amawi romale wilis | ikêtira ubêt tiga tuhu pelag ||

--- 11 : 104 ---

7. Tan amawi dhudhuwungan | kaskul lan jungkat cinangking | sampun angrasuk busana | awasta sêrban sultani | amrik gandanya minging | praptèng (n)jawi lampahipun | Ki Panurta alon ngucap |[67] lah dhingina sira yayi | alon-alon ingsun ingkang ngiringêna ||

8. Wus kapungkur wismanira | sêdya maring Ngardirawit | Ki Panurta alon ngucap | marang garwa Ni Malarsih | [...] |[68] angalih aran ta ingsun | aran Ki Arundaya | dene sira Ni Malarsih | angaliha aran Malarêsmi sira ||

9. Sêdyaningsun iki marang | ing ngarga lamun dumugi | ingaranan Arga Muncar | iku kang sun-jujug ugi | ana wong sanak mami | sanak kêkalih sun-jujug | kala ingsun mulana | adarbe sanak kêkalih | kang asêpuh awasta Ki Adimuncar ||

10. Wastane ingkang taruna | Arundarsa ranne ugi | kalaningsun padha bocah | sih-siniyan lawan mami | karone manthèlangi | anèng gunung Bustam iku | malih sun duwe kadang | wastanipun Arsèngbudi | sanakingsun kala sun laku durjana ||

11. Ardi Muncar Arundarsa | de sanakingsun kang dhingin | duk ingsun lunga angêntal | punika margine yayi | dene wastane mangkin | Carik-sutra arannipun | pan rabine sakawan | samya nut karsaning laki | kang satunggal awasta Ki Carik-mudha ||

12. Pan sami pratamèng sastra | warnane samya apêkik | kang mantu Kiyai Batang | rabine têtêping bêkti | roro samya nastiti | ing gunung Bastum[69] puniku | ing mangke adhêdhêkah | ing Ngardi Muncar tulyasri | pan kaprênah ingkang kilène punika ||

13. Ki[70] Malarêsmi angucap | sumawi[71] kakang dèn-aglis | sampun dangu wirandhungan | sêlak kêjawahan mangkin | gêrah mandra ing wulan |[72] ricik-ricik sampun dangu | gêtêr patêr kakilat | lir akèn rèrèn ing margi | kang jalada ngêndanu riris kang niba ||

--- 11 : 105 ---

14. Kilat thathit abarungan | pêtêng (n)dhêdhêt anglimputi | lir guntur asri swaranya | gumêbyar kang kilat thathit | mamor ampuhan prapti | ngin gora pracandha lesus | mojar Ki Arundaya | wuwuse awor lan tangis | lah dèn-enggal ing pundi unggyanning rarywan ||

15. Pundi yayi (ng)gonne rarywan | tan nana dhukuh kaèksi | gogodhongan woh katingal | kidul kulon wetan têbih | suwawi rèrèn ngriki | Ni Rêsmi lupa tyasipun | ana punganing sela | tangan cape suku ogik | rema kumêl kasaput dening pawana ||

16. Gumêr gumêrot kang wrêksa | agathuk rame kang thathit | tan antara gêlap ngampar | lir tutunon swaranya tri | wrêksa gung agung sami | akèh rêbah kabarubuh | wênèh sêmpal kaprapal | Ki Arundaya lingnya ris | sarya ngrangkul rabine ingaras-aras ||

17. Sun wêlas têmên mring sira | tan wurung mati nèng ngriki | kakang ta sun-kapakêna | sadasa pêjah nèng ngriki | Arundaya sira glis | amêngkul ing rabinipun | yayi suwawi enggal | alunga têka ing ngriki | lon lumampah tumingal dhukuh atêbah ||

18. Katingalan lamat-lamat | Arundaya muwus aris | lah ta yayi ingampiran | araryan sipêng sawêngi | angecakakên ragi | sakêdhap agya lumaku | sarwi anganthi asta | dhukuhe pan maksih têbih | dangu saking dadalan pan jurang-jurang ||

19. Awêrit kang ponang marga | sonya tan nana wong siji | anut pinggir jurang-jurang | akèh swara kang kapyarsi | têrang kang riris aris | lampahe minggah tumurun | têngange wayahira | tumurun sing gêgêr lapis | Arundaya wirandhungan lampahira ||

20. Anut iring-iring ngarga | pan anjog sitine miring | pan lunyu-lunyu kèdêkan | marga langkung wingit wêrit | alon dènnya lumaris | Arundaya ngandika rum | yayi padha araryan | wus andungkap sabinèki | padhukuhan pan ika asri kawuryan ||

21. Sapraptane ing banjaran | andarung lampahe nuli | ningali sabin ajêmbar | awilis dinulu asri | pinggir jarak kacipir | kang kacang parikan ulur | tirta jinala-tundha | tuhu asri anglangkungi | anujoni santrinya ana ing gaga ||

--- 11 : 106 ---

22. Angambil kang jajanganan | terong kalawan kacipir | gudhe lan kacang dhung-dhungan | sawusnya anuli mulih | praptaning wisma nuli | ningali ana wong rawuh | ki santri gya tatanya | wong pundi (n)dika puniki | pan têmbene ijêngandika kawuryan ||

23. Ki Arundaya ris mojar | manira iki wong kampir | puniki pundi wastanya | padhukuhan tulya asri | ki santri saurnya ris | Ngargamuncar wastanipun | mawi (n)dika lajênga | punika kyai nèng masjid | sigra laju praptèng natar uluk salam ||

24. Sinauran Sèh Adimuncar |[73] sawusnya atata linggih | abage-binage samya | sasalaman sadayèki | Sèh Adimuncar ngling aris |[74] prayogi salim alungguh | sumangga maring wisma | Rundaya nauri inggih | pan sumangga kawula anut sakarsa ||

25. Santri wus mudhun bubaran | Sèh Adimuncar tuwin |[75] Arundaya Arundarsa | Malarêsmi Purnaningsih | kundur maring wismaki[76] | nèng pundhapa[77] tata lungguh | Sèh Adimuncar nabda | mring garwa hèh Purnaningsih | paran uwus (ng)gonnira tata sugata ||

26. Yèn wus age ladèkêna | kang garwa mundur anuding | mring santri pawong mitranya | naoskên sugatèng tami | tan dangu praptèng ngarsi | gupuh Purnaningsih wau | ngladosakên bucunya | jangan mênir pêcêl pitik | padhamara lodhèh gula brongkos pindhang ||

27. Dhèndhèng age susujènan | opor bèbèk basngèk pitik | gêpukan dhèndhèng gorèngan | lombok kêncêng lawan pêtis | sêrundèng (m)pal (m)puk ragi | jêrowan lan abon rêmus | krupuk lalab-lalaban | Sèh Adimuncar ngling aris | lah suwawi kakang kêmbulan anadhah ||

28. Nulya sami wiwijikan | Adimuncar ngling mring rabi | lah payo sira pisan |[78] kewala padha abukti | (n)dan lêkas sarêng sami | dènnira nadhah pikantuk | dangu antaranira | luwaran dènnira bukti | Ki Sa-murca anyarik rampadanira ||

29. Wus linorod sadayanya | nyamikan lumadyèng ngarsi | Sèh Adimuncar wuwusnya | lamine kula rasanni | wontên kasupèn

--- 11 : 107 ---

mami | sakêdhik mungguhing ngèlmu | bab sampurnaning iman | Arundaya mituturi | inggih rêhe mungguh sampurnaning iman ||

30. Yèn wus sirna pangandêlnya | mungguhing tokidirèki | yèn wus purnanira tunggal | loro-loroning ngatunggil | tunggal-tunggaling kalih | nging sawiji suhulipun | pan têtêp tinêtêpan | purbane tarik-tinarik | tan nana ran wujuding gusti kawula ||

31. Kang amolah kang pinolah | namung kalawan pribadi | datan lalawan[79] lantaran | pupuling ro maring siji | Allah Mukamad jati | campur tan kalawan Rasul | nungap pribadinira | mring sira Pangeran mungkin | tan kaanan kodrat lan kadiranira ||

32. Mangkana mungguh makripat | yèn wus sirna ing pangèksi | lawan paningal kang awas | sirnakna aja na misih | yèn maksih wêruh sirik | tan sampurna tingalipun | maksih kaliru tingal | tingal kang nyata puniki | apan aling-aling sajatining tingal ||

33. Apan wong kang mangaripat | durung têkèng kupur-kapir | kang katingal mangaripat | yèn wus sirna tingal jati | pan nora aningali | ing dalêm sawiji wujud | nir datan ana tingal | wontên andika kang Nabi | lan sing sapa wêruh rêke ing salira ||

34. Sasat wruh sirèng Pangeran | kang dulu-dinulu sami | kang tan kalawan satmata | puniku ingkang wus jati | ujar pra Ambiyayi[80] | lir puspa kalawan madu | rinoncoh rinenceman[81] | linêbon madu sajati | madu sirna puspa ingkang kawistara ||

35. Sirna wujud roro ika | têmune wong ahli tokit | ana seje kang patêman | lir êmas kalawan carmin | linêbokkên jro gêni | carmin pan ilang kang wujud | mung êmas kang kaèksa | carmin ilang tan na kari | lamun yayi yun wikan maring salira ||

36. Sirnakna paningalira | tingal lair lawan batin | aywa misih katingalan | iku pamanggiyèng Wali | sarya lila tyas suci | suka sudibya ing kalbu | cahya gumilang-gilang | lir suryakantha kadêling | Hyang Aruna lah êndi suruping surya ||

--- 11 : 108 ---

37. Adimuncar rêna tyasnya | winêdhar ingkang kalêmpit | kakang kawula tatanya | pundi kang ingaran tulis | sastra ingkang sajati | muni dhèwèke puniku | lawan kang muni salah | puniku kadipunêndi | Arundaya alon wijiling wacana ||

38. Punika yayi dèn-nyata | mênggah sajatining tulis | mungguh Datsira[82] Pangeran | mutêlak kalawan Gusti | takdir kalawan tokit | akusud dènnira suhul | babaring kalêpasan | ênggèh kang punika yayi | kadi bayi lan pikun upamanèka ||

39. Apan tunggal sangkan paran | tunggal jatine rannèki | (ng)gih punika yayi rasa | surasane ngèlmu supi | nanging ta kita niki | tan pati tèyèng ing kayun | wus wrin kewran kawêran | ing warana aling-aling | kang ngalingi tungkuling karana dunya ||

40. Andhêku Ki Adimuncar | kaluhuran sabda wingit | sira Ki Sèh Arundarsa | sumambung wacana aris | kula tanya sayêkti | kang pundi sajatosipun | winastan Dalillolah | lawan Kadis kang sajati | lah ta kadipundi kakang Arundaya ||

41. Kang tinanyan ris saurnya | ujar kang punika yayi | Dalil puniku idayat | idayat pangandikaning | Allah kang Maha Suci | lantar dhawuh kang malakul | malekat kang kaparak | kinon ngudanèni salir | kadi iku andikane Rasullolah ||

42. Martakkên sakèhing umat | kang sami agama suci | lantaran wong tuwa kadya | iman mumuruk ing ngèlmi | sarat ingkang linuwih | kang puguh kusus ing ngèlmu | kang patut lan sarengat | dening bab sêjatinèki | basa Dalil graita ingkang nugraha ||

43. Lirnya graita nugraha | kang abrangta mring kadadin | kata lawan musawarat | ngudi kalawan pribadi | muhung marang Hyang Widdhi | (n)dungkaping purnaning kalbu | liring Kadis kasucyan | nucèkkên jiwa kitèki | kang lir kapuk cadhang tètèsing dahana ||

--- 11 : 109 ---

dhuh kakang Kiyai guru | anglêjarakên driya | sung padhang pêtênging galih | langkung dening kawula kapiyutangan ||

45. Rahmat gung wuwulang tuwan | sun-têtêdha ing dunya kir | kang muga tulus manjinga | sadulur sinarawèdi | Malarêsmi duk mèksi | kang rayi kalih sumungku | angrês karasèng nala | èngêt mring putra Mongragi | amumuruk kang winêjang angrêrêpa ||

46. Tambuh duk mijil waspanya | kagagas putranirèki | kang samya nis andon paran | ingupaya wana wukir | kawistara ing laki | Rundaya tanggap ing kalbu | milya angêmbêng waspa | Dimuncar Rundarsa ngliring | mring kang raka kaliye angêmbêng waspa ||

47. Sèh Adimuncar lingira | marmanta kakang Kiyai | paran kang dadya woting tyas | awaspa ingong tingali | Rundaya ngandika ris | sarwi angasat ingkang luh | punika raka (n)dika | ngong dulu kapêsan budi | karaosing suta kang dadi wod driya ||

48. Marma samya andon paran | ngalaya amurang margi | umahas wana wulusan | wiyose ngulati siwi | nênêm siki jalwêstri | Tambangraras kang pambayun | sumusul lakènira[83] | Amongraga nis ing ratri | tiganipun Jayèngrêsmi Jayèngraga ||

49. Mèmpêr tumutur kakanya[84] | nulya rabinipun kalih | Rarasati lan Turida | milya angikis ing ratri | sadaya tan na kari | sutanta kalawan mantu | samya tanpa tuduhan | nging wontên talêring warti | mêncar (ng)gwannèng Ngardipala Wanantaka ||

50. Kang kalih mantu wanodya | tambuh paranning lumaris | puniku yayi marmèngwang | angendra praptèng ing ngriki | yayi kalih manawi | kasrawunganing pitutur | kang kabar bêbaratan | (ng)gyanning pun sutanta mami | supayantuk (n)dêling tan dados raos tyas ||

51. Lan kang punêndi prênahnya | Wanantakardipalèki | sira Ki Sèh Adimuncar | Rundarsa ngungun miyarsi | wasana matur aris | adhuh kakang wong tuwaku | kalingane mangkana | rudatin kelangan siwi | kapibrangta ngrurah putra kang umentar ||

--- 11 : 110 ---

52. Inggih kakang Arundaya | wontên tur-kula sakêdhik | kados sambung babing ngada | sadasa dalu puniki | ngong kasipêngan santri | anèng ngriki mung sadalu | sabating Wanantaka | kinèn mring Wanamartèki | asung surat marang Ki Bayi Panurta ||

53. Kang duta Sèh Amongraga | mukmin kas bangsa Utadi | kulinèng pulo Langgatan | ing Jurang Jangkung ngasrami | Monthèl wastaning santri | kawula tanggap sadalu | akathah papajarnya | kula tan patos nyêrêpi | inggih lir kang paduka pajar punika ||

54. Jroning dhusun Wanamarta | sapa sintên kang sujanmi | kang wasta Bayi Panurta | manawa sambunging warti | Rundaya ngling ngêgèti | uh adhi kang dera wuwus | punika ênggèh reyang | ingkang sami amastani | aran Bayi Panurta ing Wanamarta ||

55. Ki Adimuncar turira | (ng)gih sokur kakang Kiyai | paparab Bayi Panurta | tunggil sambunging pawarti | santri Monthèl saratri | nuntên enjangipun mantuk | maring ing Wanantaka | Ki Arundaya ngling aris | inggih kadhatêngan dutane Mongraga ||

56. Santri Monthèl wastanira | têka kinèn awèh tulis | asung wruh ing sasamanya | nèng Wanantaka desaki | panggih kang dèn-ulati | kadange ro èstri jalu | sarta kalane mangkya | wus kumpul lan rabinèki | Jayèngrêsmi Jèngraga nèng Ngardipala ||

57. Kang puniku ngong tatanya | ing pundi prênahirèki | Wanantaka Ngardipala | yayi tudingên sing ngriki | Adimuncar turnya ris | inggih sawêg wartosipun | kidul-kilèn prênahnya | tanah Gêlang Maospati | saking ngriki lêlampahan tigang dina ||

58. Liripun ing Ngardipala | kalih dalu saking ngriki | puniku kang wus lumampah | kang dèrènga tan dumugi | Ki Rundaya ngling malih | yayi yèn wus bakda Subuh | manira laju lumampah |[85] ketang nut talêring margi | marang Ngardipala lan mring Wanantaka ||

--- 11 : 111 ---

sakêdhik | pan dumugi kakang mumulang ing kula ||

60. Rundaya nauri sabda | yayi puniku agampil | sok ugi lujêng ing lampah | yèn sagêd manira kampir | inggih kapanggih wingking | arêbat parluning laku | mangkana wancinira | wus anggagad[86] bangun enjing | pan sadalu saking tan antuk anendra ||

61. Adimuncar ngling ing garwa | lah Purnaningsih sirèki | gaweya sêga angêtan | sa-adune sarap-enjing | kang garwa lèngsèr ngarsi | marang pawong[87] angungukus | wêktu pajar gidiban | samya mudhun saking masjid | mèt toyastu santri adan agêlikan[88] ||

62. Jalwèstri wus sami kadas | Arundaya angimami | ing asalat wus utama | praptèng tahyatira akir | bakda Subuh pupuji | pragad sadayanira wus | kang raka ingaturan | Rundaya akarsa pamit | Adimuncar gupuh-gupuh ing rabinya ||

63. Yèn wus lèhira lah-olah | ladèkna ing kene nuli | kang garwa ika agêpah | naoskên sugatanèki | wus tata anèng ngarsi | sangkêp lam-ulamipun |[89] cinaran kêmbul nadhah | sadaya sarêng awijik | (n)dan alêkas bukti nutug dènnya nadhah ||

64. Antara nulya luwaran | Ki Samurca anyariki | wus linorod sadayanya | nyamikan lumadyèng ngarsi | angling kakang puniki | inggih mamangsêganipun | nulya samya angalap | wusira dhahar nyênyamik | Arundaya wau aris wuwusira ||

65. Hèh antên Sèk Adimuncar | Arundarsa Purnaningsih | reyang riki papamitan | kang muga para-lilani | nutuggên lampah-mami | samya sun-donga rahayu | pan sarwi angsung salam | Ki Sèk Adimuncar gipih | nêmbah sarwi sasalaman aturira ||

66. Kawula atur waluya | ing saparan tuwan ugi | kapanggiha kang kasêdya | luwar ing brangta gung kingkin | ngling Alkamdulilahi | nglukar patêkêmanipun | Ki Arundarsa nêmbah | salaman atur basuki | Purnaningsih ngabêkti mring Arundaya ||

--- 11 : 112 ---

67. Sadaya wus gantya-gantya | salam marang Malarêsmi | wus jinurung pamitira | (n)dan mangkat saking ing masjid | tumurun ing dhidhikil | maksih rêpêt saput lêbu | anut marga kang kambah | lêstari dènnya lumaris | wus kapungkur padhukuhan Ardimuncar ||

662. Pangkur

1. Lampahe Kae Rundaya | lan kang garwa wau Ni Malarêsmi | Hyang Aruna nrang sawêgung | anipat sèsiningrat | pêdhut ngamnpak-ampak kang ngrêm ing dêlanggung | rumput kabunan kasrampat | angêbêsi ing pada tis ||

2. Lamun sinrang ing suryènjang | nipis ngisis kapanasan agusis | kari kang ngrêmêng ing bayu | têlas kang anèng lêsta | kawistara (n)dêlarèh anèng dêlaggung[90] | kathah simpanging têrusan | ra-ara rata lir rujit ||

3. Bubulak wus kalintangan | nampak wana tarataban paminggir | salong ginaga jinagung | têbok lêt pagrumbulan | kitri wana pring pucung sarangan sêntul | jambu kaluthuk ngayangan | dhuwêt bêndha gowok wuni ||

4. Sri swaraning pêksi munya | atêtêba bèthèt gulathik êmprit | kapodhang munya acilung | sauran lan prit cowang | miwah rangkok kulilingan sunggi lêsung | cangak êngkak bango buthak | bidho ulung lan barênggi ||

5. Darès jakatuwa banghak | kulilingan kalangan nèng wiyati | kapyarsa swara anganyut | lir tangising alara | dêruk putêr pêrkutut manggung cumlêngkung[91] | pêksi gonggong asèsèngan | tidharsa lawan kudhasih ||

6. Kudhawa cowak[92] kuthilang | sêsêpahan angisêp wadu[93] sari | siyung jalak platuk êngkuk | pênthèt kèkèk sikaton |[94] andon mangsa nacar wohing kêrsula gung | myang gurda bangsa mandira | tinubing pêksi mèt bukti ||

--- 11 : 113 ---

7. Miwah kewan buron wana | mong andaka rambon lêmbu jajawi | myang kidang mênjangan kênthus | kancil landhak andhapan | wurangutan bêdhès uwa-uwa lutung | anuntung napak madal pang | angranês pradapaning pring ||

8. Wingwrin anon mangsa-mangsa | swra wre mrês lir udan sinêmèni |[95] katanggul ing kol kawangsul | sasaran mèt tungtungan | ana lutung sawiji cênguke julung | singsal tiba sing pènèkan | bapa biyunge nututi ||

9. Yun ngambil cênguk kang tiba | têlu-pisan kararohan nèng siti | ginendholan para lutung | tan awèh angrêbuta | mring anake têlu kang tiba kajulung | yèn janma-a samya ngucap | mring sanake mituturi ||

10. Lah wus aja dera alap | pupusên wus pêsthine asisiwi | yèn wus julunge pinulung | ing mong mangsa bakala | tur tan kêna yèn kaparêng tombok umur | kuwatir nèng pangudhunan | wadalêna ing Hyang Widdhi ||

11. Ywa nuruti ati hawa | nora bêcik sasat sira maoni | karsaning Hyang kang wus bêstu | bageyaning ngatitah | nora kêna ing pikir kumudu-mudu | slamêt-slamête kangèlan | kang rinêbut nora kêni ||

12. Wau kang mahawèng marga | Rundaya lan garwa Malarêsmi |[96] anon lutung kang pinêngkul | maring ing lutung kathah | Arundaya Malarêsmi tyas kumênyut | kaya na karasèng driya | lèjêming lutung mranani ||

13. Yata lêpas lampahira | wanci surya bêntar nêngah manasi | tatêbakaning wana gung | bangkan ra-ara wiyar | rurumbut kang ra-ara gêlagah rayung | galonggong prumpung cawuran | lamuran têmbagan grinting ||

14. Sumuk tampêking baskara | datan ana wrêksa ingkang ngaubi | têbah paonjotanipun | ron kalamênta tiksna | mêlarpada rujit pagêlanganipun | karêncêm bunging lang-alang | karikuhan dènnya laris ||

15. Laju malbèng wanawasa | paluduran[97] pèpèrèng lêmah miring | pringganing jurang aparung | pring ori agêrotan | pring kang

--- 11 : 114 ---

wungwang kapwanan swara nguruwung | siyaking camara sinrang | lir pendah janma (n)jrit-anjrit ||

16. Wanci pidak tri gumiwang | Arundaya anon toya ambêlik | kalangkung tyasira sokur | samya raryan sor wrêksa | anèng pangoyodan tambining trênggulun | asêsêndhon kamarutan | kasilir angganya aring ||

17. Kasayahan ing alampah | Arundaya lan garwa Malarêsmi | angum ing we samya adus | wus dènnya awak-awak | ngambil toya wulu dènnya arêp wêktu | mimilih (ng)gyan kang asimpar | adan samya angabêkti ||

18. Utama dènnira salat | bakda Luhur purna sakèhing puji | myang dhikir pandonganipun | pikantuk dènnya raryan | pan ajênêk ngasokkèn sariranipun | samya ngantuk alayapan | sasangat anulya tangi ||

19. Ki Rundaya ris ngandika | lah wus payo yayi mangkat tumuli | sêlot-sêlote lumaku | daya-daya tutuga | kuwatir yèn kawêngèn anèng wana gung | kang garwa datan lênggana | (n)dan umangkat sing (ng)gwannèki ||

20. Rasa-rasa tumindaka | saking maksih apor sukunirèki | yata laju lampahipun | nusup angayam-ayam | datan ketang ing lampah durgamèng laku | wus lêpas dènnya lumampah | tatas pagrênging wanadri ||

21. Napak wana tarataban | tutugaran tutunon banakaki | talêr (n)jog ingkang arga gung | papagan janma lampah | kadhang janma dhadhampalan ing wana gung | Ki Rundaya ris tatanya | ki sanak ngong tanya pundi ||

22. Prênahipun ardi Bustam | punapinggih puniku maksih têbih | paran wus parêk ing ngayun | kang tinanya saurnya | inggih kilèn puniku lêt bana[98] grumbul | (n)dika puniku ki sanak | ragi kaplantrang ing margi ||

23. Dene margine mring Bustam | katujune pan dèrèng kongsi têbih | puniku margi mring Pulung | miwah mring Ngardisalah | (n)dika wangsul malih ngalèr nimpangipun | ing wau watu manthilas | tutunon talêr marga lit ||

--- 11 : 115 ---

24. Ki Rundaya lon lingira | (ng)gih ki sanak sangêt panrimamami | nulya lampahira wangsul | (n)dulur samya lumampah | sapratêlon onjotan dènnya kapaung | Rundaya tansah tinanyan | mring janma truntungan margi ||

25. De lumampah tanpa rowang | jêngandika kyai sadhèrèk pundi | dene takèn Bustam dhukuh | dhikil têngahing wana | lah punapa mambêting sanak sadulur | mring Kae Sèh Arsèngnala | Rundaya nauri aris ||

26. Alêrês panarka (n)dika | ênggèh pawong sanak-manira lami | tan têmu marma yun pangguh | anulya sisimpangan | ngling lah sampun andum lumaris dêlanggung | kularsa mring Nganjuk desa | Rundaya nauri inggih ||

27. Wus sami asisimpangan | Rundaya mituhu tudinging margi | prapta dalan kang tinuduh | nut marga pêlagaran | têtêgoran wrêksa angalang dêlanggung | garwa tan bisa lumangkang | kang raka anarik ririh ||

28. Mungguh[99] tumurun ing jurang | Ki Rundaya tansah nuntun ing rabi | wlas-asihira kalangkung | mring garwa kasêrakat | anon toya sakêdhap ararywan wêktu | bakda dènnya salat Ngasar | nulya lon-lonan lumaris ||

29. Tatas pangrêngganing wana | têrataban pagrumbulan awêrit | lang-alang gêlagah rayung | rumbut wus kalintangan | pamênggêraning Bustam sampun kadulu | asri patalunanira | têgal pagagan palêstrin ||

30. Wiyar pasabinanira | kang tadhahan kang gadhu loh jinawi | lêga tyasira andulu | parêk kang pinaranan | rame swaraning wong (ng)gugusah nèng gubug | anggonjèng salwiring sawah | sami anggêtaki pêksi ||

31. Sami kêndhangan gambangan | karak balung tatulak lawan katir | swaraning pêksi gumuruh | gulathik prit anjala | atêtêban ginusahan ngalor ngidul | cangak munya karêngakan | lir (ng)guguyu êmprit pêking ||

32. Mangkana ingkang lumampah | turut sawi padhadhahaning têgil | tangkêp patanêmanipun | pala-pêndhêm kasimpar |

--- 11 : 116 ---

miwah jajanganan ngêmohi atulus | kacang rumawe lanjaran | kara kacipir andadi ||

33. Lombok terong jagung ngantang | samya kumantènan ngêtan ngèsêli | sumêrit kang krai timun | wuku watang ngalasah | taru turi tumruna sêkarira byur | Malarêsmi suka mulat | kacang rumawe ing margi ||

34. Kadya pinêthik-pêthika | saking dening sangêt dènnya kapengin | sami acipta ing kalbu | jagung mangkana ika | mendah yèn dèn-mênirjangan lêginipun | kêmbang turi dèn-asêma | mendah sêgêre ngluwihi ||

35. Lalap kacang gleyar anyar | enak lawan sambêl lothèk kêmiri | alon dènnira lumaku | nolih-nolih tanêman | wanci surya anglarah tirahing gunung | ana sabate satunggal | Santri Dhawuk lagya dhangir ||

36. Anèng têgal palèstrènan | Ki Rundaya têtanya mring kang dhangir | manira tanya mring bagus | pundi dhukuh ing Bustam | Arsèngbudi pundi padalêmanipun | nauri inggih punika | dhukuh sanginggiling dhingkil ||

37. Yèn makatên Kae sanak | kula nêdha damêl (n)dika sakêdhik | yèn parêng andika tulung | aturna Arsèngnala | santri Dhawuk nauri (n)dika puniku | pundi pawingking andika | Ki Arundaya nauri ||

38. Reyang pêkir kawlasarsa | pan kumêdah têtêmu Arsèngbudi | Santri Dhawuk lon amuwus | (ng)gih (n)dawêg kula-bêkta | gupuh-gupuh sarta ngumbah paculipun | nulya kèrit lampahira | munggah pagênênganèki ||

39. Masjide katon anganggrang | langkung asri rakiting dhukuh wukir | akêtêp pakitrènipun | prakirna tumaruna | pan tinata banjênge pomahanipun | linurung agêng marapat | tiris nut pinggir pinarik ||

40. Dadya maju-pat kang wisma | sapanthanya wong rong-puluh ngomahi | sadaya wong wolung-puluh | kang dhudhukuh ing Bustam | gêgênêngan kèdêran kali mèh têpung | dhinawuh mring pasawahan | kinarya gagadhu sabin ||

--- 11 : 117 ---

41. Rundaya karênan mulat | pasang rakiting dhukuh Bustam wukir | praptèng paregolanipun | Santri Dhawuk lingira | (n)dika kèndêl ing ngriki kula umatur | ngling ênggih (n)dika matura | yèn dhêdhayoh anggung brangti ||

663. Asmaradana

1. Wau kang lagya alinggih | Arsèngbudi lan kang garwa | Nikèn Wiyadi wastane | dangu dènnya nèng paningrat | aglar saosanipun |[100] nyamikan wowohan agung | myang lah-olahan mawarna ||

2. Ingadhêp santrinirèki | Santri Bêlang Santri Pancal | Santri Pêthak Santri Putèh | pan was[101] kinula-waraga | pinupu lit milanya | samya toh amulu-cumbu | marang Ki Sèk Arsèngnala ||

3. Sêdya mawong ing donya kir | anjuru angrêsik makam | samya niyat nyapu-règèl | santri lima pinitayan | mring Kae Arsèngnala | karyaning èstri myang jalu | santri lima kang minangka ||

4. Pangrampunging barang kardi | popole pagêr salilab | miwah sisimpênan jêne | sumawana pasawahan | ayume wong sadesa | tan kongsi nganggo pinêcut | rumat saliring pakaryan ||

5. Mangkana Ki Arsèngbudi | angandika marang garwa | kadingarèn sira kiye | olah-olah nyanyamikan | kaya wong ngundang-undang | sasaji panganan agung | woh-wohan lan juwadahan ||

6. Kang garwa mèsêm turnya ris | wong nganggur dhangan lah-olah | glêpung linjik sadayane | kula karya juwadahan | gêmblong wajik lèmpongan | pipis pisang kocak mêndut | widaran kowa pradapan ||

7. Dhawêt gantal jênang canthil | randhakèli lan jêmunak | cêlorot lan sate durèn | Arsèngbudi gumuyojar | de guna têmên sira | kaya wong kutha angkahmu | angadi-adi nyamikan ||

8. Kadar pira nèng wanadri | mangsa ngêntèkna sapira | tan lintang mung sa-anane | lagyèca dènnya rarasan | sarya dhahar nyamikan | kasaru ing praptanipun | Santri Dhawuk tur uninga ||

--- 11 : 118 ---

9. Kawula atur udani | punika wontên dhatêngan | ngantu nèng paregolane | pan kakalih èstri priya | dulune kawlasarsa | kawula takèn tan ngaku | ngakên janma kapibranta ||

10. Wus têngah tuwuh ing wanci | kalawan rubiyahira | Sèk Arsèngbudi wuwuse | lah age sira turana | agêpah kang liningan | ngandika mring garwanipun | kaya na kang ngakon sira ||

11. Karya nyamikan sasaji | asidik graitanira | ya ta lah rêjêki mono | lir ngupaya kang amangan | binuru nora kêna | tan sinêdya kadhang têmu | anut bêgyane[102] priyangga ||

12. Wiyadi matur ing laki | sintên kintêne kang prapta | punapa tami kinaot | punapa ore kewala | Arsèngbudi lingira | lagi rasaning driyèngsun | kaya yèn janma utama ||

13. Kewala dhadhaganèki | sathithik ngêmu prabawa | nêmu nadhang[103] rijêkine | manira tan nuduh sira | akarya pasugata | têka sira ngênthu-ênthu | adi karya papanganan ||

14. Ni Wiyadi mèsêm liring | ririh umatur ring raka | kula wau sayêktose | angliwêt pitik dhadhara | madhêp langkung lêmunya | pun Pancal kula-kèn wau | mundhut lalaban mring wana ||

15. Kirang pirsa ingkang mawi | kinarya sasaos dhahar | kula piyambak (n)dêlambe | jêg ajêng jangan asêman | sêkar turi pêdhêsan | kajêg ajêng mênir jagung | pitik trondhol pêcêlira ||

16. Gumuyu Ki Arsèngbudi | ngling de kaya wong anyidham | ngong-nêmpil asême bae | kinokoh pêcêl santênan | mupung ana dhatêngan | yèku rijêkine tamu | (n)dilalahe kêparêngan ||

17. Santri Dhawuk apêpanggih | lawan Kae Arundaya | Ki Dhawuk alon wuwuse | wawi andika katuran | mring Kae Sèk Arsèngtyas | kang ingaturan tumanduk | malbèng kori paregolan ||

18. Praptèng têritis pandhapi | uluk-salam sinauran | nulya ingancaran linggèh | tansah winangwang kang prapta | gya samya sêsalaman | Arsèngbudi sêkalèmut | pawong-mitranirèng kuna ||

19. Èsmu kagyat dènnira ngling | kapèn-kapèn ing paningal | pa iya apa dudune | kakang Arundaya ika | kang tinujon atanggap | inggih mêkatên yèn èstu | sami botên katliwêngan ||

--- 11 : 119 ---

20. Agupuh Ki Arsèngbudi | angrangkul sarwi wacana | matiya kabênêm ingong | botên anyana satuma | kawula panggih kakang | angruruh têkèng wismèngsun | adhuh kakang sanakingwang ||

21. Samya ngêmu luhirèki | Rundaya magêp wuwusnya | dhuh Arsèngbudi riningong | tan nyana maksih waluya | sun bisa apêpanggya | duk rare tumêkèng sêpuh | têmbene iki pangguhan ||

22. Wus yayi sami alinggih | luwar dènnya rarangkulan | Arundaya lon wuwuse | puniki yayi (m)bakyunta | tumuntur paran-paran | Ki Sèk Arsèngbudi gupuh | jawat-asta sasalaman ||

23. Nêmbrama atur basuki | winangsulan karaharjan | nulya ngling marang rabine | lah Wiyadi wruhanira | ya iku kang ngong pajar | mitra saekapraya wus | tan nana rasa-rumangsa ||

24. Yayi ngabêktiya maring | kakangira Arundaya | miwah mring (m)bakyunta age | ingkang liningan agêpah | nêmbah asasalaman | sarya tur pambagyanipun | rahajèngirèng[104] alampah ||

25. Winangsulan kramaning sih | wus tata sami alênggah | Arsèngbudi nyarakake | kakang punika sumangga | pan wajib sumapala | wau ing sadangunipun | raraosan lan arinta ||

26. Dingarèn karya nyanyamik | kadya wontên kang nuduha | tan bodho ing wusanane | dadya rêjêki paduka | bagi ingkang ngamawa | wawi punapa kinayun | pintên bangi[105] manggih tadhah ||

27. Pêngarêm lêlantih margi | anggonging jiwa katoran | Arundaya lon dêlinge | kalintang panrima reyang | mangsa ringaèng krana | kewala sasêlotipun | lagya marêm apêpanggya ||

28. Pinêksa sêsambèn angling | samya ngalap nyênyamikan | tanpatyantuk panggapene | pancyarka tunggang acala | Arsèngbudi wacana | kakang suwawi awêktu | anèng ing suro kewala ||

29. Rundaya rahab nauri | (ng)gih dawêg yayi Bismillah | nulya sami maring suro | pra santri samya sêmbahyang | kang adan

--- 11 : 120 ---

agêlikan | Arsèngbudi Rundaya wus | samya mahèrantu[106] kadas ||

30. Santri sunat apupuji | sinasmitan kinèn kamat | Rundaya ngancaran kinèn | mangarsi mring pangimaman | nulya Ki Arundaya | angimami ngangkat prêlu | usalinira pasekat ||

31. Utama tibaning takbir | kadya (m)balang tibèng toya | cumêgug jug sabalange | purnèng takbiratul ikram | antara ing aptitah | wajah Patekahira lun | lawan mukaramattuha ||

32. Tumaninahira trêtip | (n)dungkap ing tahyat akirnya | asalam bakda Mahribe | angrahab puji-pujiyan | dhikir amaca donga | têpakurira wus kusuk | sujud takrub anêlangsa ||

33. Sêsangat dènnira taklim | tangi saking pasujudan | ing sasampunira mansoh | sunat Wabin ing radêgan | nêm rêkangat tri salam | wusing purna sunatipun | ngangkat apan wêktu Ngisa ||

34. Rundaya mêksih ngimami | utami sêmbahyangira | praptèng patang rêkangate | tahyat akir salam bakda | purna saliring sunat | miwah watirira[107] rampung | gya salawat sasalaman ||

35. Bubar mudhun para santri | Arsèngbudi Arundaya | Wiyadi Malarêsmine | samya mundur maring wisma | nèng made pajrambahan | Arsèngbudi lingira wus | Wiyadi sira ngruktiya ||

36. Tata sugatanirèki | sathithik ingkang prayoga | lan sidakna mau kae | kang garwa mèsêm turira | ing sasmitaning raka | inggih sampun kala wau | kados wus rimat sadaya ||

37. Sarwi mundur saking ngarsi | mariksa mring pagandhokan | wus samêkta saosane | santri sarubiyahira | Palangka Pancal Pèthak[108] | Santri Putih Santri Dhawuk | kinèn anampa rampadan ||

38. Nulya ingirid mangarsi | bubucu kang anèng panjang | miwah lan liwêt pitike | Wiyadi nata rampadan | jangan asêm kalènthang | jangan turi kacang dhudhung | terong binumbu pêcêlan ||

--- 11 : 121 ---

39. Pêcêl-pitik jangan mênir | karupuk dhèndhèng sujenan | rêmpah dhèndhèng ngange[109] gadhon | sarundèng ragi lan êmpal | abon ayêm mênjangan | basêngèk pitik dumêruk | sambêl lan lalab-lalaban ||

40. Rundaya ling jroning galih | ya ta-lah rijêki Allah | duk ingsun nèng têgal anon | kêmbang turi angrêmbaka | kapengin dèn-asêma | mêngko anêmu nèng ngayun | kang jangan asêm pêdhêsan ||

41. Tan pae Ni Malarêsmi | ngartika sajroning nala | ya ta-lah kamurahane | Allah kang luwih kawasa | duk manira nèng têgal | anon kacang bayêm jagung | kaya ngong pêthik-pêthika ||

42. Kapengin kinêla mênir | lalap kacang gleyor anyar | sokur yèn pêcêl anyar |[110] sokur yèn pêcêl pitike |[111] ing mêngko ana ing ngarsa | Allah ingkang sung murah | langkung sukurirèng kalbu | Arsèngbudi lon wacana ||

43. Marang tamunira kalih | sumangga kakang Rundaya | lah suwawi kang-(m)bok mangke | kawula aturi nadhah | (ng)gyannipun olah-olah | rayinta akusung-kusung | ngaturi dhahar paduka ||

44. Anulya sami wawanting | pan samya lêkas anadhah | sami kêmbul lanang wadon | pikantuk dènnira buktya | katujon jangannira | Rundaya lan garwanipun | nikmat raosing panadhah ||

45. Satêngah ngraoskên bukti | ana karasa ing driya | -nira mandhêkêl anyangkol | èngêt sudra andrèng paras[112] | angruruh putranira | Malarêsmi arawat luh | micara sajroning driya ||

46. Liwat ngêsut sira ati | ngrasakkên nikmating buktya | ngalêm sêga janganning wong | bangêt (ng)gonku tanpa ngrasa | prihatin angupaya | ing suta durung katêmu | ngalêm rasaning sugata ||

--- 11 : 122 ---

47. Kale dudu wajib-mami | dudu guna kaya nipkah[113] | lan dudu kaskaya dhewe | Rundaya mulat ing garwa | mila kanggêg ing driya |[114] dinuga ngot tyas wulangun | mangarang marang ing putra ||

48. Ilang raosing ngabukti | antara patang pulukan | mêne ngantu pamuluke | Arsèngbudi nor wacana | suwawi Kang Rundaya | andika nadhah kang tuwuk | owêl gupuhe arinta ||

49. Ing sêmu wus ananggapi | dinuga tyasira brangta | dadya kadho pambuktine | antara nulya luwaran | samya wiwijikan |[115] ambêng wus tinarik mundur | nyamikan lumadyèng ngarsa ||

50. Ngancaran dhahar nyanyamik | Rundaya aris wacana | hèh yayi sêlot-sêlote | Arsèngbudi lon aturnya | kawula tanya kakang | mupung sagêd apêpangguh | masalah tokit lan iman ||

51. Punika kakang kang mugi | paring wulang ing kawula | rumiyin dalah ing mangke | ing tyas dèrèng kapadhangan | mêksih bunar ing driya | kakang langkung bagya sokur | andhatêngi dhatêng kula ||

52. Prasasat idayat ugi | palal Hyang Kang Luwih Wikan | kêdah panggih (n)dilalahe | nyuwun kasiat wuwulang | lah kakang padhangana | Ki Arundaya amuwus | yayi bab tokit lan iman ||

53. Iman pangèstuning budi | kang êning marang Hyang Suksma | jarênih kajatènane | minulya kasuciannya | kalayan panarima | narima ing dhèwèkipun | tan pepeka liring tingal ||

54. Nulak sakèhing pangèksi | pandêlêngan tingal driya | lyan saking Dating Hyang Manon | kang punika yayi mulya | budi ingkang mardika | nungge sawiji pangèstu | kang dadya mas tanpa una ||

55. De tokit punika yayi | budi ingkang bangsa badan | dene iman ing yêktine | ngudi kang bangsa Pangeran | lir sotya lan êmbanan | sirna rannya kalihipun | jênêng li-ali kewala ||

--- 11 : 123 ---

56. Rêtna rukmi tan winuni | kadya ta sotya-ludira | jumbuh sotya lan (m)bananne | mangkana malih upama | iman pami rukmi ka | tokit dêmbaga linuru | nèng kowi winor lan êmas ||

57. Dhawuhing cahya kadêling | kuning bang purba-pinurba | tan amurba sakaliye | tokit pamêsuning jiwa | raga datan pepeka | nulak sakèhing rasèku | tan tomah ing rajah tamah ||

58. Iman pamuntuning budi | tokit pamuntuning badan | puniku yayi jatine | sajatinya kang ingucap | de jatining kasidan | anèng ing pribadinipun | datan kengang[116] kinaliyan ||

59. Luwih nugrahanta yayi | pribadi sihing Hyang Suksma | tan kêna ginurokake | Arsèngbudi suka rêna | winêjang ing kakhekat | padhang tyasira tan buntu | lir mina sat manggih toya ||

60. Wau Nikèn Malarêsmi | kapering wurine raka | sêlan-sêlan pangrungune | mung ketang pra putranira | kang dadya woding driya | Rundaya non garwanipun | ing netya mila[117] sungkawa ||

61. Kawistara dènnya wingit | Arsèngbudi nor turira | punapa kakang marmane | sami angêmu sungkawa | rinta kang-(m)bok punika | paran karapuhan suku | lapak mahawèng ing wana ||

62. Têmbe ngendra ing ngatêbih | angling marang garwanira | Wiyadi (m)bakyumu kuwe | wêdhakên parêm rapuhan | saosana palêswan | kakanta kewala kantun | adima[118] lon dunêmrasa ||

63. Rundaya nauri aris | yayi èsmune rakanta | katênta rapuh anggane | bêtèke apor lumampah | pan datan yèn kadyèka | wontên karasa ing kalbu | reyang sajar sajatinya ||

64. Marma ngendra[119] praptèng ngriki | kalih prakawis parlunya | kang dhingin kajat titinjo | ping kalih wiyosing lampah | reyang parlu papanggya | lan yayarsa tanya tuhu | yèn kasangsangan pawarta ||

--- 11 : 124 ---

65. Santri kampir nèng ing ngriki | jalu tanapi wanudya | puniku putranta rêke | katri pawèstri sajuga | èstri ran Tambangraras | malyèng lakinya anglangut | ngikis ratri tan wawarta ||

66. Tumulya arine kalih | Jayèngrêsmi Jayèngraga | tumutur laju tan mulèh | nulya rabine kalihnya | Rarasati Turida | anut nis kalane dalu | samya tan nêdya mantuka ||

67. Wontên kabare sakêdhik | jênêke putra-andika | kang satunggil sasanane | anèng dhukuh Wanantaka | kalih nèng Ngardipala | ing pawarta dèrèng bêstu | kilap dora lan yêktinya ||

68. Rèh ribêd tinuh pawèstri | yayi (m)bakyu-jêngandika | samargi langkung repote | tumêkèng paran sangsaya | tansah onêng ring suta | tyas reyang kadudud-dudud | lir tan kêna sinayuta ||

69. Punika liripun yayi | Arsèngbudi duk miyarsa | gêgêtun langkung ngungune | alon umatur ring raka | dene botên kadosa | kêpalang kakang wulangun | acuwa raosing driya ||

70. Ki Rundaya ngandika ris | rêke yayi rèhêna |[120] dongakêna ing Hyang Manon | yèn wus salamêt ing paran | pangguh kang sun-upaya | saulih mara ing besuk | sun kampir lan sutanira ||

71. Ngulama Sèh Amongragi | tranging ngèlmu winaskitha | yayi tan kacuwaning rèh | benjang ingong jêjênêkan | kang nutug olah-rasa | mangkya yèn wus bakda Subuh | manira laju umangkat ||

72. Arsèngbudi nor nauri | inggih sumangga kewala | ulun kalangkung ajrihe | anênggalang ingkang karsa | sarèhning lagya brangta | kakang tanya prênahipun | Wanantaka Ardipala ||

73. Ngidul-ngilèn saking ngriki | kantun lampahan rong dina | katiga gêthèk praptane | inggih kakang benjing-enjing |[121] kawula nuduh janma | kang anuduh marga ayu | tan samar marang simpangan ||

74. Yèn mangkono lah Wiyadi | asaosa pasareyan | kêlasa lan salêmpire[122] | Wiyadi matur ring raka | lamun parêng rakanta | prayogi sareyèng ngriku | anèng tilam pagêbêran ||

--- 11 : 125 ---

75. Tan kuciwa wus miranti | layap anèng patilaman | sakaliyan lan kakang-(m)bok | yèn botên nèng pagêdhongan | kilèn miwah kang wetan | Ki Rundaya ris amuwus | (m)bok ipe apalimarma ||

76. Maringsun mêrnahkên guling | kalangkung panrimahingwang | kewala ngong anèng suro | pan wus kasêdya tirakat | Arsèngbudi lon mojar | anuduh mring santrinipun | kinèn tata pasareyan ||

77. Ingkang tinuduh nulya glis | anggêlar kalasa bantal | guling sakêmule dodod | nulya ngacaran mring langgar | Ki Arundaya linggar | mring suro lan garwanipun | tan cinatur dalunira ||

78. Enjang samya tangi guling | angambil toyastu kadas | santri wêktu salat Suboh | bakdanira angibadah | Ki Rundaya ris nabda | lah ta yayi Arsèngkalbu | manirèki papamitan ||

79. Umangkat mupung aènjing | Arsèngbudi ngling mring garwa | kinèn saos sugatane | gupuh Wiyadi mring wisma | nuduh ing santrinira | kewala anèng ing tajug | (ng)gènnira atata dhahar ||

80. Wusira sèmèkan bukti | amangsuli pamitira | Rundaya Malarêsmine | Arsèngbudi tur sumangga | anulya sasalaman | wus yayi Ki Arsèngkalbu | samya nglanggêngkên ngapura ||

81. (n)Dodonga andum basuki | kang rayi nêmbah turira | mugi manggiha harjèng (n)don | dhatênga ingkang sinêdya | panggihe kang dadya tyas | winangsulan sihing kayun | wusnya salam mring rubiyah ||

82. Arsèngbudi sigra nuding | mring santrinira sakawan | Pethak Pancal Bêlang Putèh | kang kinèn nguntap nèng lampah | sadaya wus sadhiya | miwah panggèndhonganipun | pamucunge anèng marga ||

664. Pucung

1. Yata wau Rundaya nulya tumurun | umangkat sing langgar | Ki Arsèngbudi tut-wuri | kurmat marang ingkang raka Arundaya ||

--- 11 : 126 ---

2. Lawan wau Wiyadi anut tut pungkur | tumunturing raka | samya kurmat ing têtami | pan dumugi anèng sajawining dhadhah ||

3. Lon amuwus Rundaya mring Arsèngkalbu | lah wus yayi aywa | susah angêtêrèng têbih | jêngandika wangsul ing ngriki kewala ||

4. Samya matur inggih andhèrèk pangèstu | ing salampah kakang | mugi manggiha basuki | inggih rêke benjang yèn wus praptèng paran ||

5. Konduripun ngupaya putranta wau | kakang umampira | mariki mring Bustam malih | wêlasana kawula nuwun wuwulang ||

6. Ris sumaur ênggèh yayi sarêng kuntung | lamun kalujêngan | ing lampah parênging Widdhi | reyang lamun tan kongsi wagêd kampira ||

7. Maklumipun jênggan-para ring katèngsun | araling kawula | cêgah amasthèkkên jangji | lamun cidra dadya jalaring duraka ||

8. Pênêdipun sumendhe marang Hyang Agung | ywa kongsi suminggah | masthèkkên durung pinasthi | pan punika yayi cêgahing ngulama ||

9. Arsèngkalbu nor jiwa sarya umatur | inggih Kang Rundaya | kasinggihan dènnira ngling | kawula nut ing lampah ngriki kewala ||

10. Saur muwus kalangkung panrimanipun | rambah sasalaman | kalihe samya pupuji | miwah sasalaman mring rubiyahira ||

11. Wusnya ngastu nulya lampahira laju | Arsèngbudi lawan | kang garwa Nikèn Wiyadi | samya wangsul saking padhadhahanira ||

12. Kang lumaku Rundaya lan garwanipun | Malarêsmi miwah | santri sakawan kang ngiring | kang sawiji nèng ngarsa atuduh marga ||

13. Pan angidul-ngilèn nut galênganipun | wanci pajar sirat | bangbang wetan ima rêsmi | kadya rêngkêting paès linut parada ||

14. Angrêrênuk lir pulas turutanipun | seta dadu rêkta | kapit kêlamukan wilis | mega malang ngrêgancang pendah bêlabar ||

15. Rêpêt saput lêmah kataman ing pêdhut | wijiling Aruna | ujwala èrêm katangkis | dening ampak-ampak anyunari surya ||

--- 11 : 127 ---

16. Asru umung[123] swarane panrikan esuk | ririnjing nganjokang | jèthi upa jangkrik bêring | ramya sata myang pêksi mangsane pajar ||

17. Manyar dhècu baranjangan cucuwitan |[124] jalak lan kêthilang | cingcinggoling lan srigunting | kapyarsa sri nèng lêngkaning patêgalan ||

18. Kang anutu anggêntang pating karênthung | janma maring sawah | amaruput rêbut enjing | ingkang lagya angrakiti rajakaya ||

19. Ingkang uwus ngidêri garu maluku | lêmbu myang maesa | kang macul ananampingi | ana ingkang lagya ambêdhah tulakan ||

20. Ana dhaut mocong ngurit têbar tandur | kang mopok galêngan | saya kèh janma makardi | Arundaya wus nglintangi pasabinan ||

21. Têgal talun pagagan gênggêranipun | patugaran wana | napak ra-ara waradin | walang abyor kabur katarajang lampah ||

22. Pan sumawur lir sulung maring garumbul | yata Ki Rundaya | (n)dungkap trataban paminggir | malbèng wana Pacaruban pagrêngannya ||

23. Pan andarung Rundaya anèng wana gung | anrang jurang sêngkan | pêpèrèng parang ngarumpil[125] | palunguran gêgênêng têngahing wana ||

24. Wana Jêmbul têtêlêng rannya ing Jêmbul | kabuyutan wana | panasaran wong lumaris | sabab dening angkêr tan kambah ing janma ||

25. Alon matur pra santri mring Rundayèku | punika ing wana | Jêmbul kalangkung awingit | anèng ngriki datan kenging salah karya ||

26. Aruh-aruh sabarang ingkang kadulu | mangke lamun ana | kang katingal kang kapyarsi | inggih rêke paduka kèndêl kewala ||

27. Lamun aruh-aruh kalamun ginanggu | maring panasaran | kang marabumi wanadri | botên kenging gluwah-gluwèh salah-karya ||

--- 11 : 128 ---

28. Manthuk-manthuk nauri kalih lumaku | iya ngong tarima | pituturira ing mami | reyang ti-yatine manawa kèlingan ||

29. Lampahipun parêk têtêlênging Jêmbul | kabèh tan angucap | gèdhèg manthuk mangsit liring | dènnya laku tan ana samya rarasan ||

31. Nyênyêt samun tan nana swaraning manuk | miwah sato kewan | gêng alit tan na kaèksi | nadyan angin mênêng tan nana sumrabat ||

32. Kang karungu swaraning janma anguwuh | nguwuh mring rowangnya | rarasan tatakon margi | ting jarêlih lir wong kacuthêlan marga ||

33. Swaranipun jalu èstri cêluk-cêluk | kapriye mono ta | êndi margane kang bêcik | dene nora kêpapagan janma mlampah ||

34. Nunut laku di-bènning[127] mari abingung | anèng têngah wana | asêdhih kapatèn margi | adoh desa tan nana kang tinakonan ||

35. Kang anguluk ngunèni tuduh dêlanggung | nanging lêt jujurang | sabawa amêmêlingi | myang jujuge srênggala lir wong (m)bêbêdhag ||

36. Kang lumaku lulus tan na aru-biru | yata na katingal | janma kapapag ing margi | sarwi nuntun kuda tinut ing pikulan ||

37. Datan aruh-aruhan papag ing laku | wus ungkur-ungkuran | ana darbèke kang kari | caping arit panguthik runtuh ing marga ||

38. Kang andulu minggu tan na aruh-aruh | wus wruh wawangsitan | tan kêna asalah kardi | ana malih sing wuri jalma lalampah ||

39. Wong pipitu anglancangi dènnya laku | sami ararasan | anutur marga kang maring | Ngardipala miwah marang Wanantaka ||

--- 11 : 129 ---

40. Ana muwus êndi margane kang ayu | marang Ngardipala | mêtu ngêndi ingkang aglis | apa nyimpang apa kang kiye kewala ||

41. Kang sumaur bêcik iki marga ayu | tan tumurun minggah | apa ta ora arumpil | nulya nimpang wong pipitu tan katingal ||

42. Yata wau Rundaya lan garwanipun | myang santri sakawan | laju lampahira aris | wus kapungkur têtêlênging Jêmbul wana ||

43. Tyasira wus lêga tan na watiripun | ngambah ing pawrêksan | gêng têpung ron anyingupi | santri Putih alon matur mring Rundaya ||

44. Adatipun kang wana puniku wau | wana panasaran | lêlêmbut sring mikatoni | (ng)gih puniku wau kang kapêthuk marga ||

45. Yèn kalamun dèn-aruhi yêkti laju | karat ing lêlêmbut |[128] lujênge kasasar margi | pan sêpêkên bingung tan amanggih marga ||

46. Tujunipun sampeyan tan aruh-aruh | sokur ta wêkas tyas | ing lampah kêdah basuki | ngrika wau dhanyange ajawal-jawal ||

47. Mindha sunu sanak kadang bapa-biyung | pinindha warnanya | kagèt wong kang aningali | mring kang katon kapilayu gya binêkta ||

48. Alon muwus Rundaya mring santri catur | tujuning wakingwang | lan nyaimu Malarêsmi | tan praduli ika iki tan katingal ||

49. Yèn ta iku mau basan nak sadulur | ya êmbuh-êmbuhan | patute bae bilai | nora wurung nyaimu anjrit karuna ||

50. Samya ngungun sokur salamête laku | lêpas lampahira | wanci lingsir pidak siji | anon tirta samya raryan asêmbahyang ||

51. Wêktu Luhur antara salat wêktu wus | ngasokkên sarira | santri sami dèn-bêktani | sangu sêkul ulam miwah nyênyamikan ||

52. Ngraos edhum nèng soring wrêksa trênggulun | pra santri turira | kawula dèn-sêsangoni | nyanyamikan kabucu salawuhira ||

53. Pênêdipun paduka nadhah ing ngriku | lan garwa-andika | kalantih lampah sakenjing | Arundaya nauri reyang tarima ||

54. Santri gupuh angambil toya ing kaskul | cinaoskên ngarsa |

--- 11 : 130 ---

Rundaya anulya bukti | lan kang garwa anutug dènnira dhahar ||

55. Atuturuh luwaran cinarik mundur | pinangan wong papat | Rundaya dhahar nyanyamik | wus luwaran sadaya dènnira mangan ||

56. Lon umatur pra santri mring Rundayèku | yèn parênging karsa | kawula dalêm lilani | sami wangsul mantuk dhatêng ngardi Bustam ||

57. Wêlingipun rayi-(n)dika Arsèngkalbu | yèn wus harjèng marga | kula kinèn wangsul mulih | mapan sampun tan wontên watiring marga ||

58. Alon muwus Rundaya mring santri catur | lah ya wus waluya[129] | amung salam donga-mami | aturêna marang yayi Arsèngnala ||

59. Malihipun rêke tuduhna dêlanggung | maring Ngardipala | kang bêcik tan muwatiri | santri matur inggih punika kewala ||

60. Ingkang ngidul yèn wontên simpanganipun | kang têngên kewala | ywa ngiwa simpanganèki | nadyan alit talêr punika kang marga ||

61. Wusnya matur pra santri tur salamipun | pamit wus linilan | sigra wangsul samya mulih | Arundaya lon muwus mring garwanira ||

62. Payo yèn wus aso umangkat lumaku | Malarêsmi sigra | dandan pagèndhonganèki | nulya samya mangkat saking palèrènan ||

63. Lampahipun wus tatas pangrêngganipun | pangalang-alangan | patrataban ing wanadri | lêkas-lêkas lêmpitaning palunguran ||

64. Marga parung parang rumpil siluk-siluk | wana parèncèkan | pagrumbulan wana nipis | Rundaya non janma samya dhadhampalan ||

65. Amèk kayu wênèh ambêngkik wus mikul | Kae Arundaya | mrêpêki tatanya aris | hèh ki sanak manira ayun tatanya ||

--- 11 : 131 ---

66. Marganipun marang Ngardipala dhukuh | kang tinakon mojar | kablasuk dènta lumaris | puniki dede margi mring Ngardipala ||

67. (n)Dika wangsul malih margi ngriku wau | kajêng-kajêng ragas | kang alit talêring margi | ingkang lêpas maring dhukuh Ngardipala ||

68. Pan kapaung ing lampah (n)dika kalèntu | puniki (n)jogira | margi agêng Gunungsari | dalêmipun Cariksutra Carikmudha ||

69. Duk angrungu Rundaya lêga tyasipun | ngartika jroning tyas | (n)dilalah palaling Widdhi | wong kêsasar iki têmah kêbênêran ||

70. Yèn ta lamun tan kasasara ing laku | baya datan bisa | katêmu lan mitra-mami | Cariksutra kalawan Ki Carikmudha ||

71. Lon amuwus Rundaya patakonipun | kang êndi ki sanak | dhudhukuh ing Gunungsari | anauri inggih ing ngriki kewala ||

72. Lêt lulungur gênêng kang kilèn puniku | èdhèng-èdhèng wana | babana wana sakêdhik | praptèng lêbak ing Gunungsari katingal ||

73. Ngling (ng)gèh sampun asangêt panrimaningsun | ngong laju kewala | kang liningan angling inggih | pan umangkat Rundaya sing pangandhêgan ||

74. Lampahipun mangulon anrang wana gung | umiyat gênêngan | tumurun marganya rumpil | angêrakal dadya rêmbên lampahira ||

75. Garwanipun arikuh tansah tinuntun | praptèng pangareyan | lêbak pawukiran alit | anon kali alit ilining kang toya ||

76. Rarywan ngriku anèng sela gêng rênggulu | angum we wak-awak | wanci wêktu Ngasar akir | wusnya siram mèt toyastu salat Ngasar ||

77. Bakda wêktu nulya laju lampahipun | wau katingalan | ing dhukuh ing Gunungsari | satêngahing bubulak pêngkêranira ||

78. Ukur-manthuk rong garêmbêl dhukuhipun | kang nginggil Patrukan | mêsjide alit acèkli | pagêr gêdhèg ingênjêd katon sumilak ||

--- 11 : 132 ---

79. Lingira rum Rundaya mring garwanipun | baya kae uga | kang binatur dhukuhnèki | masjide kang acilik katon anganggrang ||

80. Nulya laju malipir pagêring talun | têgil pasabinan | mangsane pangrêmbang dami | angêmohi nêdhêng têtêl pala-pala ||

81. Sri dinulu patanêmanira tulus | sangkêp warna-warna | jajanganan jagung jali | juwawut lan linjik gudhe myang katela ||

82. Pan panuju sabate matun ing talun | kakalih wastanya | Sêtranaya Sêtragati | Arundaya alon dènnira tatanya ||

83. Lah ta bagus ing pundi pawismanipun | Kae Cariksutra | kang liningan anauri | (ng)gih puniku wismane Ki Cariksutra ||

84. Malih muwus yèn mêkatên pênêdipun | andika wèh wikan | reyang parlu yun pêpanggih | angling inggih dhasar kawula punika ||

85. Sabatipun Kae Cariksutra nêngguh | yèn wontên dhatêngan | (ng)gih kawula kang tur uning | lah suwawi (n)dika nut ing lampah-kula ||

86. Samya mantuk wong ro ngiring lampahipun | Kae Arundaya | nèng wuri lan Malarêsmi | garwa tansah kinanthi rèh kawlasarsa ||

665. Kinanthi

1. Wau-ta kang lagya lungguh | Cariksutra nèng wismèki | sinaji anèng pandhapa | anyamping sarung bang Bugis | sabuk modang singsêt pisan | mangking golok silih-asih ||

2. Dhêstar Arab adu mancung | tinrap malèrèt malipis | jêplakan namung salêmbar | wida kalêmbak seta mrik | asumping lênga têlêngan | tuwa masih ambêsusi ||

3. Bojone papat yu-ayu | tumundha tuwa nomnèki | wayah nak putu diwasa | rarakitan warnanèki | karo sami lêkêrira | kadi kêmbar kakang adhi ||

--- 11 : 133 ---

4. Karo samya lancapipun | wangun sami kakang adhi | bojone kang tuwa kuna | têlu inganggurkên sami | wus tinalak nging tan lunga | tur tan apatutan siji ||

5. Duk ing jaka-laranipun | titiga wastanirèki | (m)bok Sumarsi lan Wilapa | (m)bok Surêmi katrinèki | mangkya wus tan langgêp pakah[130] | sêdya sumungkêm tut-wuri ||

6. Samya cipta mawong maru | kadya sutane wuragil | sumêrêp amèt mèt manah | marang kang winêngku mangkin | garwa sakawan namanya | kang tuwa Nikèn Mintarsih ||

7. Mintarêsmi kang panggulu | panêngah Nikèn Wratsari | Angronsari wuragilnya | dadya pitu sadayèki | kang nom sakawan nèng ngarsa | amarak lakinirèki ||

8. Naoskên sasajènipun | lêladènira pribadi | woh-wohan kang lah-olahan | mamanisan wêdang kopi | Ki Cariksutra anabda | mring para rabinirèki ||

9. Sakesuk mila ngong dulu | sajodho parênjak muni | anggantêr tan lyan (ng)gyannira | wali-wali nèng wit manggis | tan pati kêsit ibêrnya | ngathêthêr lir manuk gêring ||

10. Paran ta wahananipun | adating parênjak muni | pra rubiyah aturira | manawi wontên têtami | yèn botên angsal rubiyah | wus sakawan wêwah kalih ||

11. Gunggung sasanga sadarum | Cariksutra gumuywa ngling | iku ta mangsa kêna-a | luwih papat ingkang wajib | Mintarsih mèsêm saryojar | warti andika rumiyin ||

12. Criyose mawi dèn-kuluk | kuluk montên kadipundi | gumuyu Ki Cariksutra | basa kuluk mono yayi | lakuning nikah-ing ngentra[131] | kang têtêlu angratani ||

13. Nadyan ana-a rong puluh | sèkêta satusa èstri | kêna winaratan ningkah | manggung kewala kang siji | nora kêna lumaku-wa | apan duwèke kang padmi ||

14. Pra garwa mèsêm amuwus | bêjane kang olèh siji | samyosik sajroning nala | kapengin duwe kang siji | lèjême samya atanggap | ing sêmu rêbut (n)dhèwèki ||

--- 11 : 134 ---

15. Dadya liringira rêngu | kapagut landhêping liring | mèsêm Kae Cariksutra | wruh rabine runtik liring | ngimur-imur manuara | mêngko ta ingong-tuturi ||

16. Mungguh kang mangkono iku | panjênênganing Narpati | wênang nguluk pra biyada | lawan panjênêngan Nabi | yèn wong cilik tan winênang | kasiku mring (n)Jêng Narpati ||

17. Pra garwa lêjar tan rêngu | samya samudana angling | wus mantun salayèng nala | Ki Cariksutra ngling aris | wus pangulahirèng priya | pawèstri tipis ing budi ||

18. Purwakane iku mau | anyatur parênjak muni | mèh bae salin babagan | ujaring parimbon pêksi | yèn têlatèn tinitènan | wahanane prênjak muni ||

19. Yèn prênjak muni nèng kidul | bênêr lamat dhayoh prapti | yèn nèng kidul-kilèn (ng)gènnya | lamat ana wong nênagih | yèn nèng kulon bênêr lamat | wong tuwa sanak doh prapti ||

20. Yèn lor-kulon prênahipun | wong (n)jêjaluk ngudi-udi | yèn lor bênêr prênjak munya | lamat rijêki kang prapti | yèn prênjak munya lor-wetan | lamat dhayoh tutur warti ||

21. Yèn nèng wetan bênêr iku | ngalamat satrune prapti | lamun muni kidul-wetan | lamat dhayoh anglong-longi | yèn parênjak iku munya | angidêri ing wismèki ||

22. Kongsi têpung-gêlang iku | luwih bêcik lamatnèki | kadhatêngan dunya kathah | tur sami rijêki suci | katêkan bêgja nugraha | sabobot kang dilamati ||

23. Yêkti uga nora dudu | ujaring parênjak muni | pra garwa matur sêmbrana | mendahe punang kang pêksi | de punika prênjak munya | sadintên anggantêr muni ||

24. Sakènjing tan wontên tamu | Ki Cariksutra mèsêm ngling | yèn besuk-esuk mênawa | ana dhêdhayoh kang prapti | dangu wawan pagujêngan | santri Setranaya prapti ||

25. Lan Setragati agupuh | matur punika ing (n)jawi | pan inggih wontên dhatêngan | jalwèstri kawêlasasih | pupuji ayun panggiha | lawan paduka ing mangkin ||

--- 11 : 135 ---

26. Atêbih ing wismanipun | bang wetan cêlak pasisir | apan saking Wanamrêta | wastanipun tan ngakêni | Ki Cariksutra anjola | sasmita rabinirèki ||

27. Yêktine ngalamatipun | pêksi parênjak kang muni | ana karasa ing nala | kaèngêtan duk ing nguni | mitrane saekapraya | Rundaya wastanirèki ||

28. Ngling ing driya paran dudu | apa iya ingkang prapti | pawong-mitra-ngong ing kuna | muga sayêktine ugi | mangkana ciptaning driya | wasana ngandika aris ||

29. Lah wus aturana gupuh | sujanma kang nêdya prapti | kang liningan sigra mèntar | Cariksutra angling malih | tan goroh panarkaningwang | bênêr si parênjak muni ||

30. Lah wus mara ta dèn-gupuh | ngruktiya bukti pribadi | sakadarira anjangan | dhewe-dheweya sasaji | akanthiya santrinira | sawijèdhang dimèn aglis ||

31. Sêtralewo Sêtralêmbun | Sêtranaya Sêtragati | si Sêtradrêmba kewala | angladènana mring mami | pra rubiyah mundur ngarsa | samya lah-olah pribadi ||

32. Lah Sêtradrêma sun-tuduh | mênyanga ing Kalisari | sira undanga rèningwang[132] | Ki Carikmudha dèn-aglis | tuturên yèn sun dhatêngan | rewang manggihi têtami ||

33. Ingkang kinèn mentar gupuh | maring dhukuh Kaliasri[133] | yata kang nèng paregolan | Sêtranaya ngancarani | jêngandika ingaturan | ywa kêdangon anèng (n)jawi ||

34. Nulya kèrit lampahipun | lan kang garwa Malarêsmi | praptèng tritising pandhapa | tan têbah lan garwanèki | asru dènnya uluk-salam | sinauran wasalami ||

35. Gupuh ingacaran lungguh | pinapag gêlaran putih | majêng samya sasalaman | pupuji kalihirèki | ingacaran tata lênggah | Ni Malar lungguh kapering ||

--- 11 : 136 ---

36. Dangu tan sinarwèng wuwus | tamunya tansah liniring | ingèngêt-èngêt jro nala | kaya iya kadi pangling | mênawa mêmadha rupa | ewuh dènnira ngaruhi ||

37. Datan na pantara dangu | kang rayi ing Kalisari | Carikmudha ingkang prapta | nêmbah tur salam alinggih | Cariksutra lon ngandika | iki yayi tamu-mami ||

38. Carikmudha nor tumungkul | nulya angandika malih | nambrama mring tamunira | madya krama mambu ati | lah bageya rêke ingkang | sumêdya parlu mring kami ||

39. Ing pundi pawingkingipun | saking tambêt têmbe mèksi | ing ngarsa pundi sinêdya | sapa sintên kang wawangi | kang sinambrama wacana | sumanggèng karsa mastani ||

40. Cariksutra malih muwus | kaya nadyan ngong udani | sun-pêjar[134] manawa iya | duk kina padha sih alit | manira pawong-sanakan | duk kala pamuktèn-mami ||

41. Arundaya wastanipun | arine Ki Darmèngbudi | karone pêkêt sadaya | pati kalawan wak-mami | kaladuk padha ngalaya | bêngi yèn amênthêlêngi ||

42. Duk masih gêsang ramèngsun | kalanya tan sarèh budi | manira lagi samana | Rundaya iku tut-wuri | mring duk sun-laku dursila | anèng tanah ing pasisir ||

43. Amaling kongsi kaplayu | tan wruh ing babahan mami | bingung kinêpung wong kathah | samya numbak ngong tan gingsir | Rundaya kêna ing tumbak | marang kang duwe wismèki ||

44. Sabêne Rundaya têguh | iku pasah lambungnèki | asambat ngadhuh apêjah | ngong wus nyana yèn bilai | kumêpyur ati manira | gupuh-gupuh sun-tulungi ||

45. Nuli sun-gendhong lumayu | gya laju ngong gawa mulih | titire kongsi raina | Ki Panurta duk miyarsi | ing wuwuse Cariksutra | sru dènnya gumuyu bilik ||

--- 11 : 137 ---

46. Kang (n)dika-pajar puniku | yayi (ng)gih kula sayêkti | kang para critakkên uga | bilai kala ing nguni | lah ênggèh puniku reyang | manira sêngguh wus mati ||

47. Ki Cariksutra angrangkul | dhuh kakang botên angimpi | lamun mangke papanggihan | sêdya mêrdhatêng ing mami | pun kakang siyin[135] mah-imah | angsal pamutiyan Tubin ||

48. Ing mangke paran sih lulus | Ki Panurta anauri | inggih punika kakanta | milya tumutur ing kami | nulya samya sasalaman | atur pambagya basuki ||

49. Angling marang arinipun | lah Carikmudha sirèki | tura bêkti ring kakanta | kang rayi salaman aglis | ngabêkti atur waluya | miwah marang Malarêsmi ||

50. Wusnya samya tata lungguh | Cariksutra angling malih | hèh Mudha rubiyahira | karo pisan kon mariki | gya nuduh Ki Sêtradrêma | kang liningan mentar aglis ||

51. Ngandika mring pawongipun | pawèstri kinèn nimbali | marang pra rubiyahira | kang tinuduh mring wisma glis | matur (n)dika tinimbalan | sadaya marang pandhapi ||

52. Dènnya lah-olah nuju wus | nulya adandan ngarêsik[136] | nganggo-anggo sawatara | mamagut[137] sakadarnèki | wusnya sami ngayuwarna | wong papat sarêng umijil ||

53. Alungguh nèng wurinipun | tan dangu wau kang prapti | bojone Ki Carikmudha | awasta Nikèn Sumilir | kang anèm Ni (m)bok Sukarsa | satêngah rada nom kêdhik ||

54. Tuwa maksih nom dinulu | labête ayu prak-ati | Ki Cariksutra ngandika | marang ipenira kalih | tunggala lan (m)bakyunira | kabèh ngabêktiya sami ||

55. Gya sasalaman kumrubut | gantya-gantya mring tatami | pambagya atur waluya | winangsulan sami-sami | Kae Rundaya ris nabda | tan jamak ri-reyang iki ||

--- 11 : 138 ---

56. Bêsuse duk misih kuncup | kongsi tuwa misih bêthing | nora lungsêt birainya | tan nana luwasirèki | bêtah mègèk cilik mula | dhasar cilik-cilik gandhik ||

57. Akêndêl pintêr atêguh | tan nana dèn-pakèringi | angrêbut pangantèn anyar | bojone tinantang wani | marêp mungkur kon nyuduka | bojone dèn-susumbari ||

58. Kang duwe bojo anjêtung | dèn-palaur (m)brêbêsmili | dêlah mêngko gajêg iya | nora bisa mamarèni | tandha bojone sih bocah | Cariksutra gumuywa ngling ||

60. Ki Arundaya gumuyu | bênêr pêpêthèkan-mami | tuwa bêgère lir bocah | nging pênêd watak birai | wèt anom adoh ing tuwa | mawa awèt kuwatnèki ||

61. Lah ipe reyang rumuhun | punêndi punapa misih | utawa yèn wus padhêma | Cariksutra mèsêm angling | kakang tanya mring ipenta | won-awon pan inggih misih ||

62. Nuding maring pawongipun | katêlu sarêng amijil | (m)bok Sumardi (m)bok Wilapa | katri lawan (m)bok Surêsmi | katiga wus praptèng ngarsa | Cariksutra ngandika ris ||

63. Padha nêmbaha sirèku | marang kakang sanak lami | nulya samya mara nêmbah | angujung atur basuki | miwah marang Nikèn Malar | samya nor sokur pupuji ||

64. Cariksutra lon turipun | punika warninirèki | rinta rumiyin kang kina | ingkang sêpuh pun Sumardi[139] | kang panêngah pun Wilapa | kang gimblah gêng awaknèki ||

65. Surasmi wuragilipun | sami ngong ngindhungkên sami | mênawi kakang kèngêtan | rinta pun Wilapa nguni | kang wau andika pajar | (ng)gyan kula ngrêbut pangantin ||

66. Ki Arundaya gumuyu | hêm ya kèlingan mami |[140] yagene lagi rinêjang | nyangik-nyangik sarwa wingwing | mêngko awake tan

--- 11 : 139 ---

lumrah | gêdhene angluluwihi ||

67. Inggih sampun kadi bêdhug | bubrah rayinta puniki | ginuyu sadayanira | kang ginuyu sukèng ngati | angling marang bojo tuwa | lah mara padha sirèki ||

68. Liwêtna kang mênul-mênul | padha punagiya sami | sira mring kakang Rundaya | apa ta sira apangling | umatur inggih sakêdhap | dangu-dangu datan pangling ||

69. Cariksutra ris umatur | sumangga kakang puniki | sawontênipun nyamikan | kapiran datan binukti | pijêr rarakêtan sabda | mring dhaharan tan ngopèni ||

70. Mara ta kono sirèku | Carikmudha nora nyamik | kaya dhayoh têmên sira | jamak sira angrahabi | anulya sami angalab | nyamikan sasênêngnèki ||

71. Wanci surya tunggang gunung | (n)dungkaping wêktu Mahêrib | Ki Cariksutra turira | suwawi kakang mring masjid | ing nginggil tajug Patrukan | Rundaya rahab dènnya ngling ||

72. Lah ênggèh utawi wêktu | ngabêkti ing Hyang utami | nulya mring suro Patrukan | nèng pucaking gênêng alit | munggah nètèr sadêdêlan | padasannira wus rakit ||

73. Sami ngambil toya wulu | sadaya samya sêsuci | santri adan agêlikan | wus adan sunat pupuji | nulya sinasmitan kamat | Rundaya kinèn ngimami ||

74. Wus anjênêngakên wêktu | ing salat têkèng utami | kang makmum para rubiyah | miwah santri jalu èstri | antara tigang rêkangat | purna sêmbahirèng Widdhi ||

75. Manjing wêktu Ngisanipun | Ki Bayi maksih ngimami | wus antara bakda salat | paragad kang sunat Witir | salawat asasalaman | wus luwaran sadayèki ||

76. Rundaya ngaturan kundur | praptèng wisma tata linggih | Cariksutra ngling pra garwa | wêdana (ng)gyanta sasaji | nulya pra rubiyahira | sadaya mundur sing ngarsi ||

--- 11 : 140 ---

77. Ngladèkkên sugatanipun | dhewe-dhewe kang sasaji | tinata anèng ing ngarsa | rampadanira pribadi | sami sadhulang-sadhulang | lêlawuhan warni-warni ||

78. Sêkul pulên lan bubucu | wuduk punar lan kêbuli | liwêt pitik lan wêlaka | jangan mênir pêcêl pitik | bècèk mara ladha pindhang | cupang loncom bênce banci ||

79. Jangan lodhèh bobor brubus | barongkos letho lan pêtis | lêmbarang asêm balendrang | opor bèbèk bêsngèk pitik | dhèndhèng ngage lan sujènan | ati abon êmpal ragi ||

80. Gêcok têmil miwah duduh | bon rêmuk dhèndhèng karipik | sarundèng karupuk rêmpah | sambêl gorèng lan kêmiri | sambêl dhêle balur kacang | lalaban mawarni-warni ||

81. Wus samêkta sadayèku | Cariksutra ngancarani | sumangga kakang Rundaya | kawula aturi bukti | lan kakang-(m)bok adhahara | suwawi andika wanting ||

82. Arinta akusung-kusung | samya abêthak pribadi | lir punagi apêpanggya | Kae Rundaya ngling aris | yèn parêng ing ngriku samya | kêmbulan kewala bêcik ||

83. Ing ngriki sami akêmbul | kewala krana Lah sami | supaya pikantuk nadhah | eca kandhurèn prayogi | nulya Cariksutra ngatag | payo kinèn sarêng bukti ||

84. Agupuh samya tuturuh | (n)dan lêkas sami abukti | kalangkung pikantukira | têmbe akêmbul kêndhuri | (m)bok Wilapa dènnya nadhah | akokoh jangan mênuhi ||

85. Satêngah mangan anginum | banyu tawa ing cacanthing | lêt sadhela nginum toya | kang kiwa anyêkêl canthing | tan têbih kalêmukira | sinandhing suwene bukti ||

86. Rundaya mèsêm amuwus | tan jamak ipeku iki | lêmu katêmu ing pangan | akèh marang[141] ngumbe wani | yèn wong mangan ngombe tandha | apupuk daginge urip ||

--- 11 : 141 ---

87. Otot bayu balung-sungsum | awaras sadayanèki | atêbih sasakitira | awênês cahyane wêning | subur waras wêtêngira | kulite alus kalimis ||

88. Yèn aja nistha dinulu | wong lêmu jalu lan èstri | bêcik pawèstri lêmuwa | ucape kèh ngrêjêkèni | dèn-ranni pêngawak saras | linulutan sandhang bukti ||

89. Yèn wong lanang sangêt lêmu | kalêmon datan pakolih | badanne tan bisa rikat | angkat junjung tan kuwawi | nanging samuwa wong lanang | padha lêmu lan wong èstri ||

90. Yèn èstri saru dinulu | nanging pakolihe bêcik | yèn lanang pantês sinawang | pondhong pikul tan pakolih | wong iku lanang wadona | bêcik pupuk sarirèki ||

91. Sadaya mèsêm tumungkul | Cariksutra gumuyu[142] ngling | ngangêni têmên si kakang | samangsa anjajarwani | acêtha rata anyata | tan nana luput samênir ||

92. Nanging pinanggih satuhu | rinta Wilapa puniki | ragi acêkap piyambak | tur tan kawula opèni | nipkah[143] sakêdhik-kêdhika | botên nate kula sungi ||

93. Tiyang wus nganggur pitêkur | gêsang-gêsange pribadi | dhasar tan wontên patutan | tanpa kadang anèng ngriki | sasagêdipun priyangga | tan wontên ingkang nulungi ||

94. Ki Bayi mèsêm amuwus | ngantu bukti sambèn angling | dadya tan kathah anadhah | dene kang puniku yayi | kuwasanirèng Hyang Suksma | titah wus binagi-bagi ||

95. Laire ipeku iku | gèsèh lan jênêngirèki | Wilapa mono pantêsnya | akurutan pati bukti | Wilapa awake lêma | kaya ajêjênêng santri ||

96. Amat Supi Amat Yusup | dadi botên anjênggèsi | panguripe nèng patowan | gèsèh jênênge Mat Supi | têka karêm dadi bangsat | lir wong jênêng Sutakrêti ||

97. Lokajaya Sura-mênthung | dadi alim mulang têpsir | paham

--- 11 : 142 ---

maring kitab Kur'an | dadya paguroning janmi | karsaning sira Pangeran | kaelokaning pangèksi ||

98. Wus antara dangunipun | anutug dènnira bukti | luwaran tuturuh asta | ambêng rampadan cinarik | mundur marang rowangira | saladènnira pribadi ||

99. Nulya dhadharan mangayun | lir wau dènnya sasaji | sakadar-kadar priyangga | sangkêp warnaning nyanyamik | samya tinata ing ngarsa | Cariksutra ngancarani ||

100. Kakang sumangga ing kayun | punika pangusap amis | kang sumapala punika | guguhipun ingkang rayi | sumapala saking kathah | kêdhik-kêdhik nanaosi ||

101. Kang ingancaran amuwus | (ng)gèh Alkamdulilah yayi | anulya samya angalap | sadaya sasênêngnèki | Rundaya alon lingira | yayi Cariksutra mami ||

102. Nyarêmi sagantênipun | mênggah punika (m)bok adhi | kang tuwa katêlu pisan | punika datan prayogi | lamun kinisas ing talak | tan ilok sru kawlasasih ||

103. Wêgung pawèstri puniku | cinêkak wus tan majibi | nipêkah[144] têlung prakara | sarta pathoking pangèksi | yèn campur made myang wisma | punika sih mutawatir ||

104. Marêkkên tyas ingkang dudu | prayogi winêngku sami | ngalap wênang ing ganjaran | kinuluk bae prayogi | dadya tan sung siya-siya | amung sihing kawlasasih ||

105. Têtela tumêmênipun | nêdya ngêpon tan ngoncati | antêping wong asih sêtya | mring laki kèlinganèki | saking bojo jaka-lara | rewang lara lapa lami ||

106. Cariksutra ling gumuyu | nolih mring bojonira tri | bêgjane wong nora kêna | brêkate wong mantêp budi | lawas enggale tinêkan | bakal padha olèh kawin ||

107. Bojo tuwa katrinipun | sumringah netyane sami | wus winêngku malih samya | luwar pangindhungirèki | tilêm numpil pêtilêman | ginantungan gilir kawin ||

--- 11 : 143 ---

108. Cariksutra sakêlangkung | suka rênanirèng galih | papanggihan[145] Arundaya | wulanguning mitra lami | angling marang Carikmudha | (m)bok ayo trêbangan bêcik ||

109. Iya padha ala nganggur | dhêdhèwèkan bae sami | wruh kang Rundaya kèlingan | dhingin yèn anrêbang wasis | mêngko (m)bakyumu Wilapa | lan rabimu (m)bok Sumilir ||

110. Kinèn (n)dhulêng ambêdhudhuk | kurmat mring rakanta prapti | ya mangsa sabên dina-a | mupung sami apapanggih | gumuyu Ki Carikmudha | matur sumangga prayogi ||

111. Nanging punika (m)bok-ayu | Wilapa kinèn (n)dhulêngi | lah punapa sagêd emprak | kawratan badanirèki | dene kumrèngkang kewala | ambêgane kêmpis-kêmpis ||

112. Punika lungguh kur dangu | karingête kumyus mili | kêdah tilêman kewala | lomah-lamèh kalih ngagir | amêsakakên maningan | lamun kinèn andhulêngi ||

113. Kang raka asru gumuyu | dimèn witne mundhak bêcik | mongsora[146] dèn-rah-araha | wong duwe awak pribadi | kang myarsa gumuyu suka | bojo kang nom ana angling ||

114. Abote kae jêr uwus | mêngko bakal olèh kawin | abot thithik dadi dhangan | wong têlendho dadi kêsit | lungkrah dadi sêgêrira | lara dadi warasnèki ||

115. Wong bakal (ng)koliyan untung | barang prentah dèn-lakoni | sangsaya samya asuka | Wilapa mèsêm nauri | ya kono padha moyoka | ku dhewe ngalan-alani ||

116. Ki Cariksutra anuduh | mring santri kinèn angambil | tarêbang aran si Sumyang | lan kêntrungira si Jangkrik | trêbange si Carikmudha | si Guntang agêmirèki ||

117. Wus samya katur ing ngayun | Cariksutra ngancarani | sarwi ngulungkên tarêbang | punika kakang suwawi | kawula aturi nrêbang | Ki Rundaya anampèni ||

--- 11 : 144 ---

118. Sinêntak trêbang ginêmbyang |[147] Cariksutra ngling mring santri | ing kono padha nglumpuka | Sêtranaya Sêtragati | Sêtrarêmbun Sêtradrêma | Sêtralewo dèn-agêlis ||

119. Lah padha bawa-a barung | lan wong wadon sadayèki | agupuh ingkang liningan | samya ngalumpuk pra santri | Ki Bayi kajodhoning tyas | mulat ing garwa kang kingkin ||

120. Pinikir mungguhing ngèlmu | lakune wong mara tami | kudu sumarah ing karsa | parlu sarat angenaki | sakarsane kang ngaumah | sakadar angawulani ||

121. Ki Cariksutra turipun | marang Ki Arundayèki | sumangga kakang Bismillah | andika lêkas sasingir | Ki Bayi nulya abawa | la illaha illalahi ||

122. Mukamadun salalahu | ngalaihi wakabibi[148] | sinauran ing ngakathah | ramya tarung jalu èstri | asru asri piniyarsa | sarya tinampan trêbang tri ||

123. Praptèng pasèlèhanipun | Ki Bayi nampani singir | tanakalhu bi as'ala | i'arbabi saodadi | ngakada samsu pil ibra | jihad tattana kaluni ||

124. Swaranira ngêntul-êntul | karêkêle angunani | nora pati wiwilêtan | cèngkok pasaja ngajêgi | êmpuk arum mêmbal-mêmbal | grathul-grathul wus akiki ||

125. Sangêt ing panrêbangipun | labête bêsus pan misih | dèn-ingêr-ingêr trêbangnya | sinangga jêmpol lan sikil | liningling agag liwangan | gêndhug bêm êmpuk abêning ||

126. Kêmpyang tampèlan ngatipung | gêmbrung bême abanggèni | ajêjêgira alamba | pong-kêpong pik dhêng pung-pung grig | pyak-pung pyak-pung bêm bung-bung byang | tong-têg tong-têg tong-ting-tong-gring ||

127. Wus antara dangunipun | dènnira salawat singir | praptèng ngakir sinalahan | suwuk tarêbangirèki | maca salawat sauran | samya kèndêl ngaring-aring ||

--- 11 : 145 ---

128. Ki Cariksutra amuwus | lo iki kakangirèki | Arundaya yèn anrêbang | apike pasaja wasis | lir cêlathon wela-wela | tan kakèyan pamètnèki ||

129. Unine enak rinungu | êmpuk saplak lawan singir | tan kasêron lirihira | nora angêrobi singir | singire lawan tarêbang | padha sru lirihirèki ||

130. Ki Carikmudha gumuyu | inggih kasinggihan ugi | kawula rêmên nèlada | panrêbange kakang Kyai | miwah sajake singiran | pasaja amarêk-ati ||

131. Ki Rundaya aris muwus | yayi anggunggung ing kami | ing singir panrêbang reyang | maksih datan anyamèni | lan sutanta Jayèngraga | kèh santri ngalêmbanani ||

132. Kang rayi kalih nor lungguh | sarwi sasambèn nyanyamik | kabèh wrata pinuluran | santri miwah para èstri | wong rong dhukuh samya prapta | tuwa nom myang rare alit ||

133. Jalwèstri samya (n)dudulu | tarab nèng jrambah alinggih | samya kinuran nyamikan | Cariksutra ngandika ris | lah wis sira Carikmudha | gêgêntènana asingir ||

134. (m)Bakyumu dimèn (m)badhudhuk | gagêntèn lan (m)bok Sumilir | sajak cara Jawa saban | sabisane santri wukir | Sêkargadhung lawan Lêmpang | agampang nora na wigih ||

135. Carikmudha nulya ngêntrung | (n)dan lêkas bawa angêlik | Allah ya rabun Allah |[149] walilahiya Ilahi | tinampanan ing ngakathah | Sêkargadhung lagonèki ||

136. Ramya sru swara abarung | asri swaraning jalwèstri | têkèng paseleyanira | anglik singiran bisahi | angaplak panrêbangira | ulone kêncêng angêlik ||

137. Ing Gunungsari wus punjul | tan nana swara kadyèki | lir swarane Carikmudha | rong desa bêcik pribadi | dhasar karêm salawatan | yèn kaampiran pra santri ||

138. Dèn-andhêg kongsi nêm dalu | dèn-ajak singiran dhikir | mangkana Ki Cariksutra | ngatag mring rabinirèki | lah payo sira Wilapa | andhulênga suluk singir ||

--- 11 : 146 ---

139. Kang kinèn tan lêngganèng kayun |[150] anut sapakèning laki | angangkat ngadêg rêkasa | mênggah-mênggah napasnèki | Rundaya awas tumingal | (m)bok wus ywa sira-kon yayi ||

140. Asangêt kangèlanipun | mèh kaya tan bisa tangi | ya ta lah nora kaya-a | bot-bote kaprentah laki | tan etung ing suba-sita | saking jrihira ing laki ||

141. Ki Cariksutra gumuyu | kajêngipun andhulêngi | dhasar rêmên siyin[151] mila | mumulang ojrat mring santri | wus ngadêg Ni (m)bok Wilapa | lir rêmbêng dèn-sèsèmbongi ||

142. Anjênggêrêng kadi bêdhug | wayanganira ngundhuki | wong sapuluh kaundhukan | samya gumuyu kang mèksi | (n)dan lêkas andhulêng emprak | lir bulus kêna ing pancing ||

143. Sarwi aririmong pêlung | tumbal bang ridhongirèki | lir kurungan pangukupan | ngandhukur angrêgêmêngi | prandeneya karya solah | riridhong dèn wiwir-wiwir ||

144. Maju mundur migut-migut | katon cêndhêg baunèki | ukur obah awakira | ting galidêr bokongnèki | awake agêgandhikan | susu lir kang impês isi ||

145. Pasalèhe bawa barung | Wilapa nampèni singir | angêlik swaranya rênyah | alit mêrit muluh rujit | tan sêmbada gimblahira | (ng)lêmbarah swarane cilik ||

146. Suluk Antih singiripun | sêdhênge purnama siddhi | padhang wulan akêncaran | sumorot wulan madhangi | panglêmburane parawan | jantrane anyar rêspati ||

147. Kalindhên anyar swara lus | lêkas ngantih Lara Suci | babantal Sanggabuwana | indhên punamaning[152] budi | têlacak iman tan owah | lar-lar tapakaning Widdhi ||

148. Lawan panêrusing laku | pupujiyan ubêngnèki | kalindhên talining gêsang | kikipinge pamiyarsi | kisining pancêring tingal | kapase purwane dadi ||

--- 11 : 147 ---

149. Cakraning gilingan wahyu | bêbêthut pangeling-eling | kêdhênge pan nora samar | wusone giyaring budi | mawuring gilaping cahya | pilihana ala bêcik ||

150. Pêrdinên ujar kang tuhu | gêblègên pamisesèki | gulungên mujamalira | watawis dugi prayogi | tataline kodratolah | tan beda sudarma aji ||

151. Mijil saking sananipun | pusuh ngêmpêl rasa jati | sênthète tobat tilawat | lalène lilatul kadri | blungkêre ubêting rasa | likasên tataning ngèlmi ||

152. Winilang rêkangatipun | pêcatan wêkasing ngurip | lamun sampun kakayuhan | tugêlên wangsiling[153] ngèlmi | tênunên lawan iktiyar | godhogên ing banyu urip ||

153. Dat mutêlak gêni murub | panase salamêt budi | amobe[154] puji tan samar | yèn wus matêng tekadnèki | êntasên sabar darana | girahên eklasing budi ||

154. Sambutên patitis kalbu | pêrêsên emuting budi | gêpukên laraning badan | ywa pêgat tingalirèki | sêkulana kasing lampah | kang sabar tawêkal alim ||

155. Kang asih marang tutuwuh | takare apite budi | kèrèkên wêlasing raga | ngilangkên susukêrnèki | datan arsa kawoworan | kang ana sariranèki ||

156. Marmane raga pinêsu | nyikati panglusing ngati | angulur ubêding driya | jangkunge tan kêna lali | ingane keblat sakawan | ubênge tan amêkasi ||

157. Sambungên patobatipun | pajalên takdiring Widdhi | amani panatagama | dèn-awas sêlanirèki | yèku ta uwusing lampah | yèn kaliru dèn-nyamani ||

158. Mangsa dadiya tinênun | paguting graita sêpi | suri suruping paningal | incêngên guna nastiti | kêlabên lan panarima | tênunên rêncanging kapti ||

--- 11 : 148 ---

159. Cacake anggêre laku | tampare tan nyipta gingsir | êpore kinarya timbang | apit pangandhêging budi | susumbi êkasing karya | loroge ngapêskên dhiri ||

160. Dèn-rêna satitahipun | lêkas angadan-adani | têropong (n)dhap-asorira | galigèn panjunjung ngèlmi | cêcêlak kang tirta gêsang | walira pamindhah ngèlmi ||

161. Sêntèg têtêp imanipun | gêgodhong darma punapi | pan luwihing bobotira | cacahe pangarah ati | cacinge dadi ilafat | kang tan patut dèn-ulapi ||

162. Nigasi panugêl kawruh | panênuning Rara[155] Suci | rêncang tan madal-sumbinya | sêntèg pisan anigasi | tanggap[156] pisan kapurnaman | parêng bakdaning ngabêkti ||

163. Rêspati anuju Sêptu | ing raina nuju ratri | parawan sunthi anyata | anake wus kèh gumriwis | wuragil pambayunira | kang wuta atuduh margi ||

164. Marga luwih rungsitipun | tan nana pakewuhnèki | lumpuh angidêri jagad | pucuk anèng bongkotnèki | apadhang pêtêng kang marga | margèng swargi narakèki ||

165. Wus dangu antaranipun | akir suwuk ingkang singir | samya amaca sêlawat | Wilapa dènnira linggih | mak barêg tan ngarah-arah | (ng)lungguhi lancaran piring ||

166. Têlu piring ajur mumur | isi surikaya pipis | anglêpèhi tapihira | ginuyu sakèhing mèksi | karingêt kumyus rèwèyan | kètès cangklakanirèki ||

167. Kêmbên kêbês lir wong adus | ngacombang kandhutanèki | ambêgane akêsotan | sarwi akêkêbut jarik | Ki Bayi gumuyu mojar | mêsakkên ipeku iki ||

168. Lah priye mono ta iku | piring pêcah dèn-linggihi | Wilapa lungguh aliyan | tapih kêbês dening pipis | dènnira ngadêg kangèlan | gya mring wisma salin tapih ||

169. Ginuyu mring marunipun | pra santri angaring-aring | samya sambèn nyanyamikan | Cariksutra ngandika ris | lah wus payo yayi Mudha | lêkasa sasingir malih ||

--- 11 : 149 ---

170. Gagêntyan rabinirèku | Sumilir ingkang (n)dhulêngi | Kêmbang Lêmpung bae gampang | kaya sabêne ta bêcik | agupuh ingkang liningan | (n)dan lêkas bawa angêlik ||

172. Wus bawa sauranipun | Carikmudha dènnya singir | swarane arum arênyah | wilête anyenggol ati | swara lanang mêngkono-a | lir swarane (m)bok Sumilir ||

173. Amêsthi kalangkung ayu | wong wadon kèh angunggahi | aberag Ki Carikmudha | gumuyu sarya turnya ris | dhuh kakang Kae Rundaya | alêrês paduka angling ||

174. Yèn singiran ta puniku | swarane ambêlèr ati | botên ta singir prênèsan | wangsalan crêmêding ringgit | yèn rinaoskên ing driya | ujême marang kajatin ||

175. Raose têka amathuk | Ki Rundaya mèsêm angling | ênggèh yayi Carikmudha | alêrês rêmên dera ngling | kang sagêd nyurupkên basa | singa kinarya upami ||

176. Nging tan kaot wong (m)balilu | liyane wong wus winasis | ngartika sajroning nala | lumrah sakèhing wong urip | gêthing tan kurang panacad | dhêmên tan na kurang asih ||

177. Ing wanci wus lingsir dalu | Ki Cariksutra ngling aris | mring santrinira lilima | lah wus payo Sêtragati | wêtokna kandhurinira | kang samya liningan aglis ||

178. Naoskên ambênganipun | pinètak lan jalu èstri | dinongan Majêmuk nulya | wus dinongan nulya wanting | (n)dan lêkas samya anadhah | kêmbul ngêpungkên kêndhuri ||

179. Antara bukti anutug | nulya aluwaran bukti | cinarikan dinum barkat | wus waradin jalu èstri | dêlah kang janma niningal | dinuman myang rare alit ||

--- 11 : 150 ---

180. Kang nononton bubar mantuk | anyangking barkat kêndhuri | Ki Cariksutra ris mojar | marmanta kakang Kiyai | (m)bok-ayu sasontên mila | dulune tan lêjar kapti ||

181. Punapa kang dados kalbu | pun rayi anuwun dêling | Ki Rundaya aris nabda | o inggih sayêkti yayi | puniku (m)bakyu-andika | brêkate tiyang pawèstri ||

182. Tan sagêd angêmu kalbu | aywa kaduk bela tampi | dene kang dadya woding tyas | parah paran praptèng ngriki | kongsi anjalak paningal | angayam alas wanadri ||

183. Sasat karubuhan gunung | ngulati suta jalwèstri | pambayun Ni Tambangraras | kasèmah Ki Amongragi | kakalih jalu arinya | Jayèngrêsmi Jayèngragi ||

184. Bojone samya nis nusul | Turida lan Rarasati | samya ngikis andon paran | siji tan na awèh uning | wontên sruwanging pawarta | wontên Wanantaka tuwin ||

185. Anèng Ngardipala dhukuh | lagya reyang ruruh iki | lan rêke dèrèng kantênan | ing mangke lamun pinanggih | Malarêsmi saya waspa | myarsa pangandharirèki ||

186. Ki Cariksutra angungun | mulat ring tamu wiyadi | tumungkul nor lungguhira | Rundaya ngandika aris | yayi reyang tuduhêna | prênahe Ngardipalèki ||

187. Lan ing Wanantaka dhukuh | punapi mêksiya têbih | saking ngriki linampahan | Cariksutra turira ris | pan sadintên katanggêlan | rare ngucul kados prapti ||

188. De ing Wanantaka dhukuh | sadintên datan dumugi | de kang dhukuh Ngardipala | pandhita ingkang palinggih | wasta Ki Sèh Malangkarsa | sakawan pamitranèki ||

189. Kawula apan wus wanuh | apênêd rukêtirèki | nanging tan asung pawarta | Malangkarsa dhatêng mami | wikan manawi sadhela | sêrtanta (ng)gyannipun mampir ||

190. Inggih sampun wancak kalbu | kewala ing benjing-enjing | kawula tumuntur lampah | dhatêng Ardipala panggih | kalawan sèh Malangkarsa | lan Carikmudha umiring ||

--- 11 : 151 ---

191. Ki Bayi lingira sokur | maca Alkamdulillahi | yayi yèn parêng ing karsa | sami asêmsèmèk guling | puniki (n)dungkap agagad | kaluruk têlu kang wanci ||

192. Ing mangke bakdanya Subuh | reyang umangkat lumaris | kang rayi sumanggèng karsa | anuduh rabinirèki | kinèn anata palêswan | klasa lus singkêp lan lêmpir ||

193. Rundaya karsa ring tajug | pan santri ingkang angrukti | nênggih pasareyanira | samana wus samya guling | Carikmudha tan mantuka | anèng lèr kewala guling ||

194. Wanci pajar wêktu Subuh | kang nendra wus samya tangi | Carikmudha Cariksutra | samya salat maring masjid | lan para rubiyahira | Ki Rundaya angimami ||

195. Wus antara dènnya wêktu | paragat pujian dhikir | salawat asasalaman | Cariksutra kon ing rabi | padha ngruktiya sèmèkan | lan sangu lungan ing margi ||

196. Ki Bayi alon mawuwus[158] | ywa susah sasaji bukti | pan misih krasa kawratan | tuwuk anadhah kêndhuri | kewala ngong papamitan | marang para ipe-mami ||

197. Wus padha andum rahayu | reyang amadal palinggih | Ki Cariksutra lingira | marang pra rubiyahnèki | lah padha sira nêmbaha | marang kakangira sami ||

198. Sakadar marang (m)bakyumu | sabisanta anyangoni | gya sadaya pra rubiyah | ngabêkti mring Rundayèki | gantya-gantya miwah marang | Malarêsmi salamnèki ||

199. Sadaya samya sung sangu | mênyan lênga sundhul-langit | arta tuwin sininjongan | kang sung bobok parêmnèki | wus warata pra rubiyah | anyanyangoni pribadi ||

200. Sarta jumurung ing laku | wus sami andum basuki | pan umangkat saking langgar | Arundaya Malarêsmi | Cariksutra Carikmudha | andudukwuluh umiring ||

--- 11 : 152 ---

1	§ Prayoginipun \| wêdi \|. (kembali) § Prayoginipun \| wêdi \|.
2	Lebih satu suku kata: pindhaning wong lumampah. (kembali) Lebih satu suku kata: pindhaning wong lumampah.
3	Biasanya guru lagu i: tuwi-tuwi. (kembali) Biasanya guru lagu i: tuwi-tuwi.
4	Kurang satu gatra: 8a. (kembali) Kurang satu gatra: 8a.
5	Kurang satu suku kata: parèrènan wong adagang. (kembali) Kurang satu suku kata: parèrènan wong adagang.
6	Kurang satu suku kata: angulati sanakingsun. (kembali) Kurang satu suku kata: angulati sanakingsun.
7	§ Prayoginipun \| gêni \|. (kembali) § Prayoginipun \| gêni \|.
8	Êbèn. (kembali) Êbèn.
9	prênèsane. (kembali) prênèsane.
10	Lebih satu suku kata: Lama-lama akèh wong ngaji mring mami. (kembali) Lebih satu suku kata: Lama-lama akèh wong ngaji mring mami.
11	§ Prayoginipun \| anglangut \|. (kembali) § Prayoginipun \| anglangut \|.
12	pêngeberan. (kembali) pêngeberan.
13	§ Prayoginipun \| sêngguh \|. (kembali) § Prayoginipun \| sêngguh \|.
14	§ Prayoginipun \| mBuh lah \|. (kembali) § Prayoginipun \| mBuh lah \|.
15	Kurang satu suku kata, dan biasanya guru lagu i: Jayèngraga dèn-kalènjèni. (kembali) Kurang satu suku kata, dan biasanya guru lagu i: Jayèngraga dèn-kalènjèni.
16	§ Prayoginipun \| anêdha-a \|. (kembali) § Prayoginipun \| anêdha-a \|.
17	§ Prayoginipun \| ngandikèng \|. (kembali) § Prayoginipun \| ngandikèng \|.
18	Biasanya guru lagu i: Selabranti. (kembali) Biasanya guru lagu i: Selabranti.
19	§ Prayoginipun \|. (kembali) § Prayoginipun \|.
20	§ Prayoginipun \| amituhu \|. (kembali) § Prayoginipun \| amituhu \|.
21	§ Prayoginipun \| Subêki \| = Subuh. (kembali) § Prayoginipun \| Subêki \| = Subuh.
22	Lebih satu suku kata: paragat sasalaman. (kembali) Lebih satu suku kata: paragat sasalaman.
23	§ Prayoginipun \| sarêng \|. (kembali) § Prayoginipun \| sarêng \|.
24	§ Prayoginipun \| ajawat \|. (kembali) § Prayoginipun \| ajawat \|.
25	Kurang satu suku kata: Sèh Pariminta dèn-bibisiki. (kembali) Kurang satu suku kata: Sèh Pariminta dèn-bibisiki.
26	§ Prayoginipun \| tuwan sujana \|. (kembali) § Prayoginipun \| tuwan sujana \|.
27	Lebih satu suku kata: kanyut ing manah tanduke. (kembali) Lebih satu suku kata: kanyut ing manah tanduke.
28	§ Prayoginipun \| ajawat \|. (kembali) § Prayoginipun \| ajawat \|.
29	§ Prayoginipun \| anggung \|. (kembali) § Prayoginipun \| anggung \|.
30	§ Prayoginipun \| brantanira \|. (kembali) § Prayoginipun \| brantanira \|.
31	Lebih satu suku kata: nggènnipun asih ing mami. (kembali) Lebih satu suku kata: nggènnipun asih ing mami.
32	Kurang satu suku kata: mendah ta warêg mami. (kembali) Kurang satu suku kata: mendah ta warêg mami.
33	§ Prayoginipun \| mundur \|. (kembali) § Prayoginipun \| mundur \|.
34	§ Prayoginipun \| amratapa \|. (kembali) § Prayoginipun \| amratapa \|.
35	Ngargasalah. (kembali) Ngargasalah.
36	(n)dêdêl. (kembali) (n)dêdêl.
37	Biasanya guru lagu u: iku. (kembali) Biasanya guru lagu u: iku.
38	cinêgatan. (kembali) cinêgatan.
39	§ Prayoginipun \| kuwe \|. (kembali) § Prayoginipun \| kuwe \|.
40	§ Prayoginipun \| atut \|. (kembali) § Prayoginipun \| atut \|.
41	Biasanya guru lagu a: amuwus Ni Turida. (kembali) Biasanya guru lagu a: amuwus Ni Turida.
42	Kurang satu suku kata: arsa kampir karan sun-tatakon margi. (kembali) Kurang satu suku kata: arsa kampir karan sun-tatakon margi.
43	§ Prayoginipun \| marang ingsun \|. (kembali) § Prayoginipun \| marang ingsun \|.
44	§ Prayoginipun \| manggih \|. (kembali) § Prayoginipun \| manggih \|.
45	angur. (kembali) angur.
46	jumênêng. (kembali) jumênêng.
47	Biasanya guru lagu i: muwus aris. (kembali) Biasanya guru lagu i: muwus aris.
48	§ Prayoginipun \| (m)banting \|. (kembali) § Prayoginipun \| (m)banting \|.
49	§ Prayoginipun \| Ngandikèng \|. (kembali) § Prayoginipun \| Ngandikèng \|.
50	Kurang satu suku kata: Tiyas-ingsun Ni mbok Endhang Rarasati. (kembali) Kurang satu suku kata: Tiyas-ingsun Ni mbok Endhang Rarasati.
51	muwus. (kembali) muwus.
52	§ Prayoginipun \| trangginas \|. (kembali) § Prayoginipun \| trangginas \|.
53	§ Tigang gatra ingkang kacetak miring punika ing Sêrat babon ingkang kalatinakên punika (Suryasurarsan) botên wontên (kalangkungan), mila kapêthikakên saking Sêrat Cênthini Rêksa Pustaka, Mangkunêgaran. (kembali) § Tigang gatra ingkang kacetak miring punika ing Sêrat babon ingkang kalatinakên punika (Suryasurarsan) botên wontên (kalangkungan), mila kapêthikakên saking Sêrat Cênthini Rêksa Pustaka, Mangkunêgaran.
54	§ Prayoginipun \| wana \|. (kembali) § Prayoginipun \| wana \|.
55	§ Prayoginipun \| awakingwang \|. (kembali) § Prayoginipun \| awakingwang \|.
56	§ Prayoginipun \| mahambara \|. (kembali) § Prayoginipun \| mahambara \|.
57	Biasanya guru lagu a: gustiningwang. (kembali) Biasanya guru lagu a: gustiningwang.
58	babarêngan. (kembali) babarêngan.
59	§ Prayoginipun \| sapolahira \|. [Menjadi lebih satu suku kata]. (kembali) § Prayoginipun \| sapolahira \|. [Menjadi lebih satu suku kata].
60	nadhah. (kembali) nadhah.
61	kingkin. (kembali) kingkin.
62	Kurang satu suku kata: saking agêng kabyantaning kingkin. (kembali) Kurang satu suku kata: saking agêng kabyantaning kingkin.
63	§ Prayoginipun \| pyarsakna \|. (kembali) § Prayoginipun \| pyarsakna \|.
64	§ Prayoginipun \| wawadaling \|. (kembali) § Prayoginipun \| wawadaling \|.
65	§ Prayoginipun \| liring \|. (kembali) § Prayoginipun \| liring \|.
66	Biasanya guru lagu u: wêruh. (kembali) Biasanya guru lagu u: wêruh.
67	Lebih satu suku kata: Ki Panurta lon ngucap. (kembali) Lebih satu suku kata: Ki Panurta lon ngucap.
68	Kurang satu gatra: 7i. (kembali) Kurang satu gatra: 7i.
69	§ Prayoginipun \| Bustam \|. (kembali) § Prayoginipun \| Bustam \|.
70	§ Prayoginipun \| Ni \|. (kembali) § Prayoginipun \| Ni \|.
71	suwawi. (kembali) suwawi.
72	Biasanya guru lagu i: sasi. (kembali) Biasanya guru lagu i: sasi.
73	Lebih satu suku kata: Sinauran Sèh Dimuncar. (kembali) Lebih satu suku kata: Sinauran Sèh Dimuncar.
74	Lebih satu suku kata: Sèh Adimuncar ngling ris. (kembali) Lebih satu suku kata: Sèh Adimuncar ngling ris.
75	Kurang satu suku kata: Ki Sèh Adimuncar tuwin. (kembali) Kurang satu suku kata: Ki Sèh Adimuncar tuwin.
76	wismèki. (kembali) wismèki.
77	pandhapa. (kembali) pandhapa.
78	Kurang satu suku kata: lah ta payo sira pisan. (kembali) Kurang satu suku kata: lah ta payo sira pisan.
79	§ Prayoginipun \| kalawan \|. (kembali) § Prayoginipun \| kalawan \|.
80	§ Prayoginipun \| Ambiyai \|. (kembali) § Prayoginipun \| Ambiyai \|.
81	rinêncêman. (kembali) rinêncêman.
82	§ Prayoginipun \| Datira \|. (kembali) § Prayoginipun \| Datira \|.
83	§ Prayoginipun \| lakinira \|. (kembali) § Prayoginipun \| lakinira \|.
84	kakangnya. (kembali) kakangnya.
85	Lebih satu suku kata: manira laju lampah. (kembali) Lebih satu suku kata: manira laju lampah.
86	§ Prayoginipun \| agagat \|. (kembali) § Prayoginipun \| agagat \|.
87	pawon. (kembali) pawon.
88	§ Prayoginipun \| angêlikan \|. (kembali) § Prayoginipun \| angêlikan \|.
89	Kurang satu suku kata: sangkêp lam-ulamanipun. (kembali) Kurang satu suku kata: sangkêp lam-ulamanipun.
90	dêlanggung. (kembali) dêlanggung.
91	cumêngklung. (kembali) cumêngklung.
92	cocok. (kembali) cocok.
93	§ Prayoginipun \| madu \|. (kembali) § Prayoginipun \| madu \|.
94	Biasanya guru lagu a: sikatan. (kembali) Biasanya guru lagu a: sikatan.
95	Kurang satu suku kata: swara wre mrês lir udan sinêmèni. (kembali) Kurang satu suku kata: swara wre mrês lir udan sinêmèni.
96	Kurang satu suku kata: Arundaya lan garwa Malarêsmi. (kembali) Kurang satu suku kata: Arundaya lan garwa Malarêsmi.
97	paduluran. (kembali) paduluran.
98	wana. (kembali) wana.
99	Munggah. (kembali) Munggah.
100	Biasanya guru lagu a: saosanira. (kembali) Biasanya guru lagu a: saosanira.
101	wus. (kembali) wus.
102	bêgjane. (kembali) bêgjane.
103	ngadhang. (kembali) ngadhang.
104	raharjanirèng. (kembali) raharjanirèng.
105	banggi. (kembali) banggi.
106	§ Prayoginipun \| mahèrastu \|. (kembali) § Prayoginipun \| mahèrastu \|.
107	§ Prayoginipun \| Witirira \|. (kembali) § Prayoginipun \| Witirira \|.
108	Pêthak. (kembali) Pêthak.
109	ngangge. (kembali) ngangge.
110	Lebih satu gatra. Gatra ini tidak sesuai dengan guru wilangan atau guru lagu. (kembali) Lebih satu gatra. Gatra ini tidak sesuai dengan guru wilangan atau guru lagu.
111	Sebaiknya gatra ini menjadi gatra ke-tiga dan seterusnya. (kembali) Sebaiknya gatra ini menjadi gatra ke-tiga dan seterusnya.
112	§ Prayoginipun \| paran \|. (kembali) § Prayoginipun \| paran \|.
113	napkah. (kembali) napkah.
114	§ Kirang sawanda, prayoginipun \| jroning \| [gatra ini sudah benar: 7a]. (kembali) § Kirang sawanda, prayoginipun \| jroning \| [gatra ini sudah benar: 7a].
115	Kurang satu suku kata: samyage wiwijikan. (kembali) Kurang satu suku kata: samyage wiwijikan.
116	kenging. (kembali) kenging.
117	§ Prayoginipun \| milya \|. (kembali) § Prayoginipun \| milya \|.
118	Teks asli ada tanda tanya (?) pada akhir kata ini. (kembali) Teks asli ada tanda tanya (?) pada akhir kata ini.
119	§ Prayoginipun \| mendra \|. (kembali) § Prayoginipun \| mendra \|.
120	Kurang satu suku kata: rêke yayi sarèhêna. (kembali) Kurang satu suku kata: rêke yayi sarèhêna.
121	Biasanya guru lagu a: benjang-enjang. (kembali) Biasanya guru lagu a: benjang-enjang.
122	salampite. (kembali) salampite.
123	umyung. (kembali) umyung.
124	Biasanya guru lagu u: cucuwitan baranjangan manyar dècu. (kembali) Biasanya guru lagu u: cucuwitan baranjangan manyar dècu.
125	arumpil. (kembali) arumpil.
126	§ Kakathahên sawanda, prayoginipun \| gêng-gêng \|. (kembali) § Kakathahên sawanda, prayoginipun \| gêng-gêng \|.
127	di-bène. (kembali) di-bène.
128	Biasanya guru lagu a: lêlêmbat. (kembali) Biasanya guru lagu a: lêlêmbat.
129	§ Prayoginipun \| baliya \| [waliya]. (kembali) § Prayoginipun \| baliya \| [waliya].
130	Teks asli ada tanda tanya (?) pada akhir kata ini. (kembali) Teks asli ada tanda tanya (?) pada akhir kata ini.
131	ingentra. (kembali) ingentra.
132	§ Prayoginipun \| riningwang \|. (kembali) § Prayoginipun \| riningwang \|.
133	Kalisari. (kembali) Kalisari.
134	§ Prayoginipun \| sun-pajar \|. (kembali) § Prayoginipun \| sun-pajar \|.
135	riyin. (kembali) riyin.
136	arêsik. (kembali) arêsik.
137	§ Prayoginipun \| mamatut \|. (kembali) § Prayoginipun \| mamatut \|.
138	Kurang satu suku kata: nutugi beraging ngati. (kembali) Kurang satu suku kata: nutugi beraging ngati.
139	§ [Ada tanda referensi (bintang) tetapi tidak ada catatan kaki]. (kembali) § [Ada tanda referensi (bintang) tetapi tidak ada catatan kaki].
140	Kurang satu suku kata: hêm iya kèlingan mami. (kembali) Kurang satu suku kata: hêm iya kèlingan mami.
141	§ Prayoginipun \| mangan \|. (kembali) § Prayoginipun \| mangan \|.
142	gumuywa (konsisten dengan tempat lain yang kata itu diikuti ngling). (kembali) gumuywa (konsisten dengan tempat lain yang kata itu diikuti ngling).
143	napkah. (kembali) napkah.
144	napêkah. (kembali) napêkah.
145	§ Prayoginipun \| papanggih lan \|. (kembali) § Prayoginipun \| papanggih lan \|.
146	§ Prayoginipun \| mangsa ra \|. (kembali) § Prayoginipun \| mangsa ra \|.
147	Biasanya guru lagu u: kinêmpyung. (kembali) Biasanya guru lagu u: kinêmpyung.
148	§ Prayoginipun \| wakabihi \|. (kembali) § Prayoginipun \| wakabihi \|.
149	Kurang satu suku kata: Allahu ya rabun Allah. (kembali) Kurang satu suku kata: Allahu ya rabun Allah.
150	§ Kakathahên sawanda, prayoginipun \| yun \|. (kembali) § Kakathahên sawanda, prayoginipun \| yun \|.
151	riyin. (kembali) riyin.
152	pramananing. (kembali) pramananing.
153	§ Prayoginipun \| wangsiting \|. (kembali) § Prayoginipun \| wangsiting \|.
154	§ Prayoginipun \| umobing \|. (kembali) § Prayoginipun \| umobing \|.
155	Rasa. (kembali) Rasa.
156	tanggal. (kembali) tanggal.
157	§ Kirang sawanda, prayoginipun \| alami \| [sudah betul: 81]. (kembali) § Kirang sawanda, prayoginipun \| alami \| [sudah betul: 81].
158	§ Prayoginipun \| amuwus \|. (kembali) § Prayoginipun \| amuwus \|.

Penanggalan

Leksikon

Telusuri