Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 7-8: Pupuh 188–207)

1.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998. Kategori: Arsip dan Sejarah > Galeri.
2.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 001–026). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
3.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 027–035). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
4.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 036–038). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
5.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 039–042). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
6.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 1-2: Pupuh 043–047). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
7.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 3-4: Pupuh 048–053). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
8.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 3-4: Pupuh 054–057). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
9.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 3-4: Pupuh 058–063). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
10.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 3-4: Pupuh 064–065). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
11.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 3-4: Pupuh 066–084). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
12.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 085–108). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
13.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 109–123). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
14.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 124–137). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
15.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 138–160). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
16.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 5-6: Pupuh 161–187). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
17.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 7-8: Pupuh 188–207). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
18.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 7-8: Pupuh 208–228). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
19.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 7-8: Pupuh 229–248). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
20.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 7-8: Pupuh 249–264). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.
21.	Cênthini, Soeradipoera, 1912–5, #998 (Jilid 7-8: Pupuh 265–280). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini.

Citra

Terakhir diubah: 31-05-2022

Pencarian Teks

Lingkup pencarian: teks dan catatan-kakinya. Teks pencarian: 2-24 karakter. Filter pencarian: huruf besar/kecil, diakritik serta pungtuasi diabaikan; karakter [?] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau satu huruf sembarang; simbol wildcard [*] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau sejumlah karakter termasuk spasi; mengakomodasi variasi ejaan, antara lain [dj : j, tj : c, j : y, oe : u, d : dh, t : th].

SERAT TJENṬINI

Babon asli saking kitha LEIDEN ing nêgari Nederland.

KAWÊDALAKÊN KALIAN WRAGADIPUN

Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen

ING NÊGARI BÊTAWI.

JILID VII-VIII.

Kalêrêsakên dening Radèn Wirawangsa, kabyantu ing M. Ardja Widjaja.

Kaêcap ing kantor pangêcapanipun firma RUYGROK & Co., ing Bêtawi 1915.

--- [7-8 : 2] ---

[...]

--- 7-8 : 3 ---

188. Jurudêmung[1]

1. wis Madu mêlbuwang[2] wisma (1) | dangdana kang sarwa luhung | ayu-ayunên warnamu | sasênêngira busana | pilihana ingkang mungguh | ronggèng bok Madu turira | inggih anulya umangsuk ||

2. ya ta kang pra tamu prapta | pra pêtinggi bundhêl umbul | pameran pênganggenipun | saduwèk-duwèke samya | mêtu pasimpênanipun | berag sajak pêsamoan | mèrèt-mèrèt saguh-saguh ||

3. bobote wong pêgunungan | kathah kang prapta mrêtamu | ki umbul Wiradikewuh | Suradipa Suradrana | Suradrêpa Surantanu | Surakêrti Surarata | Surantaka Suranêmpuh ||

4. Jatruna Jayadirana (2) | Wirakarta Mêrgaewuh | Jamêrjaya Anggaranu | Wangsapati Wirasraya | Jagabaya Jagasatru | Drêpajaya Bauyuda | Srangmênggala Kalamêrcu ||

5. dhapur pêpêk rupa-rupa | lêncir dhêdhampak[3] kang dhuwur | ingkang unting gagah janggrung | kang mathêkêl bèkèl antar | tan tinggal siguge kidhung | kang kalung pêdhang myang klewang | kalung bêstrong krêbin masru ||

6. miwah dèn iring talêmpak | myang tamèng towok nèng pungkur | suligi granggang pring ampuh | kang ngikal bandhol liligan | prapticir pêndhapa lungguh | asigrak cara wong kutha | samya berag langguk-langguk ||

7. tarap lilinggihanira (3) | ing saundha-usukipun | akapang pêndhapa têpa[4] têpung | ni randha gapyak pêmbagyan | kang liningan saurmanuk | mangsuli ing kalujêngan | dêmang pra pêtinggi umbul ||

8. sêdaya puniku samya | kang uwus cicipanipun | ni randha pindho ping têlu | ora-orane nyêpisan | wêrata tan ana kantun | Ki Suradikewuh tanya | wontên punapa atarub ||

9. lir mêmantu traping karya | ni randha nauri wuwus | pan kula botên mêmantu | ngundang-undang mêngangguran | namung ngurmati têtamu | priyayi namur tirakat | cature putraning guru ||

10. prêdikan ing Wirasaba (4) | kang komuk ginuru-guru | mring pra ngulama sêdarum | miwah prayayi sudagar | angalap jangji mêriku | ki gêdhe Bayipanurta | ing Wanamêrta krajan gung ||

11. kang liningan amalênggak | ting garunêng samya muwus | ingkang wus padha kêrungu | durung wruh warnaning warta | kadi putrane ki guru | dene tan ana kêtingal | ana ngling yèn durung rawuh ||

12. wus pêpak kang ingulêman | inganti tan ana kantun | ni randha alon amuwus | paran wus prapta sêdaya | Duljaya matur gih sampun | ngling malih marang Duljaya | mara wêtokna gembolmu ||

13. kang liningan ngrukti gêpah (5) | mêkotên pawohanipun |

--- 7-8 : 4 ---

gembol tapsirih bokor wus | wêrata kang linadenan | ni randha ngling mring sêdarum | samya kantuna jagongan | kula mring wismarsa ewuh ||

14. sêdaya matur sumangga | ni randha mundur umasuk | sarya ngling mring rencangipun | èh biang Kacêr turana | kang nèng langgar kenthol bagus | gus Jèngraga Kulawirya | karone turana kondur ||

15. kang liningan sigra mentar | praptèng langgar aturipun | paduka ngaturan masuk | marang wisma sêkalian | Jayèngraga lon amuwus | dening lan aku dèn undang | Kacêr matur inggih pêrlu ||

16. Ki Kulawirya lingira (6) | lah payo bêcik tinurut | ngawirya karo gya mudhun | mring wismèng pungkur wus prapta | lênggah nèng bale klasa lus | ni randha lon aturira | lah sumangga sang abagus ||

17. prayogi salin busana | punapa sakêrsanipun | sawontênipun nèng gunung | mangke yèn sampun busana | paduka manggihi tamu | nèng pêndhapa dadya sêkar | sêkare kang samya lungguh ||

18. wus sinaosan busana | rong pêtadhahan amunjung | Ki Kulawirya amuwus | payo ta kono anakmas | ni randha pakurmatipun | sung-kusunge pamulenya | supaya ana kinayun ||

19. kang putra alon ngandika (7) | mêkètên kewala sampun | paman piambak ingriku | pênêd busana kang mubyar | kang tutug sakêrsanipun | namung kula ambil sinjang | sêkaran kang jingga madu ||

20. kula angge ririmongan | gampil mangke yèn kula yun | inggih pintên dangunipun | kang paman mèsêm ris mojar | yapa sakêrsanirèku | ni randha suka tumingal | mring kang ngrimong jingga madu ||

21. mandah yèn kêrsaa dangdan | baya lir mati kêpoyuh | ni randha tan tanak lungguh | mêlbu mêtu mring pêndhapa | nuduh mring niaganipun | kinèn muni kang gêndhingan | ing sadhengah talunipun ||

22. ya ta kang anèng Kauman (8) | Jayèngrêsmi lan pêngulu | Ki Jabalodin lon matur | kaula lamun kalilan | parêng kêrsane sang bagus | jasad kula ingulêman | kinèn ajagong mêriku ||

23. mêngetan dhatêng kêrandhan | Jayèngrêsmi lingira rum | gih paman rika mêriku | ywa susah dening manira | matur inggih nuwun maklum | sarat angecani manah | tiang rumaos kêwuwung ||

24. wus linilan nulya mentar | lan nyaine datan kantun | anake prawan tan tumut | ya ta kang anèng pêndhapa | ni randha agandhang muwus | dene pêngulu tan prapta | ingkang rinasan mêncungul ||

25. ni randha ngling pijêr apa (9) | suwe tan têka alungguh | matur èwêd kêdhik pêrlu | ni randha gumuyu mojar | kèh têmên pawadanipun | padune tan kêna pisah | kanthetan lan bojonipun ||

--- 7-8 : 5 ---

189. Kinanthi

1. ya ta wau sang abagus | Jèngraga Kulawiryèki | kang samya lagya busana | Ni Kacêr kang nglêladèni | marang kenthol Kulawirya | nyamping kawung kêmplang mori ||

2. paningsêd cindhejo linud | ing prada bara rinawis | dhêsthar sawat cumêngkirang[5] | wiron tapèn tinap apik | wida jênar gêgarutan | dhadhan-dhadhan têpung manis ||

3. asumping krang mêlok mênur | ron pacar tri pinrada sri | kris tinatah gajah singa | kang wêrangka ladrang kêndhit | kandêlan bunton mas tua | wawrat gangsal real ngunir ||

4. asêsêkar gombyok dhuwung (10) | Kulawirya anjêlanthir | mèsêm kang putra saryojar | dubilah paman nêmêni | pacak wangune amutra | priye Cêr apa ya sigit ||

5. kang liningan mèsêm matur | inggih malèpès ambênthing | bêsuse jêjaka kalah | Kulawirya gumuywangling | mêlèpès mono kaya pa | Ni Kacêr matur wor liring ||

6. inggih sampun limrahipun | basane titiang ngriki | mlèpès mèrèt kêt-ikêtan | mlirit kêrakêting kulit | du mancung mèpèd binendha | alatah Ki Jayèngragi ||

7. basa[6] parikan si cêmpud (11) | cèplês lan kang dèn arani | gumuyu Ki Kulawirya | guyune angumbar liring | kang putra sangsaya latah | i paman dene pêkolih ||

8. adu liring lan Si Madu | kang lagya pêpaès alis | kang paman mèsêm kacupan | dènira aningid liring | ya ta ni randha Sêmbada | malbèng wisma ngacarani ||

9. mring tamune kalihipun | Ki Kulawirya ngling aris | payo anakmas umêdal | kinon nêmoni têtami | kang putra angling sumangga | ni randha nguwuh Nuripin ||

10. lah ya Nuripin sirèku | ngladenana bae bêcik | dadya lurahing sinoman | sira kang dadya pangarsi | lêladenana priangga | bêndaranira kêkalih ||

11. iki kulambi lan sabuk (12) | sêmbagi cindhe raras brit | anggonên iku bur-buran | pèkên wus aja kêwatir | ikêtmu bêbêd sêrual | prandèn iku mêksih bêcik ||

12. pawèwèh tinampan sampun | ambêgènggèng Ki Nuripin | ya ta wau Kulawirya | lan kang putra Jayèngragi | mijil mring pêndhapa lênggah | nèng klasa alus aputih ||

13. mingsêr kang sami alungguh | cingak sêdaya ningali | lir pêngantyan tinêmbayan | abagus sêmu mrayayi | Jayèngraga ngrimong jingga | pasêmone ngusumani ||

14. tur ukur kewala kêmul (13) | sêprandene angungkuli | mring sakèhing kang pameran | wong nonton uyêl apipit | rarywalit acarêngèkan | kadhêsêk pating jalêrit ||

15. gumêdêr arêbut aju | tua anom jalu èstri | kang wus mapan arêrasan |

--- 7-8 : 6 ---

anggunggung mring Jayèngragi | e kae kang kêmul jingga | madu dene langkung sigit ||

16. abagus jêtmika ruruh | pêsaja andhêdhèwèki | pasang lêkêre wêdana | atopèng winulon rawis | kadya gambar wêwangunan | lir Andaga anèng kêlir ||

17. mandah yèn busana luhung | iba baguse ngêbêki | ya ta kang samya lungguhan | samya sarêng nêmbramani | marang awirya kalihnya | gumrêmêng atur pêmbagi ||

18. winangsulan sêdaya wus (14) | Jèngraga suka ningali | sajake wong pêgunungan | adhèblèng ambêbanthèngi | bênthung sigug kiwa-kiwa | anjêdhig sêmu bêdhidhig ||

19. Ki Jayèngraga amuwus | lah unèkna genjong goling | niaga sigra abuka | gamêlan munya ngrêrangin | ronggèng wus dènira dangdan | Ni Madu mijil ing jawi ||

20. wong nonton umrês kumrusuk | samya gumêdêr ngaruhi | ting balêkèr pra jêjakan | kukuk angakak kêkêlik | bêlik alok bilah-bilah | Ni Madu lir widadari ||

21. ronggèng wor dènira lungguh (15) | nèng pagongan amiranti | anèngarêping niaga | sigra kinèn anyindhèni | ngêlik genjong goling raras | lir mrak nguwuh nyangungongi ||

190. Sinom

1. ya ta kang ngrukti sugata | Duljaya lawan Nuripin | ngatag kasinomanira | kinèn mêdalkên tumuli | rampadan maring ngarsi | miwah wêwantinganipun | pratula wêr cêcêp mas | myang gogok Polèmbang Pathi | kêndhi lênggèk gêrogol langking Jêpara ||

2. kawingking angeri nganan | rampadan samya ngalihi | wêrata tan ana malang | sarêng ambuka tup saji | kang ngulêg sambêl sami | pan sarêng panyêpêngipun | lêg-ulêg sinampyongan | ing kalinthing sêdayèki | mangu ngantu-antu nganti ingabanan ||

3. nulya wau Ki Duljaya (16) | kêplok tangan saking jawi | sigra kang ngulêg barêngan | sampyong klinthing barung muni | tanpa rungwan mêlingi | kumrumpyung samya ginuyu | wor thuthuking dhog kamal | wuwuh ramyanya kapyarsi | wus antara kinaplo kancêp sêdaya ||

4. samya linadènkên[7] ngarsa | wusnya samya mundur sami | Kulawirya ngling sumangga | ingriku sami awijik | gupuh kang sinungan ling | sêdaya sami awisuh | Jayèngraga ngandika | lah payo munia gêndhing | êla-êla kang alon padha kêrasa ||

5. niaga matur sêndika | buka rêbab wiwit ngêlik | kosok ngingkik cara desa | nga nga ngi ngi[8] | parêng gong ricik muni | imbal ngapinjal sêdarum | sêdhêng sru ririhira | ronggèng anututi ngêlik | manis arum nganyut-anyut gêtas rênyah ||

6. ngês krêkêl gêtêring swara | mêthit mêrit muluh rujit |

--- 7-8 : 7 ---

rêmêk tyase kang miarsa | kalêlêran bêlèr ati | ya ta kang lêkas bukti | mêtènggèng sêmbari muluk | mêngèngès sarwi mamah | kabèh nolèh aningali | mring Ni Madu kang mêdèni wong amangan ||

7. tan akaur mamah upa (18) | kècèr rèbèt tan pinikir | kang kêcakot ilatira | pinêlalah brêbês mili | tan rinasa kang sakit | lalu andulu Ni Madu | Ki Kulawirya nabda | marang pra umbul pêtinggi | kakang Wiradikewuh kula têtanya ||

8. dhasar pênêd sindhènira | Ki[9] Madu amêmêdèni | sêmbada lan warnanira | sarwi sêdhêng aprak ati | Wiradikewuh angling | pan inggih sayêktosipun | ngriki tan wontên memba | wangkid lampahan saari | mung punika pun Madu onjo piambak ||

9. wontêna kang bag-ginêbag | dhusun Kêmplêng nanging têbih | lêlampahan tigang dina | pun Gêndra wasta[10] wastaning ringgit | rêbat sênêng amilih | pun Gêndra lawan Ni Madu | dhengah kaot sausap | gumuyu Kulawiryèki | Jayèngraga gumujêng sasmitèng paman ||

10. ngling bibisik sarwi nadhah (19) | tan jamak yêkti nglangkungi | pun Gêndra dènya kunjara[11] | lêlampahan tigang ari | iba komuking ringgit | tanah ngriki kongsi nyatur | kang paman mèsêm lingnya | ya layak jêr dhasar bêcik | lan Si Madu ya êmbuh durung karuan ||

11. kang paman malih ngandika | bok Madu majuwèngarsi | wong kathah nundha angundang | lo Madu kinèn mangarsi | kang liningan mangarsi | mèsêm anyangkut pandulu | wus prapta ngarsanira | Jayèngraga ngandika ris | lah dèn cêdhak lungguh lan man Kulawirya ||

12. nulya ngangsêg linggihira | Ki Kulawirya anolih (20) | maspadêkên[12] warnanira | Ni Madu mèsêm angliring | Kulawirya ngênêngi | dènya mamah kêpêl gathung | anjingglêng mandêng muka- | nira Ni Madu mantêsi | Kulawirya kongsi ngintip kêpêlira ||

13. Jayèngraga galêgêsan | paman dhahar lawuh liring | dene sangkêp kamuktyanya | kang paman kagyat ngèsêmi | kongsi antara bukti | dangu sêdaya atuwuk | Ki Kulawirya gêpah | mundhut lancaran kêkalih | cinohokên sêkul lan saulamira ||

14. sinungkên mring ronggèng sigra | mangana bok Madu dhingin | tinampan anulya nadhah | tan pati akèh abukti | Kulawirya mèsêm ling | dene cicik pêmanganmu | Ni Madu aturira | pan inggih sampun dumugi | Kulawirya angling mring sêdayanira ||

15. yèn sampun sami dumugya (21) | prayoga sami awijik | matur kabèh kang liningan | inggih suawi umiring | anulya sêdayèki | luaran samya tuturuh | rampadan cinarikan | mring wong kasinomanèki | wus barêsih ingkang rêgêd tinêbahan ||

--- 7-8 : 8 ---

16. nulya wedange mangarsa | wêrata samya ngalihi | miwah pakinanganira | myang pêpanganan mangarsi | samya mangsêgan nyamik | ni randha anulya mêtu | alinggih wetanira | Kulawirya angingsêdi | sawarnine obah kabèh kang jagongan ||

17. mompyor ni randha Sêmbada (22) | lir rara bonyo kapêncil | tan wangwang moring akathah | agandhang dènira angling | si anu mau êndi | Duljaya mrenea gupuh | kang inguwuh gya prapta | balênthot kothot mêdèni | kalung drêbos nyuriga kris nganggar pêdhang ||

18. nyangking sampluk anyungkêlang | panguthik asabuk bandhil | sarigak mandhi talêmpak | brêngose ranggah pinidih | jenggotira pinuntir | pinêlawang ngawêng gulu | untu putih tan nginang | bêbêd sarung cacut[13] inggil | egah cèkèh srual panji sangklat abang ||

19. kadhêmêk sila nèngarsa | gumuyu Kulawiryèki | bilah risang Ngabduljaya | lir wong usung-usung ngalih | dhasar nyata mêdèni | amêmpêng kongsi ambrêngkut | gumujêng Jayèngraga | kèngêtan kadya Nuripin | ngling bibisik paman puniku Duljaya ||

20. ngêjori sigrake paman (23) | dèn kayang pêksa mêdèni | lir wong mêntas olih ngrayah | jadhug-jadhuge wong ngriki | kaum dhapur lir wêri | wontên wangune ambêrung | wandane kiwa kawak | dhagêl tan ana kêpilih | mung kêpanggih guthule kangge ing randha ||

21. kang paman gumuyu latah | kêjabaa dudu dharik | sèjèn prêkaraning wanda | gumuyu ujungan liring | lan Ni Madu wong kalih | ya ta ni randha amuwus | lah ya sira Duljaya | mêngko yèn ronggèng anjongkit | sira inkang[14] aglis ngunèkna têngara ||

22. Duljaya saguh asantak (24) | tampi parentahe nyai | ni randha malih wuwusnya | Duljaya sêdhênge iki | lah wêtokêna larih | panginumaning anayub | arak tampo wêragang | sira dadia pangirid | nuli lêkas salin gagrag lonthang-lonthang ||

191. Lonthang

1. Ki Duljaya anggagrag dhadhag bêdhadhag | sigra mundur parentah ing kasinoman | pinilihan kang mèbrèt-mèbrèt kewala ||

2. pra jêjaka kang wire kang antar-antar | wus antuk wong anom wolu pinilihan | ingkang samya mèthèk mathèngthèng dhèblèngan ||

3. ingkang sami abêbêd sarung lurik bang (25) | acangcutan srual panji-panji pêthak | samya ayon borèh pêthak gêgarutan ||

4. susumpingan kra mêlok[15] asajak-sajak | kang bêkta gêlas nèng bèri myang kopinya | kang cangkir nèng dhulang guci pangiringnya ||

5. wus samêkta ingatag majêng mangarsa | Duljaya kang dadya pangirid sinoman | anyaosi marang ing tamu kalihnya ||

6. kenthol Kulawirya ngling marang Duljaya | manira tan nginum lajêngna kewala | ingong durung wêruh rasaning inuman ||

7. aywa susah sadèrènge wus sun trima | angling malih Nuripin dene tan ana | tinimbalan tan dangu prapta ingarsa ||

8. sira iku dene tan ngladèni ngarsa (26) |

--- 7-8 : 9 ---

matur inggih ragi pakewêd ing manah | tingkah kidhung amawi arak-erekan ||

9. Ki Wirya ngling lah ora têka milua | ngarah apa wong nglêladèni kewala | ya sok aja mèlu-mèlu ngombe arak ||

10. sira dadya rakitane Ki Duljaya | wis ta mara gawanên gêndul si arak | ngêcurana kewala anglarihana ||

11. Ki Nuripin pinêksa mring Kulawirya | nulya nyandhak gêndul si arak wêragang | Ki Duljaya têlas papat anèng talam ||

12. nora padha dhepok sikil gêlasira | ni randha ngling banjurna bae Duljaya | mring Ki Suradikewuh saurutira ||

13. kang liningan anglarih angeri ngan[16] (27) |[17] ingkang sami anginum berag ambabrag | kang larih wus amubêng atêpung gêlang ||

14. ni randha ngling lah Duljaya marenea | praptèngarsa mara Duljaya ngombea | ngarèni sagêlas kang sêmada kêbak ||

15. lawan sira nyandraa wong num-inuman | kang liningan saguh nulya nyandhak gêlas | sarwi ngidung mêngkana pangidungira ||

16. eka padma sari eka mring satunggal | padma kêmbang sari ambu pamaneka | yèn wong ngombe arak olèh sadhêdhasar ||[18]

17. lir kêmbang mêkar cahyane ambêngangang | wusnya ngidung samya kêplok sarwi surak | ni randha suka mojar marang niaga ||

18. èh niaga yèn wis nyandra ge munia (28) | antara rolas gongan lan tibanira | nuli suwuk ganti kang nayub anyandra ||

19. ladrangan bae kang gêlis gong-gonganya | lara nangis aywa salin-salin ladrang | nanging sabên nyandra gêndhinge mênênga ||

20. sêmangsane kêplok muni kang gamêlan | lan Si Madu ywa kèri anyindhènana | ririh bae gêndhinge kang dhangdhanggula ||

192. Dhandhanggula

1. wong niaga liningan nulya glis (29) | muni ladrang rara nangis raras | sêdhêng gêndhing sru lirihe | kang sindhèn nganyut-anyut | Jayèngraga myarsakên gêndhing | wor gandhèng awilêtan | ngêse muthês kalbu | mêndhêngkêl kêrasèng nala | kaèngêtan anèng Wanamarta nguni | panggihe kakangira ||

2. wibawane kaugung minukti | sakêrsanira nora kêpalang | mangkya aruruh[19] kadange | kumêmbêng angêmu luh | lir winuluh raosing galih | kadya ginaledhahan | sêkêle sinamun | wuwuh wingite pêsaja | sumaringah kêsangkut ing gêndhèng gêndhing | ambêbêsus polatan ||

3. wus antara rolas gongan larih | Ki Duljaya ngirid kasinoman | lir wau têpung gêlange | kaum ngarèni nginum | sarwi ngidung duwi martani | duwi roro lirira | martani pitutur | wong nginum olih rong dhasar | cêtha wuwusira rumakêt trap krami | lia ingakên kadang ||

4. wus gya kêplok prêk surak prasami (30) | binarungan rara nangis ladrang | sarta ronggèng pangêlike | wus rolas gonganipun | nulya maju kang punang larih | mubêng atêmu gêlang | sigra kang angidung | kang tri kaula busana | tri têtêlu kaula wus angarani | busana kang pênganggya ||

--- 7-8 : 10 ---

kêlawan ingkang gombal | sami jagragipun | pêngrasane nora beda | wusnya ngidung nginum ciu glênggêng nuli | kêplok prêk ramya surak ||

6. gya gamêlan ladrang lara nangis (31) | myang pangliking ronggèng awilêtan | antara rolas gongane | kang larih ciu gupuh | angayêngi larih wêradin | samya asuka bungah | nulya kang angidung | catur wênara rukêmnya | catur papat wênara kêthèk akonyit | rukêm kang pêpanganan ||

7. yèn wong nginum ciu lagya olih | patang dhasar lir pendah wênara | rêbut pangan wre amêre | pating caruwèt ibut | tingkah rucah ngènthèng-ènthèngi | pêpeka pêpoyokan | yakmakakaning[20] wuwus | wus ngidung kêplok sinurak | barung gêndhing gêndhèng sarêng dènya ngêlik | wor aloking asurak ||

8. rolas gongan suwuk gya kang larih (32) | midêr tan ana kêna nampika | wus wêrata sêdayane | wau ingkang angidung | ngathungakên gêlas kang isi | bak pancasura panggah | lire kang pangidung | kang basa panca lilima | sura wani panggah tangguh mantêp pati | tan ana kinajrihan ||

9. nora wêgah sakèhing piranti | nadyan nyêngka gêdhe dhuwur rosa | nora èrèp wani bae | têkèng lampus linampu | ngandhêm sura lêgawèng pati | wus ngidung kinêplokan | gya surak gêr umyung | kang ngidung anginum arak | barung cêngkling gêndhing gêndhèng lara nangis | anguyu rolas gongan ||

10. suwuk cêp nulya midêr kang larih (33) | kang angidung sad guna wiweka | sad nêm guna bakitane | weka graitanipun | salokane wong nginum awis | yèn lagyantuk nêm dhasar | graitanya mancur | wong sajroning panayuban | ginraita kang rêrasan ririh bangkit | manah asalah tampa ||

11. wusnya kêplok sinurak gora ngrik | myang gamêlan ngrêrangin araras | rolas gongan gya kang larèh | wêrata samya nginum | ingkang ngidung sru dènya ngawi | sapta kukila wrêsa | kang sapta pipitu | kukila pêksi ocehan | wresa udan yèn wong nginum pitung larih | lir pêksi karirisan ||

12. angathêthêr kawratan ing warih (34) | tanpantuk andon mangsèng wowohan | mung swara mêksih angècèk | kêplok sinurak umung | myang gamêlan angrantêg muni | antara rolas gongan | nulya larih maju | inginuman sêdayanya | wus wêrata sigra kang ngidung angawi | astha kêcara-cara ||

13. astha wolu kêcara lirnèki | polah tingkah ngling sawiah-wiah | nora dadi ngapa kabèh | nadyan pisuh-pinisuh | wus tan ana kang miatani | sandhang wus samya owah | bra-ebro tan dhapur | wusnya nulya kêpok[21] surak | barung gêndhing gêndhèng rolas gongan larih | midêr nginum kabèhnya ||

--- 7-8 : 11 ---

olih sangang dhêdhasar | sarwa cape lêsu | lir sarpa mêntas mêmangsa | barang karêp rasên[23] ika iki | enake mung ngêlemprak ||

15. kinêplokan surak lawan gêndhing | rolas gongan nulya kang larihan | wus mubêng wêrata kabèh | wau ta kang angidung | dasa buta mati anênggih | wêkasan panginuman | dasa pan sêpuluh | buta arda galak lirnya | ngajrih-jrihi basa mati wus ngarani | yèn wong anginum arak ||

16. olih sêpuluh dhasar puniki (36) | pilih kang tahan ujaring candra | yèn ginêlak panginume | ya ta kang samya nginum | para umbul bundhêl pêtinggi | kèh kang samya kêrasa | linggihane rusuh | timpuh jegang sila tumpang | myang wuwuse ting bêraok tanpa kering | abengkrak cêlangkrakan ||

17. sumbar-sinumbar ngajak gênti kris | siji sru mojar mara nyuduka | blêdhèh ngêplèk-plèk wêtênge | sinapih roang lungguh | Duljaya ngling sarwi nudingi | apa mêndêm ta sira | nauri sru muwus | e biang punapa cêcak | botên mêndêm ontêna sêgênthong malih | mêksih do huwèk mutah ||

18. jinaganan roangira linggih (37) | pinijêt cêngêle balêkèkan | ni randha ngling sapa kuwe | e Ki Jamêrjayèku | dadak mêndêm durung angibing | de adate wêntala | iku nuli ambruk | nauri sih mutah-mutah | êh ih biang botên mêndêm kula nyai | dawêg pintên tomboknya ||

19. nêsthakake angisin-isini | bok aja jênêng Jayamêrjaya | kari tombok lan wong akèh | ênya kie tombokku | rong wang picis anyar milihi | nya Madu tampanana | sinêbar ingayun | nglêgèyèh sêsèndhèn cagak | picis pinèt ing badhud sawênèh angling | jangjèn sêtya supata ||

20. yèn sudi ngakên sudara wèdi (38) | ngisor galêng dhuwur galêng kakang | mangsa mlèsèda adhine | kathah solahing wuwus | ayo manèh arake êndi | èh larih kang Duljaya | kêsuwèn tan nginum | ting barêngok carewetan | kèh kang ngucap nyai têlèdhèke pundi | sêdaya wirangrongan ||

193. Wirangrong

1. ni randha nauri aris (39) | gih lêrês sêdhênge gambyong | midêr Ni Sêmbada alon matur | mring tamunirèki | sumangga ing sakêrsa | luare nadar kaula ||

2. prayogi paduka ngibing | supaya tinut punang wong | sintên pêpantêsnya kang rumuhun | suawi dèn aglis | Ki Kulawirya nabda | lah payo kono anakmas ||

3. sumangga kêrsanirèki | manira anut kemawon | wau Jayèngraga alon muwus | sinamun aririh | inggih sumangga paman | kula ras-arasên bêksa ||

4. mangke yèn kêpengin gampil | paduka ngibing kang kinon | kenthol Kulawirya wuwusipun | mring ni randha aris | kula mangke kewala | yèn sampun para suruhan ||

--- 7-8 : 12 ---

5. sintên kang ingibng[24] kariyin (40) | nakmas Jèngraga ayun ran |[25] pangibinge sanak-sanak tamu | yèn wus sami ngibing | têlungane kang emah | têngah-têngahan kewala ||

6. ni randha nauri aris | mangke uga têmah goroh | ngling Ki Kulawirya botênipun | gih mangke ngong ngibing | sakêrsane Jèngraga | pênêd tinurut kewala ||

7. ni randha wuwuse ngudi | yèn mangkyandika anggambyong | kula badhe bêksa ambêdhudhuk | ngong sagêd angibing | Ki Kulawirya latah | punapa bibi wong Kalang ||

8. mawi bêdhudhuk angringgit (41) | ni randha mèsêm turnya lon | gih uga kaula yêktosipun | cêr Kalang sayêkti | manthuk-manthuk Ki Wirya | bibisik lan Jayèngraga ||

9. tan nyana iku si bibi | jawane wong Kalang kamplong | layak dêrbalaa bandhanipun | sasat duwe cicir | sapolahe tan lumrah | kalang kèlèng kêlanglangan ||

10. Jèngraga angglêgês angling | gih mangke man kula dêngok | ni randha dènira ambêdhudhuk | wong ro ting guligik | alon dènya ngandika | Kulawirya mring ni randha ||

11. kêdangon inganti-anti | mring sanak kang samyanjagong | kula lan anakmas lah nèh tanggung | kari-karèn ngibing | gya ni randha Sêmbada | ngling ris mring tamu pangarsa ||

12. wawi pundi kang rumiyin (42) | angibing kêlawan gambyong | kang liningan mojar pênêdipun | sang abagus kalih | kang angrumiyinana | nuntên kula saurutnya ||

13. Ki Kulawirya nambung ngling | botên kang Wiradikewoh | kakang rumiyina dadya ngayun | sampun walang ati | kadho dening manira | mangke kewala manira ||

14. kang liningan anuruti | ni randha anuduh gupoh | mring ronggèng lan panjak lah wis Madu | ngadêga awiwit | gêndhing kabor janturan | wus kêsusu ywa badhudan ||

15. mung jêjêr janturing ringgit (43) | yèn wis kabor nuli gondrong | tibane ambondhan kang kayungyun | togên ingkang apik | lah wus mari niaga | bukaa kabor kang raras ||

16. niaga nulya angrawit | tan rêbab gambang tan kromong | riciknya lirihan kang pêngayun | gêndèr lawan suling | kêthuk kênong binêngkak | kêndhang gêdhug bêm sêbahan ||

17. kêcèr ngêcêk angêcicir | gong angandul ukur nyenggol | panêrus dèn imbal |[26] kadhêmung[27] kur jawil | babag pênabuhira | anganyut-anyut rum raras ||

18. nyênyêt yakmakaning gêndhing | ronggèng jèngklèk angririmong | tumênga rêm netra asta ngrajung | kêjêr kang jariji | kanan mênthang andhêngklang | jari gêtêr mawiwilan ||

19. ngalênggak nênggak mamati (44) | tan mingsêd lamun tan êgong |

--- 7-8 : 13 ---

pamujaning tandhak angêngayuh | mring kang mara bumi | sami anêkanana | mêmanis waris larisan ||

20. kumêlun kutug mawangi | badhude anyabêt gupoh | pênjalin ing klasa wit anjantur | asru pangwuhnèki | swuh rêp data pitana | anênggih wau kocapa ||

21. kusuma rêtnaning bumi | coplok ngêmbanan ngalih gon | tibèng marcapada kawlas-ayun | sakèh widadari | anjujurungi sabda | sakèh di-adining rupa ||

22. winongwong jawata adi | asung wibuh ing kêlangon | Ni Umi Ni Uma pahum-pahum | thiri thira guthi | hong hong ilahèng hong hyang | nêkakên sarining gampang ||

23. sakèhe kang aningali (45) | tua anom lanang wadon | runtuh trêsnanira têka kerut | padha wêlas-asih | pan sinihan bêthara | marang[28] asmara tura ||

24. singa mara lulut asih | cak bak pêk hêm hong hong manon | gya badhud sasmita sabêtipun | jêblès gitik lampit | gêndirira aniba | sêsêg anjurudêmungan ||

194. Jurudêmung

1. ronggèng lêkas mingsêr gènya | larap nilap kadya kupu | sisirig mêdêd Ni Madu | sêkalaka[29] asalin rupa | kêdhanyangan imbuh ayu | ambabar mayang mêrdapa | sêmi sêmune rumucuh ||

2. kang tumingal gêdhêg[30] mulat (46) | mring bok Madu dudu-dudu | kang nonton oyêg gumuruh | samya ngangsêg ing kalangan | uyêl rêbut aju sukup | papan jêmbar têmah rupak | raryalit ting srêngèk umyung ||

3. wong nonton tan etang sêsak | wor-winor èstri lan jalu | bungah kang ulah calimut | anyêlêr nyêbrot amilah | tungkul-tinungkul arusuh | kang kêna krise winilah | kur alok nolèh gya mupus ||

4. kang konangan têtabokan | jagur-jinagur tan tutug | saking dhêdhêsêkanipun | pipit tan bisa alihan | èstri kang kêna rinawuk | anjrit karuna kewala | tulung-tulung tan rinungu ||

5. kang kelangan slendhang sêngkang (47) | kroncong miwah gêlang kalung | kathah tan krasa jinuput | kang wruh mung lok am lah[31] tiwas | mupus tan bisa amburu | mung ukur alok sêpisan | milalu dulu Ni Madu ||

6. mêngkana Ni Madu dènya | narimpi bêdhayan nutug | kabor ngêndhalong[32] gya suwuk | ngaring-aring pra niaga | sinrudah panganan sêkul | lèrèn ngacêmil mêmangan | kang nyêrèt nginang audud ||

7. lumrah wong sapêjagongan | samya nyêrèt ting prêkukung[33] | wusnya aso para cêngkung | ni randha lon wuwusira | yèn wis aso payo talu | unèkna gondrong kang raras | lah payo kono bok Madu ||

--- 7-8 : 14 ---

8. agêpah ingkang liningan (48) | abuka gambang kumlunthung | lan kêndhang gêdhug angguguk | tinampan tibaning gongan | umyung ricik imbal barung | saron bêbanggèn ngêpinjal | rampak tan ana barênjul ||

9. kang nabuh padha kêrasa | sajanturing dhalang manggung | sêdhêng sru lirih ambyantu | rêbab ngèng ngèng nganga nginga | gambang klèng klong rik thur rik thur | suling mêlingi thuthitan | gêndèr nyampyêng kumarumpyung ||

10. badhude wus lelerong (49) |[34] gonge lêkas anggambyung |[35] sarêng gong anggêndhèng ngungkung | kinipat ing kêpêtira | swara mêndat mêmbat mêntul | lir pênjalin ingoyotan[36] | mêthit mêrit manis arum ||

11. têtêlon suling lan rêbab | wilêt ulêt nganyut-anyut | lir winênyêd tyas kang ngrungu | pêthot thêl gigal anganal | kikinthil marang Ni Madu | medane anèng kalangan | bisa ngirup karya linglung ||

12. ronggèng pacêke[37] acikat | kêsit mêsat mêsês bêsus | sirig tingtingan anuntung | parigêl ukêl cênthungan | lêlalathèn[38] lo-ilo jangkung | ambabar kêpêt kampita | nêngklèk nampèl-nampèl pupu ||

13. anilap larap wèh ulat (50) | kang sinung ulat gumuruh | ting galêmbor samya kukuk | bêkik ngêrik dhèhèm jawat | pra jêjaka ngaju-aju | yèn wus winewehan ulat | atine tan ana kantun ||

14. tan ana duwèk tinisnan | kudu sinungkên bok Madu | liringe nangèkén purus | wong lanang yèn kinawêtan | ambadêdêng guthulipun | kathah ambrawuk sandingnya[39] | wong èstri dinudul-dudul ||

15. gadul bokonge anjola | ana nosotakên misuh | tangane nyêblèk anggraut | kang wus tau nincing sinjang | anjêngking siduwèng dhêngkul | juwêt kèndêl uga ngangkat | sabisane anunungkul ||

16. wênèh nlusur payudara (51) | pengin sami ngilêripun | myang ngambung ling-aling unduk | ana têkêm-tinêkêman | ngagoh[40] siji nyênêng dudut | kèh tingkahe wong rucahan | pinindha lawan Ni Madu ||

17. kang mêdêd anèng kalangan | ukêl sasrimpèn anutug | nulya nêsêg gêndhingipun | gondrong niba lela-lela | Ni Madu anyandhak payung | sinumpah mungsêr nèng têngah | tangan glintir gagang payung ||

18. munyêt payung ingubêngan | kêkicatan kêcètipun | sarwi mingkis-mingkis sinjang |[41] kempol ciklok[42] akêlaban | anggonjang wijanganipun | oyêg payudaranira | angincang alis nêrutus ||

19. kang kêsangkut liringira (52) | samya angrik surak barung | sarwi nglungkên darbèkipun | ngêcring-cring artèng gêgêman | myang ngulungkên kêris sabuk | wênèh kulambi ikêtnya | kang ngêlungkên bêbêdipun ||

--- 7-8 : 15 ---

20. kari srual dhogol dhêngal | dèn mêg tinawakên Madu | sarwi samya sru gumuyu | latah-latah anjêjawat | nya kiye Madu tombokku | mangsa ta silih kuranga | êntèk golèk ing dêlanggung ||

21. yèn ijèh grimis pêtêngan | ngong rewangi anjangkrik gung | nora kudu melik untung | èsêmana bae trima | Jèngraga suka gumuyu | ngling punika lan pun Gêndra | pan kantun kanthèt pun Madu ||

195. Kinanthi

1. kang paman mêthènthèng guguk (53) | ya ia bênêr siki[43] | kari sausap kabèhnya | Si Gêndra kang sarwa kari | pasang tandange apacak | panggambyonge baud iki ||

2. swarane manis Ni Madu | wangune mêncês mantêsi | pawakan mêntêr Ni Kilang | sarwa lus kêngkêng aramping | lan nom Si Madu sausap | Gêndra sêbarange kari ||

3. ah dhasar bêcik Si Madu | kang putra gumuyu angling | bilah nora jamak paman | pêngpêngan pêngalêmnèki | nauri Ki Kulawirya | tan gunggung dhasar sayêkti ||

4. lah mara kae Si Madu (54) | dulunên ole sisirig | kaya tan angambah lêmah | bêlisên thethekan cicir | o layak Madu komuka | nyata yèn ronggèng prêmati ||

5. kang ambondhan ngikal payung | munyêt pinêlangkan wêntis | sarta sindhène angalap | kalulutan ing pangèksi | ngêlètèr mubêng kalangan | ngêdhuyuk nyêk-nyêk sisirig ||

6. mênthang payung mêgar mingkup | nguntup-untup ngujiwati | singa kang liniring giak | kumrusuk pating barêkik | kukuk ngakak sumyak-sumyak | samya kedanan ningali ||

7. dènya agondrong Ni Madu | ngêtog cêlor mrih memengin | ambondhan lagon lampahan | badhude kalih tut wuri | sênggake abêbanggenan | badhude ingkang sawiji ||

8. kang minangka bapakipun (55) | ruruntungan atut wuri | kang agambyong riringgêkan | sindhène kaya gulamit | tindak bakul karainan | mèh têkan gonganing gêndhing ||

9. ngêlayang dheprok sêluku | sarêng gong cêp suwuk gêndhing | ronggèng angêlik priangga | sêndhon lasêm lir anangis | mêngkana sêsambatira | bapa payo têrna mami ||

10. mring Tandhês nusul si biung | numpal kèli sun lakoni | nèng kene nora kêrasan | tan nyandhang tan bêras pari | bapa-bapa payo lunga | marang ing Tandhês Garêsik ||

11. bapakne anjêlih ngadhuh (56) | adhuh dhenok anak mami | ya mayo[44] sêparanira | kewala ingong tut wuri | nulya gêndhèng lela-lela | gya ricik sarêng gong muni ||

--- 7-8 : 16 ---

ronggèng angêlik pribadi ||

13. sêndhon lasêm tangisipun | sambat ngêlih têmên mami | tukokna sêga panganan | bapa tukokna dèn aglis | bapakne ngling dhuh nak ingwang | sêdawir tan duwe picis ||

14. kêjaba payungmu iku | urupna mênawa olih | ia takurupne bapa | gêndhèng lela-lela ngêlik | tibèng gong gamêlan munya | Ni Madu musêr sisirig ||

15. sabên rong gongan sêlaku (57) | nangis sêndhon sambat ngêlih | èsthane sêdalan-dalan | sabên warung dèn ampiri | anangis anjaluk sêga | salendhang kêmbêne kari ||

16. têlas ingurupkên sêkul | bêrkate lampahan têbih | tapih liru sami sinjang | lèh ciut luas paduni | ingangge ubêd pinjungan | kêkêmbên angiras tapih ||

17. jigrang sadhuwuring dhêngkul | butuhan tan ambrukuti | sambat adoh têmên bapa | lawas tan têka ing Grêsik | ya mung kari sadungkapan | lah payo mangkat tumuli ||

18. anulya gêndhèng Ni Madu | ngêlik lela-lela nuli (58) | tinampan gêndhing araras | Ni Madu ngadêg angibing | kempol pupune anglela | kuning lir gadhing kinêrik ||

19. poking payudaranipun | mênthêk malênthèt kapidih | ing pinjung kadya nyu wulan | kesisan tapas sêpalih | miwah yèn mêngkang cangklaknya | pangêsuking tingal kèksi ||

20. kang myat samya gêdrug-gêdrug | kairup tyas wlas ningali | kang nguncali kêmbên sinjang | salendhang miwah kulambi | wênèh sap tangan kumbaya | lan têlkême isi picis ||

21. pra bundhêl pêtinggi umbul | jor-jinoran pawèhnèki | kang cucul sabuk bical[46] | myang bêbêd kongkonan mulih | kon ngambil duwèking omah | angungun ngawirya kalih ||

22. myat pigunane Ni Madu (59) | mèsêm sira Jayèngragi | Ki Kulawirya anabda | mring Wiradikewuh aris | punapa wus adatira | Ni Madu lamun angringgit ||

23. matur Ki Suradikewuh | inggih sampun sabênèki | lamun anggondrong kewala | yèn tan gondrong tan kadyèki | manahing wong kang tumingal | dhuh wikana ingkang mawi ||

24. tan gêtun têmah bêrundhul | anak rabi tan tinolih | bobolèhing bapa biang | tan rinèwès dèn gêbrèsi | kang sugih tan eman-eman | kudu anduduk muluhi ||

196. Dudukwuluh

1. nimbok Madu adangdan kadya duk wau (60) | sinambi kalih angibing | pra sinjang pawèwèhipun | wong nonton kang samya asih | ginendhong sarya anggambyong ||

2. mêngkul payung anglèngèk lir bakul untung | ngrêgiyêg anggendhong jarit | badhud ro bungah tut pungkur | lir buruh lêgèh kikênthil | sênggak bêbanggèn akêplok ||

3. wus anutug dènya anggondrong Ni Madu | sasmita suwuking gêndhing |

--- 7-8 : 17 ---

anêsêg gamêlanipun | ricike rikat têrampil | kêndhang bêm gandhul ngêndhêlong ||

4. nulya suwuk gêndhinge Ni Madu lungguh (61) | ni randha suka ningali | angling mring niaganipun | padha mêmangana macit | kêsêl sasuwene naboh ||

5. myang nyarakên dhêdharan marang pra tamu | sêdaya samya nginggihi | ngling malih marang Ni Madu | dangdana manèh kang bêcik | lawan miliha pênganggo ||

6. matur inggih nulya ni randha umasuk | mring wisma laju mring wingking | kêmul kubut anênamun | ana wong lanang sawiji | mêntas nonton ngiwa nguyoh ||

7. thuring uyuh kumrowok asru adangu | ni randha mandhêg anolih | ciptèng tyas sapa kang nguyuh | abantêr thure kapyarsi | bangêt unine kumrowok ||

8. adat gêdhe duwèke tandha yèn nguyuh (62) | kang nguyuh gya dèn parani | sapa kang ngrêgêmêng iku | kagyat ngadêg kang sinungling | nauri ngong tiang dhukoh ||

9. nonton gambyong dènya anggondrong Ni Madu | mring kêbon mariki sêni | ni randha anyandhak sabuk | wong lanang wus wruh yèn nyai | anggrayang prênahe dhogol ||

10. gênyol gêdhe nulya mêg cinêkêl kukuh | ngling payo anunên mami | ginèndèng marang kang lindhuk | kur alingan gêdhang siji | gujêngan wit gêdhang jongok ||

11. dêg-adêgan ting karêsês kalihipun (63) | ginêjêg ni randha anging[47] | lo lo aja gêru-gêru | mêngko barêng bae bêcik | kang lanang kasêlak jêbrol ||

12. nora kêna dèn ampêt mrêkungkung mêtu | ni randha amuring-muring | o biang wong apa iku | wong lanange dèn gablogi | luaran dènira peyor ||

13. samya kesah ni randha marang ing tarub | luru wong lanang milihi | tan etang gêng alitipun | anggêr purun angranuhi | tan pilih saênggon-ênggon ||

14. angsal tiang kalih tiga nulya wangsul | linggih marang ing pêndhapi | mêngkana sêdangunipun | sabên wong kang dèn gagapi | kèh mungkrêd ana mêtotong ||

15. cag-cêg mag-mêg ana suka ana jêpluk (64) | tan tau kang watak tani | kang purun sami angrubut | mring ni randha gênti-gênti | kang ginarap enca-enco ||

16. ya ta wau anake kyai pêngulu | Ni Sangidah ingkang kari | nèng wisma sasontênipun | mêsês dènya arêrêsik | tan milalu anênonton ||

17. tan ana kang kaetang raosing kalbu | mung sang bagus Jayèngrêsmi | kang tansah anèng ing tajuk | kari dhewe gêlik-gêlik | ni rara manahe nêmpoh ||

18. datan ana sangkribe saking gêng wuyung | tyas mêmpêng tan widhak-widhik | sênthot mêdal maring tajug | anuju Ki Jayèngrêsmi | nèng suro eca lêlêson ||

19. nimbok rara mêngakên lawanging tajug (65) | masuk kori dèn kêncingi[48] | mêndhak laku bokong maju | lêgoso mèlu aguling | sing pungkur angêkêp boyok ||

20. Jayèngrêsmi kagyat myat ni rara ngrangkul | winêngkang-wêngkang tan kêni | sang abagus tyasnya rikuh |

--- 7-8 : 18 ---

samudana angling ririh | sirèku anusul turon ||

21. matur inggih mangsa boronga sang bagus | awak kaula puniki | tan kêwawa miwal kayun | mugi paringa jêjampi | kuwuring tyas dèrèng gamboh ||

197. Gambuh

1. Jèngrêsmi ngandika rum | lah bok rara payo padha lungguh | prie karêpira sun arsa udani | ni rara datan sumaur | mung[49] nyênêng kemawon ||

2. ing sêmu wus kadulu (66) | pan kumêdah kinarsan pulang yun | ngandikèng tyas Jèngrêsmi lah prie iki | godhaning setan anêmpuh | gawe pakewuhing lakon ||

3. apa wus tanjêkipun | desa ing Pulung ulah pulang yun | padha rusuh rucah tan ana kang tini[50] | cacak prawan anak kaum | tan sangkrib kudu ambêrod ||

4. wusana ris amuwus | bêcik padha alungguh karuwun | nadyan darbe kayun kang rèrèh kariyin | ni rara nulya anurut | samya tangi tata lunggoh ||

5. lon pangandikanipun (67) | sun tuturi kang bêcik sirèku | ia nora beda sira lawan mami | padha bae darbe kayun | nanging mujadah dèn alon ||

6. bêcik kêlawan rêmbug | mring wong tua wêrana tinêmbung | aja tingkah jinah têmah nora bêkti | duraka gêdhe ing ngilmu | nglakoni polah tan ilok ||

7. eman rupamu ayu | durung mangsa kadhinginan tuwuh | sumênèkna rara atinira dhingin | kang jamak ngajia ngilmu | sêmbahyang utamèng wadon ||

8. yèn kêparêng bêgjamu | besuk yèn uwus tutug lakuku | sun ampiri yèn padha mêksih lêstari | ngong têmbunge wong tuamu | gampang ewuh datan awon ||

9. ni rara duk angrungu (68) | gêla manahe cua kêlangkung | micarèng tyas ya talah tan nyana mami | ngong sêngguh gêlêm maringsun | tuas nora nonton gondrong ||

10. Ni Sangidah tan muwus | rêngu mundur mijil saking tajug | praptèng wisma angling mring roangirèki | lah payo nini Gêritu | mring kêrandhan nonton gambyong ||

11. nauri kang inguwuh | nontona dhewe ingong tan mèlu | biang Kêdah gugahên jakên ningali | gya ginugah tutur ngêlu | yèn aja lara ya nonton ||

12. Sangidah mangsra-mangsru | myarsa jumêdhot swara gumuruh | payo nini Gritu lah nonton dèn aglis | pinêksa Ni Gritu tumut | mêngetan anonton Gambyong ||

13. wau ta kang anayub (69) | kang wit ngibing Ki Wiradikewuh | gêndhing onang-onang ronggèng ngalik-alik | bature alon[51] gumuruh | ni randha nglarihi gupoh ||

14. galênggêng barêng nginum | Ki Kulawirya gèdhèg andulu | mring polahe ni randha nginum tan wigih | salang gumun êna[52] muwus | èh Kalang gêrang dudu wong ||

15. dènya bêksa anutug | ngadêg tombok sinuwêlkên susu | jênggung suwuk wus mundur tata alinggih | nulya Surawijayèku | ni randha marani lunggoh ||

--- 7-8 : 19 ---

16. ambêkta gêlas gêndul (70) | sêg nèng pangkon rêp-arêpan lungguh | samya nginum sagêlas edhang randha ngling | mara ngombean inginum | kabèh sanak-sanak ingong ||

17. paran gêndhinganipun | Surawijaya angling lung gadhung | lo lah mara munia lung gadhung aglis | sigra buka rêbabipun | ngak ingik ngèng bêm nulya gong ||

18. ronggèng anggêndhèng ngungkung | randha ngajak ngadêg nyênêng guthul | nulya ngadêg Surajaya gumuywangling | biung êmpun sêru-sêru | kêbanjur yèn sakit nguyoh ||

19. ucul panyênêngipun | ronggèng ngêlik prêpêt maju nindur | tombok sinuwêlkên kêmbên ngampir-ampir | sarêng nuju gonganipun | kluwêng pacak gulu gelo ||

20. ni randha ngawe gupuh (71) | mring Duljaya kèn ngunèkên drêbus | kang tinuduh sigra angunèkên bêdhil | gêr gya surake gumuruh | nutug mundur jênggung kang gong ||

21. nulya saurutipun | ni randha lungguh anjaluk pangku | tan prabeda lir wau dènya alarih | sagêlas edhang anginum | jaluk pangku nyênêng dhogol ||

22. wus wêrata sêdarum | samya sangêt mêndêm ting gêluyur | kari siji ki pêngulu Jabalodin | ni randha anjaluk pangku | ki pêngulu rengkad-rengkod ||

23. payo pêngulu nginum | sagêlas edhang ya lawan aku | ki pêngulu kipa-kipa dèn larihi | pinêksa dèn ajak nginum | ki pêngulu bêkah-bêkoh ||

24. nging[53] payo padha nginum (72) | apa dudu tik mêlik wong Pulung | nora gêlêm ngombe arak ngong cêcênggring | sagêlas thil bae nginum | mumucung kêlawan ingong ||

198. Pocung

1. ki pêngulu pinêksa-pêksa anginum | ginujêg rinasa | yèn kêpatèn sumbêrnèki | nulya nekad nuruti nginum sagêlas ||

2. sarwi muwus pisan niki mawon sampun | biang dene sêngak | sumêgrok rasane pait | botên ajêng malih-malih nginum arak ||

3. sru gumuyu ni randha mring ki pêngulu | pan kari sêpisan | nadar kula nèh lakoni | ngalêboni têlèdhèk dika ambêksa ||

4. ngling puniku kula mopo rèh tan patut (73) | prèhpun pocapanya | jênêng pêngulu anjongkit | botên ilok nglampahi pratingkah karam ||

5. suka muwus botên lah dika anggambyung | Ki Duljaya mojar | kathah-kathah kang dèn pikir | bok linakon kewala anuli luar ||

6. dangdanan wus kawuwung pênêd anurut | lir pêngulu kutha | kathah prabote anyirik | kaom[54] desa dodosane[55] sêdasa siksa ||

7. wawi sampun punapa gêndhinganipun | ngling mangsa boronga | e lah pênêd Talabodin | gya ingawe niaga muni gêndhingnya ||

8. sru gumuyu Jèngraga Kulawiryèku (74) | o lah kêtiwasan | ki pêngulu Jabalodin | sasat kadya omah kobong kêsaladan ||

9. wong sêdhusun wus dilalah padha kupur | kapir nut ing randha | maksiat andurakani | wus kêtara tan doyan mamah kalimah ||

--- 7-8 : 20 ---

10. dhêmên mêncul gêcul kumpul ngulig guthul | Jèngraga ris nabda | mring kang paman guguyoni | mung kenginga donyane kewala kalal ||

11. adhuh sampun kathah pikir mindhak wurung | turene mèt sarat | ngakali darbèkirèki | tinarima lothung tambak kêmlaratan ||

12. mèsêm muwus e lah yan-yanane iku (75) | mulane anekad | kucing-kucing ngong raupi | ia kuwe sun prih donyane kewala ||

13. ya ta wau kang pinêksa ngadêg gambyung | ginèndèng dhogolnya | ki pêngulu pringas-pringis | ngorod-orod mring têngah ngadêg kalangan ||

14. gya sinindur angêlungkên tombokipun | ginêgêm rong uwang | tinampan sarwi ngèsêmi | ki pêngulu mèlu mèsêm pêpandêngan ||

15. gêr ginuyu sakèhe kang samyandulu | ni randha alatah | dene padha waninèki | gya ni randha ngrangkul gulune kalihnya ||

16. wus ginapyuk ki pêngulu lan Ni Madu (76) | adu bathuk mêndhak | wong têlu randha bibisik | yèn barêng gong Madu ngong rika ambunga ||

17. gya gong jênggung ki pêngulu sengok ngambung | sinurak ing kathah | Duljaya ngunèkên bêdhil | Kulawirya Jèngraga gumuyu latah ||

18. ki pêngulu kêdhuwêlan mingkug-mingkug | sajak emprak tanak | rambah-rambah tomboknèki | êntèk suku imbuh golok kulambinya ||

19. bêbêdipun dèn dhèdhèl marang Ni Madu | sabuk kari srual | saya nêmên dènya ngibing | li-aline soca watu gua kêna ||

20. usus-ususing srual bêbandhulipun | rong wang picis kênthang | binêthot jêthut wus kêni | sinindhêtan sus-usus cupêt tan kêna ||

21. koloripun tinêkêm gya jênggung mundur (77) | ginuyu ing kathah | ki pêngulu laju mulih | ingkang jagong salong ming kalih ambêksa ||

22. pan rinangkul mring ni randha kalihipun | kinèn angambunga | yèn wus ngambung mundur gênti | gênti maju lawan srualan kewala ||

23. kèh kang brundhul wus mêndêm tan etang-etung | gya lungguh ni randha | matur mring Kulawiryèki | sumangga paduka anjurudêmunga ||

199. Jurudêmung

1. Ki Kulawirya ngandika | lah kula bibi bok sampun | ni randha angudi atur | ngaturan malêbèng wisma | jinawil mring putranipun | umasuk kering ni randha | praptèng panti samya lungguh ||

2. ni randha suka tyasira (78) | sasaos ing prabot luhung | anorog pêthi giwang wus | angambil pêrabot kuna | jamang sumpang[56] kilat bau | anting-anting gêlang kana | pamêkak mas akêkalung ||

3. lur-ulur naga karangrang | byang Kacêr nampèni gupuh | anèng panam[57] pinanggul | sinaosakên ingarsa | ni randha aris umatur | sumangga abusanaa | cara kina kang abagus ||

4. Ki Kulawirya duk mulat | pêngangge rukmi linuhung | pinoji ing hèr bang wungu | micarèng tyas e ya nyata | wong Kalang sugih kêkalung | layak kaloka ing kathah | bandhane wus ngumbuk-umbuk ||

--- 7-8 : 21 ---

5. ya ta kang anèng pêndhapa (79) | kang samya jogèd anayub | ni randha mêdal anuduh | wong jaba anglêbonana | gêndhing sêkar gadhung landhung | ia banjuran kewala | kang liningan suka gupuh ||

6. tan susah jaluk gêndhingan | badhude ngling mara sar-sur | ni randha wusnya gya masuk | mulat marang kang adangdan | Kulawirya winalungsung | Jèngraga anèng pêndhapa | suka tumingal wong gambyung ||

7. wontên wulanjar sêtunggal | amêncês rupane ayu | akuning bobonyo arum | mêsês bêsuse ngayangan | akèwês pantês dol ayu | dhasar moncol warnanira | bok Tarijah namanipun ||

8. kêkêmbên jingga wêlaka (80) | sinjang bathik cêplok rimbu | kalung kumbaya kusta lus | gêlangan pare kêrantan | ragi cêlak dènya lungguh | kêlawan Ki Jayèngraga | salirikan ing pandulu ||

9. bok Tarijah wontên mila | kêpara ngarêp gonipun | nadhah liringe sang bagus | lèjême asêsangkutan | ting kêdhuwêt adu sêmu | Jèngraga juwêt tumingal | mring ni lanja[58] namur kêmu ||

10. pinêndir sêdangunira | sêmangsa lamun dinulu | ni lanjar gorèh alungguh | kina[59] têlung poros têlas | mêksih ngèngèhakên suruh | racikan sêmprit mekolan[60] | saosan yèn kêrsa mundhut ||

11. lininting anèng sap tangan (81) | ingudhar uga ginulung | jinarag amrih kadulu | Jayèngraga kaguguran | wulanjar ka[61] jujur kayuyun[62] | mulat Jèngraga abagus |[63] sêmbadèng[64] wangun ||

12. nimbok wulanjar Tarijah | krêp alihan dènya lungguh | Ni Sangidah sandhingipun | samya guguyon samuran | karone kedanan dulu | mring kang ngrimong jingga mangsa | Sangidah tutur wus wêruh ||

13. duk ing sêlagine prapta | sakêdhap ing wanci surup | kang sawiji mêksih kantun | nèng tajugku tanpa rewang | malah abagus kang kantun | nging tan rêmên balenderan | mogèl kul antêng arêgu ||

14. ngrangkung kuwe rada ladak (82) | bêtah ningali wong lungguh | samya jorogan gumuyu | ni lanjar lan bok pêrawan | sami sasmitèng pandulu | mara ta gêlungku wudhar | bangêtên si lanjar iku ||

15. guguyon nglêburkên kêmbang | ni lanjar mojar gumuyu | ngarah apa bibi iku | wus ta kae lo wong bêksa | man Jadrana nganggo ngambung | ni lanjar ngling cik oraa | Jèngraga mèsêm andulu ||

16. wong ro sabên dinulua | ting jakêtêt awakipun | Jèngraga angling[65] kalbu | wong iku lêgêde pasang | nora kêna wong dudulu | karone akadhêkêsan | nanging kang dadya tyasipun ||

--- 7-8 : 22 ---

17. mung mring ni lanjar Tarijah (83) | kang balerah netranipun | alindri liringe mamprung | Jèngraga tyas darbe kêrsa | nulya animbali gupuh | mring Nuripin praptèngarsa | lah payo Nuripun mêtu ||

18. ngong arsa sêne sêdhela | santri Nuripin agupuh | umiring bêndaranipun | Jayèngraga dènya mêdal | parèstri anglud pandulu | kabèh lir milu-milua | mring sêparane sang bagus ||

19. kang aturas tinuruhan | Jèngraga ngandika arum | sapa kae wong dudulu | lèjême padha mêmasang | Nuripin alon umatur | kang lèr prawan pun Sangidah | lanjar Tarijah kang kidul ||

20. ambibi mring pun Sangidah (84) | anakipun ki pêngulu | Ki Jabalodin puniku | ngling dene sumurup sira | inggih sumêrêp duk wau | bok pêrawan wirangrongan | mring rakanta kang nèng tajug ||

200. Wirangrong

1. Jèngraga ngandika aris | dhasar ngong tan pati anon | mung kidule ika kang kotutur | gêrgêtakên ati | senggane ngong karêpna | saiki ingêndi gyanya ||

2. matur gumuyu Nuripin | inggih[66] dipun angkoh | ing mangke kewala lingsir dalu | nèng wismanirèki | wulanjar ragi kuat | agêng wismane prayoga ||

3. Jèngraga mèsêm mangsiti | ia rah-arahên mêngko | sandhinga ni lanjar lèhmu lungguh | bisikana wadi | yèn kêduga ngong sanja | mring dhèwèke ngong wèh raras ||

4. matur sêndika Nuripin (85) | Jèngraga wangsul ing ênggon | wong myat mire piak guyu-guyu | ngèsêmi kang sigit | wus lênggah ing pêndhapa | Ripin nèng wuri kilènya ||

5. ni wulanjar angowahi | gêlung kêmbêne kang kêndho | pan sêdangunira yèn dinulu | amaguti liring | Nuripin namur nabda | anjaluk gambir bisikan ||

6. ni wulanjar dèn jarwani | bab rêpit guthit wêwados | ni lanjar trataban ngêlêd idu | gêgondhange salit | ambêkane kumrangsang | sêrêt mrêkutuk swaranya ||

7. ngalêsik nauri ririh (86) | inggih sumangga kemawon | nulya ingulungan dènya nêmbung | anjêjaluk gambir | sarwi lan kang racikan | kinèn ngaturkên Jèngraga ||

8. wus tinampan mring Nuripin | pan angon iriban kang wong | ingaturkên marang sang abagus | kang mengkolan sêmprit | Jèngraga kawigaran | miat adining racikan ||

9. tyas truh kasêmproting sêmprit | Ki Jayèngraga katujon | pan lajêng ginantyan èsmu guyu | tansah angliliring | mring ring[67] lanjar Tarijah | ing sêmu samya karênan ||

10. kang samya banjurin[68] ngibing |

--- 7-8 : 23 ---

bancar ro tan ana rusoh | kathah warnanira tombokipun | pênganggo myang picis | kèh bundhul kari srual | prandene bungah akiprah ||

11. ambêkta arak pribadi (87) | gêndul kupi guci lodhong | linangga adêgan ting sêritu | cêlonasan angling | cêcion cia-cia | tingkah rucah dan-edanan ||

12. ya ta kang lagya ngrurukti | ni randha kêlawan kenthol | karone busana sarwa luhung | ajamang susumping | kêkalung kêbo mênggah | lur-ulur naga karangrang ||

13. gêlang kêlat baha[69] anting | anting pamêkak mas marong | rapèk pêlung tumpal telpok wungu | akokonca kalih | amblarak lir manyura | awida jênar gêbêgan ||

14. kris kinatah wrangka kêndhit (88) | pandhok[70] bunton ngunir bosok | akace kumbaya kusta alus | uncal rante rukmi | alanggat tutup rasa | tinarètès intên mirah ||

15. ni randha busana rukmi | angrakit ingkang pênganggo | jamang mas gugrudhan cara kakung | gêlang anting-anting | auncal tutup rasa | arapèk kris wrangka ladrang ||

16. kewala kaot kulambi | kotang rendan bêludrijo[71] | sasabing wanita namur kakung | wus tan kêtarèstri | sarigak kadya pria | ni randha lan Kulawirya ||

17. Ni Kacêr dèn busanani | kinêmbar kêlawan gambyong | pinadha kewala lan Ni Madu | kêpara ngungkuli | wusnya sami busana | gya mijil marang pêndhapa ||

18. kagyat kang samya ningali (89) | mring sang ro katêlu wadon | jalwèstri gumêrah ngaruh-aruh | we bilah si nyai | dene akayang rambat | amalih warna ni randha ||

19. lir dewa lan satria di | nganthi widadari kaot | biang Kacêr ika dhasar ayu | binusanan ringgit | manglingi si dipênthang | yu mindhak sêpirang-pirang ||

20. pating kêracêr samya ngling | kae pa mêngko anggambyong | durung tumon bisa bêksa gambyung | ana kang nauri | dahnea nora bisa | mulane kinèn ya bisa ||

21. wus lungguh anèng pêndhapi (90) | mingsêr kabèh kang ajagong | samya eram-eram dènyandulu | mring rekane nyai | randha acara lanang | giris tamune rinêngga ||

201. Girisa

1. Jayèngraga mèsêm mulat | dènya mêrabot kang paman | lir kinarya pêkaulan | micarèng sajroning nala | sarwi mêndha dènya ewa | mring randha gawok tumingal | panggihe bandha drêbala | pradhah bèr mutahkên dunya ||

--- 7-8 : 24 ---

sumangga sapunika[72] |[73] sakêrsa inggih punapa ||

3. gêndhingane kang kinarsan (91) | Kulawirya mèsêm nabda | mring kang putra Jayèngraga | kêprie kono anakmas | mangsa bodhoa ngong drêma | kang putra gumujêng suka | gih kêjawi gêndhing adat | Pêtungwulung ladranganya ||

4. nuntên genjung[74] goling minggah | ginonjing wêton kêlana | angglêgês berag kang paman | ngling mring ni randha Sêmbada | niku turene anakmas | gêndhing genjung goling minggah | ginonjing pathêt manyura | ni randha gumuyu mojar ||

5. mring pra jadhug kang jagongan | kabèh sanak-sanak ingwang | mangke yèn manira bêksa | lawan ke mas Kulawirya | kang rame dèn suka bungah | sami ngadêga sêdaya | surak kêploke kang rampak | kang sami bêkta sênjata ||

6. drèl barêng cara wong kutha (92) | ngong jaluk lêganing sanak | kang padha samêkta suka | kang sinung ujar gêmbira | sêdaya saur kukala[75] | punapa sakêrsandika | kaula jumurung suka | ni randha malih lingira ||

7. lah mara sanak niaga | sêndhona pathêt manyura | yèn uwis nuli lêkasa | genjung goling tibakêna | ginonjing kang sarwa berag | nabuh kang apik atata | kang liningan tur sêndika | nulya sêsêndhon araras ||

8. nutug lih-ulihanira (93) | laju rêbabe abuka | genjung goling gya tinampan | ing ricik ngrarangan rampak | têlèdhèk lêkas atandhak | Kacêr lan Ni Madu rimbag | lir Ratih lan Drêsanala | winahyèng kêlir kêwangwang ||

9. sarêng gêndhing ngêlik saplak | anganyut mêthit wilêtan | manis arum gêtas rênyah | bêning gumrining ngêmandhang | rêbut uluk panglikira | barung swarèng suling rêbab | lir sundari lan sawangan | nèng tawang ngangkang kapwanan ||

10. tungtum ngês mêmanisira | karya rujading pêngrasa | jalwèstri kenyut kang nala | nalika myarsa sindhènya | malah mêdal rahsanira | ngêmu rêndhêng tan ana sat | yèn ta kabèh ginagapa | kalêpèh kêpoh anoya ||

11. ronggèng ro ukêl bêdhayan (94) | sêsarimpèn tan sêlaya | Ni Kacêr wasis sêkala | tan mantra-mantra dadakan | kadya wus gambuh waunya | sêdaya gawok tan nyana | wong lanang marong brangtanya | sawênèh ngucap mêngkana ||

12. biang Kacêr yèn banjura | dadi gambyong iba-iba | larise akèh kang nanggap | malah dadi pêkaulan | akèh kang nauri layak | wong wis mêngkono êntragnya | kêmanon padha sêdhela | layak pancèn dadi tandhak ||

--- 7-8 : 25 ---

paprigêlane apacak | sèdhêt kanthèt tanjêkira ||

14. rêbat sênêng pinilaha | kaot wêwajaranira | pênêd pun Madu warninya | nanging jêg pênggambyongira | pênêd pun Kacêr angkatnya | prêpête pêksi madal pang | mamprung lumarap arikat | pun Madu kasoran pacak ||

15. Kacêr kasor wajaranya | kang paman nauri nabda | ya bênêr lèhira sojar | Si Kacêr lir kêdhanyangan | barêng gambyong salin rupa | amêthis luwês solahnya | nadyan rupane prayoga | mung irunge kang kuciwa ||

16. irung sunthi rada mungal (96) | nyuda ati wajaranya | rupane kabèh prayoga | yèn ta ajaa sunthia | lan Ni Madu bag-ginêbag | lan anglotèng anggonira | bisa ngêndhih ing atingkah | kang putra gumujêng suka ||

17. kang uwis ngrasakên paman | bubuk olih lèng ngalêmnya | Ki Kulawirya ris nabda | wong satêmêne kewala | nora ngumpak dhasar nyata | ni randha ngalêm cèthinya | si dibênthèt nora jamak | bisa gambyong baud pelag ||

18. iku apa kêsurupan | de dadakan bisa tandhak | lan Si Madu nora siwah | lir dèn gawèkên kêmbêran[76] | biang Kacêr si dipanthi | anggambyong padha sêdhela | eman tan dadia tandhak | si dibênjèng salin rupa ||

19. bakale patut pilalan (97) | bisa amênthung lanangan | mandah ting gêlèthèk mana | jêjakan dhudhan somahan | ni randha mèsêm turira | mring awirya kalihira | pun biang Kacêr punika | kula dadosakên tandhak ||

20. kaidèna ing paduka | sintên pantêse namanya | paduka paringi nama | gumuyu Ki Kulawirya | ngandika mring Jayèngraga | sapa arane pantêsnya | Kacêr dadi gambyong anyar | kang putra mèsêm ngandika ||

21. yèn kula amêstanana | pun Gêndam pêpantêsira | kang paman gumujêng mojar | mring randha puniku nakmas | asung pêparab pun Gêndam | ni randha suka tyasira | nulya siniratkên kathah | yèn byang Kacêr ran Ni Gêndam ||

22. nauri pra bundhêl desa (98) | sakèhe kang nèng pêndhapa | saurmanuk suka bungah | gêmbira asurak-surak | sumyak bengkrak ngombe arak | rame bungah latah-latah | myang kang nonton sru gumêrah | wong anom samya gêmbira ||

202. Sinom

1. wau ni randha Sêmbada | matur mring Kulawiryèki | punika sampun sumangga | kaula aturi ngibing | ragi kêdangon kêdhik | Jèngraga anjawil dhêngkul | wawi ta ingaturan | jumênêng paduka ngibing | ingkang paman sigra ngadêg ing kalangan ||

--- 7-8 : 26 ---

anyanguk thêk pacak gulu | bêksa rangin araras | mêthèngthèng lir Bima kunthi[77] | pan katongton baguse kadya jêjaka ||

3. mênthang asta anêmbirang | ronggèng ro nindur mangarsi | tumeplok ing wêstis malang | barêng ngêlik genjung goling | lir pulung ro kapipit | mêrit anjêlirit runtut | angêlik lêlantikan | mêthit mêthêt-mêthêt ati | anêratas lir tinutus tyas kang myarsa ||

4. ni randha myat bêksanira (100) | pacake langkung rêspati | sigra angrakiti pasang | miwir sondhère kumitir | tindak irama sami | samêkta sasolahipun | ababag kadi bangbang | Pujadewa Pujasêkti | para umbul bubundhêl pêtinggi desa ||

5. sinasmitan ing ni randha | sarêng surake gora ngrik | bêkik kukuk akakan[78] | alok use-use sami | kêploke wanti-wanti | bêdhil brondongan kadya rug | sarênti ajêdhodan | ting bêraok pra pêtinggi | nginum arak sasukane dêg-adêgan ||

6. myang kang larih mring ni randha (101) | atur pasihan aganti | sarya sru dènya samyojar | dubilah dene rêspati | pênêd kang tanak ngibing | pinuput dèn kongsi esuk | pra jadhug sêdayanya | tan ana dhapur dhong sami | kèh kathokan anjêbobog reab-reab ||

7. kang udhêng-udhêng kewala | ana mung ngangge kulambi | kang sabuk-sabuk kewala | kotang bae tanpa bênik | kêt kacu kêtat gambir | bopong bêbêd kalung sarung | amoh labêt têlêsan | tinombokên maring ringgit | sêprandene abungah tan etang wuda ||

8. dhapure wus lir lêlaran | dèn wêdalakên winilis | ting gêluyur alan-alan | kèh solah kèh swaranèki | barêng surak ngrik-angrik | kêplok sru bêdhil dharudhul | ni randha dènyambêksa | kêtara pacake èstri | nanging bisa niru bêksa tan sêlaya ||

9. ronggèng ro apêpacangan (102) | kêsit lir prênjak tinaji | sisirig tapèn tingtingan | ngènyèg mêdhi kèngsêr ngringgit | mênthang udhêt dhêdhêti | liru gon sarêng anindur | mrêpêt kupu tarungan | sarwi ngêlik kumalinthing | larap tèplêk nêngkah lambung alilingan ||

10. lèngèh-lèngèh dalongèhan | mêjang ngincang-incang alis | aebat kluwêng kumlepat | ngêsot ngêsut asisirig | nglètèr pêncar aminggir | kakunge mêsês abêsus | antara dangunira | ngrantêg gêndhing genjung goling | nulya niba ginonjing sêsêg asantak ||

11. kêndhang kêmpyange angaplak (103) | angguguk gêdhug magaki | bêm sêbah rara siblonan | kosèkan ambêbanggèni | saron imbal mincati | bonangane ngênut-ênut | gambang caruk walikan | rêbab ngêcêk cêkèngèng ngik | kêcêr ngopyok kênong susun kêthuk ngêmprang ||

--- 7-8 : 27 ---

oklak-aklikan sêkojur | nêlasakên rekanya | lulungidaning pangibing | nyai randha randhat tan pati anyandhak ||

13. kaagag ing êndêmira (104) | kêconggah niru tan wigih | sangsaya ramening surak | sumyak-sumyak manêngkêri | kêplok tan kongsi sami | gêrjêgan otêr gumuruh | miwah drèling sênjata | lir grêrah myang ting jalêrit | alok saking suka parisukanira ||

14. rare jalwèstri tan beda | barung surakira atri | ni randha ngênting sukanya | salamine tan kadyèki | nutug raosing kapti | mêngkana wau sang bagus | juwêt mêdal ing jaba | milih nyenggoli pawèstri | kang sinenggol megol jêbol rahsanira ||

15. nyuwol nguyêl payudara (105) | mipil pipi ingkang kuning | tan ana ingkang marêngkak | malah ciptanira maning | antara dangunèki | dènira ngibing anutug | kumringêt babakanya | nulya samya wus kang ngibing | tinututan jênggung suwuk kang gamêlan ||

16. nulya samya lêlênggahan | wewedangan ngaring-aring | sakêdhap nulya ni randha | matur mring Kulawiryèki | punika ingkang mugi | putra paduka sang bagus | prayogi abêksaa | langkung[79] panuwun mami | tan ketang jumênêng ambêksa sagongan ||

17. Kulawirya mèsêm nabda | mring kang putra abibisik | iku anakmas ni randha | kêpengin wruh sira ngibing | kang muga tinuruti | ketang sagongan bae wus | kang putra aturira | tan patos dhangan ing kapti | adho ora têka bêksaa sadhela ||

18. mandah kang para bênthetan (106) | pêthot kêkêndhite sami | saking mêjêne tumingal | marang anakmas dèn aglis | kang putra andhangani | Ki Kulawirya gumuyu | lah gêndhingane apa | ingkang[80] paman ingkang gampil | ya kêjaba Lompongkèli ingkang gampang ||

19. inggih sumangga sakêdhap | kang paman sasmitèng nyai | randha mojar mring niaga | payo muni Lompongkèli | niaga sigra muni | ronggèng ro samya anggambyung | jumênêng Jayèngraga | sarwi ngrimong jingga manis | ingkang jagong samya ngadêg sêdayanya ||

20. ni randha lan Kulawirya (107) | wong ro nyêpêng coloknèki | sarwi prentah kêplok surak | Jayèngraga bêksa panji | jêjêr sajak rêspati | sègêg pacak jangga manglung | mênthang asta andhêngklang | jarijwa kêjêr kumitir | wêntis malang tindak amidak irama ||

21. aebat naga wangsulan | ronggèng ro sarêng angêlik | larap nindur angujiwat | anglêlèngèk pongah-pangih | sakèh wong jalu èstri | cêp rêp tan ana gumuruh | kang kêplok tanganira | mêksih gathung tan nangkêpi | ingkang surak cangkême mlongo kewala ||

22. kang ngungêlakên sênjata (108) | wus muni mlayu ningali | kang tan kongsi muni sigra | milalu samya ningali |

--- 7-8 : 28 ---

anjomblong tan cumuwit | myang wong wadon sêdayèku | samya cipta kedanan | lir kênèng guna pêngasih | mring Jèngraga kaya anubruk-nubruka ||

23. ngondhok-ondhok manahira | barêbêl luh myat wlas-asih | mring sang bagus Jayèngraga | mêndhêkêl abuh kang ati | kèh mingsêg-mingsêg nangis | myat kang ngrimong jingga madu | bêksa lir dewa dharat | patut nguyuni pawèstri | Jabèngraga[81] antara wus rolas gongan ||

24. aluwar dènirambêksa | cua sakèh kang ningali | pêngrasa mung têlung gongan | eman-eman nuli uwis | nulya gumêdêr malih | samya tata lênggah sampun | wus aso sawêtara | ni randha ngling mring niagi | unèkêna Pêtungwulung sabêlabak ||

203. Bêlabak[82]

1. nyai randha Sêmbada alon umatur (109) | wuwuse | lah suwawi paduka angibing malih | pênêde ||

2. owêl gêndhing Pêtungwulungipun mêmbat | rarase | Kulawirya sigra umadêg ambêksa | mêthèngthèng ||

3. ngadêg malih kang anjagong[83] | sakèhe | surak kêplok barung lawan bêdhil muni | arame ||

4. Kulawirya ni randha ngrakiti ngibing | jèngklèke | kapat samya ngênjot-ênjot jogèdira | sajake ||

5. ting kêrangkung tangan lir gogo mèk-mèkan | jêbèbèh | Kulawirya ni randha myang Madu Gêndam | kapate ||

6. samya ngêtog cengkok cacahing ambêksa (110) | ronggènge | ilo-ilo lêlathèn atêtasikan | rekane ||

7. sidhakêpan sangga wang dhodhok cewokan | kèpète | luru-luru pipindèn atêtênunan | pamane ||

8. asiluku dhidhisan antih-antihan | tangane | kêkiraban ukêl gêlung cêcênthungan | ukêle ||

9. gêndhingira yèn kantun sakênong nuli | êgonge | ambarêngi kênong jinênggung ping sanga | gongane ||

10. Kulawirya anut gong pacak gulunya | jêglige | gulêt-ulêt ronggèng ro padha wasise | sindhène ||

11. Kulawirya apasang dhêngkul unggahan (111) | tadhahe | tinêracag[84] ing ronggèng nulya sinoga[85] | lambunge ||

12. ronggèng gambyong ngayang-ayang anèng wêntis | anggêndhèng | mung sagongan mudhun jog mungsêr sisirig | anglètèr ||

13. wusnya Madu nulya Ni Gêndam naricig | rikate | mancad dhêngkul anggambyong anèng ing wêntis | nglayange ||

14. sarwi pinagolan ing asta sawiji | boyoke | sagongan gya mudhun sisirig ngêdhuyuk | nyignyige ||

--- 7-8 : 29 ---

15. sabên kênong kagyat lir bahak anjingklak | kruwêle | lero larap lir bêdhès tinimbas tuna | indhane ||

16. kikicatan ting salênthuk angkêl-angkêl (112) | sikute | Kulawirya sinêmbadan nèng kalangan | lan ronggèng ||

17. gantya-gantya ronggèng ro dènya naricig | tinampèn | nyai randha mèlu naricig ing wêntis | lir ronggèng ||

18. Madu Gêndam katri ni randha naricig | gêgêntèn | Kulawirya apanggah dèn krubut têlu | pupune ||

19. Jayèngraga ningali kang sami bêksa | dangune | pan dinuga laju sawêngi anatas | esuke ||

20. asasmita mring ni wulanjar Tarijah | sêmune | tinudingan kinèn dhisikana mulih | omahe ||

21. ni wulanjar ing manah sampun kaduga (113) | kêrsane | sigra mêdal solahe datan kêtara | wadine ||

22. tan antara Jayèngraga namur mêdal | asêne | lan Nuripin laju kinèn nuduhêna | omahe ||

23. ni wulanjar wus tata paturonira | cawise | Jayèngraga prapta pinapag ing latar | panggihe ||

24. Ki Nuripin kinèn wangsul mring pêndhapa | kalihe | gya tumamèng wisma lawan ni wulanjar | gulête ||

25. santrinira sigra wangsul mring pêndhapa | kalihe | gya tumamèng wisma lawan ni wulanjar | gulête ||

26. santrinira sigra awangsul mêngetan | praptane | nèng pêndhapa andulu kang samyambêksa | gambyonge ||

27. datan ana bosêne ingkang ningali (114) | bungahe | sêdayane tan ana lir Kulawirya | jogède ||

28. kêplok surak use bêdhil bêbrondongan | jêdhède | nginum arak aloke dèn suak[86] | crawake ||

29. lingsir dalu wayahe kêpara bangun | dangune | pan kêdangon dènira sami ambêksa | gambyonge ||

30. Ki Duljaya ewa myat mring Kulawirya | atine | nguntug-untug sasore mula agêthing | polahe ||

31. ngling ing ati êh kang jênêng konthol bêlang | angkuhe | kaya dêmang ngêdhangkrang kulambi abang | ladake ||

32. wong nênêka mêrusul brundhul angunthul (115) | lakune | dadak kudu rinêngga rinêngkuh bojo | anggêpe ||

33. Ki Duljaya panas ati muring-muring | nêpsune | golèk watu sakêpêl binalangake | anglimpe ||

34. sêr kumaplok kabênêran ingkang kêna | bathuke | kenthol Kulawirya kagyat kênèng balang | jumbule ||

35. walêr jamang kêbrabat pesok amèncèng | ancêpe | nyai randha anjêlih nêpsu mimisuh | dilojèh ||

--- 7-8 : 30 ---

36. dadya kèndêl ronggèng gamêlan asuwuk | unine | bêrak-bêrèk ni randha akon golèki | uwonge ||

37. gumarubyug ing kalangan lêng-ulêngan (116) | gègère | samya ngubrês kang wani-wani ambalang | tiange ||

38. nyai randha sru mojar marang Duljaya | ge-age | pijêr apa sira tan wêruh kang balang | maune ||

39. Ki Duljaya pi-api abriga-brigi | gugupe | sapa wonge kang ladak agawe rusuh | dilèngèng ||

40. karuhana bae tak pêdhang tak bêdhil | wêtênge | ni randha glis umatur mring Kulawirya | wuwuse ||

41. punapinggih mêdal rahipun kang kenging | balange | Kulawirya mojar tan dadi ngapaa | rasane ||

42. ukur-ukur kewala wus datan lara | sakiye | samya tata malih lilinggihanira | wong akèh ||

43. kawistara bathuke Ki Kulawirya (117) | bênjute | amênyonyong sagêgêm bêrêm abiru | abuhe ||

44. ingaturan Ki Wirya malêbèng wisma | ginèndèng | mring ni randha wus kering Ki Kulawirya | undure ||

45. mêdal malih ni randha apêparentah | sakèhe | kinèn nutugakên ing sêdalu pisan | banjure ||

46. ting galêmbor matur inggih bungah-bungah | manahe | gya ni randha mring wisma arsa asmara | têmbunge ||

204. Asmarandana

1. ya ta Ki Kulawiryèki | cucul dènira busana | lawan ni randha tan pae | samya asalin busana | lir saban sarwa anyar | pêrabot sinimpênan wus | nèng pêthi giwang jêromah ||

2. Ki Kulawirya ngling aris (118) | manira bibi pamitan | aran wus sami kêlakon | kêwatir lamun dinukan | mring anakmas kang tua | kang kari nèng wismanipun | pêngulu ing pakauman ||

3. popoyan amung sawêngi | têmahan dadi rong dina | puniki sampun bêlèndhèng | pan dadya antèn-antenan | yèn karya sak-ing dria | manira jrih ing sang bagus | Jèngrêsmi kang nèng kauman ||

4. randha mèsêm matur aris | inggih kang paduka pajar | de mêksih wontên tunggile | bok inggih pênêd ngaturan | mêriki ngong yun wikan | Ki Wirya angling mêcucu | e biang mangsa kêrsaa ||

5. mêndhita ambêke wingit (119) | mundhak amuwuhi dosa | mring kula rayi sêdene | anom wus sun anggêp tua | ni randha malih turnya | punika pan mêksih dalu | pênêd byar enjing kewala ||

6. mangke kaula aturi | pêsangon rimat ing mêrga | kalih wêlas real mawon | lan dhuwung saputratinya[87] | busana sakêrsanta | kêling bathik lurikipun | pundi kinêrsan sumangga ||

--- 7-8 : 31 ---

7. nanging atur kula mugi | lamun wus prapta ing paran | wangsule kampiran malèh | sampun tan botên ywa dora | angling Ki Kulawirya | kêsaguhane abrubuk | supata dobol saancak ||

8. ni randha matur angungkih (120) | wawi ta kenthol sêkêdhap | ngong nuwun tilaran kenthol | lami tan pulang asmara | Ki Wirya mèsêm jola | dene wau sontên sampun | jare lawas tan mut-mutan ||

9. pan durung longkang sawêngi | ni randha gumuyu turnya | sontên jêr sapriki dèrèng | gêdhêg mèsêm Kulawirya | ambakna tan kaopan | inggih mangke kula jidhul | nanging ta kêrsa manira ||

10. nadare bibi nyangoni | mring manira rolas real | sungna sapêniki bae | bibi lêgane tyas ingwang | panêdha kula arta | kang sêdasa real wutuh | picise balong[88] rong real ||

11. ni randha umatur inggih (121) | nulya mundhut arta rolas | ingkang rong real bolonge | ngaturkên mring tamunira | arta gya tinampanan | kinèn ngundang rencangipun | Nuripin prapta ing wisma ||

12. angling gawanên Nuripin | dhuwit rong real jaganya | tuku banyu nèng dalane | Nuripin nampani arta | matur maring ni randha | bok ajêng kaula nuwun | pêsangon kula piambak ||

13. ia ywa susah Nuripin | iki mung têlung puluh wang | tan duwe cêpakan manèh | ênya Ki Nuripin gêpah | nampèni aturira | inggih nuwun nyai nuwun | Nuripin wus kinèn mêdal ||

14. ni randha atur jêjampi (122) | kang bênjut gya pinarêman | o o bangêt pênyonyonge | nidha[89] ngungun wlas marma |[90] sawusnya pinarêman | gupuh dènya ngajak turu | Ki Wirya nurut kewala ||

15. lajêng ulah pulang untir | pandak tan mawi sinopak | tanak malak ing melike | pinolah sadhengah-dhengah | andêlajah ing tingkah | ting karêsês kalihipun | golag-galig karêkuhan ||

16. kèh banène ting kalêsik | ngling bi paran kapenak ta | kadi punapa raose | umatur inggih sêkeca | raose tan kantênan | ting kalêlêr nyêr sêkojur | lir gatêl kinukur anggang ||

17. anggayêr kalihe sami (123) | tang wus kang lagya tumpukan | ya ta kang samya anggambyong | sangsaya ramening kathah | katêmbèn ronggèng anyar | kèh kang wangsal-wangsul mantuk | mèt duwèk tomboking tandhak ||

18. ya ta ana wong sawiji | bedhange lanjar Tarijah | wus sêmayan duk sorene | dhudha kêmbang ran Janawang | sanggupe bok wulanjar | yèn wus nonton ngajak mantuk | inganti tan ana ngajak ||

19. ingungak-ungak tan kèksi | dinuga mulih ni lanjar | nulya nusul mring umahe | wau ta kang anèng wisma |

--- 7-8 : 32 ---

Jèngraga lan ni lanjar | apênêd pêturonipun | kang kêkobong ginêbêran ||

20. kêkawal kasur guguling (124) | bantal êncit bang ngulêsan | ni lanjar saos bobonyo | Jèngraga ngêlungkên asta | kang kanan kinobohan[91] | astane satunggilipun | angudhar-udhar sêmêkan ||

21. ni wulanjar analibi | rêjêngan lukar sinasab | mêg payudara pinelot | malênthèt mênthêk ngêmanak | jinêmpol pinêlangkan | mundri tan pati mêndhukul | mêntêr kuning anyu dênta ||

22. kang pinidih gorèh linggih | puringisan kajuwêtan | ginarêgêt panguyêge | matur ês mangke-mangke ta | asta lagya winida | punika mangke tan tutug | konyoh tan wradin sarira ||

23. mèsêm ngandika Jèngragi (125) | êng sêpuluh mêngkonoa | jrê[92] bêngkêrmu mêksih atos | kadya tan kambah ing tangan | asêdhêngan tur jênar | lir mundhon gadhing binubut | andêmênakakên manah ||

24. umatur apasang liring | e ambakna angandika | botên tate kambah-kèmbèh | sajêg kaula dumêlah | dèrèng nglampahi raras | lanjar pêngantèn tan atut | kêlajêng pêgatan pêjah ||

25. gumujêng Ki Jayèngragi | saksat sih bocah wêlaka | pan kinayut lungayane | sinasmitèng pagulingan | kulinèng pakasutan | lêlêson jujur ing kasur | kasor ni lanjar kumêsar ||

26. sarwi kinèn anêkêmi (126) | ing dêdêlêg kang amêlag | kêngkêng dinua tan bengkong | cinakêp satutup mangang | api wigih ni lanjar | batine mathêm ngathêplu | mring kang nglêgarang gêng panjang ||

27. Jèngraga anglingkap nyamping | anglela kang titih antar | ni lanjar mêjên karêpe | ingêmbat-êmbat tan mêmbat | myat kang lawung samoa | nêrêthêk thêk-thêkan ayun | bangêt pengine ni lanjar ||

28. akukuh panyêkêlnèki | tan rênggang pangêmêgira | ngênêt-nêt bongkot pucuke | tana sangkribe ni lanjar | saking sangêt tyas dahat | katêmbèn wruh gêng apêngkuh | birawa abrêngga roa ||

29. dèn ukur lan lêngênèki (127) | gumuyu cès ilêrira | cipta gea tumamane | panêkême sinungkêman | ingambung asengokan | cinêcêp mangang ingamud- | amud pucuke kewala ||

30. ambathok thothok[93] thothoke ngêjring | kilong mêlêng-mêlêng kêlang | lir paron parung guthok wèl | yèn ginêpukana gula | wadal sêtangkêpacah[94] | mara rolas rêmuk sumyur | atos wêwayang bêngkayang ||

31. Jèngraga ngling jroning galih | mulat ni lanjar rêgêpnya | wong iki gèsèh sanggupe | jare tan kambah ing lanang | deneku polahira | têka ninisani kayun | kaya wus lanjah alanyah ||

--- 7-8 : 33 ---

32. mèsêm ngandika Jèngragi (128) | apa ya gêdhe iku ta | ni lanjar gumuyu ture | punika lan lêngên kula | mêksih agêng kètênya | panjang cangklak dugi sikut | gumujêng Ki Jayèngraga ||

33. ni lanjar nulya ginuling- | akên ing kasur tinimpah | linukar sinjang kêmbêne | ngalela lir lêlantakan | gêgêmuking puthon mas | ingekarkên pupunipun | sêg pinapan tinamama ||

34. sêndhêt ragi mangang kêdhik | nanging mêrga wus kalênyan | pinanduk nêt pandêdêle | mêkênêng blêng blês anjola | suku ro gêronjalan | sinrêrod larug mênjuluk | bêbantal kawale kontal ||

35. jugrug ngalih ujurnèki (129) | ni lanjar apulintiran | ah êh ah êh sêsambate | athuh pêjah gus kaula | ingkang alon kewala | ês ês sampun sêru-sêru | tan kêwawa mawalana ||

36. wlakang ngongkong dèn ganjêli | ing bantal kunthingal[95] |[96] angegla ngèglèh pakolah |[97] wus rapèh juwèh ngêcapah | anggêgêlur lar-luran | rêm-rêm liyêr lir wong ngantuk | angantak-antak kapenak ||

37. manjur warastra mangungkih | kèh rekane ing pratingkah | kang kinakahan tadhah bèh | malah molahakên awak | nglawèhi sasolahnya | sinêngkud ni lanjar baud | ngêkêti ngingkêd amadal ||

38. ngêtimang panggêgêtnya mrih (130) | misra rarasing asmara | nuju ajuning jon-ajon | jinajah nut ajon[98] jinajah nut ajongjitan | akêjêt jakêtêtan | Jèngraga karênan ing hyun | ni lanjar anjurung kêrsa ||

39. samya ulah mrih pakolih | kalihe akajênêkan | ingampêt wêdharing raos | nêlaskên tyas parisuka | sumalin tingkah rucah | tanpa cacah angrurucuh | swaranya kèh banèneka ||

40. tan wus kang nêlaskên kapti | bedhanging lanjar Janawang | kang nusul prapta ngomahe | laju maring taritikan[99] | lampahe adingkikan | prênahe pêturonipun | nêthêk gêdhèg yun anggugah ||

41. ngrungu swara ting kalêsik (131) | antol ambèn agêrotan | lan banene crak-crok kakok | Janawang kumêpyur nyana | yèn kalêbon wong lanang | prêmpêng atine lir jêblug | panas muntab nguntar-untar ||

42. wringutên tan wêdi mati | toh gêtih rêbut bênthetan | tan bêtah ngrungu swarane | sigra nêmpuh malbèng lawang | lawang tan kinancingan | gêradag ngêngakên pintu | wruh kang lagya tutumpukan ||

43. kêtanggungan nyêr-nyêr mijil | satêngah ing rasa gatya | Janawang nêrajang age | nyandhak sukune Jèngraga | ginèrèd sru sinêndhal | uwal timpal kang aundhung | mêksih ngagir tibèng jogan ||

44. mak blêg anggronjal Jèngragi (132) | tangi saking pakongsêban | bramatya sru pêndhupake |

--- 7-8 : 34 ---

kontal krengkangan Janawang | kaot gêng Jayèngraga | Janawang lajêng lumayu | tinututan tan acandhak[100] ||

45. susumbar sarwi lumaris | mêtua yèn sira lanang | tututana padha ijèn | Jayèngraga tan sêranta | binujung kang susumbar | nilap nalimpêt lumayu | Jèngraga wangsul ing wasma[101] ||

46. sangêt duka muring-muring | ni wulanjar thinothokan | edan taun sundêl lanjèn | tan tutur duwe lodokan | dadak agawe beka | prandene cangkême umuk | thok-ethok kênthang-kênthingan ||

47. bok aja ngaku kumêncing (133) | têmah agawe prêkara | awèh satru si diguwok | mara bedhangmu kumpulna | kon ngayoni maringwang | kêna sibat nora patut | tan tutur duwe gaglagan ||

48. ni lanjar ambrêbês mili | binêndon mring Jayèngraga | matur jrih inggih kêsupèn | saking manah tan kantênan | Jèngraga mêksih duka | kêsupèn prie jawamu | dhasar wong edan-edanan ||

49. rinasa mèsêm jro ati | kèngêtan lagya satêngah | durung tungtas gya linorod | blêge duk dhawah jêrambah | kang gèrèd wani angas | ginuyu sariranipun | piambak ing kêbatinan ||

50. sinamun duka mawêngis (134) | mara sira bêlakaa | pira èmbèlmu kabèhe | matur jrih kumbi mung tiga | Jèngraga ewa mojar | dèh têlu ya têlung puluh | sarwi ni lanjar dhinupak ||

51. sigra mentar Jayèngragi | mêksih garunêngan duka | tan kèngêtan kagungane | kulambi lan lopak-lopak | kantun datan binêkta | sangking sangêt tyase rêngu | lajêng kewala mring sêndhang ||

52. ni lanjar wruh lamun kari | kulambi lopak-lopak mas | gumuyu cipta bêgjèngong | ingambil binêkta lunga | singêdan mring têtangga | ya ta kang lagya aundhung | ni randha lan Kulawirya ||

53. kathah tingkahing auntir (135) | cipta ge-agea ludhang | anutug ing sêkarêpe | tinut sapênjalukira | miring jêngking lumumah | amungkur mèngkrèng sidhêkus | ngagir ingkungan sinunggar ||

54. pinangku dhodhok alinggih | ngingkrang mênthang nganja-anja | anjongok linakokake | agantya tumpang-tinumpang | rèh-rinèh ing pratingkah | gêmêt ulêt tana kantun | tèk solah sêdhengah-dhengah ||

55. singsêt ni randha ngêkêpi | sru mênêtkên ing kodhokan | dhêdhêngkul amulêt cingklok | kempol dêlamakan nampar | pupu amanggang ayam | kang lanang ambalung kongsul | ula-ula ngulêr kilan ||

56. sikute anyingkil[102] dhingklik (136) | tangan pèk-èpèk kukupan | mêtêkên bun-êmbunane | dhadha amidak pinasang | wêtêng lampin dinoman | bobokong nyalang binandul | warastra rara agêntang[103] ||

--- 7-8 : 35 ---

57. samya pakolihe kalih | sarêng kat-angkating rasa | samya kêsar kumênyare | anggêgêt untu kêrutan | ginêlak panrêgira | anggantêr kadi pêlatuk | gêdêdêr dhêr pêpagutan ||

58. êh êh êng dêngkèng ngênggêngi | ni randha ngrajêg anjola | pyuhing rasa byat ambêngok | adhuh biung lae bilah | rasane nora lumrah | ngêsês kêrot gêgêt untu | yung yung yung yung bilah enak ||

59. ngêdên ngêrêng-êrêng sami | tungtas dènya puh-pinuhan | angglimpang gledhag nglênggeke | lir lintah tinêmbakonan | asayah tan bisobah | ni randha nulya alungguh | ningali mring Kulawirya ||

60. mèsêm-mèsêm ngajak malih (137) | wawi thol sakêdhap êngkas | Ki Kulawirya amèwèk | gumregah lênggah anggrêsah | nêlangsa saurira | ho niki mawon wus kêmput | akêtog ponjèn brêsihan ||

61. nèh sêpuntên kula bibi | wus tan kuat anggulawat | ni randha angglêgês ture | lah bok mawi dipun sopak | Ki Wirya bêkuh jola | êm ah biang ngong yèn sampun | dèn sopaka setan kowak ||

62. myat widadari lir mrêri | wong wus têlas babar pisan | sing dèn jokake napane | ni randha gumuyu suka | myat mring Ki Kulawirya | nityane kongsi anggrêrus | lir wong tinagih tan ponya ||

63. Ki Kulawirya ngling aris (138) | lah wus bibi ngong pamitan | kasêlak ing wêktu suboh | ni randha matur sumangga | punapa kang kinêrsan | sasênêng paduka mundhut | sinjang klambi sabuk dhêsthar ||

64. bathik lurik miwah kêling | nulya sinaos pênampan | pan sarwi alon ature | punika atur kaula | lamun parêng ing kêrsa | nyampinge kaula suwun | jampi wulangun tinilar ||

65. Ki Kulawirya mèsêm ngling | lah inggih bibi sumangga | mung nyamping sabuk kemawon | kulambi kêlawan dhêstar[104] | punika ta ngong tilar | ngong rangkêp klambi têtêlu | yèn kasrêpan anèng dalan ||

66. ni randha sumanggèng galih (139) | Ki Wirya anulya dangdan | wus samêkta pênggawane | lopak-lopake sêlaka | bêntêt ingisèn masak | dinok kanthong srualipun | ngling lim dalêm bibi randha ||

67. randha Sêmbada nginggihi | matur nèh tilari kula | nuwun sih andika kenthol | ambung sasengok kewala | Ki Kulawirya latah | ni randha nulya ingambung | sengak-sengok ping slawe prah ||

68. gantyambung-ambungan sami | ni randha mrèngès aturnya | lah bok inggih malih kenthol | gangsal blêsêkan kewala | wawi ta thol sêkêdhap | Ki Wirya nglênggak mêcucu | o sablêsêkananeya ||

69. kang dèn blêsêkên punapi (140) | wong kari brênge kewala | kang mungkrêd wus ewuh gone | kobêre têmên angajak | pamit sigra umangkat | Ki Nuripin pamitan wus | kang kari ngundang wong lanang ||

--- 7-8 : 36 ---

70. têtêlu kinèn jibusi | brat-brêt kapat Ki Duljaya | tan winuwus sasolahe | wau ta Ki Kulawirya | laju marang ing sêndhang | cucul busana nulyadus | sawusira dus janabat[105] ||

71. dangdan angrasuk kulambi | samya ngambil toya kadas | lan Nuripin salat suboh | sawusira bakda salat | Ki Kulawirya nabda | anakmas apa ya kantun | lah balènana sêdhela ||

72. adhèhèm Ki Jayèngragi (141) | Ki Kulawirya alatah | dene kowe anèng kono | dadak ling-alingan gayam | payo padha rêmbugan | Jèngraga marani gupuh | tan pati lêgawèng manah ||

73. kang paman wruh lèjêmnèki | ngling paran kang dadi nala | dene tan pati agape[106] | Jèngraga mèsêm ngandika | gêng alit kajantaka | yèn tan kalêrêsan têmtu | dados bayangan nèng mêrga ||

74. kêtunggak ing alis lungid | rasukan lan lopak-lopak | kêsêsa kantun kêsupèn | tinutur sêdayanira | wite têkèng wêkasan | kang paman langkung gêgêtun | kang putra mung ngagêm kotang ||

75. mèsêm jro tyas ngandika ri[107] (142) | anêbut astagpirulah | tujune manira nganggo | kulambi rangkêp titiga | sarwi cucul rasukan | lah êndi kang sira pundhut | agêmên kono sumangga ||

76. kang putra ngandika aris | jubahe paman piambak | ingulungkên gya ingangge | sarya ngling mring santrinira | Nuripin balènana | Wirya ngling lah ya dèn gupuh | jalukên bae ywa tanya ||

77. Nuripin sigra marani | prapta wismane ni lanjar | suwung lawang minêb bae | wangsul matur bêndaranya | yèn wulanjare minggat | kalihe samya angungun | ngling malih Ki Kulawirya ||

78. èh Pin lumakua aglis | marang Kauman sêdhela | matura nakmas yèn ingong | nuwun maklum ing duduka | aturana umangkat | ngong anti têpining ranu | ing sêndhang lir mas kumambang ||

205. Maskumambang

1. tur sêndika sigra mentar Ki Nuripin (143) | tan adangu prapta | nèng tajug Ki Jayèngrêsmi | lagya angimami salat ||

2. Jabalodin makmam[108] lan santrinirèki | tan adangu bakda | pêragat salaman sami | Jayèngrêsmi duk tumingal ||

3. Ki Nuripin tinimbalan praptèngarsi | alon aturira | kaula ingutus dening | rinta paman jêngandika ||

4. ingêntosan nèng sêndhang amurih enjing | yèn parêng paduka | ngaturan tumuntên ugi | Jayèngrêsmi wruh ing sipta ||

5. ngandika lon ya wus sun rêmbug Nuripin | aris dènirojar | mring pêngulu Jabalodin | paman manira mit mentar ||

--- 7-8 : 37 ---

6. nutugakên ing sêparan angulati (144) | marang kadang tua | ing lampah mêruput enjing | ki pêngulu aturira ||

7. lamun parêng bok mangke karèncèng kêdhik | anganti bibinta | sêdhêng sampun ngrêratêngi | Jèngrêsmi nauri sabda ||

8. ênggèh sampun paman sangêt trima mami | aywa susah[109] | rêbat rikating lumaris | yèn siang rêkasèng mêrga ||

9. ki pêngulu andhêku sumanggèng kapti | nulya sêsalaman | wus paman manira amit | andun[110] rahayu kewala ||

10. matur inggih andhèrèkakên basuki | wus samya pamitan | ki pêngulu angudhuni | umangkat maca sêlawat ||

11. pan wus kering ing lampah lawan Nuripin (145) | sapraptaning sêndhang | wus panggih lawa[111] kang rayi | mring paman asêsalaman ||

12. Jayèngraga majêng angujung ngabêkti | kang raka anabda | kalihe liring samya jrih | rumaos galat ing tingkah ||

13. Jayèngrêsmi pangandikanira aris | lah sêwawi paman | mêruput mupung sih ratri | ngangkah byar anèng ing mêrga ||

14. gya umangkat ngawirya tri lawan santri | Nuripin tan têbah | nut mêrgi agêng lumaris | mêngilèn lêpas lampahnya ||

15. sirat mabang nêrantang ing pajar sidik | wana têrataban | bubakan bangkan winalik | sami tinêgal ginaga ||

16. pêdhut mabun rumput kasrampat ngêbêsi | hyang arunambabar | silo bêlolokên dening | katampêk ing ampak-ampak ||

17. angêtirah lir netra rapuh pinilis (146) | kawêran ing ima | malang alang-alang king[112] | tan sirat soroting surya ||

18. kang maruta ngidid narik tampêkani | pêdhut kang mangampak | mirut rapêt ing atistis | ngisis pênthèr ywang[113] aruna ||

19. anêlahi sesiningrat trang arêsmi | wuryaning bawana | katrapan ujwalèng rawi | kadya gring mulyèngusadan ||

20. pahyas-hyasning langêning kanang murwani | walêr andrawela | citra cawining asari | sarênti tang mêkar wigar ||

21. orok-orok kalurak kalak kêlucik | kêtèpèng pulutan | lawatan sikatan usit | sosotan prabusètmata ||

22. puspanyidra kêcelung pêlasa sênting (147) | panjrah rurwèng kisma | kamarutan te kang sami | ruru myang ron kêtawuran ||

23. kêtêring puspita kasiriring angin | lir mukaning kênya | rêbut myat mrih kang lumaris | pêksi gêntêr mawurahan ||

24. kadya gêdrahing aningal angrasani | mring kang andon mawan | kae ngawirya kang siki | kasayom sêlayèng kêrsa ||

25. kang ro kae kait karênanirèki | Jèngrêsmi kêbancang | bèncèng kabuncang tan cangcing | kacacang[114] cacading mêrga ||

--- 7-8 : 38 ---

26. pêksi podhang acilu kadya maoni | ywandarung kalunta | luhung wus wangsulèngriki | tuas rêkasèng ing lampah ||

27. kang pinurih ing sih tan bisa kêpanggih (148) | mêngkana èsthanya | rarywan nèng sela Jèngrêsmi | angandika lir swarkara ||

206. Sarkara[115]

1. kadipundi paman kang prayogi | punapa lajêng apa wangsula | kang paman alon wuwuse | sumangga manira nut | laju wangsul ingong umiring | prie kono anakmas | rêmbuge jinujug | Jèngraga anor ing raka | jrih umatur Jayèngrêsmi angèsêmi | mring ari Jayèngraga ||

2. kadingarèn sêndhêt sira yayi | paran wadine kusut nityanta | tan pati dhangan rêmbuge | kang rayi lon umatur | mring raka jrih lamun akumbi | dadya matur pêsaja | wit wêkasanipun | kang raka gumujêng nabda | dening gêntèn lan paman Kulawiryèki | anggondhèl kadhedhelan ||

3. kadèknèn kêt-ikêt kacêp alis (149) | lir kêt-ikêtane Widiguna | bêksa kêlana andhèglèg | kang paman sru gumuyu | kalingane angêmu wadi | Jayèngraga alatah | namur-namur guyu | Jèngraga ngling pagujêngan | paman tan jamak dudu-dudu saiki | anjênthar-anjênthara ||

4. untung mênthung andhuyung mring nyai | lir mancing nèng kêndhil olèh jambal | dhudha dhedhe olèh cindhe | angantuk nêmu kêthuk | lir lunga mlêng dipun sangoni | nglêmbarah anèng paran | sobrah lurung-lurung | olèh nglêlarangi randha | randha rendhe doyan bale angêmuli | mulya kang kinêrêkan ||

5. anggalêgês Ki Kulawiryèki (150) | Jayèngrêsmi mèsêm myat kang paman | lir wong nêgara prabote | Ki Jayèngraga muwus | mring kang paman angguguyoni | wontên pintên sêdaya | sapêngaosipun | angling layake ya ana | ing pêngaji pitung puluh para luwih | lyan sangu rolas real ||

6. Jayèngraga gumuyu sarya ngling | ingkang pundi alim[116] paman | kularsa uning dhuwunge | punapa dhapuripun | kang paman gya ngulungkên kêris | gupuh tinampan sigra | tinarik kang dhuwung | dhapur parung nagasasra | pan sêrasah ganja sanga langkung titih | wuwung kinêmarogan ||

7. kang putra ngling gêdhêg-gêdhêg mèksi (151) | uwe bilah eram ngong tumingal | kêris kang mêngkene kie | tua tangguh awutuh | pantês kagunganing bupati | dhuwungipun kewala | pantês rêgi satus | kêris dhegus tan kuciwa | kang raka ngling êndi wong milu ningali | mubyar têmên srasahnya ||

8. ingaturkên kang raka nampèni | angandika ia bênêr sira | berawa dhèmês wangune | odhol sengoh lukipun | sarta kabênêran mêpêki | wesi alus awaja | pamor putih ngrambut | rukmining naga tan rusak | ganja methok mêkar sêbit lontar mathis | bêntêt traping patra mas ||

--- 7-8 : 39 ---

9. dhasar pancèn arêga kris iki (152) | yèn ta wus kalambunging awirya | pêngaji kèh patut bae | luwês sèdhêt asêmu | mênyang êndi tangguhe iki | kang paman ngling kêjaba | Supaning Sêdayu | gih lêrês mangsa nimpanga | sinungakên sinarungakên aririh | Jèngraga nglingring[117] nabda ||

10. mudha baru têmên ya Nuripin | matur inggih paman jêngandika | kêlangkung dening ahèjèt | samya sarêng gumuyu | Kulawirya ngawêt nudingi | sugih parikan anyar | moyok wong si cêblung | calak cêmplak nora pacak | kathik mlèpès wuwuh èjèt mêngko iki | èjèt mono prie ta ||

11. matur criose bêbasan ngriki (153) | èjèt mêkotên turene saras | sampean saras samangke | amubru sagêd bratu | angsal prabot pêpêk sarwa di | kur kelangan lêgênyar | untung winalungsung | kris pêndhok wrat limang real | mase tua pan rêgi sèkêt sêtail | bangkol mas wastra endah ||

12. lêkas angsal pupulih nyugihi | gêntos niba lan putranta mangkya | kemase kang krangsèng-krangsèng | paduka ingkang unggul | mantun kêthur nyêngkèrèg ngusir | Jèngraga Kulawirya | samya sru gumuyu | wong ro anyawuri lêmah | kêpyar-kêpyur mingkar-mingkar Ki Nuripin | Jèngrêsmi mèsêm nabda ||

13. gênti niba kêprie Nuripin (154) | matur sarwi gumuyu mêlapat | rinta kapidhara mangke | rêntah kagunganipun | pan kasisil marang dudungik | canthur mêndèr angundar- | undar masang wuwu | nèng wuwungan angsal jambal | gumalebag rayi dalêm malungsungi | têmahan anglêgêna ||

14. Ki Kulawirya latah sarya ngling | kajêg ngong tumon kang sira pajar | sing kêmala yuda kae | ênggih kang lêcèn bêsus | mêsês lalêr mencok têkên cis | Ki Wirya saya latah | Jèngraga gumuyu | Nuripin rêrahinira | ingidonan gêdubang prot lir sinungging | ingusapan rata bang ||

15. samya ginujêng ngawirya katri (155) | Jèngraga tumingal suka-suka | ywa koulapi karpèknèn | umatur guyu-guyu | kados topèng kang rai abrit | Jayèngrêsmi tyas lêjar | dening rèsmu rêngu | mèsêm alon angandika | inggih talah paman ing gêsang puniki | solah dadya sasmita ||

16. sasmitaning akerat ngèmpêri | awon pênêd lêrêse punika | sungut prêdapaning têmbe | tan têbih lèjêmipun | mila ingkang sampun linêwih | wirang yèn katitika | dhusthaning Hyang Agung | sadurung wus kaadilan | Islam kapiripun ing kita puniki | sadrah tan wontên inang ||

17. mila kêdah kita taki-taki (156) | anèng donya wajib mrih kal tama | katêmua supayane | tuah pituasipun | ing agêsang lir wiji sêmi | kathah warnaning wêka | wak-awak ing besuk | gabug aos praptèng kerat | miwah awon pênêde ahlinirèki | ginendhong ing dêlahan ||

18. kados mêkatên wirayatnèki |

--- 7-8 : 40 ---

putrandika kangmas Sèh Mongraga | dènya mumulang sêsambèn | kang paman noring sêmu | ia talah wong wus kêdugi | kadare[118] arasa | prayoga linampu | ngalap murading utama | ingkang putra Jayèngrêsmi ngandika ris | paman rumiyin pajar ||

19. mitranipun rakanta jêng kyai (157) | warti paduka tanah ing Liman | ing pundi mangke dhusune | kang paman lon amuwus | sruwa bae tan tan[119] pati gati | jênênge tan kelingan | mung desane emut | kajêge ing Lêmbuasta | lan ing Wêngkêr rewange ngaji jêng kyai | ya duk mêksih nonoman ||

20. ngong durung wruh[120] tanahnèki | kêjaba sinambi tanya-tanya | lamun kêtêmu desane | kang putra ngandika rum | wawi paman lajêng lumaris | ngidu[121] ngilèn punika | mêrgine agalur | ya payo sakêrsanira | lah wis mara sira dangdana Nuripin | gawanmu gendhongana ||

21. sigra Nuripin dandan sarya ngling (158) | bilah dene didi[122] sagendhongan | lir wong arsa nonopèng[123] lènggèr | Ki Wirya ngling gumuyu | lah ya iku apa sirèki | wong wis nganggo tapuk bang | amèngèh rupamu | Ki Ripin ngêsud dubangnya | Jayèngraga angling lo aja Nuripin | bêcik raimu abang ||

22. laju lampahe ngawirya katri | tumurun ngambah wana gêrotan | kêrakal watu padhase | kawuhan kleang runtuh | kêpidak kumrapak ron aking | wor krisiking cêmara | kanginan kumrusuk | kadya suraking baris prang | nulya ngambah pêgagan kawuryan asri | tan ana pinagêran ||

23. têgal jêjanganan amêpêki (159) | pala kapêndhêm kasimpar muah | ingundhuhan mring[124] duwe | andhingkul dhudhuk kimpul | miwah ngundhuh kara kêcipir | rare jalwèstri tua | bungah samya ngundhuh | ngura-ura sisindhenan | ting dharukir kapanasêk[125] kudhung jarit | wayah têngange surya ||

24. anèng pinggir mêrgi kang dhudhuk wa |[126] Ki Nuripin alon atêtanya | sanak pundi niku ênggèh | kang tinanyan sumaur | inggih dhusun ing Tajug têbih | angling malih gih talah | têgal dika niku | tan wontên kang pinagêran | myang kokorak sêsawi goprak tan mawi | sêlamêt datan rusak ||

25. anauri lamun dèn pagêri (160) | nir tan tan[127] kari salênjêr-lênjêra | tan uman dening gus gotèng | mangsa pijêra thukul | yèn amawi korak sêsawi | inggih mangsa umana | ing pêksi angêbyuk | sanès lan tanah ngarean | pan wus tanjêkipun yèn kula ingriki | kêdah tan pinagêran ||

26. Ki Kulawirya ngling èh Nuripin | ngilènana saananing têgal | sêdhengah karêpmu bae | Ki Nuripin agupuh |

--- 7-8 : 41 ---

borong talês uwi gumbili | kara kêcipir kacang | jagung tela timun | tumbasan rêgi rong uwang | angsal pirang-pirang tumpuk dèn undhangi | Ki Nuripin malêngak ||

27. dhêlêg-dhêlêg kêduwung sarya ngling (161) | dene kèh têmên niku kisanak | nauri pan wus rêgane | ngawirya katri ngantu | Kulawirya mojar dèn aglis | matur ah tiang wêgah | kathah têmên niku | mangsi kwawia ngong bêkta | lah sing sapa akon tuku tan dudugi | ya gawanên sêdaya ||

28. matur sintên tiange kuawi | wawi ta kalih sampean bêkta | sêtun kabêkta sêpalèh | Kulawirya gumuyu | sakêlarmu bae Nuripin | sigra wus winêratan | nèng bagor pinangkul | ambreot ragi ngrêsula | gendhong jarit ngêndhukur amangkul kandhi | gêdhe isi borongan ||

29. ngrêngkuk turut mêrgi pringas-pringis | ginaguyu ngling Ki Kulawirya | Nuripin wus blê[128] wong ètèr | kang ginuyu mêcucu | ya ta laju nampak wana writ | bondhot pêngalang-alang | myat gêlagah rayung | jog lèpèn wêning toyanya | pinggir li[129] kang kidul munggul kaèksi | gua anjrudêmungan ||

207. Jurudêmung

1. Jayèngrêsmi Jayèngraga (162) | katri Ki Kulawiryèku | raryan ing kali samyadus | katoran dènya lêlampah | wanci lingsir wêktu luhur | samyayêm dènira siram | rungsang kasêgrêran ranu ||

2. Nuripin sèlèh gendhongan | ge-age ambyur ing ranu | silulup kajêglug watu | bathuke bênjut sakluwak | dèn têkêm ngêsês marêngut | mênyonyong dèn usap-usap | Ki Kulawirya amuwus ||

3. nyêmoni wong si kêparat (163) | tak panggal pisan raimu | Nuripin matur malêruk | êh biang ambakna duka | salang surupe angrawus | durung takon dadak duka | tiang bathuk kula bênjut ||

4. silulup kêtanggor sela | puniki napa kang bênjut | durung-durung dadak bêndu | Ki Kulawirya tumingal | Nuripin bathuke bênjut | Ki Wirya alatah-latah | Jèngrêsmi gumuywandulu ||

5. sasmitèng paman ranira[130] | samya sukanirèng guyu | Nuripin kêpingkêl asru | Jèngrêsmi ngling yèku paran | Nuripin kang dera guyu | matur pan inggih punika | bathuk tri tan wontên mulus ||

6. kadya dèn girik tinêngran (164) | ting pênyonyong bathuk abuh | sami kêdhahar ing watu | punapa dhêmit ing paran | nêngêri tiang lumaku | mung sêtunggil ingkang lêpat | tan kenging bea ing pintu ||

7. Jèngrêsmi gumujêng myarsa | Jèngraga Kulawiryèku | samya angapyuki banyu | Ki Nuripin gulagêpan | matur kapok biung-biung | lumayu mêntas wuwuda | ginuyu sasolahipun ||

--- 7-8 : 42 ---

8. Ki Kulawirya ngling latah | ih bokonge minal-minul | mawa konthole lir waluh | kênthi tilas wadhah lênga | cêluse nyuplêk angathur | kapit ing kêmpung kontholnya | mênthik cilik kaya susur ||

9. binalang-balang tan kêna (165) | Nuripin indha ambêkuh | biang thol lean konthol gus | Ki Wirya ngling parat edan | madakên konthol si cêmput | tan wun kang samya paguywan | nulya mêntas dèniradus ||

10. dangdan nyamping katrinira | samya ngambil toya wulu | tan kantun lan santrinipun | nulya minggah maring gua | gua Pêdhali asingub | pêlataran sri andong bang | puring noja sêmbon andul ||

11. walikadhêp winong nangka | patramênggala trikancu | kelor sawo pêlêm madu | kang wetan wrêksa gêng gurda | sulur wok nambi ngêrampung | natarsik lir sinaponan | kang gua rêngrêng dinulu ||

12. ngawirya tri gya tumama (166) | ing gua wingit malat kung | madalêm tidhêm makuwung | wiar jrambah tan kêsrambah | lyan kang ngulati sêdya yun | winêtara ingênggyanan | mot santrinya kapra langkung ||

13. wau kang sami tumama | laju salat wêtu luhu[131] | Jèngrêsmi ngimami ngayun | wus antara bakda salat | pêragat sunatira wus | laju ngidêri jro gua | wontên pangrongan kadulu ||

14. ingkang mêngilèn wiwara | sumruwêng pêtêng alimud | wiwiwara[132] malih kang kidul | asingêb mangêb limêngan | wontên malih kang kadulu | wetan wiwaraning gua | ngêlangab kadya dêlanggung ||

15. kêmput midêr têpung gêlang (167) | wiwara gêng ajêngipun | ngalèr ngilèn kêdhik ngayun | kêpara ngilèn keblatnya | wus mêngkana samya lungguh | ngawirya tri myang santrinya | nèng pipi kilèning pintu ||

16. Jayèngrêsmi lon ngandika | gua punika kêlangkung | rahmat raose ing kalbu | kadya tan anèng ing gua | lir pendah nèng wisma pangguh | lan rayat ayêming dria | kang paman nauri wuwus ||

17. kasinggihan lèhirojar | wikan iki mawènipun | atêntrêm suka sumungku | katri samya ngalêmbana | Ki Kulawirya anuduh | Nurapin[133] sira ngagara | gêni anggodhoga kimpul ||

18. agupuh ingkang liningan | karya dhingkêl urub-urub | ambênêm kêtela jagung | matêng sinaoskên ngarsa | linambaran roning sêmpu | Jèngraga Ki Kulawirya | nadha[134] bêbakaranipun ||

19. Jèngrêsmi tan pati kêrsa (168) | amipil jagung kur-ukur | lagyantuk rong larik sampun | sinungkên mring santrinira | kang paman nyamik asêngkud | myang Nuripin athêkulan | Jèngraga tan pati antuk ||

20. gêmbili kêdhik tan têlas | kang paman kêlangkung tuwuk |

--- 7-8 : 43 ---

lajêng anggêloso turu | kuarêgên[135] sarta sayah | glis ngorok asênggur-sênggur | alèmèk sinjang sakêbar | bantal pêndhukuling watu ||

21. Nuripin wusnya mêmangan | ngarikêl[136] gêlinting turu | angorok sêngguran asru | Jèngraga gumuyu miat | bilah lir tidhur lan tambung[137] | Ripin lan man Kulawirya | dene ta abarung umyung ||

22. kang raka aris ngandika (169) | ya kaya wus bunuhipun | wong warêg rosa aturu | kang rayi dhêku noraga | Jèngrêsmi malih amuwus | lah payo ninis mring jaba | gya sang ro wirangrong mêtu ||

1	Titik awal : Sêrat Tjenthini Jilid VII-VIII, op. cit., 215 hlm. (kembali) Titik awal : Sêrat Tjenthini Jilid VII-VIII, op. cit., 215 hlm.
2	§ prayoginipun: mêlbuwèng. (kembali) § prayoginipun: mêlbuwèng.
3	§ utawi: dhêdhamplak. (kembali) § utawi: dhêdhamplak.
4	§ langkung kalih wanda, kabucal: têpa. (kembali) § langkung kalih wanda, kabucal: têpa.
5	§ limrahipun: cêmukirang. (kembali) § limrahipun: cêmukirang.
6	§ prayoginipun: bisa. (kembali) § prayoginipun: bisa.
7	§ prayoginipun: linadèkên. (kembali) § prayoginipun: linadèkên.
8	§ kirang kawan wanda, kawêwahan: dèn barêngi. (kembali) § kirang kawan wanda, kawêwahan: dèn barêngi.
9	§ prayoginipun: Ni. (kembali) § prayoginipun: Ni.
10	§ langkung kalih wanda, kabucal: wasta. (kembali) § langkung kalih wanda, kabucal: wasta.
11	§ prayoginipun: kuncara. (kembali) § prayoginipun: kuncara.
12	§ prayoginipun: maspadakên. (kembali) § prayoginipun: maspadakên.
13	§ prayoginipun: cancut. (kembali) § prayoginipun: cancut.
14	ingkang. (kembali) ingkang.
15	§ prayoginipun: krang mêlok. (kembali) § prayoginipun: krang mêlok.
16	§ prayoginipun: nganan. (kembali) § prayoginipun: nganan.
17	Kurang satu suku kata: kang liningan anglarih angeri nganan. (kembali) Kurang satu suku kata: kang liningan anglarih angeri nganan.
18	Mulai bait ini berisi deskripsi orang minum minuman keras, mulai dari tahap awal hingga tingkatan mabuk berat. (kembali) Mulai bait ini berisi deskripsi orang minum minuman keras, mulai dari tahap awal hingga tingkatan mabuk berat.
19	§ prayoginipun: angruruh. (kembali) § prayoginipun: angruruh.
20	§ langkung sawanda, kabucal: ka. (kembali) § langkung sawanda, kabucal: ka.
21	§ prayoginipun: kêplok. (kembali) § prayoginipun: kêplok.
22	lupa. (kembali) lupa.
23	§ kirang kalih wanda, kawêwahan: ras-a, dados ras-arasên. (kembali) § kirang kalih wanda, kawêwahan: ras-a, dados ras-arasên.
24	ngibing. (kembali) ngibing.
25	§ prayoginipun: wroh. (kembali) § prayoginipun: wroh.
26	§ kirang kawan wanda, kawêwahan: lagunipun. [Kurang empat suku kata, dan biasanya guru lagu u: panêrus dèn imbal lagunipun]. (kembali) § kirang kawan wanda, kawêwahan: lagunipun. [Kurang empat suku kata, dan biasanya guru lagu u: panêrus dèn imbal lagunipun].
27	kadêmung. (kembali) kadêmung.
28	§ kirang sawanda, kawêwahan: ing. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: ing.
29	§ langkung sawanda, kabucal: ka [sakala]. (kembali) § langkung sawanda, kabucal: ka [sakala].
30	gèdhèg. (kembali) gèdhèg.
31	§ êm lah? (kembali) § êm lah?
32	§ prayoginipun: ngêndhêlong. (kembali) § prayoginipun: ngêndhêlong.
33	§ prayoginipun: prêkungkung. (kembali) § prayoginipun: prêkungkung.
34	§ kirang sawanda, kawêwahan: an. [Kurang satu suku kata, dan biasanya guru lagu a: badhude wus lelerongan]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: an. [Kurang satu suku kata, dan biasanya guru lagu a: badhude wus lelerongan].
35	§ kirang sawanda, kawêwahan: ê. [Kurang satu suku kata: êgonge lêkas anggambyung]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: ê. [Kurang satu suku kata: êgonge lêkas anggambyung].
36	§ prayoginipun: ingongotan. (kembali) § prayoginipun: ingongotan.
37	§ prayoginipun: pacake. (kembali) § prayoginipun: pacake.
38	§ langkung sawanda, kabucal: la. (kembali) § langkung sawanda, kabucal: la.
39	sandhingnya. (kembali) sandhingnya.
40	ngrogoh. (kembali) ngrogoh.
41	Biasanya guru lagu u. (kembali) Biasanya guru lagu u.
42	§ prayoginipun: cingklok. (kembali) § prayoginipun: cingklok.
43	§ kirang sawanda, kawêwahan: rè [sirèki]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: rè [sirèki].
44	payo. (kembali) payo.
45	§ prayoginipun: gamêlanira. (kembali) § prayoginipun: gamêlanira.
46	§ kirang sawanda, kawêwahan: nu [binucal]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: nu [binucal].
47	§ prayoginipun: angling. (kembali) § prayoginipun: angling.
48	§ prayoginipun: kancingi. (kembali) § prayoginipun: kancingi.
49	§ kirang kalih wanda, kawêwahan: mênêng. (kembali) § kirang kalih wanda, kawêwahan: mênêng.
50	§ prayoginipun: tani. (kembali) § prayoginipun: tani.
51	§ prayoginipun: alok. (kembali) § prayoginipun: alok.
52	§ prayoginipun: ana. (kembali) § prayoginipun: ana.
53	§ prayoginipun: ngling. (kembali) § prayoginipun: ngling.
54	§ prayoginipun: kaum. (kembali) § prayoginipun: kaum.
55	§ langkung sawanda, kabucal: do. (kembali) § langkung sawanda, kabucal: do.
56	§ prayoginipun: sumping. (kembali) § prayoginipun: sumping.
57	§ kirang sawanda, kawêwahan: pan. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: pan.
58	§ prayoginipun: lanjar. (kembali) § prayoginipun: lanjar.
59	§ prayoginipun: kinang. (kembali) § prayoginipun: kinang.
60	§ prayoginipun: mengkolan. (kembali) § prayoginipun: mengkolan.
61	§ prayoginipun: kang. (kembali) § prayoginipun: kang.
62	§ langkung sawanda, kabucal: yu. (kembali) § langkung sawanda, kabucal: yu.
63	Biasanya guru lagu a. (kembali) Biasanya guru lagu a.
64	§ kirang tigang wanda, kawêwahan: busana. (kembali) § kirang tigang wanda, kawêwahan: busana.
65	§ kirang sawanda, kawêwahan: jro. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: jro.
66	§ kirang kalih wanda, kawêwahan: mangga. (kembali) § kirang kalih wanda, kawêwahan: mangga.
67	§ prayoginipun: ni. (kembali) § prayoginipun: ni.
68	§ prayoginipun: banjuran. (kembali) § prayoginipun: banjuran.
69	§ prayoginipun: bau. (kembali) § prayoginipun: bau.
70	§ prayoginipun: pêndhok. (kembali) § prayoginipun: pêndhok.
71	§ utawi: bêludrwijo. (kembali) § utawi: bêludrwijo.
72	§ prayoginipun: sampun punika. (kembali) § prayoginipun: sampun punika.
73	Kurang satu suku kata: sumangga sampun punika. (kembali) Kurang satu suku kata: sumangga sampun punika.
74	genjong (dan di tempat lain). (kembali) genjong (dan di tempat lain).
75	§ prayoginipun: kukila. (kembali) § prayoginipun: kukila.
76	§ prayoginipun: kêmbaran. (kembali) § prayoginipun: kêmbaran.
77	§ prayoginipun: kunthing. (kembali) § prayoginipun: kunthing.
78	§ kirang sawanda, kawêwahan: ka [akakakan]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: ka [akakakan].
79	§ kirang sawanda, kawêwahan: kê [kêlangkung]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: kê [kêlangkung].
80	§ prayoginipun: inggih. (kembali) § prayoginipun: inggih.
81	§ lêrêsipun: Jayèngraga. (kembali) § lêrêsipun: Jayèngraga.
82	§ limrahipun sêpada-padanipun nêm larik. (kembali) § limrahipun sêpada-padanipun nêm larik.
83	§ kirang kawan wanda, kawêwahan: angurmati. (kembali) § kirang kawan wanda, kawêwahan: angurmati.
84	§ prayoginipun: tinêrancag. (kembali) § prayoginipun: tinêrancag.
85	§ prayoginipun: sinangga. (kembali) § prayoginipun: sinangga.
86	§ kirang kalih wanda, kawêwahan: suak [suak-suak]. (kembali) § kirang kalih wanda, kawêwahan: suak [suak-suak].
87	§ limrahipun: sapirantinya. (kembali) § limrahipun: sapirantinya.
88	§ prayoginipun: bolong. (kembali) § prayoginipun: bolong.
89	§ prayoginipun: ni randha. (kembali) § prayoginipun: ni randha.
90	Kurang satu suku kata: ni randha ngungun wlas marma. (kembali) Kurang satu suku kata: ni randha ngungun wlas marma.
91	§ prayoginipun: kinonyohan. (kembali) § prayoginipun: kinonyohan.
92	jêr. (kembali) jêr.
93	§ langkung kalih wanda, kabucal: thothok. (kembali) § langkung kalih wanda, kabucal: thothok.
94	§ prayoginipun: sêtangkap pêcah. (kembali) § prayoginipun: sêtangkap pêcah.
95	§ prayoginipun: kunthing satunggal. (kembali) § prayoginipun: kunthing satunggal.
96	Kurang dua suku kata: ing bantal kunthing satunggal. (kembali) Kurang dua suku kata: ing bantal kunthing satunggal.
97	§ prayoginipun: pakolèh. (kembali) § prayoginipun: pakolèh.
98	§ langkung 6 wanda, kabucal: jinajah nut ajon. (kembali) § langkung 6 wanda, kabucal: jinajah nut ajon.
99	taritisan. (kembali) taritisan.
100	§ prayoginipun: kacandhak. (kembali) § prayoginipun: kacandhak.
101	§ prayoginipun: wisma. (kembali) § prayoginipun: wisma.
102	§ prayoginipun: anyikil. (kembali) § prayoginipun: anyikil.
103	§ prayoginipun: anggêntang. (kembali) § prayoginipun: anggêntang.
104	dhêsthar. (kembali) dhêsthar.
105	§ limrahipun: jinabat. (kembali) § limrahipun: jinabat.
106	§ prayoginipun: anggape. (kembali) § prayoginipun: anggape.
107	§ prayoginipun: ris. (kembali) § prayoginipun: ris.
108	§ prayoginipun: makmum. (kembali) § prayoginipun: makmum.
109	§ kirang kalih wanda, kawêwahan: susah [susah-susah]. (kembali) § kirang kalih wanda, kawêwahan: susah [susah-susah].
110	§ prayoginipun: andum. (kembali) § prayoginipun: andum.
111	§ prayoginipun: lawan. (kembali) § prayoginipun: lawan.
112	§ kirang sawanda, kawêwahan: lang [langking]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: lang [langking].
113	§ prayoginipun: hyang. (kembali) § prayoginipun: hyang.
114	§ prayoginipun: kêcancang. (kembali) § prayoginipun: kêcancang.
115	Variasi dari nama tembang: Dhandhanggula. (kembali) Variasi dari nama tembang: Dhandhanggula.
116	§ kirang kalih wanda, kawêwahan: dika. (kembali) § kirang kalih wanda, kawêwahan: dika.
117	§ prayoginipun: ngliring. (kembali) § prayoginipun: ngliring.
118	§ kirang sawanda, kawêwahan: sê [sêkadare]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: sê [sêkadare].
119	§ langkung sawanda, kabucal: tan. (kembali) § langkung sawanda, kabucal: tan.
120	§ kirang kalih wanda, kawêwahan: ngêndi. (kembali) § kirang kalih wanda, kawêwahan: ngêndi.
121	§ prayoginipun: ngidul. (kembali) § prayoginipun: ngidul.
122	§ prayoginipun: dadi. (kembali) § prayoginipun: dadi.
123	§ langkung sawanda, kabucal: no. (kembali) § langkung sawanda, kabucal: no.
124	§ kirang sawanda, kawêwahan: kang. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: kang.
125	§ prayoginipun: kêpanasên. (kembali) § prayoginipun: kêpanasên.
126	§ prayoginipun: wi. (kembali) § prayoginipun: wi.
127	§ langkung sawanda, kabucal: tan. (kembali) § langkung sawanda, kabucal: tan.
128	§ prayoginipun: blêg. (kembali) § prayoginipun: blêg.
129	§ kirang sawanda, kawêwahan: ka [kali]. (kembali) § kirang sawanda, kawêwahan: ka [kali].
130	§ prayoginipun: rinira. (kembali) § prayoginipun: rinira.
131	§ prayoginipun: luhur. (kembali) § prayoginipun: luhur.
132	§ langkung sawanda, kabucal: wi. (kembali) § langkung sawanda, kabucal: wi.
133	§ lêrêsipun: Nuripin. (kembali) § lêrêsipun: Nuripin.
134	§ prayoginipun: nêdha. (kembali) § prayoginipun: nêdha.
135	kuwarêgên (dan di tempat lain). (kembali) kuwarêgên (dan di tempat lain).
136	§ prayoginipun: ngêringkêl. (kembali) § prayoginipun: ngêringkêl.
137	§ prayoginipun: tambur. (kembali) § prayoginipun: tambur.

Penanggalan

Leksikon

Telusuri