Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 039–042)

39. Gambuh

1. thokolan kacang wuku | kara cipir[1] kangkung lêmbayung | gundha gondhang adhêmati kêndhal bandhil | manyawun rajun rêmakjun | kakas banci lan kalêpoh ||

2. combrang srunèn kêciput (682) | rang-urangan ranggitan kilayu | luntas kapas papasan rêmpêlas pakis | kasembukan salam katu | topèng patikan kêrokot ||

--- 1-2 : 186 ---

3. cêrême kêpêl pohung | aha gayam panegoang rau | sambèng pacing cokol cangkring lan cêmpurit | pancasuda cungcungbêlut | godhong lolobak jêlegor ||

4. brangbangan boros bêstru | kêndhal kêmladhean bêlkêtêpuk | kahwa wangon prêkosa bêlimbing sênting | dhadhap sobrang kudhu wêdhung | cêmbirit katisên kêtos ||

5. krangehan putat waung | jalumampang latêng lan kêmadhuh | soyar yah-uyahan pradapèng kusambi | tikêlan ciplukan jurhun | myang ron pradapèng karangkong ||

6. kucila lan srigunggu (683) | dhèdhètan myang tungkul pucung sêntul | ron gianti kêmiri ranti sêmanggi | suru tunjung walikukun | popokan lirih brus poksor ||

7. êtim biri lan soun | sarang burung otot datan kantun | êtim dara tim bandêng bèbèk tim mêri | tim gramèh tambra tim bulus | tim gibas tim landhak mopol ||

8. miwah lalaban agung | dhungdhungan kacang cicipir timun | terong boncis kêcambah gudhe kêmangi | ranti bodhèh pare wêlut | pête jengkol terong aor ||

9. rawisan kulit jêruk | cokol bung gêlagah pupus kêncur | lokak sêlat kobis kucai sêlèdri | patrasèli brambang suru | ramênas sawi worêtol ||

10. kêceme kêmbang bêku | seledere salantara êbrut | kêwik singkêl lara gèrèng walangsangit | acar kecap lan taocu | pêtis lombok abang ijo ||

11. pêpak lawuhanipun (684) | gudhang kuluban lalaban sampun | myang panganan lah-olahan amêpêki | tuwin wowohan sêdarum | tinata nora kaladhon ||

12. jajuadahanipun | têtêl sasênik-sênik gêngipun | wajik kêtan salak mili lênga gurih | têtêl bang putih lan biru | têtêl gêdhang jênang dodol ||

13. têtêl jagung jeawut[2] | sabun gada gêng sapupu-pupu | gêmblong lèmpèng lèn-ulèn pan abang putih | têtêl onggok gadhung walur | puli blêng sagembol-gembol ||

14. wingka pudhak nug-ganuk | jêmunak gêthuk sagênuk-gênuk | kêrasikan gêplak madu sirat inthil | tawonan lan jênang jagung | gêrontol karag bêrondong ||

15. muntên sêrabi kumbu (685) | êmbêl-êmbêl lopis lan cêngkaruk | kêtan ragèn iwêl-iwêl wolak-walik | lêgandha lêpêt lu-ulu | ampyang gablog êlog-êlog ||

16. lêlonthong unthuk banyu | kupat tape brêm ledre lan satu[3] | obat angêt opak jaritan gulali | carabikang gêti kabul | jipang ondhe-ondhe gandhos ||

17. cêlorot roti bolu | cêthot êplèk kêpêl limpang-limpung | rêngginang bang tumpi cêriping gêrubi | jalabia carangmadu | rambutan êbrêm kalêpon ||

18. widaran apêm cucur | loncis gêblèg lêr-ulêran puthu | mayang dulak bathok cangkir lawan utri | lêmpêr lêmèt lawan pasung | mêniran bantalan jongkong ||

19. myang orog-orog garu (686) | sagon kêmbangpala satu arum | kupapula rakkêling tèn-êntèn rangin | kèci randhakèli mêndut | têbon sumping plèrèd gêmpol ||

20. pradapan ganggêng kanyut | kêmplang walangan sêmar tinandhu |

--- 1-2 : 187 ---

sêmar mêndêm sêmpora srikaya pipis | kopyor tuban sagu jagung | kicak kolak loco mênto ||

21. kang jênang bubur lêmu | jênang abang kalong jênang manggul | lahang caca-caca bêndha jênang candhil | grêndul kênul kukus jagung | karangrang galombyor lêmpog ||

22. rang-arang kambang cêmplung | apêm kocor urat sêga susu | rondhe dhawêt tape kambang rujak kawis | kolak klua[4] waluh sukun | kinêda-kêda lan cao ||

23. woh pisang raja talun (687) | jêruk kêprok ranjam butun gulung | pêlêm nangka srikaya mulwa kêwèni | rambutan jirak kêpundhung | manggis duryan pakèl gowok ||

24. langsêb pijitan dhuku | dhuwêt bêndha sêmak maja mundhu | sarangan sawo kaleca lan kêcapi | siwalan wunglon kilayu | jambu wèr kluthuk kêlampok ||

25. sêmangka krai timun | wrêsah salak dhêle têbu awu | kacang Cina kêtela uwi gêmbili | kênthang linjik talês kimpul | suwêg gacêng lan gêmbolo ||

26. nyênyamikanipun wus | lah-olahan lan pala gumantung | pala kêsimpar pala kêpêndhêm dening | sangkêp warnan pasaripun | kêmbang borèh lawan ampo ||

27. sèkêt ancak ginunggung (688) | kêjawi panjang rampadanipun | lan kêjawi ancak ibêr sèkêt supit | sêdaya tinata rampung | rampadan sangkêp jabèng jro ||

28. mêngkana wusnya ramut | bakda ngisa akir wancinipun | Kyai Bayi kang mêntas salat mring masjid | ingiring pra santri agung | ing mêndhapa wus mirantos ||

29. samya tata alungguh | sêdaya santri saurutipun | têpung gêlang jêng-ajêngan dènya linggih | têpung kêndhuri anglajur | santri nom-anom anèng sor ||

30. soring têtarub têpung | kadya kang nginggil pangêpungipun | anèng kasah santri nèm lan santri cilik | pandam ting paluncar agung | padhang lir rahina katon ||

31. wusnya sami alungguh | Kyai Bayi angling mring pêngulu | miwah marang Sêbagi Jumina tuwin | para ri myang dêmangipun | Purasani Pagêr waos ||

32. samya ingirid mangsuk (689) | marang wisma kang liningan gupuh | praptèng wisma parèstri samya sumingkir | wus tata dènira lungguh | Ki Sèh Amongraga alon ||

33. ngabêkti mring ki buyut | nulya ngabêkti salamanipun | marang ingkang marasêpuhira kalih | nulya salam mring pêngulu | myang Sêbagi Jumêna lon ||

34. nulya mring pamanipun | Ki Suarjo lan Wiradhusthèku | Ki Panukma Panamar Kulawiryèki | myang mring dêmang datan kantun | Purasani langkung anor ||

35. Sèh Amongraga sampun | nulya Ni Kèn Tambangraras ngujung | nguswa suku mring kang raka Amongragi | nulya ngujung mring yangipun | angujung mring sudarmèng ro ||

36. wêrata sêdaya wus | wangsul marang ing panggenanipun | nulya ingkang rayi kalih majêng ngarsi | tur bêkti mring raka ngujung | kalihira gêntos-gêntos ||

37. wusnya mêngkana wau (690) | samya donga wabarakalahu | ngala palalihi warahmanurakim |

--- 1-2 : 188 ---

sawusira donga sukur | Kyai Bayi matur alon ||

38. marang Ki Bayi buyut | suawi mijil prayoginipun | majêmukan lawan pra wayah nèng jawi | samya ngalap bêrkahipun | ing sampean kang tinuhon ||

39. angandika ki buyut | ia bênêr mumpung aku wêruh | nulya tindak alon sarwi dèn jagani | Mongraga kurmat tut pungkur | wusnya kinèn wangsul ing gon ||

40. tata dènira lungguh | nèng mêndhapa Kya Bayi amuwus | mring pêngulu kêndhuri kinèn dongani | sung dhahar mule majêmuk | pêngulu sêndika gupoh ||

41. angadêg ing gyanipun | marêp mêngetan dènya donga sru | donga Rasul mumule majêmuk tuwin | tulak slamêt mulyèng umur | nulyamin gêr sru swarèng wong ||

42. amin rêmpêg gumuruh (691) | ambal-ambalan ambata rubuh | ki pêngulu anutug dènya dongani | amin sêdaya tumungkul | asusuhun nuli lunggoh ||

43. Ki Bayi lingira rum | marang Luci ki apa wus rampung | Luci matur inggih sampun gênah sami | ingkang gangsali angêpung | ingkang nyêdasani golong ||

44. ngalih dasani ngêpung | nigang dasani saambêngipun | inggih botên wontên kang sumêlang kapti | Ki Bayi nyarakên wisuh | poyo duduk sêkul wuloh ||

40. Dudukwuluh[5]

1. nulya sarêng ya ta samya awiwisuh | kyai buyut dèn turuhi | Ki Bayi nulya kukucur | ki pêngulu awêwanting | bilas tangan wênèh kobok ||

2. samyambanyu masuh tangan ting kêrucuk (692) | santri lir rêbut kêndhuri | tangan kur têlês kêsusu | sarêngan tangan raryalit | cinêlubakên mring gênthong ||

3. garêjêgan rêbut dhingin sami wisuh | pipisuhan ting jarêlih | pipitan sikut-sinikut | rêgêjêgan lumuh kari | bak tangan gênthonge ambrol ||

4. pêcah makbrol krèwèng wingka mêsat sumyur | lian bathuk irung santri | toya blabar ing wong lungguh | santri tua kèh misuhi | durung tutug didhêdhêplok ||

5. sanggon-gone kana kene gawe rusuh | nora patut dèn cêdhaki | ambutuhake wong lungguh | yèn linggih nêlêsi jarit | têmah andhodhok mêrkongkong ||

6. santri cilik kumrêsêk nauri asru | prandene ngaruh-aruhi | bocah dèn arani rusuh | dhèwèke nora rêspati | mangan mathongkrong lir bangkong ||

7. santri tua ana srêngên wênèh guyu (693) | tan wusên rusuhing cilik | dan anadhah kabèh cakut | bêsêngèk pitik ngijèni | miwah bêtutu lan opor ||

8. landhak banyak myang manuk kang wutuh-wutuh | rangkêp-mêrangkêp mawarni | myang jangan masusun-susun | rongpuluh wadhah ngijèni | mangan kokoh-dhokoh cekoh ||

9. kyai buyut linadèn kang êmpuk-êmpuk | Kyai Bayi matur aris | mring Ki Wanaita buyut | punapa kang dèn saptani | wontên sêdaya sumaos ||

10. ulam kewan miwah pêksi myang ulam luh | kang dèn olah adi-adi | sumangga sampean mundhut |

--- 1-2 : 189 ---

kula ingkang angladosi | ngling ya bangêt tarimèngong ||

11. sarwi nadhah Ki Bayi tansah umatur (694) | dene tan pati ngulami | namung tim nyuwil kur-ukur | tan lia kang dèn kêrsani | mung dhadha mênthok lan susoh ||

12. ingkang eca kyai kulit swiwi pupu | abodho têmên si kyai | êndhog kang êmpuk tan mundhut | myang liane anyir-anyir | kabèh tan ana ginêpok ||

13. kyai buyut nauri wêcana arum | ngong wus tua nora pati | mangan ngarah-arah ayu | wong tua cêrbaka bukti | dadi pêraboting repot ||

14. lan tuture wong tua kang mau-mau | iwak êndhok kinèn nyirik | suwiwi pupu bêrutu | myang iwak jêroan sami | iku pakolihe awon ||

15. kaya ta wong wus sêpta kulinanipun (695) | êndhog jroan dèn doyani | besuk tuanya glis lampus | gujih kaya bocah bayi | kèh repot lara kuayon[6] ||

16. aku kie suwe-suwe dadi tutur | mring sira ya buyut Bayi | eangmu canggah rumuhun | kasiate[7] marang mami | tutur bisik-bisik alon ||

17. kinèn mangan iwaking sêrira pêrlu | lan iwak landhak dèn asring | tuture paedahipun | iwak sêrira binukti | tuwin ngumure tan repot ||

18. dene iwak landhak iku pedahipun | sugih anak jalu èstri | lan sêntosa purusipun | miwah balung kulit daging | yèn waras otot tan repot ||

19. Kyai Bayi manthuk matur nuwun-nuwun (696) | êng-êng mêkotên kiai | ulam sêrira puniku | punapa tan karam ngèlmi | yèn landhak kalal kemawon ||

20. Kyai Buyut Wanaita lingira rum | êmbuh karam kalalnèki | lagi tuture puniku | wong tua amêsiati | têgêg ora anggon-anggon ||

21. Kyai Bayi kêluhuran sabda sêpuh | andhêku kêlangkung ajrih | kojah paedah ginugu | Kyai Bayipanurtèki | matur mring ki buyut alon ||

22. kula nuwun apuntên sampean maklum | kula sarat angecani | ingkang pra wayah sêdarum | supaya rahab abukti | dumugi kang raos-raos ||

23. ngling ki buyut yèku pêrlu tur aplalu | mrih sukane ing sêsami | mumpung kêndhurèn akumpul | ki buyut gya ngacarani | payo putu-putuningong ||

24. kang atutug sasukanira akêmbul (697) | aja ering wigih-wigih | sun mumpung misih andulu | sira mangsa sabên ari | mêmangan kang raos-raos ||

25. kang liningan sêdaya umatur nuhun | bêrkah sampean kiai | ki buyut maca alkamdu | lilahi rabil ngalamin | Ki Bayi nundha wiraos ||

26. lah gih dawêg sawarnine kang nèm sêpuh | kang dumugi kêmbul bukti | sêtêngah sun kaya kaul | akèh pakolèhing ati | mring anak myang sanak royom ||

27. kang kêndhurèn samya lêga manahipun | tan ana tinahèng galih | mangan samya thêkul-thêkul | sabab ulam nandhing milih | kang kokoh jangan aserop ||

--- 1-2 : 190 ---

28. ki pêngulu pamangane dudu-dudu (698) | puluke sabithi-bithi | angêpêl rada kêsusu | tan têlatèn angêpêli | tangane ukur nyakodhong ||

29. sakèh ulam jangan cinarub winor suh | serap-serop kêsusu glis | kêsêrêtan lêngguk-lêngguk | ambagêgêg ngêpêl bithi | hak-huk lir anantang mungsoh ||

30. dhêlêg-dhêlêg clêguk plêlêng lêd-lêd mêrngut | gupuh kang samya ningali | kiwa têngêne atulung | Suarja wruh adatnèki | pêngulu gulu dhinodhog ||

31. mak talêthok cocor opor banyak mêtu | lêgêndêr byar brêbês mili | wus ludhang nêbut dharudhut | astag pirulah halngalim | nulya tanduk mêksih kokoh ||

32. ki pêngulu singa kang nawani ayun (699) | tan ana ingkang tinampik | sabên dèn tawani manthuk | tampi lajêng dèn wadhahi | dalah lalaban anggemos ||

33. para santri akèh samya cucul sabuk | suka nutug dènya bukti | sêdaya angaji mumpung | ana ngêgoh lêmpèngnèki | enak wêtêng pinrih kothong ||

34. Kulawirya arosa pêmanganipun | kuwarêgên anjêngginik | karingêtira akumyus | mèwèk ngunjal mêgap wahing | mak jêthut cathoke pêdhot ||

35. ting talêthik bênik dhadha nêm kang runtuh | kotang mrênyènyèng rong nyari | manthêlèt kulite mêtu | ginaguyu para santri | wênèh mangan sarwi ngonjot ||

36. lunga ngising yèn wus nulya wangsul muluk | anêmên lir wong angêlih | kèh mêngkono tingkahipun | ana kan[8] kêsusu ngising | mlayu moncrot medong-medong ||

37. andêlèwèr turut cingklok tungkakipun (700) | kêsusu dènya babrêsih | kang niprat ing jaritipun | nora kongsi dèn kuconi | ge-age wangsul ing ênggon ||

38. thang thêng mambu rowange pating barêkus | dèn singkang-singkang alinggih | mêksa ngungsêl-ungsêl muluk | kêwatir yèn tan dèn dumi | barêkat mila dèrwolo ||

39. wênèh santri kêsêlak-sêlak sru watuk | ting salêmprot upa mijil | mamahane ting kalêpyur | kancane samya nyrêngêni | wênèh kawarêgên mukok ||

40. ana ingkang kêmlêkarên lêngur-lêngur | wêtêngipun dèn irusi | kabèh dhènèh lèhe lungguh | wênèh kêlêlêgên kikil | mêcoco mata mundêlo ||

41. niba balêg pundêlikan hak huk hak huk (701) | kancane nora prêduli | pan wus akèh kang kadyèku | bêgja-bêgjane pribadi | ana atêtawa gêntos ||

42. lah punika ulam kang eca bêtutu | myang ulam kang adi-adi | lung-linungkên samya rukun | ênting sukaning abukti | angêpah mung nêsêp dudoh ||

43. Kulawirya amangan sarwi amuwus | lah marenea Nuripin | sun angganjar pêmalêsku | sih pamule mring sirèki | mêrgane padha aroyom ||

44. saking sira jalare Mongraga rawuh | nèng riki sasat sirèki | ing gawe dadi mêmantu | amarêgi para santri | kie ombenên duduh thok ||

45. dèn arani duduh jangan campur bawur (702) | miwah iwak sawarnaning | kabèh ngong pêrês mrih duduh |

--- 1-2 : 191 ---

wus campur dadi sawiji | sakêda ombenên kono ||

46. saking gêdhe-gêdhene pasihanaku | ukur sakêda mêlêp thil | êntèkna kabèh dèn atus | aja kongsi nora ênting | Nuripin mulat mêlongo ||

47. kadipundi kêrsa sampean puniku | wus mènthèg-mènthèg puniki | paduka kèn nguyup duduh | wêtêng sampun mincip-mincip | pinêksa mênawi ambrol ||

48. Kulawirya amêksa sarwi gumuyu | nora ilok anampik sih | cinangarkên kinèn nguyup | panggêngên napasmu thithik | mithêsa irung dèn alon ||

49. wus pinaksa Nuripin duduh dèn uyup | lagya limang cêguk nuli | Kulawirya nêkêm gulu | tan kêna ngampah Nuripin | kagyat uwèk mutah sak-sok ||

50. ting salêmprot mêcothot mamahan mêtu (703) | lir nêmbur niprat rêrai | Ki Kulawirya kêlamut | kithêr-kithêr mêratani | klambi kêthu ting dalêmok ||

51. angêledrag nèng kêlasa ngalur-alur | cècèk bècèk gêcok mijil | kang mangan kèh samya kogug | kagugu gigu kawigih | mungkag-mungkug milu umor ||

52. cungir-cungir ngucap prie iku mau | lagi samyeca abukti | dadak bulaèran rusuh | nulya wetanipun pinggir | samya alok santri ngêbrok ||

53. jinaguran mring kancane ting garêblug | ambêng tan kongsi binagi | cok-cinohok rêbut dhucung | santri cilik nulya bêngkrik | rurusuhan rêbut kokoh ||

54. kalih ênggèn kang rusuh jagur-jinagur (704) | têndhangan bithi-binithi | gumuruh pisuh-pinisuh | rare nangis ting jalêrit | tabokan popok-pinopok ||

55. kang sêdaya kêndhuri dinum kêsusu | prandene rusuh sakêdhik | rêbut kacèk samya juput | bikut ibut bari linggih | brêkat talêning-talênong ||

56. ana kurang wênèh sêdhêng kang barêkut | tan nganti dèn kêbayani | kêsusu santri kang rusuh | agêdrah rêbut kêndhuri | kèh bêrkat wutah ambrobol ||

57. sami udrêg lêdrug sêkul ulam ajur | anggadibêli kang sikil | akèh wong cêripu sêkul | tan winuwus solahnèki | luaran nadhah sakèh wong ||

58. nulya winêdalan tapsirih lan udud (705) | wêtara kang santri-santri | panjang ilang myang winungkus | samya nginang sêdayèki | wênèh udud anyêroto ||

59. udud nipah myang kang wangèn rokok wiru | kang sêpta kêlobot linting | sata lènyèt mênyan arum | kêlukuk myang anglantari | papahing kêtela gamblok ||

60. ting pramongmong lir ampak-ampak kang kukus | ngêmpor-êmpor mêmêlêki | ting karêsês ngakêp udud | nutug raosing kamuktin | warêg mangsêg mêndêm rokok ||

61. Kyai Bayipanurta ngandika arum | kabèh nora sun wangêni | sawuse suka akêmbul | padha bubaran kariyin | kabèh nak putu tua nom ||

62. ingkang banjur mulih lan kang sêdya wangsul | sasukanira pribadi | kêjaba ingkang kêtêmpuh | aja ta nora abali | lèk-lèkan dhewe samêngko ||

--- 1-2 : 192 ---

63. kang liningan sêndika wus samya mundur (706) | ingkang mêksih anêng ngarsi | kang rayi sêdayanipun | lan Ki Dêmang Purasani | salong lurah santri golong ||

64. santri Luci angirid sinomanipun | ngrêsiki kêlasa lampit | ngundur panjang piringipun | kang ical pêcah tinitik | myang bokor tapsirih gembol ||

65. wus mêngkana barêsih dènya kêkêbut | ya ta kang anèng wisma di | kang lagya inendah luhung | Sèh Amongraga kang wingit | lênggah ingayap pra wadon ||

66. ingkang ibu lênggahnya kêpara ngayun | Turida lan Rarasati | lan pra nini pinisêpuh | kulawarga parèng èstri | samya karênan pandulon ||

67. Ni Malarsih nuduh mundhut dhahar gupuh (707) | kang liningan bok Sumbaling | sigra sinaoskên ngayun | Sumbaling lawan Cênthini | samya nglêladèni karo ||

68. sêkul ulam mawarni pêpak sêdarum | ingolah kang adi-adi | tinata atap nèng ngayun | tan ana piring kang alit | sêdaya lancaran jêgong ||

69. wus sumaos lêladèn dhahar nèng ngayun | Sèh Mongraga matur aris | yèn parêng punika ibu | prayogi dipun bucali | lara bonyo botên ilok ||

70. pan brahala punika cêgahing ngèlmu | Malarsih mèsêm èsmu jrih | inggih anak sang abagus | saking pikir kirang ngèlmi | mung ilok-ilok kemawon ||

71. sigra kinèn ambucali sêdaya wus (708) | nulya ngling angacarani | suawi wanting sang bagus | sigra Tambangraras aris | anuruhi mring raka lon ||

72. Ki Sèh Amongraga lon matur mring ibu | punika ibu mênawi | utami sêdayanipun | sami akêmbulan bukti | kêrana Allah kemawon ||

73. nulya samya amapan têpang nèng ngayun | Tambangraras kinèn bukti | tan arsa ature nuhun | adan lêkas samya bukti | ana cicik anèng dhokoh ||

74. Sèh Mongraga ngecani sarwi sidhêku | puluke mung sakêmiri | ginalintir tos lir watu | tan dhahar ulam sacuwil | namung sarêm lan têmu poh ||

75. dadya wigih sêdaya pupulukipun | wus nutug sêdaya sami | linorodkên maring ngayun- | ira Tambangraras bukti | tapak asta ukur dhêsok ||

76. Tambangraras pamuluke mung sêtanjung (709) | tigang pulukan nulya wis | sêdaya wus samya turuh | cinarikan mring pêmburi | tuwuk sêdaya punang wong ||

77. wus linorod rampadan luaran sampun | nulya dhêdharan sumaji | kang adi pala gumantung | pala kêsimpar mêpêki | lah-olahan ingkang raos ||

78. gugurihan manis-manis sêdaya wus | sumaos anèng ingarsi | ya ta ing wanci wus dalu | Sèh Mongraga matur aris | mring kang ibu sarwi anor ||

79. lamun parêng kaula nunuwun maklum | iktikap tangat ing masjid | punika mèh wêktu sakur | sêdhêng toyastuti têrtib | kuatos[9] kêlamun êpot ||

80. Ni Malarsih nauri wuwusira rum | inggih sumangga ing kapti | munajat maring Hyang Agung |

--- 1-2 : 193 ---

kula ajrih anggendholi | yèn wus mung bakda kemawon ||

81. mugi nuntên kondur sarea tilam rum (710) | awajib ing garwanèki | pêrluning pêngantèn pangguh | kêdah ing ratri wor guling | matur inggih Mongraga nor ||

82. wus linilan Mongraga lumampah mêtu | sarwi gampare cinangking | kang ibu suka angungun | mulat bêgjane kang siwi | gêng sukuring mring Hyang Manon ||

83. Ki Sèh Amongraga mring patirtan adus | wusnya suci nulya ngambil | busananira rinasuk | turuh kadas toyastuti | ambanjêt agama kaot ||

41. Dhandhanggula

1. wusnya ngambil kadas toyastuti | niatira ngilangakên kadas | kang cilik nir susukêre | nulya umanjing tajug | sigra sunat sukril wului | wus rong rêkangat salam | gya sunat tahyatul | masjidi kalih rêkangat | wusing salam ngangkat salat kiparati | rolas rêkangat nêm sam[10] ||

2. tan kêsêlan-sêlan salatnèki (711) | wusing patekah mung surat iklas | kang kinarya wêwacane | akasud sujud rukuk | tan kalêmpit dununging têrtib | myang mukaranahira | tan copèt sêrambut | anuntung rolas rêkangat | ikram mikrad munajad lawan tubadil | coplok wus ngalih titah ||

3. wusing rolas rêkangat kang akir | rukuk iktidal sujud alênggah | antara sujud lorone | sarta lan têrtibipun | asta kalih tumumpang wêntis | tahyat akir iptitah- | ira têrtibipun | sunat akekat amaca | sêlawat kang atasing kulawarganing | nabi kita Muhammad ||

4. salalahu ngalaihi[11] salami (712) |[12] nulya salam bakda wus pêragat | tyas byar nèng jaman têngahe | jaman têngahan iku | ananira ia saiki | iki-iki bêlaka | tan mêngko tan wau | mêngkana Sèh Amongraga | nulya tatrap barjah jalalah suhuling | sataryah isbandiah ||

5. napas anpas tanapas nupusi | patang prêkara kang manjing mêdal | liningling-lingling raose | ingarah bênêripun | ing parênge tibane uni | lamojuda ilalah | mot sanapas landhung | nulya dikir napi isbat | wus angingkud ing cipta tingalirèki | satus klimah sanapas ||

6. lapal lailaha ilalahi | linampahkên ilalah-ilalah | nulya Allah-Allah bae | lan hu Allah-Allahu | hu hu hu hu lan i i i i | ila ilalah lah lah | o o e e u u | miwah la la a a ha ha | pan wus jomblah tan beda wijiling uni | muni tan munasika ||

7. saliane wuwuse kang uwis (713) | tyas wus kawas kawawas tan uwas | ing kêjêp liyêp layape | babahanira buntu | mingkup tan myat ing bumi langit | lap nir norana apa | pan wus suwung gêmplung | cêngêng plêng mung pamêlêngan | mulyaning dat salat daim ismu ngalim | mancad panaul pana ||

--- 1-2 : 194 ---

8. moring tingal pinancêr wus êning | ênênging karsa tan ana nglumba | akasud pancadriane | pinêlêng ing pêndulu | dadalan kang ilang mring sêpi | titis grana pusika | pusakaning kayun | kayungyun kaananing dat | datan osik ngulisik ênênge êning | badan budi tan obah ||

9. pan mêngkono sênête wong arip (714) | ingkang suning uning ing Pangeran | tan samar napi isbate | haib nganasir pagut | arambatan tanajul tarki | tan kêna ngilangana | tatakramanipun | yèn wus munggah budi mulya | sang Hyang Maha Mulya lan mulyaning budi | abeda nora beda ||

10. pan wus jumbuh sêmbah lawan puji | puji amuji ing dhawakira | ia dhewe nora dhewe | tanpa dhewe wus pupus | purna tan jali[13] abadi | kae Sèh Amongraga | sawusira junun | tawakup marang Pangeran | anêlangsa apuranira Hyang Widi | wedaning kaluputan ||

11. andodonga rila mring Hyang Widi | kapindho sukur mring nabi duta | sakèh rahmat jalarane | jêng nabi kang mulya nung | wus pêragat dènya amupid | kang dhingin marang Allah | pindho mring jêng Rasul | wus sampurna tangatira | Ki Sèh Amongraga kondur saking masjid | alit panêpènira ||

12. bakda wêktu palilah wus lingsir (715) | wêngi wancinira bakda tangat | Amongraga kondur mangke | kang ibu mêksih lungguh | lawan para sêpuh kang mêksih | sami andarus kur'an | kathah kang wus turu | Tambangraras mêksih lênggah | ngarsèng tilam nulya Sèh Mongraga prapti | alênggah ngarsanira ||

13. Ni Malarsih angandika aris | anak ingsun Ki Sèh Amongraga | prayoga andika sare | nèng jinêm tilam arum | Amongraga umatur inggih | kaula kinalilan | layap nèng tilam rum | nuwun pangaksamèng galat | ingkang ibu nauri wêcana aris | aywa awancakdria ||

14. apan sampun dados wajibnèki (716) | kapopohan ing donya akerat | mung kula andongakake | mugi tulusa runtut | aywa nganti sawalèng kapti | kula titip kewala | ing rayinta busuk | mangsa borong gèn amulang | tan kêpalang ing cêguk balilunèki | pasrah rèh wus pitaya ||

15. Amongraga dhêku matur aris | inggih mugi angsala pandonga | ing sudarma sêkalihe | darmi kaula nuduh | langkung bêgjanipun pribadi | sawusira mêngkana | Ni Malarsih mêtu | asare anèng mêndhapa | mêksih pêpak kang rayi tan ana arip | myang putra kalihira ||

16. Kyai Bayi angandika aris | mring kang garwa apa wis putranta | guling nèng tilam karone | Ni Malarsih umatur | inggih kados sawêg puniki | sadangunipun salat | atangat ing dalu | anèng tajug pamêlêngan | lagya enggal punika bakdanirèki | kaula wus apasrah ||

--- 1-2 : 195 ---

17. sawusipun kula lajêng mijil (717) | Ki Baywangling ya alkamdu lilah | angandika mring putrane | miwah mring arinipun | padha tutugêna tan guling | kang maca kang trêbangan | miwah ngaji usul | kang dolan catur wong-wongan | lèk-lèkana sawêngi aywana guling | ingsun turu priangga ||

18. wus miranti panggenan aguling | lan kang garwa Malarsih anendra | tata kang wontên dalême | sang pinangantyan wau | kang kalihan lênggah sarimbit | Amongraga ngandika | mring kang rayi arum | dhuh yayi kusumaningwang | asarea nèng tilam mangsane arip | rapuh sasore mula ||

19. Tambangraras liningan ing laki (718) | pan kumêpyur tyasira nêratab | sarwi asêrêt ature | pukulun sang abagus | kaula kewala nèng jawi | paduka kang sarea | jrih kaula nuwun | Ki Sèh Mudha Amongraga | lingira rum sarwi anarik astèki | dhuh sang kumalaning dyah ||

20. aywa kalimpêt sira ingèlmi | palaling Hyang mring sira lan ingwang | ing ganjaran wus tan pae | nugraha sang Maha Gung | pira-pira sun sira yayi | karone pinaringan | kawasa tatêmu | marma kang kêrana Allah | nulya Ni Kèn Tambangraras angabêkti | nut sakêrsaning raka ||

21. gya winingkis kang samir cawêni | masuk sang ro kinanthi kang asta | wus tumamèng jro jinême | tumangkêp samiripun | Tambangraras tyasira ênis | kumutug kang sarira | kêtêg rêbut dhucung | dho cèng napase tyas mêlang | tuhu-tuhu katêmbèn cêlak pribadi[14] | kuwur kèh nyananira ||

22. angandika Sèh Mongraga aris (719) | mring kang rayi ia yayi sira | dèn narima satitahe | mungguh ing bab kang pêrlu | ing aurip têkabul ngèlmi | ngèlmu kang wus muktamad | ing sarak jêng Rasul | ulah ingalèhi salam | aminihi mumuruk ing sira yayi | sira nêbuta sadat ||

23. nadyan wus ahli ya sira yayi | durung êsah yèn tan lakinira | kang amulang ing ahline | wajibe amumuruk | pan katêmpuh ing donya akir | ingèlmu lan nipêkah | samya pêrlunipun | sadat wajibing wanodya | ia sadat Patimah ingkang linuwih | yayi pasukên ing tyas ||

24. aywa dumèh rèmèh iku yayi (720) | wajib angucap ashadu an la | ilaha ilalah dene | sun ngawruhi satuhu | tan ana Pangeran kêkalih | nanging Allah kang êsa | kang tunggal puniku | dadèkên alam sêdaya | wa ashadu anna Patimah tin jokril | karimi imra atal ||

25. nubuwatin binti Muhammadin | salalahu ngalaihi wasalam |[15] sun nêksèni satuhune | Dèwi Patimah iku | lintang johar ingkang mulya di | kang dadi ratuning dyah | kang acahya mancur | kang putra jêng nabi kita | Muhammad dinil salalahu ngalèhi | wasalam ngalaeka ||

--- 1-2 : 196 ---

26. ywa pepeka kang jatmika ngèlmi | jatmikaning ngèlmu iku sarak | ia sarengat yêktine | lawan tarekatipun | pan minangka wadhah sêkalir | dening ngèlmu hakekat | lan makripatipun | minangka wiji nugraha | wiji yèn tan tumanêm wêwadhah bêcik | bungkik nugrahanira ||

27. mulane yayi dèn ngati-ati (721) | sarengatira kudu sêntosa | asarèh akèh pedahe | aywa langar ingèlmu | yèn kêprècèt ambilaèni | murungakên kasidan | dene langar iku | hakekat tinggal sarengat | iku akèh langar pêngrasane uwis | angrasa badan mulya ||

28. solahtingkah muna lawan muni | aja salat ta pan uwis salat | mêngkono sêpapadhane | iku yayi dèn emut | yèn manira tan ana benjing | sira kari awirya | lamun ana catur | kang mêngkono iku uga | watak ladak kêsêlak calak kêcêlik | cêluk-cêluk ing setan ||

29. singa kang dèn lakoni tan dadi (722) | dudu dêdalane dalilulah | kang mupid Muhamad rasèh | ta[16] dalil lawan madlul | kadis kudu lawan kudisi | ijêmak lawan kias | kisas lawan kusus | iku ugêring sarengat | lapal makna murad rasa dèn kalingling | iku ahli utama ||

30. rong prêkara yayi dèn pakeling | kang dhingin kudu wêdi mring Allah | kapindho maring lakine | iku ganjaranipun | donya kerat kinacèk bêcik | traping wong wêdèng Allah | tan pêgat adarus | ing kur'an kêlawan salat | pêrlu sunat lan tangatira ing wêngi | têpakur maring Allah ||

31. dene nora pati turu yayi (723) | wong kang mêlèk sajroning palilah | tumpa-tumpa ganjarane | sinung ilham Hyang Agung | brêsih jrênihira awinih | budi luhur utama | sidik ing pamuwus | awas maring kira-kira | ngèlmu ingkang samar-samar sinung uning | malêkah tyas musthika ||

32. sêmono iku ganjaran nicil | lagyèng donya durung ing akerat | pira-pira kèh tikêle | dene trap jrih ing kakung | apan ia kalih prêkawis | kang dhingin kudu ia | mituhu ing wuruk | ywa maido analimpang | kapindhone kudu pasrah maring laki | kumambang ing wisesa ||

33. kang tumanêm yayi donyèng akir | aywa sêla-sêla salah tampa | tumpa-tumpa durakane | angkuh êning kang kukuh | eling-eling sira dèn eling | nêlangsa ing Pangeran | nêlangsa ing kakung | yèn sira wus narimèng tyas | yêkti amrêtandhani Hyang Maha Suci | bineda kabèh beda ||

34. budinira badanira yayi (724) | nora rêngkêd bundhêt nora randhat | ginantungan rahmat bae | donya akeratipun | donya rahmat saking ing laki | akerat rahmat Allah | ro iku acukup | kayun pidarèni ika | ingupaya uriping banyu kêkalih | ing donya ing akerat ||

35. Tambangraras tyasira mranani | kêtanêman wuwulanging raka | sumilak padhang driane |

--- 1-2 : 197 ---

ing surup pan wus koyup | datan ana ingkang kalêmpit | dhasar wus ahlinira | brangti maring ngèlmu | ing mangke wah angsal wulang | langkung sanggêm agêmi marang agami | ngugêmi rèh kang tama ||

36. ing patêmon Ki Sèh Amongragi (725) | tan pati amrih bakda dukulan | namung agama kagême | winulangkên sang ayu | kang rahayu lêstarèng budi | ngandika yayi sira | apa wus sumurup | kang rayi matur anêmbah | inggih bêrkah paduka kaula pundhi | tan nêdya apepeka ||

37. Amongraga mèsêm sarwi narik | astanira Ni Kèn Tambangraras | sang ayu kumêpyur tyase | riwenira akumyus | kawistara nityèsmu ajrih | alon dènya ngêndika | dhuh yayi sirèku | sarèhêna drianira | mênawa na eblis momor sambu yayi | ngrêgêdi musliming tyas ||

38. pan mêngkana Ki Sèh Amongragi (726) | sabên sêrukuk dènira mulang | tansah anyandhak astane | yèn têksih tyas kumênyut | dèrèng kêrsa amagut kang sih | wêdharing kêrasikan | yèn ta dèrèng junun | angantia pirang dina | apan mêksih inganti ahlinirèki | mêngkana kêrsanira ||

39. Tambangraras rumaos ing kapti | yèn mêngkana sangsaya pirêna | cipta tan ana tuwuke | nadhahi wulangipun | drianira angganing agni | tan warêg ing galinggang | ing supaminipun | Tambangraras wus nugraha | pan kêbuka idayat wulanging laki | alandhêp tan kumêdhap ||

40. Ni Cênthini mèpèd aniniling | andhêkukul nèng waton liangan[17] | angula-ula ngêlèlèh | mapan sêdangunipun | acathêti[18] sêcandhaknèki | kêcandhak uga ora | akèh kang kêcakup | ngalap bêrkah rèrèbètan | sêmangsane ing jro banene anangis | Cênthini tumut waspa ||

41. kancane sami pating kulisik (727) | nora jamak bok Cênthini ika | anêmêni nilingake | bêrkahe wong angilmu | karêm wuwuh dipun lilani | ngong mangsa mêngkanaa | Ni Sumbaling muwus | wus payo cuki kêntèlan | ya wong têlu pasangane lintang ngalih | kalêthik thèr kêntèlan ||

42. awiwit crak-crèk mangan asisir | sami masisir wiwitanira | arêbut laku picise | anyublik karya têlu | wênèh gawe liliman putih | rame cêgat-cinêgat | kang kasêsêr nêpsu | muring-muring ge uwisa | ingkang dhakon ting karêsêk andhok ambil | alok gumêdêr bungah ||

43. ingkang wontên jroning tilam sari (728) | Amongraga alon angandika | myarsakna yayi mêngkene | mungguh sampurnanipun | ing asalat tigang prêkawis | kang dingin suci badan | kaping kalihipun | kang asuci lesanira | kaping têlu kang suci atinirèki | tan kêna yèn gampangna ||

44. iku ugêr wong kang ahli kusni | anucèkên ing têlung prêkara | badan lesan lan atine |

--- 1-2 : 198 ---

apadene trapipun | bangsa badan kudu rêrêsik | pênganggo lawan prênah | ing asalat iku | wruh pêrlune yèn wolulas | ingkang dhingin niat kasdu takrul takyin | takbir lawan patekah ||

45. rukuk lan iktidal adêgnèki | sarta lawan tumaninahira | sujud loro antarane | kêlawan lungguhipun | tahyat awal têrtibirèki | sêlawat ingkang atas | ing nabi puniku | lan atasing kulawarga | lawan tumaninah sarta ingkang têrtib | asalam jangkêpira ||

46. Tambangraras umatur ngabêkti (729) | punapa kêlilan umatura | mring jêng paduka têtakèn | Mongraga lingira rum | êndi pêtakonanirèki | Tambangraras turira | kaula nunuwun | wulang dununging asalat | kang sêjati ngadêg rukuk sujud linggih | angsal saking punapa ||

47. niat sampurnaning kang sêjati | sêjatining tambir[19] atul ikram | kaula nuwun jinatèn | kang raka ris amuwus | ia yayi ingsun jatèni | mas Allah ing asalat | kang sampurnèng dunung | tambir mukaranahira | aksarane wowolu puniku yayi | ya iku kawruhana ||

48. wit alip mutakalimun wakid (730) | lamta bêngil lawan lam jaidah | hehu akad limtamsure | kapkabirah berubu | birah rera pingul drajati | jangkêp aksara astha | mangka kumpulipun | pan dadi patang prêkara | ikram mikrad munajad lawan tubadil | ikram cêngêng têgêsnya ||

49. ingkang lali ing sabarang kalir | solahtingkah sêjabaning salat | tan katimpah ing liane | ingkang plêng parêngipun | lawan niat tibaning têkbir | anadene kang mikrad | mungguh têgêsipun | munggah ing budi kang mulya | budi mulya mulyaning salat masuci | suci jatining êdat ||

50. dene kang tubadil iku yayi | pan kagêntèn kang badan wus singsal | mobah mosik sru lirihe | polah tingkah kang wau | wus kagêntèn polah saiki | iki polahing salat | êdat ingkang agung | anadene kang munajat | têgêsipun sapocapan iku yayi | ucap-ucaping salat ||

51. apocapan lawan êdat yayi (731) | salat iku suhul maring êdat | basa suhul wong tan pae | dat kang sipat rahmanu | dat kang asma iskat[20] lan napi | êdat ingkang apêngal | ia kun payakun | iku yayi hak hakekat | salat iku mulyakêna kang asuci | luhurna kang kuasa ||

52. ingkang muslim wiridira yayi | têtalinên pikukuhing iman | wolung prêkara kang tanjèh | kang dhihin sipat kayun | têgêsipun puniku yayi | urip tan kênèng pêjah | ing salatirèku | pindho kadirun kuasa | tan kêna pês kang kuasa salatnèki | tri muridun kang kêrsa ||

53. kêrsa kang tan kêpalang lêstari (732) | salatira ywa nganti kêpalang | ping pat samingun têgêse |

--- 1-2 : 199 ---

pêngrungu kang tan buntu | tilingêna salatirèki | basirun kaping lima | têgêse andulu | pêndulu tan kênèng wuta | kang waspada amandêng salatirèki | liru loroning tunggal ||

54. ping nêm ngalimun kang ngawikani | kawikanana jênênging salat | tan kêna bodho dhompone | pitu mutakalimun | pangandika tan ngaping kalih | yayi pêngucapira | kang cêtha ywa gangsul | ia saucaping salat | ping wolune sipat bakin langgêng yayi | kang langgêng salatira ||

55. Tambangraras tyas sêmada rapih | kandhih dening wuwulanging raka | tan pati akèh nyanane | nêmbah alon umatur | nuwun lajêngipun kang mugi | tuan ambabarêna | Mongraga lingnya rum | ia yayi pirsakêna[21] | ing asalat adêge asal ing gêni | dudu gêni kang mangwa[22] ||

56. dudu gêni ingkang murub mati (733) | gêni kang sipat patang prêkara | roh ilapi sêjatine | lan roh rahmani iku | roh nurani lan roh rukani | sêkawan iku mulya | cahya ingkang kudus | kudus wiwinihing duryat | duryat iku winih pêpêsthènirèki | kang pêsthi salatira ||

57. rukuk iku angsal saking angin | dudu angin barat lesus bajra | dudu kang gumrêbêg kiye | dene angin puniku | ngin kang sipat kawan prêkawis | napas anpas tanapas | kaping pate nupus | nupus wiwinihing ruhyat | ruhyat iku apan wiwinihing urip | kang urip salatira ||

58. dene sujud iku asal warih (734) | dudu warih kali sumur sêndhang | myang kang asat agung dede | dene banyu puniku | ya kang sipat patang prêkawis | roh rabani kêlawan | roh nabati iku | ping tri roh kewani lawan | roh jasmani jangkêpe kawan prêkawis | ya yayi dunungira ||

59. roh jasmani pan iku wiwinih | wiwinihe kang mêrtabat sapta | mêrtabat wiwinih mangke | ing kadadeanipun | ingkang dadi salatirèki | dene lungguhe salat | asal bumi nêngguh | dudu bumi kang kêncikan | dudu bumi kang mêndhukul iku yayi | ya bumi pat prêkara ||

60. ingkang dhihin wadi lawan madi | mani lan manikêm papatira | manikêm winih ngajale | dene ajal puniku | winih kêlanggêngan tan gingsir | ia kang langgêng sira | ing salatirèku | dèn brangta sira ing salat | pan pajunên ing têlung prêkara yayi | imam tokid makripat ||

61. tekadêna tokidira yayi (735) | balêdhagên ya ing antêpira | aywa mèngèng salah wèngwèng | kang lumuh maring wurung | kang kêpengin maring kêdadin | sêjatine jatmika | ênêngira lugu | ênêng narik kêlanggêngan | langgêng pati matia sajroning urip | urip kang ahli pana ||

62. Tambangraras tyasira wus wêning | padhang nêrawang tan kumalêndhang | wus ampêt pasang surupe | mêngkana kang mulang wruh | wus andungkap wancinirèki | pot palilah ijabah | pajar gidib subuh |

--- 1-2 : 200 ---

Ki Sèh Mudha Amongraga | ngandika rum sarwi anarik astèki | dhuh yayi Tambangraras ||

63. mupung awal mêksih pajar gidib (736) | wêktu subuh utama kang awal | pajar gidib ing bakdane | payo yayi awêktu | Ni Kèn Tambangraras agipih | kinanthi astanira | mijil ing tilam rum | Cênthini gêpah tan têbah | pan liningan mring Sèh Mudha Amongragi | apa wus sore mula ||

64. nora turu dene aglis prapti | cèthi Cênthini umatur nêmbah | inggih jêng tuan wiose | marma dèrèng aturu | lamun wontên kêrsa anuding | rayinta ing kaula | aywa kongsi asru | Mongraga mèsêm ngandika | mring kang rayi yayi iku Si Cênthini | kaprênah apanira ||

65. Ni Kèn Tambangraras matur aris | punika kadang katut kewala | kula trêsnani wiose | sabab piambakipun | langkung trêsna dhatêng ing kami | mila kaula trêsna | nglêgakên tyas ulun | Sèh Mongraga lon ngandika | iku bêcik pan manira milu asih | ing mintra[23] cèthinira ||

66. krana olih idayating ngèlmi (737) | mêlèk sawêngi mênangi wulang | akèh kêcanthèl surupe | Cênthini nêmbah matur | bêrkah tuan ingkang kêpundhi | nulya mijil kalihan | mring patirtan adus | wus suci nulya busana | laju ngambil toya wulu maring masjid | gantya kang rayi siram ||

67. cèthi Cênthini kang nglêladèni | sawusira siram nulya kadas | Cênthini tan kantun mangke | Mongraga adan subuh | ngalêp-alêp swara ngalap sih | manis arum arênyah | muluh rêmak êmpuk | mêngkana kang nèng mêndhapa | myarsa swaraning adan samya atangi | kang turu ginugahan ||

68. samya subuh para santri-santri (738) | mring masjid gêdhe wus binêdhugan | aramya rêmpêg swarane | nutug dènira subuh | bakda pajar byar surya mijil | mudhun kang samya salat | bubar wênèh mantuk | kang wangsul marang pêndhapa | Kyai Bayi asubuh anèng pêndhapi | enjing lajêng alênggah ||

69. pan ingadhêp ingkang putra kalih | Jayèngwèsthi miwah Jayèngraga | lan para ri sêdayane | Swarja Wiradhusthèku | Ki Panukma Panamar tuwin | kalima Kulawirya | anulya kang rawuh | Ki Sêbagi lan Jumêna | tan adangu ki pêngulu Basarodin | lawan samodinira ||

70. Nursukidin lan Ki Talabodin | murid Jaki lan Ki Pranaita | myang lurah-lurah santrine | sarênti dhatêngipun | Dêmang Purasani kang prapti | pêpak kang kulawangsa | atap anèng ngayun | tan dangu Sèh Amongraga | marêk dhatêng ing rama Kiai Bayi | samya mingsêr kang lênggah ||

71. Kyai Bayi ngandika mring Luci (739) | esuk bêcike padha madhangan | ngêt-angêtan sêga gorèng | lawan iwak bêtutu | sêga ramês ingkang mêpêki | sêga tumpêng kêlawan | nêmbêlèha wêdhus | sawiji bae dèn iras | cawisana gêni arênging kusambi | cokak bubuk marica ||

--- 1-2 : 201 ---

72. wedang srêbat kopi aywa lali | santri Luci gupuh nulya mentar | mring dalêm andhawuhake | Ni Malarsih agupuh | angrêtèni lêladènèki | miwah ingkang dhêdharan | srabi lawan puthu | sawarninenjing-enjingan | wusnya pêpak nuding Sumbaling Cênthini | kinèn angladèkêna ||

73. Ni Malarsih wau kang angirid (740) | lan kang putra Ni Kèn Tambangraras | angladèni ing kakunge | sinaoskên ingayun | sêkul ulam dharan mawarni | santri Luci mêragat | wêdhus siji lêmu | wus barêsih jrohanira | sinaoskên bêkakak mêntah nèng ngarsi | lan sujèn gya pinurak ||

74. Kyai Bayi angandika aris | sumangga samia sèsèmèkan | kula turi turuh kabèh | ingkang liningan gupuh | têpang kapang kupêng awanting | samya awiwijikan | kocor atuturuh | adan lêkas samya nadhah | ki pêngulu aprawira dènya bukti | dhokoh cekoh acikat ||

75. rambah-rambah kokoh mêratani | sêkul ramês ladha bobor pindhang | sêkul tumpêng sêkul gorèng | satêngah nyamuk-nyamuk | dèn sêsambi ambakar daging | ukur angêt kewala | wal-wol apikantuk | Ki Kulawirya anabda | kang pêngulu mêngko dadi gawe malih | munggah dhodhog-dhodhogan ||

76. dika eling-eling kala wingi (741) | ki pêngulu anauri sêbda | dadi dhodhogan bêgjane | kang myarsa gêr gumuyu | dèn tekadi têmên kiai | mêngkana Ki Sèh Mudha | Amongraga amung | anadhah ngecani sarak | pulukipun alit mung samiri bungkik | ginalintir kewala ||

77. samya nutug dènya kêmbul bukti | menda sêtunggil têlas pinangan | kêdhik kang linorodake | wus nutug samya turuh | Ni Sumbaling lawan Cênthini | anyarik sêkul ulam | linorodkên sampun | gantya dhêdharan tinêrap | anèng ngarsa juadah jênang surabi | wajik lan puthu mayang ||

78. lèmpèng ulèn-ulèn wedang kopi (742) | gêmblong ledre isèn-isèn sêga | myang isèn-isèn gêdhange | bakaran pisang suluh | pisang raja dhamplak kang kuning | wus sumaji ingarsa | kang ngladèni mundur | Malarsih lan Tambangraras | samya nadhah lan Ni Daya samya bukti | Malarsih angandika ||

79. mring kang putra Tambangraras ririh | sun têtanya babo maring sira | lah kêpriye sira anggèr | apa wis bakda dukul | katêtêsan sacarêming sih | kang putra aturira | pan kaula ibu | ing jro wêktu kang palilah | kaula pan winulang pratikêl ngèlmi | natas sêdalu pisan ||

80. pan kaula sangêt dèrèng ngêrti (743) | dèrèng sumêrêp basa pasihan | tan sagêd umatur mangke | kang ibu alon muwus | dadi durung bakda dukuli | kaliwat rèrèhira | panyananingsun wus | linuar ing karasikan | ni bok Daya nambungi wêcana aris | puniku anèh tama ||

81. botên limrah sêsamining sami | nêdhêng malih akir balègira | tan nyana lamun arèrèh |

--- 1-2 : 202 ---

saking agunging ngèlmu | lan pratandha jalma linuwih | langkung panrimanira | putranta sang ayu | Malarsih linge gih talah | lajêng tutur marang ing putra mawêrdi | dhuh Ni Kèn Tambangraras ||

82. sukur alkamdu lilah sirèki | kang muga sira bisaa krama | têlung prêkara ywa wèngwèng | poma sira kang emut | tyas dèn gêmi wêdi gumati | lire wêdi kang pasrah | ywa maoni wuwus | mung lakonana kewala | kang tumêmên ing lair tumêkèng batin | kang mantêp aja oah[24] ||

83. lire gêmi sira dèn akunci (744) | aywa boros têrobos ing pêkah | pêkah samukrim-mukrime | ala lan bêcikipun | ingkang akèh sênadyan kêdhik | pan iku gêmènana | kang narima sukur | wuruk iku ya nipêkah | ingkang gêmi akunci maring wêwadi | ywa rèbèt ing wicara ||

84. liring gumati sira kang asih | marang kang dèn rêmêni ing pria | kang miranti sadhêmêne | basa miranti iku | wusa wontên katon cumawis | sira nyandhang amangan | myang anginum ranu | kang kasatmata ing pria | aja kolon singlu sabarang pakarti | antinên priksanira ||

85. pamurunge pan têlung prêkawis (745) | dhihin wani awanuh sêmbrana | tan mituhu ing wêkase | ambadalakên wuwus | asring-asring anyêmpaluki | basane mêndhalungan | diksura dhahulu | nganggo atine priangga | kang mêngkono tan winahyu bangsa inggil | andhap sêsamanira ||

86. kapindhone nora angugêmi | barang ingkang dadya sisimpênan | dèn êbrèh dèn èwèr-èwèr | tan duwe owêl lowung | tan rumasa pèwèhing[25] laki | angrurusak nipêkah | myang wadining wuwus | ngadhul-adhul mring têtangga | iku pêdhot dhêrodhot tan bisa bêcik | acorah janma rucah ||

87. kaping têlu tyase sanggarunggi | rêmên ningêd alumuh satmata | mangan ngombe kudu dhewe | karêpe anunungkul | tan pêsaja tyase bêsiwit | gawe sawiah-wiah | nora pati kudu | laki sunatan kewala | kang mêngkono êntèk talitining titik | tan kêna tinakokna ||

88. soring asor tyas mêngkono nini (746) | wiranging wirang lamun binuang | tan kanggo maring lakine | pêthot gendholanipun | tanpa jia papa[26] pinanggih | kalunta kawlas-arsa | sangsayane muput | mung iku pitutur ingwang | ia nora bisa sun nglakoni nanging | wong tua kudu warah ||

89. Ni Kèn Tambangraras matur aris | inggih kêlangkung nuhun kaula | wulang paduka wiose | mugi kaula ibu | asagêda suitèng[27] laki | tan rumaos mah-imah | pan sêdya anglêbur | tapak tilas dêlamakan | sarta siang dalu kaula amundhi | ing bêrkah ibu rama ||

90. ya ta wau wontên ingkang prapti (747) | tiang pipitu sami kapalan | kèndêl nèng lawang korine | santri Luci andulu | lamun ana têtamu prapti | Ki Luci sigra mêdal | mariksa wus tundhuk |

--- 1-2 : 203 ---

tinanyan sojar utusan | kinèn matur maring Jêng Kiai Bayi | duta mrih samya sowan ||

91. anganthuki sigra santri Luci | praptèng ngayun ngaturi uninga | yèn wontên dhatêngan mangke | kinèn nimbali gupuh | santri Luci nulya amanggil | kerid ing lampahira | dhayoh wong pipitu | wus kinèn lungguh pêndhapa | ingacaran wus binagèkakên sami | matur nuwun anêmbah ||

92. wong pipitu majêng gênti-gênti | samya umatur lampah dinuta | ing putra kèn nyaosake | ing patumbasing apu | saking Surapringga Garêsik | Sidayu myang ing Tuban | ing Rêmbang pra sunu | kang pisumbang tinampanan | sêdaya wus katur mring Jêng Kyai Bayi | ingkang rongpuluh real ||

93. kang wolulas myang nêmbêlas anggris (748) | limalas kêton kang rolas real | Ki Bayi alon dêlinge | inggih andika matur | mring anakmas tumênggung Grêsik | miwah putu mas rangga | nak dêmang dèn bagus | Dèn Bèi Wiryapuspita | sangêt panrima kula sukur ing Widi | inggih alkamdu lilah ||

94. mugi winalêsa sihing Widi | rahayune têtêping agama | mring anakmas sêdayane | pra dutèng[28] nêmbah nuhun | samya matur anyêndikani | arta sinungkên nulya | marang garwanipun | mring Malarsih wus tinampan | gunggung arta wolung dasa kawan anggris | pan langkung tigang sêka ||

95. Kyai Bayipanurta ngling aris (749) | Luci sira ngruktia sugata | myang jaran kae sukête | ingkang liningan gupuh | angruktèni sugatanèki | Ki Bayi malih nêbda | mring pra duta wau | kewala sami cêlakan | kêrana'llah sami matur nuwun inggih | pan ingriki kewala ||

96. kalih dening punika mênawi | wontên pêndangunipun putranta | putra paduka kramine | ing pundi angsalipun | mantu tuan besan jêng kyai | mênawi ing nêgara | tuwin sami dhusun | Bayipanurta ngandika | inggih dika matur yèn dinangu mangkin | mêmanton tanpa besan ||

97. kula dudutakên olih santri | santri kang saking Karang buyutan | ngumbara kêsasar mrene | dadi manira pupu | sarta baya wus têkdirnèki | jodho walahu aklam | karsèng Hyang Maha Gung | manira datan kuasa | gawe dhaup luwih kêrsaning Hyang Widi | ingong dêrmi kewala ||

98. samya dhêku pra dutèngabêkti[29] (750) | sarwi miat mring sang pinangantyan | langkung wibawa sêmune | tan kêwasa andulu | sainggiling tênggak blêrêngi | kamitênggêngên mulat | marang sang abagus | mêngkana wus sinugatan | nulya pamit caraka wus dèn lilani | nêmbah lèngsèr wus mentar ||

99. ya ta ingkang samya nèng pêndhapi | Kyai Bayi lan para ngulama | ngususkên têpsir murade | sêdaya sami kadung | datan pati mêtu muradi | sami cipta kayoman |

--- 1-2 : 204 ---

marang sang abagus | pêngantèn Sèh Amongraga | samyanjurung sumangga ing rèh muradi | têpsir hakekatira ||

100. Kyai Bayipanurta ngling aris (751) | dawêg anggèr anak Amongraga | andika muradi lire | kitab Ibnu Kajaru | nulya gipih Sèh Amongragi | kang kitab gêng tinampan | rekal wus nèng ngayun | patitis wêwacan ilhar | pêmaose nuju lapal sapinati | kamli sartu albahra ||

101. pidalika wa-al bahri kamli | sapinatan lajêng têgêsira | mêngkana pangandikane | mênggah lapal puniku | pan pêrau anèng jêladri | wontêna pira-pira | sarah myang pêrau | sêgantên tan kenging kêbak | wa punika kaelokaning Hyang Widi | pêrau mot sêgara ||

102. […] ||[30]

103. sumanggèng kêrsa kang sêdayèki | miradipun tunjêming hakekat | kang tan pêthot sarengate | yèn mêthot sarak kupur | ingkang mawi lapal puniki | ing dalil inallaha | layu gayirunu | inna insani gayiran | wakulihi sadaka ngabdi pikuli | sumangga miradira ||

104. Kyai Bayi nyanthêng tan kêna ngling (752) | para sêpuh anjêtung sêdaya | manthuk-manthuk wênèh gèdhèg | rumaos miradipun | tuna dungkap ajrih mênawi | tan têpung ing sarengat | asalayèng kawruh | dadya ngalênggêr sêdaya | Jayèngwèsthi tansah mèsêm mring kang rayi | sasmita mathêm ing tyas ||

105. nênggih ki pêngulu Basarodin | Ki Suarja lawan Wiradhustha | Panukma lan Panamare | Kulawirya pra sêpuh | sami matur mring Amongragi | prayogi minuradan | kang supadosipun | sêdaya angalap bêrkah | rujukipun lan sarengate ing pêkih | Ki Bayi nambung sabda ||

106. inggih lêrês aturipun sami (753) | sami talabul angalap bêrkah | ing mirad pan dèrèng rasèh | Amongraga tumungkul | alon matur anyêndikani | anulya pasal murad | sêgara mot prau | pêrau upamaneka | wujuding kaula punika sayêkti | jêladri upamanya ||

107. ngilmuning Hyang ingkang anglimputi | tan kêna sat lan tan kêna kêbak | ing pêrau myang sarahe | de ngilmuning Hyang Agung | yèn ta lamun dipun tulisi | kayu ing alam donya | karya kalamipun | godhong kabèh dadi papan | samodra gung kinaryaa mangsi mêksih | kèh ngèlmuning Pangeran ||

108. murad kaelokaning Hyang Widi | dalika ngaksu mêngkono pama | pêrau mot jêladrine | jalma ingkang wus mashur | kalbi mukmin baitolahi | mukmin kang sampun kawas | wakasun kasiun | kang tan nandhang kêluputan | upamane angin margèng tulup nênggih | iman tikod makripat ||

109. ingkang kêrsa muji amrih asih (754) | nugrahaning dat kêlawan sipat | kang êsa ing apêngale | têgêse tyas puniku | kang cumadhang kêrsanirèki | tyas rohani punika | sengga damar murub | nèng jroning gêdhong wilayat |

--- 1-2 : 205 ---

apan gêdhong wilayat punika ati | damar roh rohanian ||

110. datan ana patinipun nênggih | urubipun lan palêtikira | saking jro gêdhong pancêre | pancêr lan panthêripun | ya lailaha ilalahi | Muhammad Rasululah | kang waspadèng kewuh | soroting dat lawan sipat | yèku loroning tunggal kaula Gusti | sura lêgawèng laya ||

111. kang wus awor tekad lawan ngèlmi (755) | ngèlmi kang wus manjing maring tekad | tekad manjing ing badane | badan upami prau | pêrau kang amot jêladri | jêladri ngèlmining Hyang | sarengating rasul | tarekating Rasululah | hakekating Rasululah makripati | Rasul jalawa ngaja ||

112. dhêdhêp sirêp tan ana cumuwit | kang alênggah andhêkêm sêdaya | myarsakên murad rèntèse | tan ana salang surup | samya angsal pendah[31] mangêrti | saking gênah aprênah | samya manthuk-manthuk | kabèh anglaloyop netya | saking sangêt pangungunira ing kapti | kaluhuran ing murad ||

113. angling malih Ki Sèh Amongragi | wakulihi tangala sadaka | ngabdi pikuli murade | andikaning Hyang Agung | sakèh dalêm a[32] puniki | ya têkèng sun tan lian | ilallaha la yu- | gayiru wa man saian | satuhune Allah datan angoahi | mring sawijining titah ||

114. an insani gayiran riati (756) | ingkang oah-oah bangsa riah | kita piambak kang sèdhèng | saking aral tan kiur | man lasara ngilman maoti | têgêsipun sing sapa | tan dadi kang ngèlmu | mati bae sajêgira | nora nana antarèngnya uripnèki | dalika paokaha ||

115. waman sara ngilman lamaoti | kayana bayan ing têgêsira | sapa kang dadi ngèlmune | urip ing sajêgipun | nora mati kewala ngalih | panggonane kadhatyan | lawan malihipun | manda kalapil maota | pajis muna suma sipat turabani | têgêse lan sing sapa ||

116. wonge kang manjing ing dalêm pati (757) | mangka ilang jisim kawibuhan | malih sipate Hyang rêke | ingriku gyan pakewuh | bok tumpangso asalah kardi | kêdah têrang lan murad | ywa kanti kêtrucut | amêsthèkakên nèng swarga | kang dèn arsa-arsa mung ngêrsanirèki | lir nagih tanpa potang ||

117. kados punapa gènipun olih | wontên rungside raosing mirad | tan kenging gêgampang lire | kacênthok duraka gung | sabab dening gêgampang angling | tan parah ing sarengat | mêntah dèrèng kusus | bilai donya akerat | kêmlêkêrên kawruhe pan ora dadi | dadak anjêjak sarak ||

118. sarak borot kècèr borak-barik (758) | dadya sia-sia[33] maring badan | wong kang anggêmpal sarake | têmah klurung kêpaung | nadyan bênêr ngèlmunirèki | yèn mêksih tinggal sarak | sarake jêng rasul | jêng rasul punika apan |

--- 1-2 : 206 ---

sayêktine wus wujuding guru jati | jatining rasa mulya ||

119. mulyaning dat sipat apngalnèki | sêkathahe ngèlmu lair miwah | batin myang agal lêmbute | tan lian saking rasul | mila mring wêwalêr dèn ajrih | ing cêgah lawan pakwan | batal karamipun | karam ing kawan prêkara | karam tingkah myang karaming pênganggèki | karaming pêpanganan ||

120. karaming pamuwus jangkêpnèki | ingkang nêrak wêwalêr punika | kang aran kapir yêktine | têgêse pan kêtutup | kêtutupan tan wruh ing yêkti | kene dèn rani kana | lor dinalih kidul | arahab maring kang karam | nora rahab maring kalal kadhangnèki | tan ana batal karam ||

121. gih punika kopar kupur kapir (759) | wus mêrojol mêtu saking sarak | sèjèn agama kapire | punika kang samyemut | ya agampil saking sakêdhik | kêdhik saya akathah | padune abubruk | ngèrèti kukum Pangeran | jare wênang sabab kitèki kêkasih | tinimbang lawan kewan ||

122. kang punika tiang anggêgampil | cebol kawruhipun gêlangsaran | ngèlmu palawija pèndhèk | tan kêcacah ngalungguh | pan wus kanas adêgan têbih | tan kacêlêk ing sarak | pancèn gecul ngunthul | têtêp tiwas ing agêsang | ingkang sami lênggah micarèng jro ati | dhèmês anganthèt murad ||

42. Kinanthi

1. abagus jatmika ruruh (760) | pasang sêmune awingit | pantês trahing awibawa | wangune angrêspatèni | cahyanira anranggana | tumeja sumunu wêning ||

2. ngong duga olia luhung | wijining mukti mêngkoni | kêtara lungiding basa | liringe amrabawani | singa sinatmatèng tingal | tyas gugup mèngèh ngabêkti ||

3. ngulama sêdaya kêthur | tan ana purun mapali | kayoman tyas tan gulawat | kabêncih rêmêking galih | wangsul sih samya narima | mindhak dhangan sêrêpnèki ||

4. mêngkana kang para sêpuh | graitanira jrih asih | marang Ki Sèh Amongraga | samya matur ngasih-asih | ki pêngulu aturira | myang kabèh ambiantoni[34] ||

5. mugi lajêngna sarukuk (761) | êngkas bab kang angèl malih | nulya Ki Sèh Amongraga | amiak kitab ibêni | Pajar anglêrêsi pasal | kaelokaning Hyang Widi ||

6. walkapiru parilatun | wa-al islamu sunatin | kapir pêrluning agêsang | islam sunating aurip | kang myarsa sami anjola | saking wênèh pasalnèki ||

7. kabèh guyu-guyu gumun | wontêna saking satunggil | ingkang graita ing murad | tan sumêrêp kanthètnèki | kang rujuk lawan sarengat | kodhênge rumaos têksis ||

8. samya cadhanging pangrungu | Sèh Amongraga muradi | punika botên mungayan | kapir pêrluning aurip |

--- 1-2 : 207 ---

islam sunating agêsang | de murad eloking dalil ||

9. ing dalêm sawiji taun | tanasub ing pêrlu kalih | wajib kêlawan kipayah | apan sami prêlunèki | prêlu wajib iku salat | pêrlu kipayah dus mayit ||

10. Islam kang nglakoni pêrlu (762) | pêrlu ing kalih prêkawis | wêktu lan dus mayit padha | tinggale puniku kapir | kang tinilar Islam sunat | sabab pêrlu tinggalnèki ||

11. wong kang atinggal ing pêrlu | puniku jênênging kapir | nanging kudu-kudu tinggal | mêrlokakên salah siji | sabab sami pêrlunira | ing wêktu lan dusing mayit ||

12. puniku rujuking ngèlmu | kususing murad kang salih | kang myarsa padhang tyasira | tansah pênggunggungirèki | sêdaya upamanira | lir lumbu katubing angin ||

13. Amongraga malih muwus | pasal watarkus salati | wajibatun wasalatan | sunatun têgêsirèki | dene wong kang tinggal salat | puniku kêlangkung wajib ||

14. de kang wong salat puniku (763) | sunat kewala nglampahi | pêrlu kang atinggal salat | tur utama ingaurip | kabèh jêngèk kêgawokan | Ki Bayi anêthêk lampit ||

15. gereng-gereng ki pêngulu | myarsa lapal mutawatir | dèrèng rasèh saking murad | nulya Ki Sèh Amongragi | murading têgêsing lapal | tanduk manis amatitis ||

16. murading kadis puniku | atinggal salat pan wajib | kang malah-malah utama | Ki Suarja matur aris | dhuh kadipundi anakmas | wajibipun kadipundi ||

17. kula kodhêng kususipun | atinggal winastan wajib | kang nglampahi susunatan | punika ta ingkang pundi | Sèh Mongraga aturira | inggih prayogi binudi ||

18. pahuwa dalika ngaksu (764) | ilabil ngunjilatihi | kenging yèn tinggala salat | kale ngujlati Hyang Widi | ngujilat punika moyang | tan sêdya mor ing sêsami ||

19. wus nora asinggan-singgun | tan amikir sandhang bukti | miwah marang rajah tamah | tyasira wus tan sak-sêrik | lan datan aloro tingal | anucèkên jiwanèki ||

20. majênun marang Hyang Agung | nêdya mijil ing pribadi | wus mancal saking sarengat | punika bilih mênawi | wontên kang sêdya atinggal | salat limang wêktunèki ||

21. Ki Bayipanurta manthuk | anêbut Ki Basarodin | Ki Suarja biang-biang[35] | gèdhèg Dêmang Purasani | ana ingkang kêcap-kêcap | mèsêm Jèngraga Jèngwèsthi ||

22. sabab wus wiwinih ngandhut | ingèlmi ingkang piningit | sêdaya sami rêrasan | gumêrmêng tana kadugi | tinggal salat tan sakeca | kewala eca nêtêpi ||

23. ki pêngulu nambung wuwus (765) | wus datan nêdya giningsir[36] | tan kêwagah kamban jangkah | kang kaprah kewala bêcik |

--- 1-2 : 208 ---

sumangga ngriku sêdaya | yèn wontên kêrsa nandangi ||

24. sêdaya sami andhêku | Wiradhustha mèsêm angling | alêrês Kiai Basar- | odin Kulawirya angling | yèn mêksih wong bangsa êngam | pan kumaki kumawawi ||

25. sasat gurêm ngêmut êjun | gêr gumuyu sêdayèki | sêdaya tyasnya nalangsa | rumaos ngam tingkahnèki | tan ana kang mêngkonoa | lyan ingkang wus kêrsèng Widi ||

26. mêngkana ing wayahipun | bêdhug dhêng Kiai Bayi | ngandika mring santrinira | èh Luci matura maring | nyainira anèng wisma | mundhuta dhahar dèn aglis ||

27. sêndika ingkang tinuduh (766) | matur mring Ni Kèn Malarsih | sigra angatag padhêkan | Sumbaling lawan Cênthini | anampa rampadanira | Ni Malarsih anèng ngarsi ||

28. lan putranira sang ayu | Tambangraras wurinèki | angladèni kakungira | wus praptèng mêndhapi ngarsi | pêngajêng tumpêng mêgana | nèng panjang giri prada brit ||

29. sêkul golong mênul-mênul | opor bèbèk bêsngèk pitik | dhèngdhèng gêpukan gorengan | pêcêl pitik jangan mênir | ladha pindhang padhamara | gorengan kathik gulathik ||

30. bon age êmpal puk duduh | dhèng panjèn sujenan ragi | kalêpon limpa sêrêgan | pès-pèsan tambra têngiri | gêcok gênêm gadhon rêmpah | lombok kêncêng lawan pêtis ||

31. sambêl gorèng ngut-mangut[37] (767) | sambêl kêluak[38] kêmiri | lalaban kêcipir kacang | kara timun terong glathik | kêcèmèh pare lêmpuyang | têmu poh cabe lan kunci ||

32. wus tata kêkêt nèng ngayun | Malarsih matur ing laki | punika sampun samêkta | Ki Bayi ngandika aris | suawi sami wijika | sêdaya nulya wêwanting ||

33. dan lêkas nadhah akumpul | pikantuk dènira bukti | dumugi sasênêngira | ki pêngulu Basarodin | pênadhahe jor-jinoran | pêngulu lan Jayèngragi ||

34. Jèngwèsthi mèsêm amuwus | mring Kulawirya bibisik | tan pangling lon wuwusira | gugujêng mring Jayèngragi | anambung tantang-tinantang | lan pêngulu Basarodin ||

35. punapa kenging puniku | kêlamun dipun totohi | pundi ingkang bêtah mênang | gumuyu Ki Jayèngragi | mèsêm ki pêngulu Basar- | odin puluh tan ngêndhati ||

36. Jayèngwèsthi lon amuwus (768) | mring kang rayi Jayèngragi | ywa pijêr latah kewala | mêngko ga kêsusu mulih | kêbat susulên Ki Basar | wus kalong kèh kokohnèki ||

37. kang rayi saya gumuyu | kang cêlak-cêlak guligik | Kulawirya wuwusira | payo dèn but ro Ki Rudin | angling malih dawêg paman | ya ta Ki Sèh Amongragi ||

38. atamban pêmulukipun | kêpêle sajambe ranti |

--- 1-2 : 209 ---

ulam mung paru kewala | ginigit dèn iwit-iwit | têmu poh cabe lêmpuyang | mung puniku kang binukti ||

39. sira kiai pêngulu | kaecan dènira bukti | tumpêng mêgana pinrutah | ulam jêjanganan sami | mot jroning tumpêng mêgana | sarta binumbon gugurih ||

40. dipun imbuh sêdaya wus (769) | nutug dènira abukti | tan ana ingkang cawêngah | ki pêngulu Basarodin | dènya anadhah mathethah | athêkul puluk sabithi ||

41. ki pêngulu dènya ngulu | gutuk lag-lêg kêcap aglis | lêgêndêr hêm uh anjêngat | blai kalêlêgên êri | pan êri iganing tambra | kokohira kantun kêdhik ||

42. tangan mêksih ngêpêl gathung | nglênggêrêk ambrêbês mili | sêdaya kagyat wlas mulat | Ki Kulawirya myat angling | lah-lah ujarku ta apa | puluh-puluh jêr tan aris ||

43. kaya wong kêburu nêpsu | tan nganggo satitah bukti | pêngulu nauri sêrak | wus tandange kadipundi | sarta nêbut astagpirlah | Allah-Allah priye iki ||

44. Kulawirya tanya muwus (770) | apa balung punapi ri | glêrêk-glêrêk saurira | dhuh niki klêlêgên êri | ri iganing tambra ika | sakit têmên prèhpun niki ||

45. Ki Bayi wêlas angungun | Ni Malarsih tutup lathi | kabèh gêtun wêlas mulat | mring pêngulu Basarodin | Ki Bayi alon ngandika | mring mantu Sèh Amongragi ||

46. punika kyai pêngulu | mugi anggèr atulung sih | supaya sagêda mangan | yèn kêlantur kawlas-asih | Amongraga aturira | pan inggih pun Jamal Jamil ||

47. asring sagêd sabênipun | Ki Bayi angatag aglis | lah ta sira Jamil Jamal | tulungên Ki Basarodin | Ki Jamil anulya minggah | mring gyaning Ki Basarodin ||

48. Jamil matur mring pêngulu (771) | kyai talinganirèki | andika jèwèr priangga | sarta amaca puniki | salèh-salèh kaping sapta | nuntên andika êlêdi ||

49. salèh malih kaping pitu | nuntên ngêlêd salèh malih | ping pitu jangkêp ping tiga | nulya dèn puluki nasi | ingkang angêt sakêlêdan | Basarodin anuruti ||

50. lir wulanging Jamil wau | anjèwèr kuping pribadi | salèh-salèh pujinira | tri ping pitu dèrèng kongsi | ampuhing donga wus sirna | sapulukan ngêlêd nasi ||

51. lêgêndêr lap sakitipun | mak blas raosing sêsakit | waluya sami sêkala | ki pêngulu Basarodin | amaca alkamdu lilah | olih tulunge Si Jamil ||

52. Jamal Jamil alon muwus (772) | wontên saratipun ugi | yèn wong dhahar ulam toya | êloh samodra bênawi | kawitana saking sirah | pêmangane ulam warih ||

53. yèn wus dhahar sirahipun | majênge tan mutawatir | ki pêngulu suka nabda |

--- 1-2 : 210 ---

katujune ana adhi | Jamal Jamil awèh waras | bangêt lêgane tyas mami ||

54. Ki Jamil nauri wuwus | inggih kyai sami-sami | pan dêrmi dadya jalaran | Ki Basar ulate aring | yèn mêkotên dawêg nadhah | kula lan dika ingriki ||

55. Ki Jamil tan purun kêmbul | pinêksa-pêksa tan apti | jêng kyai alon ngandika | têka turutên prayogi | punagine goning waras | lan Ki Jamal aywa kari ||

56. kêmbula kono wong têlu | ia lan Ki Basarodin | Jamil Jamal tur sêndika | anulya nadhah wong katri | sêdaya dan laju nadhah | Kulawirya guguyoni ||

57. nyata rosa ki pêngulu (773) | awak-awak talu malih | nyanaku wus Petruk bondhan | esuk-esuk anuli wis | iki bali sorenira | lêkas wiwit mumucuki ||

58. Ki Jayèngraga gumuyu | kula wus mantun dèn tohi | punika pêngulu Basar | salin tandhing Jamal Jamil | gumuyu kang samya myarsa | dènya nadhah Jamal Jamil ||

59. ki pêngulu nyandhak duduh | duduh jangan dèn kokohi | angingkud ulam-ulaman | ngalumpruk mring Basarodin | sêdaya kang samya nadhah | sami mêne angantosi ||

60. tan ana tumuntên wisuh | Kulawirya paguywan ling | sasat wong laki tinambang | alok gosong sêdhêng malik | Ki Basar saya kaecan | imbuh sêkul jangan malih ||

61. sarwi muwus nyamuk-nyamuk (774) | wawi sampung iking-iking | kang gumugi kaih kua | gêr ginuyu sêdayèki | Jamal Jamil saurira | botên-botêne ngoncati ||

62. dangu dènya nadhah tutug | Ki Basarodin ngandhêgi | kumyus karingêt riwean | kumlakarên sundhul ati | kêmpus-kêmpus kalêkêran | lêgèyèh siduwèng wuri ||

63. anganti wong ro dèrèng wus | Kulawirya gumuywangling | sarwi mara jêrku apa | mundhuta irus dèn aglis | tan dangu katur irusnya | ki pêngulu dèn irusi ||

64. kang ngirus sarwi sru muwus | de kawon Ki Basarodin | dika têmah kajantaka | kasoran aprang abukti | sira ki pêngulu Basar | klêsik-klêsik anauri ||

65. kantun tigas kalihipun (775) | mila rosane abêlis | mungsuh wus randhan grabahan | sintên kuat angêmbari | kang myarsa gumuyu suka | mring saure Basarodin ||

66. Ki Kulawirya anuduh | mring Sumbaling lan Cênthini | kinèn anglorodkên dhahar | baginên marang pêmburi | lan èh sira Jamil Jamal | ambêngmu gawanên ngalih ||

67. Ki Bayi nambungi wuwus | ya bênêr gawanên ngalih | Ki Bayi gya wisuh asta | sêdaya nulya wawanting | kang tuturuh ngumbah tangan | wus samya suci prasami ||

68. rampadan linorod mundur | pinrutah marang pêmburi | wêrata tan ana kirang | santri Luci angêludi |

--- 1-2 : 211 ---

Ni Malarsih lan kang putra | wusnya angladosi laki ||

69. mundur saking ngêrsanipun | lajêng malbèng dalêmnèki | Sumbaling Cênthini mêdal | ambêkta gembol tapsirih | dharan mêksih jing-injingan | wus tata malih alinggih ||

70. kang anginang wênèh udud (776) | Ki Bayi angacarani | wawi puniku mangsêgan | punapa kang dèn kêrsani | umatur inggih sumangga | Jamal Jamil mêksih bukti ||

71. wong roro samya asêngkud | sêkul sêpanjang munjungi | ulame nêm piring bebas | gumuyu kang samya mèksi | myang miat pêngulu Basar- | odin mêksih dèn irusi ||

72. wêtêngira dèn buk-êmbuk | obah alihan alinggih | mênggèh-mênggèh cêgèh sayah | ki pêngulu Basarodin | angling dhuh mangke sakêdhap | kularsa totoya sêni ||

73. gêdhubrugan ngadêg timpuh | griguh jinagan ing santri | santri sêkawan tan têbah | mundhut jogan ing pêndhapi | kadung grago sukunira | kaglongsan napak ing siti ||

74. kyai pêngulu tibambruk (777) | kêglimpang srêban kaglindhing | santri papat kêtindhihan | ting barêngok jêlih-jêlih | Kyai Basar tinulungan | tinarik wus bisa tangi ||

75. srêban inganggèkên sampun | ki pêngulu Basarodin | sarêngên mring santrinira | santri pat padha pênyakit | tan kêna gawe liangan | nora kongang anjagani ||

76. kang myarsa sami gumuyu | kêsusu Ki Basarodin | age ingkang mring gêdhogan | wus kalingan jaro kêlir | tan kongsi pêndhodhokira | lagi pêngulu acingcing ||

77. antarane dèrèng dangu | mak brok prèt prèkèt angising | kagyat kang anèng mêndhapa | gêr barêng gumuyu sami | Kulawirya latah-latah | de ngêmandhang saking riki ||

78. tan wus wuwusên ing guyu (778) | ya ta ing wêktu wus manjing | sira Ki Bayipanurta | ngandika mring santri Luci | èh Luci sira tataa | salatan kêlasa lampit ||

79. nèng kana ing masjid mangu | dèn age lan Si Nuripin | kang liningan sigra mentar | Nuripin lan Jalalodin | mring masjid mangu anata | pêsalatan wus miranti ||

80. Ki Bayi ngandika arum | suawi sami amijil | ingrika ingkang ajêmbar | matur sumangga prayogi | anulya samya amêdal | salat luhur maring jawi ||

81. Ki Bayi lawan sang mantu | lan Jèngwèsthi Jayèngragi | Suarja lan Wiradhustha | Panukma Panamar tuwin | Kulawirya lan Ki Dêmang | Purasani myang Sêbagi ||

82. Jumêna Jamal Jamilun | lawan para lurah santri | samya angêntèni marang | ki pêngulu Basarodin | tan dangu nulya katingal | lajêng nusul mring ing masjid ||

83. dèn iring pra santrinipun (779) | sapraptanira ing masjid |

--- 1-2 : 212 ---

wusnya wulu nusul sunat | sêdaya wus sunat sami | Ki Bayi angatag kamat | Mongraga kinèn ngimami ||

84. nutug dènya salat luhur | prapta ing bakdanirèki | pujian dikir andonga | nulya sêsalaman sami | lajêng sunat bakdiatan | wus pêragat sêdayèki ||

85. laju kewala alungguh | anèng surambining masjid | wus tata dènira lênggah | angandika Kyai Bayi | marang para arinira | Suarja Wiradhusthèki ||

86. sun têtanya ing sirèku | paran tumon wisma bêcik | yèn gawe mênawa lawas | tan bisa kanggo tumuli | priye kono rêmbugira | pikirên ingkang prayogi ||

87. bakale panggonanipun (780) | pulunanira ing mangkin | tuwin paman lawan ua | Sêbagi Jumêna dening | tumingal wisma kang pelag | kang cêlak kewala ngriki ||

88. Ki Suarja lon umatur | ing raka sêmunira jrih | kaula sumanggèng kêrsa | pundi paduka kêrsani | wismaning para sêntana | myang sudagar magêrsari ||

89. mangsa èwêda ing kayun | wisma kathah kang prayogi | sadhengah ingkang kinêrsan | kaula ingkang ngrampungi | kang raka lon andikanya | ya bênêr kwèh wismèng bêcik ||

90. nanging tyas ngong mêksih ewuh | durung kêtêmu ing pikir | Suarja matur sumangga | kapriye ing kono yayi | padha matura priangga | êndi kang sira pirsani ||

91. Ki Wiradhustha umatur | tingal kula kang prayogi | grianipun pak Rajiah | gêng piambak tawon boni | Panukma ngling inggih samya | lan wismane Basarodin ||

92. ngling Panamar kaot sêpuh (781) | sêpuh griane Ki Rodin | pênêd griane pun ua | Sebagi kuciwa alit | Kulawirya wuwusira | lêrês sêdaya prayogi ||

93. nanging pintên bangginipun | parêng kêrsane Jêng Kyai | Dêmang Purasani nabda | kula ingriki satunggil | prayogi lamun kinêrsan | man dêmang dhongkol wismèki ||

94. nanging wontên têbihipun | botêna kula kadugi | ngrampungi andhatêngêna | Ki Bayi ngandika aris | gih nak dêmang ngong tarima | Ki Kulawirya ngling malih ||

95. punika wontên kalamun | parêng kêrsane jêng kyai | nanging mêksih rêragangan | pêcak sèkêt sasur nanging | kuciwa dhapur limasan | Ki Bayi suka myarsa ngling ||

96. lah ia iku ngong rêmbug (782) | tuture arinirèki | èh Wirya kang duwe sapa | umatur kewala ngriki | inggih pun anak Murtala | pêndamêlipun dèn apti ||

97. arapêt cathokanipun | sarwa santosa nglangkungi | balungan takir bêlandar | sakêrsa têksih kêdugi | Ki Bayi alon ngandika | mring putra Ki Jayèngwèsthi ||

98. kulup rêmbugên kang patut | lan paman-pamanirèki | ragangane Si Murtala |

--- 1-2 : 213 ---

pira rêgane kang pêsthi | aywa nganti amisesa | pikirên ingkang abêcik ||

99. yèn dèn rêgani puniku | tutugên satawanèki | sathithik aywa koênyang | lamun ora angrêgani | têksirên tikêlên rêga | supaya ywa dadi pikir ||

100. prakarèku yèn wus rampung (783) | tutugêna dadinèki | aja lali sanak Kalang | kon garap dadi papali | lawan undhagi Jêpara | Si Patrakria kang bêcik ||

101. mangsa bodhoa sirèku | rayapên dimène gêlis | kiranên bisaa dadya | jroning patang puluh ari | tanggal patlikur kanggea | ing sasi ngarêp puniki ||

102. ingkang putra ris umatur | inggih sêndika umiring | pitarèn kang paman-paman | punapa sampuna benjing | kangge tanggal sêlawe prah | ing wulan ngajêng puniki ||

103. kang pra paman sami saguh | yèn ginêlak kaya uwis | wus samêktèng rêmbugira | ya ta Dêmang Purasani | umatur mring Ki Panurta | jêng kyai lamun marêngi ||

104. amba nuwun pamit mantuk | nauri Kiai Bayi | punapa tan kêtanggungan | prayogi bok benjing-enjing | sakeca pan datan panas | adrêng Dêmang Purasani ||

105. nulya umarêk angujung (784) | pamit mring sêdayanèki | nulya samya sêsalaman | mundur Dêmang Purasani | saungkurira ki dêmang | umatur kang para ari ||

106. mring kang raka nêmbah mundur | punika lamun marêngi | putra dalêm sang pêngantyan | kaula suwun saratri | pun adhi-adhi sêdaya | nuwun saratri-saratri ||

107. Ki Bayi aris amuwus | ya sukur karêpirèki | mêngko bêngi nèng nakira | kang tua namung sawêngi | rinane anèng wismanya | mung sadina bae nuli ||

108. ana ing wismanirèku | ia sadina sawêngi | nuli mring para rinira | sami sadina sawêngi | arakita sawêtara | pedah kurmating pêngantin ||

109. sawising kono anuju | sêpasare nakirèki | kang rayi lêga tyasira | ki pêngulu Basarodin | kula mênawi kêlilan | yèn sampun sapêkênèki ||

110. kaula nuwun sêdalu (785) | kemawon lamun marêngi | Ki Baywaris wuwusira | lah ia Ki Basarodin | padha nadar sêkadarnya | salamête nakirèki ||

111. ya ta bubaran sêdarum | akondur Kiai Bayi | samya angiring sêdaya | praptèng paregolan sami | Ki Baywangling wus balia | padha ambanjura mulih ||

112. kang liningan samya bungkuk | samya matur nyêndikani | nulak saking paregolan | sarêngan lampahirèki | ngacarani kang sumimpang | ampir-ingampirkên sami ||

113. ya ta Ki Bayi kang kondur | praptèng pêlataranèki | kang ngiring Ki Jamil Jamal |

--- 1-2 : 214 ---

santri Luci lan Nuripin | wau kang anèng ing wisma | ni sori Bayi Malarsih ||

114. lawan kang putra sang ayu (786) | samya mêthuk maring laki | tundhuk Ni Kên Tambangraras | mêndhak ingarsa ngabêkti | sumungku angraup pada | Sèh Amongraga umèksi ||

115. sarwi narik astanipun | ngandika arum amanis | ya wus yayi ngong tarima | payo tumamèng wisma di | nulya ni kèn nut ing raka | kang rayi asta kinanthi ||

116. kang rama lawan kang ibu | ningali putra sarimbit | bungah amarwata suta | ya ta wau Kyai Bayi | laju mring gandhok kang wetan | de kang putra Amongragi ||

117. lajêng mring panêpènipun | ing tajug alit pawingking | lèr kilèn dalêm tan têbah | balumbang kinubêng asri | jinaro risig jêjêtan | kori lit ingukir rêmit ||

118. kitri trênggulun ngrêguyung (787) | ngayomi natar arêsik | kanan keri sasêkaran | kênanga gambir mêlathi | kêtongkèng lan sêkar dangan | sundêlmalêm mandhakaki ||

119. cêpaka kalak lan mênur | pacar anggrèk wulan asri | argulo patra mênggala | taluki lan wora-wari | puring kumuning andong bang | tayumas noja saruni ||

120. tinaman panêpènipun | asimpar singub awingit | wau sang ro pinangantyan | rêna nèng panêpèn ninis | ing srambining pamêlêngan | Cênthini kang nglêladèni ||

121. Sumbaling ngatêrkên wau | dhêdharan saking bunèki | wowohan myang lah-olahan | wedang tèh sarêbat manis | Sumbaling ngimbalkên dharan | cèthi Cênthini nampèni ||

122. sinaoskên sêdaya wus (788) | nèng ngarsa asri sumaji | sira Ki Sèh Amongraga | angandika rum amanis | lah yayi darusa kur'an | ngong arsa wruh gonmu ngaji ||

123. Ni Kèn Tambangraras gupuh | anuding cèthi Cênthini | kinèn amundhuta kur'an | kêlawan jalalèn têpsir | kang liningan sigra mentar | mundhut kur'an Kastambulmil ||

124. tan adangu nulya katur | Ni Kèn Tambangraras nuli | ngambil toya wulu marang | balumbang mili awêning | sawusnya marêk ingarsa | kang Kastambulmil ingambil ||

125. nêmbah amiak Kastambul | surat patekah awiwit | tangawudira pasekat | tan wangwang nèng ngarsèng laki | talabul tyas wit arahab | nulya maca bismilahi ||

126. rahmani rakim alkamdu | lilahi rabil ngalamin | arahaman nirakima | maliki yayo[39] midini | wa iaka nakbudua | wa iaka nastangini ||

127. lan ihdina siratalmus- (789) | takima sirataladi- | na an nganta[40] ngalehima | gerilmaglubi ngalehim | walalalina amina | kirate datan kalêmpit ||

128. miwah kasar lan madipun | tuwin kandêl tipisnèki |

--- 1-2 : 215 ---

kang raka mèsêm ngandika | ya wus bênêr iku yayi | utama ingkang akirat | nanging wong èstri tan wajib ||

129. yèn ngudia kiratipun | mung wacan ilhar kang wajib | kirat wajibing wong lanang | lamun sira rêmên yayi | wêwacan kirat pasekat | mungguh patekah kang wajib ||

130. kudu ngawruhi puniku | sakatah pitu kang wajib | yèn tan ngawruhi sakatah | pêngajine ngundang eblis | gone nèng talak kalimah | iki sakatahe yayi ||

131. kang dhingin klimah alkamdu (790) | wajib mandhêg wacanèki | yèn bacut angundang setan | tasawur ing setan dulil | klimah lilahi saklimah | setan irab kang nunggoni ||

132. rabil ngalamine laju | arahmani arakimi | klimah malihi sakatah | setan kiaho kang manjing | yaomadini kalimah | iaka sakatah malih ||

133. setan kanak kang atunggu | nakbudu kalimah kalih | waiaka kang sakatah | setan kanas kang ngadhêpi | lajêng nastangin ihdinas | lawan siratal mustakim ||

134. siratal ladina nuju | an ngamta sakatahnèki | [...] |[41] ngalehim geril maglubi | sakatah kang setan binga | ngalehim walal lalin wis ||

135. wus jangkêp sakatah pitu | ayate pan nênêm yayi | kapitu ayat bismilah | ing patekah kudu sidik | kêrana kang mukaranah | ing asalat wajibnèki ||

136. sabab iku bangsa kalbu (791) | kudu-kudu apil yayi | kang tratil[42] ing mukaranah | lesan lan ati ywa srênti | tan kênèng cèwèd salilab | pan mukaranah kang dadi ||

137. kawruhana sêdayèku | panjang cêndhake lan têsjid | dèn prêtela kathahira | patbêlas kêlayan malih | aksara winaca panjang | pan pitulas kathahnèki ||

138. mad lajim lapal lalinu | tigang alip panjang sami | êle êlad panjangira | sami lan alip kaping tri | kèhing jabaring patekah | patang puluh nêm kèhnèki ||

139. êjère pan sanga likur | êpèse pan amung nêm thil | kalih likur klimahira | iku sunating awajib | ingkang sampurnèng patekah | dadi gêr-ugêring pingil ||

140. kang rayi nêmbah tur nuhun (792) | tumungkul kêlangkung ajrih | karahmatan mring kang raka | kapasuk ing tyas anggusthi | angèsthi saya waskitha | tan cèwèt wulanging laki ||

141. sangsaya mèntèr ing kalbu | kabuka talabul ngèlmi | bêrsih jêrnihi jinarwan | raga tan sawalèng kapti | sira Ki Sèh Amongraga | ngandika ris payo yayi ||

142. angambila toyèng wulu | ing wêktu ngasar mèh akir | kang liningan nulya kadas | wusnya samya toyastuti |

--- 1-2 : 216 ---

sarêng dènya minggah salat | sang ayu makmum ing laki ||

143. bakda dènya salat sampun | wangsul gyan tata alinggih | Sèh Mongraga angandika | mring garwa wruhanta yayi | ing sawising wêktu ngasar | mungguh caritaning kadis ||

144. tan kêna lamun aturu | apan datan manpangati | malah kiparat mêlarat | suda ganjaran donya kir | krana pangandikaning Hyang | wabasiral akajirmi ||

145. waidapi mukinatu (793) | lijulela pinahari | watung lijuna arpila | elia badan nurihi | padha ningalana sira | ing jirim lagine munkin ||

146. kalaning surya mèh surup | panjinging rina lan wêngi | kudu arêp uningaa | kaya ta surya mèh mijil | panjinging ratri mring siang | kudu arêp nguningani ||

147. kadi ta ing bakda subuh | panyêgah yèn turu yayi | tan beda lan bakda ngasar | kiparating ing guguling | yèn wong sring nendra bakda sar | bakda subuh saminèki ||

148. lalèn tur pêtêng tyasipun | dhêdhêl graitane sêdhil | kêthul marang kira-kira | kêrana datan ngawruhi | mring wêwêlaking anendra | yogya kawruhana yayi ||

149. kang rayi nêmbah mituhu (794) | ya ta wau Kyai Bayi | pinarak anèng pêndhapa | lan garwa Ni Kèn Malarsih | ningali ana wong prapta | gumarudug jalu èstri ||

150. sami ngangge-angge mubru | tua nom myang kang rarywalit | pamêthuk sang pinangantyan | dene kang dadi pêngarsi | Turida lan Rarasatya | sarta lan kang bibi-bibi ||

151. praptèng ngayun tata lungguh | têmbunge nuwun ngaturi | mring raka sang pinangantyan | kang rama ngandika aris | mring putra mantu kalihnya | sirèku mapag pêngantin ||

152. kang putra inggih turipun | ngling mring garwa Ni Malarsih | matura mring anakira | Sèh Mongraga dèn aturi | marang adhine amapag | karo pisan kèh kang ngiring ||

153. wis mangsa bodho sirèku (795) | busanane nakirèki | apa kêrsane kang lanang | kewala turutên bêcik | Malarsih lèngsèr sing ngarsa | amrayogi mring kang siwi ||

154. tundhuk lan kang putra lungguh | mèsêm tumungkul Mongragi | pinajar sêdayanira | pra paman ingkang punagi | sira Ki Sèh Amongraga | umiring kêrsèng rèh bibi ||

155. sinaosan anèng ngayun | busana sakêrsanèki | nulya kondur dhatêng wisma | samya mabusana adi | ngagêm lir duk panggihira | sarwa seta lus rêspati ||

156. Ni Kèn Tambangraras ingrum | Ni Daya kang busanani | sawusnya ngagêm sarwendah | wus samêkta sêdayèki | sira Ki Bayipanurta | ngandika mring mantu kalih ||

157. lah wis ambilên umangsuk | ing wisma kakangirèki | kang putra kalih tur sêmbah |

--- 1-2 : 217 ---

malêbèng dalêmira ris | nulya wau ingkang prapta | Suarja Wiradhusthèki ||

158. Ki Panukma lan Panamur (796) | Kulawirya anèng ngarsi | Ki Bayi alon ngandika | anusul kewala mami | dêdalon lan bakyunira | parari umatur inggih ||

159. ya ta kang adandos sampun | ingaturan mangkat mijil | bodhol parèstri sing wisma | gumrah tua nom rarywalit | samya angangge kêlingan | kang rare rinukmi-rukmi ||

160. Jêng Kyai Panurta gupuh | jumênêng dènira linggih | sêdaya sarêng umangkat | jajaran songsong miranti | sang pêngantyan sinongsongan | ijêm sorot prada kuning ||

161. akêkanthèn astanipun | jêng kyai lan Ni Malarsih | angatêr ing paregolan | sapraptaning madyèng kori | pinapag ing sêlawatan | tarêbang mung kalih rakit ||

162. bawa lagu sêkar gadhung (797) | santri kèh kang naurani | salatulah ngalalhuda | ya al imana imani | al anbiai imamal- | mursalina aki-aki ||

163. Allahu aki Allahu | wong pat nampani asingir | wulidalkabib wakadah | mutawarid wanurumin | wajanati ia tawa | kaduwuli da-alkabib ||

164. sinauran santri barung | tarêbang papat brung muni | pong pêk pong ping bêng pung pung brang | thung pyêk thung pyêk tong ting tong gring | rame swarane araras | piniarsa milangêni ||

165. ingkang umiring gumrudug | wus praptèng wismanirèki | sang pêngantyan dènya lênggah | jêrambah ing tilam wangi | tinarap ing èstri kathah | tua nom pêpêkan sami ||

166. para jalu pêndhapa gung (798) | saya sru dènira singir | gumêr tarêbang barungan | nulya suwuk tan asari | sami amaca sêlawat | wus kèndêl tata alinggih ||

167. nulya angladèni[43] gupuh | pawohan gembol tapsirih | myang rokok wangèn myang nipah | kêlukuk sarotong tuwin | rampadan wedang patean | wus wêrata sêdayèki ||

168. tinanyakên sêdaya wus | samya anginum wedang tih | nulya mêdalkên ambêngan | lir ruahan kang kêndhuri | ngêndhukur rolas ambêng wrat | kêjawi ibêr mring cilik ||

169. miwah sajroning wisma wus | linadèn ambêng kêndhuri | mung sang tama pinangantyan | ingkang rinampad di-adi | ing pêndhapa wus ngacaran | aturuh wisuh wêwanting ||

170. sagsêg majêng têpung dhêngkul (799) | ngêpung kêndhuri ngênêmi | moloni ngrolasi miwah | rarywalit ngêrong puluhi | adan lêkas samya nadhah | kumrêpyêk kwèk swaranèki ||

171. ting karêcap ting kêriuk[44] | kumaroyok royom sami | santri lit rêbutan ulam | sapitan basêngèk pitik | jalwèstri sarêng anadhah | nutug rahab dènya bukti ||

172. kang nunggil saambêngipun | kang rinampad Amongragi | akalian[45] ingkang garwa |

--- 1-2 : 218 ---

lan Turida Rarasati | Ni Daya lan Ni Jumêna | Sêbagi myang para bibi ||

173. Sèh Mongraga ragi rikuh | tan pantuk dènira bukti | atamban pamulukira | kêpêle mung sagênitri | Turida micarèng nala | wus adat têmên wong iki ||

174. nadhah lan wong wadon kêmbul | manah yèn ènglea bukti | parèstri gawokan mulat | pênadhahe Amongragi | mêngkana nutug dènira | anadhah jalu lan èstri ||

175. sêdaya wus sami wisuh (800) | ambêngan samya binagi | sinarang ing tapak dara | bêrkat kinèn gawa mulih | jaba jro wêrata samya | tana kêliwatan siji ||

176. luaran parèstri mantuk | salong-salong ingkang kari | kèh kang kari kèh kang bubar | wus andungkap wêktu mahrib | ing masjid agêng têngara | binêdhugan dhêng mahêrib ||

177. samya minggah salat wêktu | mahêrib sêdaya sami | nulya ngambil toya kadas | gya adan Ki Jamal Jamil | jalu èstri minggah salat | Sèh Mongraga angimami ||

178. wusnya sunat sêdaya wus | nulya kinèn angamati | wus tamat nulya aniat | usali parlalmahribi | salasa rakangatina | ada-ana imamani ||

179. lilahi tangla Allahu (801) | akbar lajêng maca tasbih | kabiran alkamdulilah | kasran pasubkanalahi | wabukratan wa asilan | nulya maca wajahnèki ||

180. ina wajahtu wajahu | lilahil ladi patiris | samawati wa-an arla | kanipan wamuslimani | wama mati wamah yaya | wa ana minalmusrikin ||

181. sarêng dènya usali wus | sêdaya dènira têkbir | imam amaca patekah | kirate kêlangkung apik | surat sawusing patekah | kula ayu awalnèki ||

182. mêmbat panjang cêndhakipun | sawising patekah akir | mapan surat ida ja-a | wus jangkêp rêkangatnèki | gya tahyat akir iptitah | sêlawat atasing nabi ||

183. myang ing kulawarganipun (802) | nulya salat awal akir | lajêng samya pupujian | wus pupuji nulya dikir | wus dikir amaca donga | Jayèngraga anangsibi ||

184. swara muluk landhung arum | lahuma sali wasalim | ngalaihi wa ngala a- | lihi wasabih wasalim | nulya min amin ya Allah | arêmpêg asri kapyarsi ||

185. nutug dènya nasib wau | sêsalaman sêdayèki | nulya sunat bakdiatan | gya sunat abêngal wabin | nêm rêkangat tigang salam | bakda sunat nulya wirid ||

186. antara ing tigang atus | suhule marang Hyang Widi | wus dikir têpakur ing Hyang | sujud takrube wus kusni | pan wus manjing wêktu ngisa | nulya kinèn angadani ||

187. wusnyadan sunat sêdarum | lajêng kinèn angamati | Sèh Mongraga nulya niat |

--- 1-2 : 219 ---

usali praptaning têkbir | tasih wajah tumaninah | sawusing patekahnèki ||

188. surat ina anjalnahu (803) | wawacan awalirèki | lan malih wusing patekah | kang akir surat watini | taratil tana kuciwa | nikmat kabèh kang makmumi ||

189. angungun onêng kayungyun | pan rêkangat tahyat akir | iptitah sêlawat ingkang | atasing jêng nabi tuwin | myang atasing kulawarga | nulya salam awal akir ||

190. lajêng pupujian nutug | nulya anglêlagon dikir | nulya sru santak asênggak | arêmpêg swaraning santri | wusnya dikir maca donga | limang wêktu tinumpami ||

191. para lurah santri gupuh | anasibi ganti-ganti | wus nutug nulya sêlawat | lajêng sêsalaman sami | nulya sunat bakdiatan | sêdaya sami awitir ||

192. pêragat dènira wêktu (804) | bubaran saking ing masjid | tata tarap nèng pêndhapa | urut-uruting alinggih | nulya wontên ingkang prapta | ki pêngulu Basarodin ||

193. lan mêrbot Pranaitèku | Nursukidin Talabodin | murid Jaki sami lênggah | Mongragi ing têngah pinggir | dènira lênggah lèr pisan | nuli kiwane kang rayi ||

194. Jayèngwèsthi sambungipun | Suarja Wiradhusthèki | ki pêngulu lan Jumêna | Talabodin Nursukidin | murid Jaki Pranaita | nulya lurah santri-santri ||

195. ambanjêng saurutipun | kiwane Sèh Amongragi | kang lênggah Ki Jayèngraga | Panukma kiwane malih | Panamar lan Kulawirya | Ki Sêbagi urutnèki ||

196. pra lurah santri sumambung | atêpung santri pêngalit | kêjawi lurah pinatah | kasinoman kang ngladèni | kêkalih titindhihira | Nuripin lan Jalalodin ||

197. nulya lêladèn ingayun (805) | gembol wêr lawan tapsirih | bokor miwah panjang ilang | kang winungkus winêradin | sêsampunira mêngkana | Jayèngwèsthi ngandika ris ||

198. punika paman pêngulu | kajat kula kurmat nabi | Rasululah kang mustapa | dikir mulud ingkang mugi | angsala bêrkahe nuskah | supangate kangjêng nabi ||

199. dhumatênga ing bokayu | lan kakang sang Amongragi | wilujênge ingakrama | ing donya prapta ing akir | ki pêngulu matur gêpah | musawaratakên aglis ||

200. lah punika ekralipun | anakmas Ki Jayèngwèsthi | mugi-mugi nastijaba | sami andika sahidi | sêdaya kang sêpuh mudha | sigra samya anauri ||

201. donga wabarakalahu | wangalabil palalihi | ngajidan birahmatika | ya arkama rakim amin | sawusnya amaca donga | nulya samya anauri ||

202. gumrumung asaur manuk (806) | inggih sami anahidi | mugi nastijab ing kajat |

--- 1-2 : 220 ---

sawusing mêngkana nuli | samya buka nuskahira | ki pêngulu Basarodin ||

203. wiwit tangawud angudu | bilahi minasetani | rajim bismilahirahman- | nurikimi lajêngnèki | alamu[46] ngalaeka | jayèna al anbiai ||

204. sinauran sêdaya wus | gumarumung swara sami | asalamu ngalaeka | atkial atkiai[47] | asalamu ngalaeka | asapial aspiai ||

205. dumugi sêlajêngipun | salalahu ngalaihi | salam salalahu ngala | Muhammad kèndêlirèki | nulya Ki Sèh Amongraga | kang miwiti maca rawi ||

206. pan tangawudira alus (807) | bismilah rahman nirakim | matitis kirat kang maca | alkamdu lilahil ladi | sarapa ilal anama | bisakibi almakami ||

207. akla waklama sangud[48] | biasrapi maoludi | kang wasarapa wapalan | wasarpa bihil abai | wal jududa wamala-a | alwujudu bijudihi ||

208. anjomblong santri kang ngrungu | mring kirate Amongragi | lir tuan wêwêton Ngarab | ngêsorkên kang para kaji | ngulama tan mêngkanaa | dene sarwa angluwihi ||

209. abagus sawarnanipun | abagus busananèki | abagus suaranira | bagus dènira angaji | abagus susilanira | baguse andhèdhèwèki ||

210. mêngkana ciptaning kalbu (808) | sakathahe kang ningali | anulya wau kang prapta | sira Jêng Kiai Bayi- | panurta lan garwanira | dèn iring wong jalu èstri ||

211. pandam ting gêlas nèng ngayun | Sumbaling Luci tan kari | mudhun pra santri sêdaya | kurmat ing Jêng Kyai Bayi | lajêng pinarak pêndhapa | Malarsih malbèng wismèki ||

212. Ki Bayi dènira lungguh | tunggil lan Sèh Amongragi | sêdaya wus tata lênggah | Amongraga maca rawi | kantun kêdhik kêtanggungan | kang rama ngandika aris ||

213. prayogi ing lajêngipun | gyan andika maca rawi | ingkang putra anorraga | sarwi miak maca rawi | tratil acêtha ing sastra | sêmbada swara rum manis ||

214. wangadalan kang malathu (809) | aminatu palam tajid | likamlihi pi alaman | wa la sikalan wawali | wa la ngatua salalah- | hu ngalèhi wa salami ||

215. gya sêlawat salalahu | wasalamu ngalaihi | wasalam salahu ngala | Muhammad wus tamad rawi | Ki Bayi alon ngandika | sunat bêcik dèn trêbangi ||

216. mundhuta trêbang têtêlu | kang liningan santri Luci | sigra mentar mundhut têrbang | titiga wus praptèng ngarsi | pinundhut sarwi ngandika | paringêna kang kêkalih ||

--- 1-2 : 221 ---

217. mring Jèngwèsthi Jèngragèku | nulya pinaringkên aglis | asuka Ki Jayèngraga | trêbang sinungakên aglis | mring kang paman Ki Suarja | mundhut trêbange pribadi ||

218. macan garongan wus katur | ingarsane Jayèngragi | sinêntak nuli ginêmbrang | Ki Bayi ngandika aris | iku si macan garongan | Jayèngraga matur inggih ||

219. kang rama malih amuwus (810) | bismilah sapa kang singir | prayuwane[49] papat-papat | kang singir kancuhanèki | Si Jèngwèsthi lan Jèngraga | Suarja Wiradhusthèki ||

220. kang liningan singir gupuh | la ilaha ilalahi | Muhammadun Rasululah | singir bisahri rabingi | katbadan nuruhul akla | payakabadan badrai ||

221. bida kalkima yujlayu | santri kèh anaurani | sarta trêbange ngapinjal | kêmpyange imbal ngapipir | gêmbyang bême alêlamban | manut lêlagoning singir ||

222. pung pung bêng brung brang dhêng thung byung | pong ping pong bung tong ting tong gring | pong bur brung brêng dhung brang dhung brang | tongê tong ting bêng prung prung bring | ping bêp ping bêp dhêng thung thung pyang | ping ping pyèk pyèk bêng bêng bung bring ||

223. pinirsa[50] asri abarung | rêmpêg tan ana mênèhi | gêng alit swara araras | tuturunan tan sarênti | lêlagon landhung asora | lir pelog sêrancak ngrangin ||

224. yèn sèlèh sauranipun (811) | kang singir nampani ngêlik | swara pat barung wilêtan | ukêl karêkêle sami | angadhal landhunge padha | ubêde datan anilib ||

225. anuntun ngês manis arum | eram kang samya miarsi | Jayèngraga swaranira | ngayomi bêning pribadi | anglir rêbab sinambadan | bathok kawate pakolih ||

226. kinosok lamba angungkung | ngêmandhang landhung gumrining | tan rak malah muluh remak | wèh kêsar ambêlèr ati | kêsabêt ing swara rênyah | rênyah tyasing jalu èstri ||

227. dhasar mêsês lagu bêsus | kêpulungan swara bêcik | parèstri kang uwus tua | myarsa ulone Jêngragi | sêkala tan èngêt tua | tyase lir prawan birai ||

228. wus antara singiripun (812) | maca sêlawat kaping tri | kèndêl aso sêdayanya | gya Nuripin Jalalodin | lan Luci ngatag sinoman | ngladèkên pangananèki ||

229. rampadan wedang nèng ngayun | tèh manisan wedang kopi | nulya rampadan dhêdharan | kang panjangan miwah takir | wus tata rumat sêdaya | Jayèngwèsthi ngacarani ||

230. sumanggèng raka sang bagus | kang rama ngandika aris | payo krana'llah kewala | paran sasênêngirèki | wedang panganan bismilah | sêdaya umatur inggih ||

231. dan lêkas samya anginum | nulya nyamikan cinêmil[51] | kumaroyok bêbarêngan |

--- 1-2 : 222 ---

Ki Bayi suka ningali | wus antèr antaranira | nulya kinèn lêkas rawi ||

232. Jayèngwèsthi miak gupuh (813) | nuskah winaca kang rawi | sajak Mataram pêsaja | swara êmpuk rum amanis | kadya gêndèr jijinêman | sawusira maca rawi ||

233. Ki Bayi nuduh rinipun | Panukma Panamar tuwin | Kulawirya kinèn bawa | kang rayi sigra asingir | Alllah-Allah rabana'llah | hu kas bina ya Allahi ||

234. nulya santri kathah barung | sarta têrêbang sru muni | yèn nuju sèlèhing bawa | wong têlu nampani singir | tana kaltu pira sêla | biarbabi sahadadi ||

235. wus dumugi nulya suwuk | maca sêlawat kaping tri | so samya rèrèn nyamikan | Ki Bayi ngandika malih | kang singir padha gêntèna | saurute lurah santri ||

236. kang liningan sêndika wus (814) | maca rawi nulya singir | wulidalkabib wa kadah | sêtamatira gya gênti | maca rawi nulya sikra | kaslal kasdu walmuradi ||

237. wus tamat tinampan gupuh | singir alkamdu lilahi | tamat gantya singirira | badatlana pirabingi | wus tamat nulya asrakal | sarat kèndêl ngaring-aring ||

238. samya nyamikan anginum | santri sangêt sayahnèki | ambandrêng pitung rambahan | pêmangane lir punagi | plêmbung anginên tan ketang | ngarêngês bêtah ngucêmil ||

239. tan angoyag-oyag janggut | lir gilingan dèn kapasi | wus gêmêt kang enak-enak | kari anggrah-anggrahnèki | gowok maja lan kaleca | mlinjo kêmplang kênthang tumpi ||

240. mêksih dèn bêtahi gugut | Kulawirya gumuywangling | uwe bilah nora jamak | kanca santri graji angin | kaya ngrubuhakên omah | ting garêpêk swaranèki ||

241. pêpêding siung tan etung (815) | kadi gunting bae kit-kit | pra santri gumuyu suka | Ki Bayi ngandika aris | wong tas sayah maninganan | wis rijêkine pribadi ||

242. kang Wirya mèsêm tumungkul | e santrine dèn iloni | mêngkana sêdangunira | kang sêsambèn pra priayi | jêng kyai malih ngandika | yèn wus aso sarèh sami ||

243. payo ngadêg sêdayèku | ngurmati asrakal dikir | sêdaya matur sumangga | nulya ngadêg tan asari | pan pinaro pangkatira | dan lêkas singir ya nabi ||

244. salam ngaleka ya Rasul | salam ngaleka ya kabib | salam ngaleka sêlawat- | tulah ngaleka gya ganti | barungan gêr santri kathah | la ilaha ilalahi ||

245. Muhammad Rasululahu (816) | gumêr sru rêmpêg swara tri | arame tan mawi trêbang | sèlèh tinampan ing singir | asrakal badrun ngalena | pah tapat minhul buduri ||

246. mislu kusnik maraenu | katu jawajhu sururi | anta samsu anta badra |

--- 1-2 : 223 ---

anta nuru pokanuri | anta iksiru wagala | anta misbahu suduri ||

247. ya kabib ya Muhammadun | ya ngrurusal kapakèni | ya muayad ya muajad | ya imamul kiblatnèki | man ra-awad uka yusngad | ya kari mulwali dèni ||

248. sinauran bawa guyub | tan ana gèsèh mênèhi | ngayud-ayud sru lir gêrah | tog-tinog swaranjrit-anjrit | tan etang rak saking rahab | asru-asru ngantêp ngêlik ||

249. sarta kutuge kumêlun (817) | sirat hèr mawar mawangi | lan sêkar-sêkar sumêbar | kayungyun sakèh kang mèksi | mêwahi sukur ing Allah | kaya na palaling Widi ||

250. kang samya dikir maulud | olih sêpangating nabi | antara dènya asrakal | maca sêlawat atasing | nabi salalahu ngala | Muhammad wus nulya linggih ||

251. alèrèn sêdayanipun | wedang wus dèn babantoni | saosanipun dhêdharan | jêng kyai lan putra kalih | Jayèngwèsthi Jayèngraga | kinèn mrutah mring pra santri ||

252. kang sami nandhês kang wau (818) | winantu lorodan wradin | nulya samya nyênyamikan | ting kêrêpyêk ting kalêthik | Ki Kulawirya lingira | lo niku Ki Basarodin ||

253. nyata drêmba tadhahipun | wontên niku limang santri | lir wong ngampêr bata linggan | bar bêr bae tan ngêndhati | gumuyu kiwa têngênya | kêbênêran kang ngaruhi ||

254. Ki Bayi ngandika arum | yèn wus padha ngaring-aring | payo lêkas nganggo trêbang | sapa maca rawi singir | para lurah tur sêndika | nulya lêkas bawa singir ||

255. Ibrahim kalilolahu | Musa ya kalamulahi | Ngisa rohulah Mohammad | kabibulah ya ta nuli | sinauran gêr sêdaya | sarta trêbang barêng muni ||

256. sèlèh bawa pakam lahu | min ayatin mashuratin | nasa alkitabu biha | gadan mashura anuli | tamat amaca sêlawat | lajêng ganti rawi singir ||

257. waturukul waslikatu | mustakimah wasu rurin | hawaya ngindi mukimah | wala taksa sudu danbin | kabibulahi angiman | bima ola ngamimatin ||

258. nulya gantya kang sumambung (819) | tangalam linuhul gusni | lan alkawi mun wamin al | tapi makna hu nasimin | malikun lam yakar basar | kulah kadlabianihi ||

259. tamat gya singir man mislu | Ahmadun pialkonèni | nahwu badru[52] jaminga | alwaraya pikusnihi | tal usman mislu huwa-al | lahul kalki sarapihi ||

260. suwuk nulya lajêngipun | maca rawi wus gya singir | maolidal kadkawa[53] | ngijan waik balbi raspi | yaplugul mustaku amal | ya mudangil kubi pihi ||

--- 1-2 : 224 ---

261. wus tamat gantya sumambung | salalinuh ngala nuri | ala dilah aramana | sahri rabingil awalis | tahar ala atil arla | nurun ya mamoli dihi ||

262. tamat nuli singiripun | tangala binanas talih | waba bilakadputihka | wadaul pul adaladi | bya pilawakad juhrika | aya muda ngikubini ||

263. tamat suwuk singiripun (820) | nulya Jêng Kiai Bayi | kêrsa asingir wêkasan | trêbang samya dèn sêntaki | santri anglulunyu swara | bayêm tur laguning singir ||

264. wasalatun wataslimun | wa ajaki taki yati | ngala-al mutapal mustar | likaeril bariati | sinauran santri kathah | barung tarêbang bung muni ||

265. pong ping tong pyêk dhung dhêng brêng brung | pung pung ping pêk tong ting grung gring | pyak pyang pong pêk dhang thung thung brang | kêtongtèng grug grêng prung prung bring | thung pyêk thung pyêk plak blang plak blang | ting têk ting têk ting ting tong gring ||

266. nuju sèlèh bawanipun | jêng kyai nampani ngêlik | barung papat Ki Jumêna | Sêbagi lan Basarodin | swarane akêdhêmungan | ting karêkêl angunani ||

267. ngandul-andul ngombak banyu (821) | labêting bêsus kêtawis | ubêding wilêt macalang | grathul-grathul andhalangi | prigêl karêkêle mêmbat | dangu-dangu dhèmês manis ||

268. têrêbangira pinangku | anèng dêlamakan sikil | dèn ingêr-ingêr mèt swara- | ning trêbang kêmpyang bêmnèki | dhasar si macan garongan | kumêmbrung ambaung bêning ||

269. lir pendah gong Siêm ngungkung | para nom santri kêpengin | mring jêng kyai dènya nrêbang | aberag Kiai Bayi | sêmune rada kêpalang | tua nulya ngêlik singir ||

270. kabibu yugarulbadru | nukusnihi wajêhihi | takaya ratil apkara | piwaspi makna hu kabib | tajalalil kulubina | katiban patabubihi ||

271. sinauran gêr gumuruh | barung rêmpêk tan sarênti | wus antara sinalahan | nulya kèndêl sêdayèki | sawusnya kèndêl sakêdhap | mêngkana Sèh Amongragi ||

272. singir pupungkasanipun (822) | sêlawat atasing nabi | lan Jèngwèsthi Jayèngraga | ngancuhi kang raka singir | sarêng ngêlik swara saplak | lir raras nyamlêng nêmnèki ||

273. ambiola nganyut-anyut | rêmêk tyase amiarsi | alahuma salingala | Muhammadini ya rabi | salu ngalèhi wasalam | santri kabèh naurani ||

274. angantêb swara sru landhung | bawa sauran lan singir | wit pikubi sayidina | Muhammadin nurul badni | alhuda yamutamaman | nuli kabibun siwai ||

275. ila Muhammadun kèru | Rasul nabiyil mukrimi | saokul mukibi ila | Muhammad asmah sumatih | tahlampilkus srisig nguna | Muhammad manjil kalaik ||

--- 1-2 : 225 ---

276. min jahanam lajêngipun (823) | kang singir barungan santri | praptèng nêmbêlas sêlawat | salalahu ngalaihi | salam salalahu ngala | Muhammad kèndêlirèki ||

277. wus tamat sêdayanipun | dikir molud rawi singir | Ki Bayi alon ngandika | èh pêngulu Basarodin | sira kabubuhan donga | agupuh Ki Basarodin ||

278. wa sadaka Rasulahu | anabiyi alkarimi | wa naknu ngala makala | rabana wa rajikuni | wakalikun amin naäs | saidin irgam irgamin ||

279. liljakidina alkamdu | lilahi rabil ngalamin | sinauran amin kathah | Jayèngraga anasibi | angêlik lêmpêng amêmbat | asilig bêning kumrining ||

280. gêtas rênyah manis arum (824) | angêtog wilêt ngêsnèki | para santri merang swara | mungkrêd isin nora mijil | rumasa tan mêngkonoa | kari kapulungan bêcik ||

281. dènira nasib wus nutug | sauran santri kyèh amin | amin-aminu ya Allah | gya sêlawat sêdayèki | sarwi ngadêg sêsalaman | mubêng saturutirèki ||

282. têpung gêlang sêdaya wus | wêrata lan santri alit | tan antara samya lênggah | tata sêdaya wus linggih | Ki Bayi alon ngandika | Luci mêtokna kêndhuri ||

283. kang liningan mentar gupuh | ngabani sinomanèki | mring pawon ngusung ambêngan | sinaosakên ingarsi | dhêdharan samya dinuman | binêrkat binagi-bagi ||

284. Ki Bayi alon amuwus (825) | prie jawane wong iki | yèn wus tua sarwa suda | beda duk mêksih nom nguni | pra lurah santri norraga | liningan mring jêng kiai ||

285. dhèk bièn[54] nonoman aku | anèng pêsantrèn ing Bangil | kêlakon dadi pilalan | mring priayi myang wong sugih | akèh kang punagi nadar | ananggap têrbang mring mami ||

286. kancuhanaku wong têlu | Cariksutra Arsabudi | Carikmudha kapat ingwang | Arundaya aran mami | wus komuk ing pakaulan | nêgara desa pêsisir ||

287. ujare kang padha kaul | sok uga sêlamêt iki | ananggap dhalang têrêbang | mas Arundaya ing Bangil | kèh kêlakon kana-kana | lakon sêbêdhug saari ||

288. kang sawêngi dalan rawuh (826) | ing Ngantang Malang Kêdhiri | myang ing Gêmbong Pasuruan | manira minule mukti | sêwidak santri dadakan | siji gêgawanku santri ||

289. ya mung si pêngulu iku | Basarodin datan kari | sasmita marang kang putra | pamanamu Basarodin | kinthil mring ngong cilik mula | yèn kèlingan wlas ningali ||

290. iku jênênge Si Bawuk | gêr ginuyu sêdayèki | Kulawirya latah-latah | wêcana sarwi nudingi |

--- 1-2 : 226 ---

bilahing[55] pêngulu Basar | kabuka wêwadinèki ||

291. wêwadi wus nèng jro kêthu | arêpit têmah mandhêlis | lagyèki ngong apratela | Bawuk jênênge dhèk cilik | apatut têmên Ki Basar | kadèkne suthik ngarani ||

292. bawuk ingaran bêlawu | kacêmutan Basarodin | dika wau ngimpi napa | jênênge dadak binagi | marang kanca santri kathah | Ki Bayi gumuyu angling ||

293. mara takona manamu (827) | Ki Basarodin nulya ngling | mring Jèngwèsthi sojarira | dhasar sayêkti rumiyin | ramandika duk jêjaka | bagus anom swara bêcik ||

294. akèh wong wadon kêpoyuh | yèn turu tindhihên ngipi | nglindur nêbut Arundaya | swarane andudut ati | parèstri nom jor-jinoran | pawèwèhe rêbut dhisik ||

295. tur niku sami guguru | gurah swara amêjani | nanging ta kudu dilalah | ramandika ingkang bêcik | kula gurah ngantos sayah | kêpesing amutah cacing ||

296. anggrus mutah riak idu | mutah ilat amucicil | sumaput agulimpangan | dadya rubungan mèh mati | pêsantrèn myang wong omahan | samya ngêlayat mring mami ||

297. bêbaya tuas mèh lampus (828) | swara saya won asêdhil | gêr ginuyu ing akathah | jêng kyai gumujêng angling | dhasar sêdhil cilik mula | wus pancèn swara tan bêcik ||

298. Jèngwèsthi alon amuwus | man pêngulu Basarodin | putrandika Jayèngraga | punapa mèmpêr jêng kyai | mênggah swaraning putranta | adhi Jayèngraga iki ||

299. ki pêngulu aturipun | anggèr kados sami ugi | inggih lawan ramandika | wontêna kaote kêdhik | gih rêbat sênêng kewala | Ki Bayi ngandika aris ||

300. bêcik swarane adhimu | nanging kurang wilêt thithik | lan bangête kurang untas | bobote ya wus ngluwihi | tan ana lir adhinira | kurang ngumbar swaranèki ||

301. ya ta ing wanci mèh bêdhug (829) | wus tata ingkang kandhuri | Jèngwèsthi alon lingira | mring pêngulu Basarodin | man pêngulu kajatêna | angrasulkên kurmat nabi ||

302. lan lujêngipun bok ayu | sêkalihanipun mugi | lulus dènya palakrama | lah wus andika dongani | pêngulu gya maca donga | alahuma ilpalail ||

303. pakadaril pasalimu | pihi alngakluadini | wa aplalu asalata | wa ajakata slimati | ngala sayidin molana | Muhammadun wakatimil ||

304. anbiahi wama almur | salina wasa-alnati | gaparallahu walana | alahuma biarahmati- |[56] ka ya arkama rakima | subkana rabika rabil ||

--- 1-2 : 227 ---

305. ngijati ngama yasipun | salamu ngala mursalin- | na walkamdu lilahi rab- | bil ngalamin wusnya nuli | Ki Bayi alon lingira | bismilah payo awijik ||

306. nulya sêdaya tuturuh (830) | sarêng anadhah kêndhuri | karêpyêk pating karêcap | santri lit rêbut kêndhuri | gumêr samya drêg-udrêgan | rêbut kèh gembolanèki ||

307. kang cêlak pan tumut rusuh | rêbutan bêrkat kêndhuri | Kulawirya sru lingira | adat têmên santri cilik | sabên kêndhurèn rêbutan | lah iku têmah marahi ||

308. Ki Bayi mèsêm amuwus | ya mupung ana rijêki | wus nutug dènira nadhah | kêndhuri kinèn ambagi | wus samya binarêkatan | luaran sêdayanèki ||

309. salong-salong ingkang kantun | kondur Jêng Kiai Bayi | kêlawan wau kang garwa | sira Ki Sèh Amongragi | lajêng tangat ing palilah | nèng panêpèn sang Mong brangti ||

 

---

1	§ kirang sawanda, katambahan: kê [kêcipir]. (kembali) § kirang sawanda, katambahan: kê [kêcipir].
2	juwawut. (kembali) juwawut.
3	§ prayoginipun: satru. (kembali) § prayoginipun: satru.
4	kluwa. (kembali) kluwa.
5	Nomor pupuh asli: 44, diganti menjadi 40 sesuai dengan urutannya. (kembali) Nomor pupuh asli: 44, diganti menjadi 40 sesuai dengan urutannya.
6	kuwayon. (kembali) kuwayon.
7	kasiyate. (kembali) kasiyate.
8	kang. (kembali) kang.
9	kuwatos (dan di tempat lain). (kembali) kuwatos (dan di tempat lain).
10	§ prayoginipun: s(a)lam. (kembali) § prayoginipun: s(a)lam.
11	§ prayoginipun: ngalèhi. (kembali) § prayoginipun: ngalèhi.
12	Lebih satu suku kata: salalahu ngalèhi salami. (kembali) Lebih satu suku kata: salalahu ngalèhi salami.
13	§ kirang sawanda, katambahan: a [ajali]. (kembali) § kirang sawanda, katambahan: a [ajali].
14	§ prayoginipun: priadi/priyadi. (kembali) § prayoginipun: priadi/priyadi.
15	Lebih satu suku kata: salalahu ngalèhi wasalam. (kembali) Lebih satu suku kata: salalahu ngalèhi wasalam.
16	tan. (kembali) tan.
17	liyangan (dan di tempat lain). (kembali) liyangan (dan di tempat lain).
18	§ prayoginipun: anyathêti. (kembali) § prayoginipun: anyathêti.
19	§ prayoginipun: takbir (dan di tempat lain). (kembali) § prayoginipun: takbir (dan di tempat lain).
20	isbat (dan di tempat lain). (kembali) isbat (dan di tempat lain).
21	pyarsakêna. (kembali) pyarsakêna.
22	mawa. (kembali) mawa.
23	mitra. (kembali) mitra.
24	owah (dan di tempat lain). (kembali) owah (dan di tempat lain).
25	pawèhing. (kembali) pawèhing.
26	ji apapa. (kembali) ji apapa.
27	suwitèng (dan di tempat lain). (kembali) suwitèng (dan di tempat lain).
28	§ prayoginipun: duta. (kembali) § prayoginipun: duta.
29	duta ngabêkti. (kembali) duta ngabêkti.
30	Kurang satu bait atau salah penomoran. (kembali) Kurang satu bait atau salah penomoran.
31	§ prayoginipun: pedah. (kembali) § prayoginipun: pedah.
32	§ kirang sawanda, katambahan: i. (kembali) § kirang sawanda, katambahan: i.
33	siya-siya (dan di tempat lain). (kembali) siya-siya (dan di tempat lain).
34	ambiyantoni (dan di tempat lain). (kembali) ambiyantoni (dan di tempat lain).
35	biyang-biyang. (kembali) biyang-biyang.
36	gumingsir. (kembali) gumingsir.
37	§ kirang sawanda, katambahan: ma [mangut-mangut]. (kembali) § kirang sawanda, katambahan: ma [mangut-mangut].
38	kêluwak. (kembali) kêluwak.
39	§ prayoginipun: yao. (kembali) § prayoginipun: yao.
40	§ prayoginipun: ngamta. (kembali) § prayoginipun: ngamta.
41	§ kirang sêpada lingsa. [Kamajaya (1985): kang sakatah malihira (Pupuh 361.134.3)]. (kembali) § kirang sêpada lingsa. [Kamajaya (1985): kang sakatah malihira (Pupuh 361.134.3)].
42	§ prayoginipun: trampil [tartil]. (kembali) § prayoginipun: trampil [tartil].
43	ingladènan. (kembali) ingladènan.
44	kêriyuk (dan di tempat lain). (kembali) kêriyuk (dan di tempat lain).
45	akalihan (dan di tempat lain). (kembali) akalihan (dan di tempat lain).
46	§ kirang sawanda, katambahan: sa [asalamu]. (kembali) § kirang sawanda, katambahan: sa [asalamu].
47	§ kirang sawanda, katambahan: hi [hiatkiai]. (kembali) § kirang sawanda, katambahan: hi [hiatkiai].
48	§ kirang sawanda, katambahan: a [asangud]. (kembali) § kirang sawanda, katambahan: a [asangud].
49	§ prayoginipun: prayogane. (kembali) § prayoginipun: prayogane.
50	pinyarsa. (kembali) pinyarsa.
51	§ prayoginipun: kinêmil. (kembali) § prayoginipun: kinêmil.
52	§ kirang sawanda, katambahan: na [nabadru]. (kembali) § kirang sawanda, katambahan: na [nabadru].
53	§ kirang sawanda, katambahan: a [akadkawa]. (kembali) § kirang sawanda, katambahan: a [akadkawa].
54	biyèn (dan ditempat lain). (kembali) biyèn (dan ditempat lain).
55	§ prayoginipun: bilahi. (kembali) § prayoginipun: bilahi.
56	Lebih satu suku kata: alahuma birahmati. (kembali) Lebih satu suku kata: alahuma birahmati.