Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 06: Pupuh 359–361)
1. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 01: Pupuh 001–023). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
2. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 01: Pupuh 024–039). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
3. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 01: Pupuh 040–057). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
4. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 01: Pupuh 058–073). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
5. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 01: Pupuh 074–087). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
6. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 02: Pupuh 088–107). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
7. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 02: Pupuh 108–125). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
8. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 02: Pupuh 126–142). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
9. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 02: Pupuh 143–158). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
10. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 02: Pupuh 159–174). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
11. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 03: Pupuh 175–190). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
12. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 03: Pupuh 191–207). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
13. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 03: Pupuh 208–223). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
14. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 03: Pupuh 224–238). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
15. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 03: Pupuh 239–256). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
16. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 04: Pupuh 257–272). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
17. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 04: Pupuh 273–281). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
18. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 04: Pupuh 282–293). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
19. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 04: Pupuh 294–308). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
20. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 04: Pupuh 309–321). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
21. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 05: Pupuh 321–332). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
22. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 05: Pupuh 333–349). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
23. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 05: Pupuh 350–352). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
24. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 05: Pupuh 353–355). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
25. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 05: Pupuh 356). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
26. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 06: Pupuh 357–358). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
27. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 06: Pupuh 359–361). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
28. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 06: Pupuh 362–364). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
29. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 06: Pupuh 365–367). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
30. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 06: Pupuh 368–372). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
31. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 07: Pupuh 373–376). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
32. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 07: Pupuh 377–382). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
33. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 07: Pupuh 383–384). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
34. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 07: Pupuh 385–388). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
35. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 07: Pupuh 389–403). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
36. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 08: Pupuh 404–427). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
37. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 08: Pupuh 428–443). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
38. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 08: Pupuh 444–456). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
39. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 08: Pupuh 457–477). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
40. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 08: Pupuh 478–506). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
41. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 09: Pupuh 507–526). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
42. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 09: Pupuh 527–547). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
43. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 09: Pupuh 548–567). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
44. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 09: Pupuh 568–583). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
45. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 09: Pupuh 584–599). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
46. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 10: Pupuh 600–607). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
47. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 10: Pupuh 608–614). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
48. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 10: Pupuh 615–618). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
49. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 10: Pupuh 619–626). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
50. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 10: Pupuh 627–637). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
51. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 11: Pupuh 638–651). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
52. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 11: Pupuh 652–665). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
53. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 11: Pupuh 666–671). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
54. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 11: Pupuh 672–678). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
55. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 11: Pupuh 679–690). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
56. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 12: Pupuh 691–694). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
57. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 12: Pupuh 695–703). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
58. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 12: Pupuh 704–707). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
59. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 12: Pupuh 708). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
60. | Cênthini, Kamajaya, 1985–91, #761 (Jilid 12: Pupuh 709–722). Kategori: Kisah, Cerita dan Kronikal > Sêrat Cênthini. |
Pencarian Teks
Lingkup pencarian: teks dan catatan-kakinya. Teks pencarian: 2-24 karakter. Filter pencarian: huruf besar/kecil, diakritik serta pungtuasi diabaikan; karakter [?] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau satu huruf sembarang; simbol wildcard [*] dapat digunakan sebagai pengganti zero atau sejumlah karakter termasuk spasi; mengakomodasi variasi ejaan, antara lain [dj : j, tj : c, j : y, oe : u, d : dh, t : th].
359. Dudukwuluh/Mêgatruh
1. Nulya sarêng yata samya awiwisuh | Kyai Buyut dènturuhi | Ki Bayi nulya kukucur | Ki Pangulu awêwanting | bilas tangan wênèh kobok ||
2. Samyambanyu masuk[1] tangan ting karucuk | santri lit rêbut kêndhuri | tangan tur têlês kasusu | sarêngan tangan rarywa lit | cinêlupakên mring gênthong ||
3. Garêjêgan rêbut dening sami wisuh | pinisuhan ting jarêlih | pipitan sikut-sinikut | rêrêjêngan lumuh kari | bak tangan gênthonge ambrol ||
4. Pêcah mak brol krèwèng wingka mêsat sumyur | liyan bathuk irung santri | toya (m)blabar ing wong lungguh | santri tuwa kèh misuhi | durung tutug didhêdhêplok ||
5. Sanggon-gone kana kene gawe rusuh | nora patut dèncêdhaki | ambutuhake wong lungguh | yèn linggih nêlêsi jarik | têmah andhodhok mêthongkrong ||
6. Santri cilik kêmrêcêk nauri asru | prandene ngaruh-aruhi |
--- 6 : 49 ---
bocah dèn-aranni rusuh | dhèwèke nora rêspati | mangan mathongkrong lir bangkong ||
7. Santri tuwa ana srêngên wênèh (ng)guyu | tan wusên rusuhing cilik | (n)dan anadhah kabèh cakut | bêsêngèk pitik ngijènni | miwah bêtutu lan opor ||
8. Landhak banyak myang manuk kang wutuh-wutuh | rangkêp-marangkêp mawarni | myang jangan masungsun-sungsun | rongpuluh wadhah ngijènni | mangan kokoh dhokoh-dhokoh ||
9. Kyai Buyut linadèn kang êmpuk-êmpuk | Kyai Bayi matur aris | mring Ki Wanahita Buyut | punapa kang dènsaptani | wontên sadaya sumaos ||
10. Ulam kewan miwah pêksi myang ulam luh | kang dènolah adi-adi | sumangga sampeyan mundhut | kula ingkang angladosi | ngling ya bangêt tarimèng-ngong ||
11. Sarwi nadhah Ki Bayi tansah umatur | dene tan pati ngulami | namung tim nyuwil kur-ukur | tan liya kang dènkarsani | mung dhadha-mênthok lan susoh ||
12. Ingkang eca kyai kulit swiwi pupu | abodho têmên si kyai | êndhog kang êmpuk tan mundhut | myang liyane anyir-anyir | kabèh tan ana ginêpok ||
13. Kyai Buyut nauri wacana arum | ngong wus tuwa nora pati | mangan ngarah-arah ayu | wong tuwa cêrbaka bukti | dadi paraboting repot ||
14. Lah tutura wong tuwa kang mau-mau | iwak êndhog kinèn nyirik | suwiwi pupu bêrutu | myang iwak jêrowan sami | iku pakolèhe awon ||
15. Kayata wong wus sêpta kulinanipun | êndhog jrowan dèndoyani | besuk tuwanya glis lampus | gujih kaya bocah bayi | kèh repot lara kuwayon ||
16. Aku kiye suwe-suwe dadi tutur | mring sira ya Buyut Bayi | eyangmu canggah rumuhun | kasiyate[2] marang mami | tutur bisik-bisik alon ||
--- 6 : 50 ---
17. Kinèn mangan iwake sêlira pêrlu | lan iwak landhak dènasring | tuture paedahipun | iwak sêlira binukti | tuwin ngumure tan repot ||
18. Dene iwak landhak iku pedahipun | sugih anak jalu èstri | lan santosa purusipun | miwah balung kulit daging | yèn waras oto tan repot ||
19. Kyai Bayi manthuk matur nuwun-nuwun | hêng hêng mêkatên kyai |[3] ulam sêlira puniku | punapa tan karam ngèlmi | yèn landhak kalal kemawon ||
20. Kyai Buyut Wanahita lingira rum | êmbuh kalal karamnèki | lagi tuture puniku | wong tuwa amêsiati | têgêg ora anggon-anggon ||
21. Kyai Bayi kaluhuran sabda sêpuh | andhêku kalangkung ajrih | kojah paedah ginugu | Kyai Bayi Panurtèki | matur mring Ki Buyut alon ||
22. Kula nuwun apuntên sampeyan maklum | kula sarat angecani | ingkang pra wayah sadarum | supaya rahab abukti | dumugi kang raos-raos ||
23. Ngling Ki Buyut yèku pêrlu tur aplalu | mring sukane ing sêsami | mupung kêndhurèn akumpul | Ki Buyut gya ngancarani | payo putu-putuningong ||
24. Kang atutug sasukanira akêmbul | aja ering wigih-wigih | sun mupung misih andulu | sira mangsa sabên ari | mêmangan kang raos-raos ||
25. Kang liningan sêdaya umatur nuwun | bêrkah sampeyan kiyai | Ki Buyut maca Alkamdu | -lilahi rabilngalamin | Ki Bayi nundha wiraos ||
26. Lah (ng)gih dawêg sawarnining kang nèm sêpuh | kang dumugi kêmbul bukti | satêngah sun kaya kaul | akèh pakolèhing ati | mring anak myang sanak royom ||
27. Kang kêndhurèn samya lêga manahipun | tan ana tinaèng galih | mangan samya thêkul-thêkul | sabab ulam nandhing milih | kang kokoh jangan aserop ||
--- 6 : 51 ---
28. Ki Pangulu pêmangane dudu-dudu | puluke sabithi-bithi | angêpêl rada kêsusu | tan têlatèn angêpêli | tangane ukur nyakodhong ||
29. Sakèh ulam jangan cinarup winorsuh | sèrap-sêrop kêsusu glis | kêsêrêtên lêngguk-lêngguk | ambêgêgêg ngêpêl bithi | hak-huk lir anantang mungsoh ||
30. Dhêlêg-dhêlêg clêguk plêlêng lêd-lêd mrêngut | gupuh kang samya ningali | kiwa têngêne atulung | Suharja wruh adatnèki | pêngulu gulu dhinodhog ||
31. Mak talêthok cocor opor banyak mêtu | lêgêndêr byar (m)brêbês-mili | wus ludhang nêbut (n)dharudhut | astagpirollah halngalim | nulya tanduk mêksih kokoh ||
32. Ki Pangulu singa kang nawani ayun | tan ana ingkang tinampik | sabên dèntawani manthuk | tampi lajêng dènwadhahi | dalah lalaban anggêmos ||
33. Para santri akèh samya cucul sabuk | suka nutug dènnya bukti | sadaya angaji pupung | ana ngegoh lêmpèngnèki | enak wêtêng pinrih kothong ||
34. Kulawirya arosa pamanganipun | kuwarêgên anjêngginik | karingêtira akumyus | mèwèk ngunjal mêgap wahing | mak jêthut cathoke pêdhot ||
35. Talêthik bênik dhadha nêm ingkang runtuh | kotang mrêbènyèng rong nyari | manthêlèt kulite mêtu | ginaguyu para santri | wênèh mangan sarwa ngonjod ||
36. Lunga ngising yèn wus nulya wangsul muluk | anêmên lir wong angêlih | kèh mêngkono tingkahipun | ana kang kêsusu ngising | mlayu moncrot medang-medong ||
37. Andêlèwèr turut cingklok tungkakipun | kasusu dènnya bêbrêsih | kang niprat ing jaritipun | nora kongsi dènkuconi | ge-age wangsul ing ênggon ||
38. Thang-thêng mambu rowange pating barêkus | dènsingkang-singkang alinggih | mêksa ngungsêl-ungsêl muluk | kuwatir yèn tan dèndumi | barêkat mila (n)drêwolo ||
--- 6 : 52 ---
39. Wênèh santri kasêlak-sêlak sru watuk | ting salêmprot upa mijil | mamahane ting kalêpyur | kancane samya nyrêngêni | wênèh kuwarêgên mukok ||
40. Apa ingkang kêmlêkêrên lêngur-lêngur | wêtêngipun dènirusi | kabèh dhènèh lèhe lungguh | wênèh kêlêlêgên kikil | mêcoco mata mêndêlo ||
41. Niba bêlêng pandêlikan hak-huk hak-huk | kancane nora praduli | pan wus akèh kang kadyèku | bêgja-bêgjane pribadi | ana atêtawa gêntos ||
42. Lah puniku ulam kang eca bêtutu | myang ulam kang adi-adi | lung-linungkên samya rukun | ênting sukane abukti | angêpah mung ngêsêp[4] dudoh ||
43. Kulawirya amangan sarwi amuwus | lah mareneya Nuripin | sun angganjar pêmalêsku | sih pamule mring sirèki | margane padha aroyom ||
44. Saking sira jalare Mongraga rawuh | nèng ngriki sasat sirèki | ing gawe dadi mêmantu | amarêgi para santri | kiye ombènên duduh thok ||
45. Dènaranni duduh jangan campur bawur | miwah iwak sawarnining | kabèh ngong pêrês mrih duduh | wus campur dadi sawiji | sakêda ombènên kono ||
46. Saking gêdhe-gêdhening pasihanaku | ukur sakêda mêlêp thil | êntèkna kabèh dènatus | aja kongsi nora ênting | Nuripin mulat mêlongo ||
47. Kadipundi karsa sampeyan puniku | wus mênthêng-mênthêng puniki | paduka kèn nguyup duduh | wêtêng sampun mincip-mincip | pinêksa manawi ambrol ||
48. Kulawirya amêksa sarwi gumuyu | nora ilok anampik sih | cinangarkên kinèn nguyup | panggêngên napasmu thithik | mithêsa irung dènalon ||
--- 6 : 53 ---
49. Wus pinaksa Nuripin duduh dènuyup | lagya limang cêgok nuli | Kulawirya nêkêm gulu | tan kêna ngampah Nuripin | kagyat huwèk mutah sak-sok ||
50. Ting salêmprot macothot mamahan mêtu | lir nêmbur nyiprat rêrai | Ki Kulawirya kêlamut | kithêr-kithêr maratani | klambi kêthu ting dalêmok ||
51. Angêlèprèt nèng klasa angalur-alur | cècèk-bècèk gêcok mijil | kang mangan kèh samya kagug[5] | kagugu gigu kawigih | mungkag-mungkug milu umor ||
52. Cungir-cungir ngucap priye iku mau | lagi samyeca abukti | (n)dadak bulaeran rusuh | nulya wetanipun pinggir | samya alok santri ngêbrok ||
53. Jinaguran mring kancane ting garêblug | ambêng tan kongsi binagi | cok-cinocok rêbut dhucung | santri cilik nulya bêngkrik | rêrusuhan rêbut kokoh ||
54. Kalih ênggèn kang rusuh jagur-jinagur | têndhangan bithi-binithi | gumuruh pisuh-pinisuh | rare nangis ting jarêlih | tabokan popok-pinopok ||
55. Kang sadaya kêndhuri dinum kêsusu | prandene rusuh sakêdhik | rêbut kacèk samya njumput | ibut bikut bali linggih | brêkat talêning talênong ||
56. Ana kurang wênèh sêdhêng kang (m)barêngkut | tan nganti dènkêbayani | kasusu santri kang rusuh | agêdrah rêbut kêndhuri | kèh brêkat wutah ambrobol ||
57. Sami udrêg lêdrug sêkul ulam ajur | anggadibêli kang sikil | akèh wong caripu sêkul | tan winuwus solahnèki | luwaran nadhah sakèh wong ||
58. Nulya winêdalan tap-sirih lan udud | watara kang santri-santri | panjang-ilang myang winungkus | samya nginang sadayèki | wênèh udud anyêroto ||
59. Udud nipah myang kang wangèn rokok wiru | kang sêpta kêlobot linting | sata lènyèt mênyan arum | kêlukuk myang
--- 6 : 54 ---
anglantari | papahing katela gamblok ||
60. Ting pramomong lir ampak-ampak kang kukus | ngêmpor-êmpor mêmêlêki | ting karêrês ngakêp udud | nutug raosing kamuktin | warêg mangsêg mêndêm rokok ||
61. Kyai Bayi Panurta ngandika arum | kabèh nora sunwangêni | sawuse suka akêmbul | padha bubaran kariyin | kabèh nak putu tuwa nom ||
62. Ingkang banjur mulih lan kang sêdya wangsul | sasukanira pribadi | kajaba ingkang katêmpuh | aja tan ora abali | lèk-lèkan dhewe samêngko ||
63. Kang liningan sadaya wus samya mundur | ingkang maksih anèng ngarsi | kang rayi sadayanipun | lan Ki Dêmang Purasani | salong lurah santri golong ||
64. Santri Luci angirid sinomanipun | ngrêsiki kalasa lampit | ngundur panjang piringipun | kang ical pêcah tinitik | myang bokor tap sirih gembol ||
65. Wus mangkana barêsih dènnya kêkêbut | yata kang anèng wisma di | kang lagya ingendah luhung | Sèh Amongraga kang wingit | lênggah ingayap pra wadon ||
66. Ingkang ibu lênggahnya kapara ngayun | Turida lan Rarasati | lan pra nini pinisêpuh | kulawarga parèng èstri | samya karênan pandulon ||
67. Ni Malarsih nuduh mundhut dhahar gupuh | kang liningan Bok Sumbaling | sigra sinaoskên ngayun | Sumbaling lawan Cênthini | samya nglaladèni karo ||
68. Sêkul ulam mawarni pêpak sadarum | ingolah kang adi-adi | tinata atap nèng ngayun | tan ana piring kang alit | sadaya lancaran jêgong ||
69. Wus sumaos lêladèn dhahar nèng ngayun | Sèh Mongraga matur aris | yèn parêng punika ibu | prayogi dipunbucali | loro bonyo[6] botên ilok ||
--- 6 : 55 ---
70. Pan brahala puniku cêgahing ngèlmu | Malarsih mèsêm èsmu jrih | inggih anak sang abagus | saking pikir kirang ngèlmi | mung ilok-ilok kemawon ||
71. Sigra kinèn ambucali sadaya wus | nulya ngling angancarani | suwawi wanting sang bagus | sigra Tambangraras aglis | anuruhi mring raka lon ||
72. Ki Sèh Amongraga lon matur mring ibu | punika ibu manawi | utami sadayanipun | sami akêmbulan bukti | kêrana Allah kemawon ||
73. Nulya samya amapan kêpang nèng ngayun | Tambangraras kinèn bukti | tan arsa ature nuhun | adan lêkas samya bukti | ana cicik ana dhokoh ||
74. Sèh Mongraga ngecani sarwi sidhêku | puluke mung sakêmiri | ginalintir tos lir watu | tan dhahar ulam sacuwil | namung sarêm lan têmu poh ||
75. Dadya wigih sadaya pupulukipun | wus nutug sadaya sami | linorodkên maring ngayun | -nira Tambangraras bukti | tapak asta ukur dhêsok ||
76. Tambangraras pamuluke mung satunjung | tigang pulukan nulya wis | sadaya wus samya turuh | cinarikan mring pamburi | tuwuk sadaya punang wong ||
77. Wus linorod rampadan luwaran sampun | nulya dhadharan sumaji | kang dadi palagumantung | palakasimpar mêpêki | lah-olahan ingkang raos ||
78. Gugurihan manis-manis sadaya wus | sumaos anèng ing ngarsi | yata ing wanci wus dalu | Sèh Mongraga matur aris | mring sang ibu sarwi anor ||
79. Lamun parêng kawula nunuwun maklum | iktikap tangat ing masjid | punika mèh wêktu sakur | sêdhêng toyastuti trêtip | kuwatos kalamun êpot ||
80. Ni Malarsih nauri wuwusira rum | inggih sumangga ing kapti | munajad maring Hyang Agung | kula ajrih anggondhèli | yèn wus mung bakda kemawon ||
--- 6 : 56 ---
81. Mugi nuntên kundur sareya tilam-rum | awajib ing garwanèki | parluning pangantèn pangguh | kêdah ing ratri mor guling | matur inggih Mongraga nor ||
82. Wus linilan Mongraga lumampah mêtu | sarwi gampare cinangking | kang ibu suka angungun | mulat bêgjane kang siwi | gêr[7] sukure mring Hyang Manon ||
83. Ki Sèh Amongraga mring patirtan adus | wusnya suci nulya ngambil | busananira rinasuk | turuh kadas toyastuti | ambanjêd agama kaot ||
360. Dhandhanggula
1. Wusnya ngambil kadas toyastuti | niyatira angilangkên kadas | kang cilik nir susukêre | nulya umanjing tajug | sigra sunat Sukril-wului | wus rong rêkangat salam | gya sunat Tahyatul | -masjidi kalih rêkangat | wusing salam ngangkat salat kiparati | rolas rêkangat salam ||
2. Tan kêsêlan-sêlan salatnèki | wusing Patekah mung surat Eklas | kang kinarya wêwacane | akasut sujud rukuk | tan kalêmpit dununging trêtip | myang mukaranahira | tan cèwèt sarambut | anuntung rolas rêkangat | ikram mikrat munajat lawan tubadil | coplok wus ngalih titah ||
3. Wusing rolas rêkangat kang akir | rukuk iktidal sujud alênggah | antara sujud karone | sarta lan trêtibipun | asta kalih tumumpang wêntis | tahyat akir iptitah | -ira trêtibipun | sunat hakekat amaca | sêlawat kang atasing kulawarganing | Nabi kita Muhammad ||
4. Salalahu ngalahi salami | nulya salam bakda wus paragat | tyas byar nèng jaman têngahe | jaman têngahan iku | ananira iya saiki | iki-iki balaka | tan mêngko tan wau | mangkana sèh Amongraga | nulya tatrap barjah jalalah suhuling | sataryah isbandiyah ||
--- 6 : 57 ---
5. Napas anpas tanapas nuwusi | patang prakara kang manjing mêdal | liniling-laling[8] raose | ingarah bênêripun | ing parênge tibane uni | lamojuda ilalah | mot sanapas landhung | nulya dhikir napi isbat | wus angingkut ing cipta tingalirèki | satus klimah sanapas ||
6. Lapat lailaha ilalahi | linampahkên ilalah ilalah | nulya Allah Allah bae | lan hu-Allah Allah-hu | hu hu hu lan i i i i |[9] ila ilalah lah |[10] o o e e u u | miwah la la a a a a | pan wus jomblah tan beda wijiling uni | muni tan munasika ||
7. Saliyane wuwuse kang uwis | tyas wus kawas kawawas tan uwas | ing kêjêp liyêp layape | babahanira buntu | ningkup tan miyat ing bumi langit |[11] lan nir nora na apa | pan wus suwung gêmplung | cêngêng plêng mung pêpêlêngan | mulyaning dad salat daim ismungalim | mancad panaul pana ||
8. Moring tingal pinancêr wus êning | ênênging karsa tan ana nglumba | akasut pancadriyane | pinêlêng ing pandulu | dadalan kang ilang mring sêpi | titis grana pusika | pusakaning kayun | kayungyun kaananing dad | datan osik ngulisik ênênge êning | badan budi tan obah ||
9. Pan mêngkana sênête wong urip | ingkang suning uning ing Pangeran | tan samar napi isbate | ait[12] nganasir pagut | arambatan tanajul tarki | tan kêna ngilangana | tatakramanipun | yèn wus munggah budi mulya | Sang Hyang Maha Mulya lan mulyaning budi | abeda nora beda ||
10. Pan wus jumbuh sêmbah lawan puji | puji amuji ing dhawakira | iya dhewe nora dhewe | tanpa dhewe wus pupus | purna tan jali abadi |[13] kae Sèh Amongraga | sawisira junun | tawakup marang Pangeran | analangsa apuranira Hyang Widdhi | wedaning kaluputan ||
11. Andêdonga rila mring Hyang Widdhi | kapindho sukur mring
--- 6 : 58 ---
Nabi Duta | sakèh rahmat jalarane | (n)Jêng Nabi kang mulya nung | wus paragat dènnya amupit | kang dhingin marang Allah | pindho mring (n)Jêng Rasul | wus sampurna tangatira | Ki Sèh Amongraga kondur saking masjid | alit panêpènira ||
12. Bakda wêktu palilah wus lingsir | wêngi wancinira bakda tangat | Amongraga kondur mangke | kang ibu maksih lungguh | lawan para sêpuh kang mêksih | sami andarus Kur'an | kathah kang wus turu | Tambangraras maksih lênggah | ngarsèng tilam nulya Sèh Mongraga prapti | alênggah ngarsanira ||
13. Ni Malarsih angandika aris | anakingsun Ki Sèh Amongraga | prayoga andika sare | anèng jinêm tilam rum | Amongraga umatur inggih | kawula kinalilan | layap nèng tilam rum | nuwun pangaksamèng galat | ingkang ibu nauri wacana aris | aywa awancak driya ||
14. Apan sampun dados wajibnèki | kapopohan ing donya akerat | mung kula andongakake | mugi tulusa runtut | aywa nganti sawalèng kapti | kula titip kewala | ing rayinta busuk | mangsa-borong (ng)gèn amulang | tan kapalang ing cêguk balilunèki | pasrah rèh wus pitaya ||
15. Amongraga (n)dhêku matur aris | inggih mugi angsala pandonga | ing sudarma sakalihe | dêrmi kawula nuduh | langkung bêgjanipun pribadi | sawusira mangkana | Ni Malarsih mêtu | asare anèng mandhapa | maksih pêpak kang rayi tan ana arip | myang putra kalihira ||
16. Kyai Bayi angandika aris | mring kang garwa apa wis putranta | guling nèng tilam karone | Ni Malarsih umatur | inggih kados sawêg puniki | sadangunipun salat | atangat ing dalu | anèng tajug pamêlêngan | lagya enggal punika bakdanirèki | kawula wus apasrah ||
17. Sawusipun kula lajêng mijil | Ki Baywa ngling ya Allah kamdulillah |[14] angandika mring putrane | miwah mring arinipun | padha tutugêna tan guling | kang maca kang trêbangan | miwah ngaji Usul | kang dolan catur wong-wongan | lèk-lèkana sawêngi aywa na guling | ingsun turu priyangga ||
--- 6 : 59 ---
18. Wus miranti panggonan aguling | lan kang garwa Malarsih anendra | tata kang wontên dalême | sang pinangantyan wau | kang kalilan lênggah sarimbit | Amongraga ngandika | mring kang rayi arum | dhuh yayi kusumaningwang | asareya nèng tilam mangsane arip | rapuh sasore mula ||
19. Tambangraras liningan ing laki | pan kumêpyur tyasira nêratap | sarwi asêrêt ature | pukulun sang abagus | kawula kewala nèng jawi | paduka kang sareya | jrih kawula nuwun | Ki Sèh mudha Amongraga | lingira rum sarwi anarik astèki | dhuh sang kumalaning dyah ||
20. Aywa kalimpêt sira ing ngèlmi | palaling Hyang mring sira lan ingwang | ing ganjaran wus tan pae | nugraha Sang Maha Gung | pira-pira sun sira yayi | karone pinaringan | kawasa têtêmu | marang[15] kang karana Allah | nulya Nikèn Tambangraras angabêkti | nut sakêrsaning raka ||
21. Gya winingkis kang samir cawêni | mangsuk sang ro kinanthi kang asta | wus tumamèng jro jinême | tumangkêp samiripun | Tambangraras tyasira ênis | kumutug kang sarira | kêtêg rêbut dhucung | dho cèng napase tyas mêlang | tuhu-tuhu katêmbèn cêlak priya di | kuwur kèh nyananira ||
22. Angandika Sèh Mongraga aris | mring kang rayi iya yayi sira | dèn-irama[16] satitahe | mungguhing bab kang pêrlu | ing ngaurip têkabul ngèlmi | ngèlmi kang wus muktamat | ing sarak (n)Jêng Rasul | -olah ingalèhisalam | aminihi mumuruk ing sira yayi | sira nêbuta sadad ||
23. Nadyan wus ahliya sira yayi | durung êsah yèn tan lakinira | kang amulang ing ahline | wajibe amumuruk | pan katêmpuh ing donya akir | ing ngèlmu lah nipêkah | samya pêrlunipun | sadad wajibing wanodya | iya sadad Patimah ingkah[17] linuwih | yayi pasukên ing tyas ||
24. Aywa dumèh rèmèh iku yayi | wajib angucap ashadu anla | -ila hailalah dene | sun ngawruhi satuhu | tan ana Pangeran kêkalih [kêka...]
--- 6 : 60 ---
[...lih] | nanging[18] Allah Kang Êsa | kang Tunggal puniku | (n)dadèkkên alam sadaya | wa ashadu anna Patimah tin jrokril[19] | karimi imra atal ||
25. Nubuwatin binti Muhamadin | salalahu ngalihi wasalam | sun nêksèni satuhune | Dèwi Patimah iku | lintang johar ingkang mulya di | kang dadi ratuning dyah | kang acahya mancur | kang putra (n)jêng Nabi kita | Muhammad dinil salalahu ngalahi[20] | wasalam ngalaeka ||
26. Ywa pepeka kang jatmika ngèlmi | jatmikaning ngèlmu iku sarak | iya sarengat yêktine | lawan tarekatipun | kang minangka wadhah sakalir | dene ngèlmu hakekat | lan makripatipun | minangka wiji nugraha | wiji yèn tan tumanêm wawadhah bêcik | bungkik nugrahanira ||
27. Mulane yayi dèn-ngati-ati | sarengatira kudu santosa | asarèh akèh pedahe | aywa langar ing ngèlmu | yèn kêprècèt ambilaèni | murungakên kasidan | dene langar iku | hakekat tinggal sarengat | iku akèh langar pangrasane uwis | angrasa badan mulya ||
28. Solah tingkah muna lawan muni | aja salat ta pan uwis salat | mangkono sapapadhane | iku yayi dènemut | yèn manira tan ana benjing | sira kariya wirya | lamun ana catur | kang mangkono iku uga | watak ladak kasêlak calak kêcelik | cêluk-cêluk ing setan ||
29. Singa kang dènlakoni tan dadi | dudu dêdalane dalillolah | kang mupit Mukammad rasèh | adalil lawan madlul | Kadis kudu lawan kudisi | ajênak lawan Kiyas | kisas lawan kusus | iku ugêring sarengat | lapal makna murat rasa dènkaliling | iku ahli utama ||
30. Rong prakara yayi dènpakeling | dhingin kudu wêdi maring Allah | kapindho lawan lakine | iku ganjaranipun | donya kerat kinacèk bêcik | traping wong wêdèng Allah | tan pêgat adarus | ing Kur'an kalawan salat | parlu sunat lan tangatira ing wêngi | têpakur maring Allah ||
--- 6 : 61 ---
31. Dene nora pati turu yayi | wong kang mêlèk sajroning palilah | tumpa-tumpa ganjaranne | sinung ilham Hyang Agung | isih jrênihira awinih | budi luhur utama | sidik ing pamuwus | awas maring kira-kira | ngèlmu ingkang samar-samar sinung uning | malêkah tyas musthika ||
32. Samono iku ganjaran nicil | lagyèng donya durung ing akerat | pira-pira kèh tikêle | dene trap jrih ing kakung | apan iya kalih prakawis | kang dhingin kudu iya | mituhu ing wuruk | ywa maido analimpang | kapindhone kudu pasrah maring laki | kumambang ing wisesa ||
33. Kang tumanêm yayi donyèng akir | aywa sêla-sêla salah tampa | tumpa-tumpa durakane | angkuh êning kang kukuh | eling-eling sira dèneling | nêlangsa ing Pangeran | nêlangsa ing kakung | yèn sira wus narimèng tyas | yêkti amrêtandhani Hyang Maha Sukci | bineda kabèh beda ||
34. Budinira badanira yayi | nora rêgêd bundhêt nora randhat | ginantungan rahmat bae | donya akeratipun | donya rahmat saking ing laki | akerat rahmat Allah | ro iku acukup | kayun pidarèni ika | ingupaya uripe banyu kêkalih | ing donya ing akerat ||
35. Tambangraras tyasira mranani | katanêman wuwulanging raka | sumilak padhang driyane | ing surup pan wus kayup[21] | datan ana ingkang kalêmpit | dhasar wus ahlinira | brangti maring ngèlmu | ing mangke wah angsal wulang | langkung sanggêm agêmi marang agami | ngugêmi rèh kang tama ||
36. Ing patêmon Sèh Adi Mongragi | tan pati amrih bakda dukulan | namung agama kagême | winulangkên sang ayu | kang rahayu lêstarèng budi | ngandika yayi sira | apa wus sumurup | kang rayi matur anêmbah | inggih brêkah paduka kawula pundhi | tan nêdya apepeka ||
37. Amongraga mèsêm sarwi narik | astanira Nikèn Tambangraras | sang ayu kumêpyur tyase | riwenira akumyus | kawistara netyèsmu ajrih | alon dènnya ngandika | dhuh yayi sirèku | sarèhêna [sa...]
--- 6 : 62 ---
[...rèhêna] driyanira | manawa na eblis momor sambu yayi | ngrêgêdi musliming tyas ||
38. Pan mangkana Ki Sèh Amongragi | sabên sêrukuk dènira mulang | tansah anyandhak astane | yèn taksih tyas kumêpyur | dèrèng karsa amanggut[22] kang sih | wêdharing karasikan | yèn ta dèrèng junun | angantiya pirang dina | apan maksih anganti ahlinirèki | mangkana karsanira ||
39. Tambangraras rumaos ing kapti | yèn mangkana sangsaya pirêna | cipta tan ana tuwuke | nadhahi wulangipun | driyanira angganing agni | tan warêg ing galinggang | ing supaminipun | Tambangraras wus nugraha | pan kabuka hidayat wulanging laki | alandhêp tan kumêdhap ||
40. Ni Cênthini mèpèt aniniling | andhêkukul nèng waton leyangan | angula-ula ngêlèlèh | mapan sadangunipun | anyathêti sacandhaknèki | kacandhak uga nora | akèh kang kacakup | ngalap bêrkah rèrèbètan | samangsane ing jro banène anangis | Cênthini tumut waspa ||
41. Kancane sami pating kalisik | nora jamak Bok Cênthini ika | anêmên nênilingake | bêrkate wong angèlmu | karêm wuwuh dipunlilani | ngong mangsa mangkonoa | Ni Sumbaling muwus | wus payo cuki kêntèlan | ya wong têlu pasangane lintang palih | kalêthêk thèr kêntèlan ||
42. Awiwit crak-crèk mangan asisir | sami masisir wiwitanira | arêbut laku picise | anyublik karya têlu | wênèh gawe liliman putih | rame cêgat-cinêgat | kang kasêsêr nêpsu | muring-muring ge uwise |[23] ingkang dhakon ting karêsêg andhok ambil | alon gumêdêr bungah ||
43. Ingkang wontên jroning tilamsari | Amongraga alon angandika | myarsakna yayi mangkene | mungguh sampurnanipun | ing asalat tigang prakawis | kang dhingin suci badan | kaping kalihipun | kang asuci lesannira | kaping têlu kang suci atinirèki | tan kêna yèn (ng)gampangna ||
--- 6 : 63 ---
44. Iku ugêr wong kang ahli kusni | anucèkkên ing têlung prakara | badan lesan lan atine | ana dene trapipun | bangsa badan kudu rêrêsik | panganggo lawan prênah | ing asalat iku | wruh parlune yèn wolulas | ingkang dhingin niyat kasdu takrul takyin | takbir marang Patekah ||
45. Rukuk lan iktidal adêgnèki | sarta lawan tumaninahira | sujud loro antarane | kalawan lungguhipun | tahyat awal têrtibirèki | salawat ingkang atas | ing Nabi puniku | lan atasing kulawarga | lawan tumaninah sarta ingkang têrtib | asalam jangkêpira ||
46. Tambangraras umatur ngabêkti | punapa kalilan umatura | mring (n)jêng paduka têtakèn | Mongraga lingira rum | êndi pitakonanirèki | Tambangraras turira | kawula nunuwun | wulang dununging asalat | kang sêjati ngadêg rukuk sujud linggih | angsal saking punapa ||
47. Niyat sampurnaning kang sêjati | sêjatining takbiratul ikram | kawula nuwun jinatèn | kang raka ris amuwus | iya yayi ingsun wartèni[24] | masalahing asalat | kang sampurnèng dunung | takbir mukaranahira | aksarane wowolu puniku yayi | iya iku kawruhana |[25]|
48. Wit alip mutakalimun wakid | lamta bêngil lawan lam jaidah | he-huakad limtamsore[26] | kapkabirah bèrubu | birah rèra pingul drajadi | jangkêp aksara astha | mangka kumpulipun | pan dadi patang prakara | ikram mikrad junajad lawan tubadil | ikram cêngêng têgêsnya ||
49. Ingkang lali ing sabarang kalir | solah tingkah sajabaning salat | tan katimpah ing liyane | ingkang plêng parêngipun | lawan niyat tibaning takbir | ana dene kang mikrad | mungguh têgêsipun | munggahing budi kang mulya | budi mulya mulyaning salat masuci | suci jatining êdad ||
50. Dene kang tubadil iku yayi | pan kagêntèn kang badan wus singsal | mobah mosik sru lirihe | polah tingkah kang wau |
--- 6 : 64 ---
wus kagêntèn polah sa iki | iki polahing salat | êbad[27] ingkang agung | ana dehe[28] kang munajad | têgêsipun sapocpan iku yayi |[29] ucap-ucapaing salat |[30]|
51. Apocapan lawan êdad yayi | salat iku suhul maring êdad | basa suhul wong tan pae | dad kang sipat rahmanu | dad kang asma isbat lan napi | êdad ingkang apêngal | iya kun payakun | iku yayi hak hakekat | salat iku mulyakêna kang asuci | luhurna kang kuwasa ||
52. Ingkang muslim wiritira yayi | têtalinên pikukuhing iman | wolung prakara kang tajèh[31] | kang dhihin sipat kayun | têgêsipun puniku yayi | urip tan kênèng pêjah | ing salatirèku | pindho kadirun kuwasa | tan kêna pês kang kuwasa salatnèki | tri muridun kang karsa ||
53. Kêras kan[32] tan kêpalang lêstari | salatira ywa nganti kêpalang | ping pat samingun têgêse | pêngrungu kang tan buntu | tilingêna salatirèki | basirun kaping lima | têgêse andulu | pandulu tan kênèng wuta | kang waspada amandêng salatirèki | liru loroning tunggal ||
54. Ping nêm ngalimun kang ngawikani | kawikanana jênênging salat | tan kêna bodho dhompone | pitu mutakalimun | pangandika tan ngaping kalih | yayi pangucapira | kang cêtha ywa gangsul | iya saucaping salat | ping wolune sipat bakin langgêng yayi | kang langgêng salatira ||
55. Tambangraras tyas sêmada rapih | kandhih dening wuwulanging raka | tan pati akèh nyanane | nêmbah alon umatur | nuwun lajêngipun kang mugi | tuwan ambabarêna | Mongraga lingnya rum | iya yayi pirsakêna | ing asalat adêge asal ing gêni | dudu gêni kang mangwa[33] ||
56. Dudu gêni kang amurub mati | gêni kang sipat patang prakara | roh ilapi sêjatine | lan roh rahmani iku | roh nurani lan roh rukani | sakawan iku mulya | cahya ingkang kudus | kudus
--- 6 : 65 ---
wiwinihing duryat | duryat iku winih papêsthènirèki | kang pêsthi salatira ||
57. Rukuk iku angsal saking angin | dudu angin barat lesus bajra | dudu kang gumrêbêg kiye | dene angin puniku | angin kang sipat kawan prakawis |[34] napas anpas tannapas | kaping pate nupus | nupus wiwinihing ruhyat | ruhyat iku apan wiwinihing urip | kang urip salatira ||
58. Dene sujud iku asal warih | dudu warih kali sumur sêndhang | mangkya asat agung dede | dene banyu puniku | ya kang sipat patang prakawis | roh rabani kalawan | roh nabati iku | ping tri roh kewani lawan | roh jasmani jangkêpe kawan prakawis | ya yayi dunungira ||
59. Roh jasmani pan iku wiwinih | wiwinihe kang mêrtabat sapta | mêrtabat wiwinih mangke | ing kadadeyanipun | ingkang dadi salatirèki | dene lungguhe salat | asal bumi nêngguh | dudu bumi kang kêncikan | dudu bumi kang mêndhukul iku yayi | ya bumi pat prakara ||
60. Ingkang dhihin wadi lawan madi | mani lan maningkêm[35] papatira | maningkêm[36] winih ngajalê | dene ajal puniku | winih kalanggêngan tan gingsir | ingkang langgêng ya sira | ing salatirèku | dènbrangta sira ing salat | pan pajunên ing têlung prakara yayi | iman tokit makripat ||
61. Tekadêna tokitira yayi | balêdhagên ya ing antêpira | aywa mèngèng salah wèngwèng | kang lumuh maring wurung | kang kapengin marang kadadin | sêjatine jatmika | ênêngira lugu | ênêng narik kalanggêngan | langgêng pati mati sajroning ngaurip | urip kang ahli pana ||
62. Tambangraras tyasira wus wêning | padhang narawang tan kumalêndhang | wus sampêt pasang surupe | mangkana kang mulang wruh | wus andungkap wancinirèki | pot palilah ijabah | pajar gidib Subuh | Ki Sèh mudha Amongraga | ngandika rum sarwi anarik astèki | dhuh yayi Tambangraras ||
63. Mumpung awal maksih pajar gidib | wêktu Subuh utama kang
--- 6 : 66 ---
awal | pajar gidib ing bakdane | payo yayi awêktu | Nikèn Tambangraras agipih | kinanthi astanira | mijil ing tilam rum | Cênthini gêpah tan têbah | pan liningan mring Sèh mudha Amongragi | apa wus sore mula ||
64. Nora turu dene aglis prapti | cèthi Cênthini umatur nêmbah | inggih (n)Jêng Tuwan wiyose | marma dèrèng aturu | lamun wontên karsa anuding | rayinta ing kawula | aywa kongsi asru | Mongraga mèsêm ngandika | mring kang rayi yayi iku si Cênthini | kaprênah apanira ||
65. Nikèn Tambangraras matur aris | punika kadang-katut kewala | kula trêsnani wiyose | sabab piyambakipun | langkung trêsna dhatêng ing kami | mila kawula trêsna | nglêgakkên tyasulun | Sèh Mongraga lon ngandika | iku bêcik pan manira mèlu asih | ing mitra cèthinira ||
66. Krana olih hidayating ngèlmi | mêlèk sawêngi mênangi wulang | akèh kêcanthèl surupe | Cênthini nêmbah matur | brêkah tuwan ingkang kapundhi | nulya mijil kaliyan | mring patirtan adus | wus suci nulya busana | laju ngambil toya wulu maring masjid | gantya kang rayi siram ||
67. Cèthi Cênthini kang angladèni | sawusira siram nulya kadas | Cênthini tan kantun mangke | Mongraga adan Subuh | ngalêp-alêp swara ngalapsih | manis arum arênyah | muluh rêmak êmpuk | mangkana kang nèng pêndhapa | myarsa swaraning adan samya atangi | kang turu ginugahan ||
68. Samya Subuh para santri-santri | mring masjid gêdhe wus binêndungan[37] | aramya rêmpêg swarane | nutug dènnira Subuh | bakda pajar byar surya mijil | mudhun kang samya salat | bubar wênèh mantuk | kang wangsul marang pandhapa | Kyai Bayi Asubuh anèng pêndhapi | enjing lajêng alênggah ||
69. Pan ingadhêp ingkang putra kalih | Jayèngwèsthi miwah Jayèngraga | lan para ri sadayane | Sharja Wiradhusthèku | Ki Panukma Panamar tuwin | kalima Kulawirya | anulya kang rawuh [ra...]
--- 6 : 67 ---
[...wuh] | Ki Sêmbagi lan Jumêna | tan adangu Ki Pangulu Basarodin | lawan samodinnira ||
70. Nursukidin lan Ki Talabodin | murit Jaki lan Ki Pranahita | myang lurah-lurah santrine | sarênti dhatêngipun | dêmang Purasani kang prapti | pêpak kang kulawangsa | atap anèng ngayun | tan dangu Sèh Amongraga | marêk dhatêng ing rama Kiyai Bayi | samya mingsêr kang lênggah ||
71. Kyai Bayi ngandika mring Luci | esuk bêcike padha madhangan | ngêt-angêtan sêga-gorèng | lawan iwak bêtutu | sêga ramês ingkang mêpêki | sêga tumpêng kewala | nêmbêlèha wêdhus | sawiji bae dèniras | cawisana gêni arênging kusambi | cokak bubuk marica ||
72. Wedang srêbat kopi aja lali | santri Luci gupuh nulya mentar | mring dalêm andhawuhake | Ni Malarsih agupuh | angrêtèni lêladènèki | miwah ingkang dhêdharan | srabi lawan puthu | sawarni enjing-enjingan | wusnya pêpak nuding Sumbaling Cênthini | kinèn angladèkêna ||
73. Ni Malarsih wau ingkang ngirit | lan kang putra Nikèn Tambangraras | angladèni ing kakunge | sinaoskên ing ngayun | sêkul ulam dharan mawarni | santri Luci maragat | wêdhus siji lêmu | wus barêsih jrohanira | sinaoskên bêkakan[38] mêntah nèng ngarsi | lan sujèn gya pinurak ||
74. Kyai Bayi angandika aris | sumangga samiya sêsèmèkan | kula turi turuh kabèh | ingkang liningan gupuh | têpang kapang kupêng awanting | samya awiwijikan | kocor atuturuh | adan lêkas samya nadhah | Ki Pangulu aprawira dènnya bukti | dhokoh cekoh acikat ||
75. Rambah-rambah kokoh maratani | sêkul ramês lodhèh bobor pindhang | sêkul tumpêng sêkul gorèng | satêngah nyamuk-nyamuk | dènsêsambi ambakar daging | ukur angêt kewala | wal-wul apikantuk | Ki Kulawirya anabda | kang Pangulu mêngko dadi gawe malih | munggah dhodhog-dhodhogan ||
--- 6 : 68 ---
76. (n)Dika eling-eling kala wingi | Ki Pangulu anauri sabda | dadi dhodhogan bêgjane | kang myarsa gêr gumuyu | dèntekadi têmên kiyai | mangkana Ki Sèh mudha | Amongraga amung | anadhah ngecani sarak | pulukipun alit mung samiri bungkik | ginalintir kewala ||
77. Samya nutug dènnya kêmbul bukti | menda satunggil têlas pinangan | kêdhik kang linorodake | wus nutug samya turuh | Ni Sumbaling lawan Cênthini | anyarik sêkul ulam | linorodkên sampun | gantya dhêdharan tinêrap | anèng ngarsa juwadah jênang surabi | wajik lan puthu mayang ||
78. Lèmpèng ulèn-ulèn wêdang kopi | gêmblong ledre isèn-isèn sêga | myang isèn-isèn gêdhange | bakaran pisang suluh | pisang raja dhamplak kang kuning | wus sumaji ing ngarsa | kang ngladèni mundur | Malarsih lan Tambangraras | samya nadhah lan Ni Daya samya bukti | Malarsih angandika ||
79. Mring kang putra Tambangraras ririh | sun têtanya babo marang sira | lah kapriye sira anggèr | apa wis bakda dukul | katètèsan sacaraning sih | kang putra aturira | pan kawula ibu | ing jro wêktu kang palilah | kawula pan winulang pratikêl ngèlmi | natas sadalu pisan ||
80. Pan kawula sangêt dèrèng ngrêti | dèrèng sumêrêp basa pasihan | tan sagêd umatur mangke | kang ibu alon muwus | dadi durung bakda dukuli | kaliwat rèrèhira | panyananingsun wus | linuwar ing karasikan | ni mBok Daya nambungi wacana aris | puniku anèh tama ||
81. botên limrah sêsamining sami[39] | nêdhêng malih akir balègira | tan nyana lamun arirèh[40] | saking agunging ngèlmu | lan pratandha jalma linuwih | langkung panarimanya | putranta sang ayu | Malarsih linge (ng)gih ta lah | lajêng tutur marang ing putra mawêrdi | dhuh Nikèn Tambangraras ||
82. Sukur Alkamdulillah sirèki | kang muga sira bisa-a krama | têlung prakara ywa wèngwèng | poma sira kang emut | tyas dèn-gêmi wêdi gumati | lire wêdi kang pasrah | ywa maoni
--- 6 : 69 ---
wuwus | mung lakonana kewala | kang tumêmên ing lair tumêkèng batin | kang mantêp aja owah ||
83. Lire gêmi sira dèn-akunci | aywa boros têrobos ing pêkah | pêkah samukrim-mukrime | ala lan bêcikipun | ingkang akèh sanadyan kêdhik | pan iku gêmènana | kang narima sukur | wuruk iku ya nipêkah | ingkang gêmi akunci maring wêwadi | ywa rèbèt ing wicara ||
84. Liring gumati sira kang asih | marang kang dènrêmêni ing priya | kang miranti sadhêmênne | basa miranti iku | wusa wontên katon cumawis | sira nyandhang amangan | myang anginum ranu | kang kasatmata ing priya | aja kolon singlu sabarang pakarti | antinên priksanira ||
85. Pamurunge pan têlung prêkawis | dhingin wani wanuh asèmbrana | tan mituhu ing wêkase | ambadalakên wuwus | asring-asring anyêmpaluki | basane mêndhalungan | diksura dhahulu | nganggo atine priyangga | kang mangkono tan winahyu bangsa inggil | andhap sêsaminira ||
86. Kapindhone nora angugêmi | barang ingkang dadya sisimpênan | dènêbrèh dènèwèr-èwèr | tan duwe owêl luwung | tan rumangsa pawèhing laki | angrurusak nipêkah | myang wadining wuwus | ngadhul-adhul mring têtangga | iku pêdhot (n)dhêrodhot tan bisa bêcik | acorah janma rucah ||
87. Kaping têlu tyase sangga-runggi | rêmên ningêt alumuh satmata | mangan ngombe kudu dhewe | karêpe anunungkul | tan pasaja tyase (m)bêsiwit | gawe sawiyah-wiyah | nora pati kudu | laki sunatan kewala | kang mangkono êntèk talitining titik | dan kêna tinakokna ||
88. Soring-asor tyas mangkono nini | wiranging wirang lamun binuwang | tan kanggo marang lakine | pêthot gendholanipun | tanpa jiya papa pinanggih | kalunta kawlas-arsa | sangsayane muput | mung iku pituturingwang | iya nora bisa sun-nglakoni nanging | wong tuwa kudu warah ||
89. Nikèn Tambangraras matur aris | inggih kalangkung nuhun kawula | wulangpaduka wiyose | mugi kawula ibu | asagêda suwitèng [su...]
--- 6 : 70 ---
[...witèng] laki | tan rumaos mah-imah | pan sêdya anglêbur | tapak-tilas dêlamakan | sarta siyang dalu kawula amundhi | ing brêkah ibu rama ||
90. Yata wau wontên ingkang prapti | tiyang pipitu sami kapalan | kèndêl nèng lawang korine | santri Luci andulu | lamun ana têtamu prapti | Ki Luci sigra mêdal | mariksa wus tundhuk | tinanyan sojar utusan | kinèn matur maring (n)Jêng Kiyai Bayi | duta mrih samya sowan ||
91. Anganthuki sigra santri Luci | praptèng ngayun angaturi ninga | yèn wontên dhatêngan mangke | kinèn nimbali gupuh | santri Luci sigra amanggil | kerid ing lampahira | dhayoh wong pipitu | wus kinèn lungguh ing pandhapa |[41] ingacaran wus binagèkakên sami | matur nuwun anêmbah ||
92. Wong pipitu majêng gênti-gênti | samya umatur lampah dinuta | ing putra kèn nyaosake | ing patumbasing apu | saking Surapringga Garêsik | Sidayu myang ing Tuban | ing Rêmbang pra sunu | kang pasumbang tinampanan | sadaya wus katur mring (n)Jêng Kyai Bayi | ingkang rongpuluh reyal ||
93. Kang wolulas mung nêmbêlas anggris | limalas kêton kang rolas reyal | Ki Bayi alon dêlinge | inggih andika matur | mring anakmas Tumênggung Grêsik | miwah putumas Rangga | nak Dêmang Dèn Bagus | Dèn Bèi Wiryapuspita | sangêt panrima kula sukur ing Widdhi | inggih Alkamdulillah ||
94. Mugi winalêsa sihing Widdhi | rahayune têtêping agama | mring anakmas sadayane | pra duta nêmbah nuhun | samya matur anyandikani | sarta sinungkên nulya | marang garwanipun | mring Malarsih wus tinampan | gunggung arta wolungdasa-kawan anggris | pan langkung tigang sêka ||
95. Kyai Bayi Panurta ngling aris | Luci sira ngruktiya sugata | myang jaran kae sukête | ingkang liningan gupuh | angruktèni sugatanèki | Ki Bayi malih nabda | mring pra duta wau | kewala sami cêlakan | kêrana Lah sami matur nuwun inggih | pan ing ngriki kewala ||
--- 6 : 71 ---
96. Kalih dene punika manawi | wontên pandonganipun putranta | putra paduka kramine | ing pundi angsalipun | mantu tuwan besan (n)Jêng Kyai | manawi ing nagara | tuwin sami dhusun | Bayi Panurta ngandika | inggih (n)dika matur yèn dinangu mangkin | mêmanton tanpa besan ||
97. Kula dudutakên olih santri | santri kang saking Karang Buyutan | ngumbara kasasar mrene | dadi manira pupu | sarta baya wus têkdirirèki |[42] jodho wallahualam | karsèng Hyang Maha Gung | manira datan kuwasa | gawe dhaup luwih karsaning Hyang Widdhi | ingong drêmi kewala ||
98. Samya (n)dhêku pra dutèng ngabêkti | sarwi miyat sang pinangantyan |[43] langkung wibawa sêmune | tan kuwasa andulu | sanginggiling tênggak (m)blêrêngi | kamitênggêngên mulat | marang sang abagus | mangkana wus sinunggatan | nulya pamit caraka wus dènlilahi[44] | nêmbah lèngsèr wus mentar ||
99. Yata ingkang samya nèng pandhapi | Kyai Bayi lan para ngulama | ngususkên têpsir murade | sadaya sami kadung | datan pati mêtu muradi | sami cipta kayoman | marang sang abagus | pangantèn Sèh Amongraga | samyanjurung sumangga ing rèh muradi | têpsir hakêkatira ||
100. Kyai Bayi Panurta ngling aris | (n)dawêg anggèr anak Amongraga | andika muradi lire | kitab Ibnu Kajaru | nulya gipih Sèh Amongragi | kang kitab gêng tinampanan |[45] rêkal wus nèng ngayun | patitis wawacan ilhar | pamaosing nuju lapal sapinati | kamli sartu albahra ||
101. Pidalika wa-al bahri kamli | sapinatan lajêng têgêsira | mangkana pangandikane | mênggah lapal puniku | pan pêrau anèng jaladri | wontêna pira-pira | sarah myang pêrau | sêgantên tan kenging kêbak | wa punika kaelokaning Hyang Widdhi | pêrau mot sagara ||
102. Sumanggèng karsa kang sadayèki | miradipun tujêming[46] hakekat [ha...]
--- 6 : 72 ---
[...kekat] | kang tan pêdhot sarengate | yèn mêthot sarak kupur | ingkang mawi lapal puniki | ing dalil innalaha | layu gayi ruhu | inna insani gajiran | wakulihi sadaka ngabdi pikulli | sumangga miradira ||
103. Kyai Bayi nyanthêng tan kêna ngling | para sêpuh anjêtung sadaya | manthuk-manthuk wênèh gèdhèg | rumaos miradipun | tuna dungkap ajrih manawi | tan têpung ing sarengat | asalayèng kawruh | dadya ngalênggêr sadaya | Jayèngwèsthi tansah mèsêm mring kang rayi | sasmita mathêm ing tyas ||
104. nênggih Ki Pangulu Basarodin | Ki Suharja lawan Wiradhustha | Panukma lan Panamar-e | Kulawirya pra sêpuh | sami matur mring Amongragi | prayogi minuradan | kang supadosipun | sadaya angalap bêrkah | rujukipun ing[47] sarengate ing pêkih | Ki Bayi nambung nabda ||
105. Inggih lêrês aturipun sami | sami talabut lan ngalap bêrkah | ing mirad pan dèrèng rasèh | Amongraga tumungkul | alon matur anyandikani | anulya pasal murad | sagara mot prau | parau upamaneka | wujuding kawula puniku yêkti |[48] jêladri upamanya ||
106. Ngèlmuning Hyang ingkang anglimputi | tan kêna sad lan tan kêna kêbak | ing parau myang sarahe | de ngèlmuning Hyang Agung | yèn ta lamun dipuntulisi | kayu ing ngalam donya | karya kalamipun | godhong kabèh dadi papan | samodra gung kinarya-a mangsi maksih | kèh ngèlmuning Pangeran ||
107. Murad kaelokaning Hyang Widi | dalika ngaksu[49] mêngkana pama | pêrau mot jêladrine | jalma ingkang wus mashur | kalbi mukmin baitollahi | mukmin kang sampun kawas | wakasun kasiyun | kang ti[50] nandhang kaluputan | upamane angin margèng tulup nênggih | iman tokid makripat ||
108. Ingkang karsa muji amrih asih | nugrahaning dad kalawan sipat [si...]
--- 6 : 73 ---
[...pat] | kang êsa ing apêngale | têgêse tyas puniku | kang cumadhang karsanirèki | tyas rohani punika | sèngga damar murub | nèng jroning gêdhong wilayat | apan gêdhong wilayat punika ati | damar roh rohaniyan ||
109. Datan ana patinipun nênggih | urubipun lan palêtikira | saking jro gêdhong pancêre | pancêr lan panthêripun | ya lailaha ilallahi | Muhammad Rasullolah | kang waspadèng kèwuh | soroting dad lawan sipat | yèku loroning tunggal kawula-Gusti | sura lêgawèng laya ||
110. Kang wus awor tekad lawan ngèlmi | ngèlmi kang wus manjing maring tekad | tekad manjing ing badanne | badan upami prau | pêrau kang amot jaladri | jaladri ngèlmuning Hyang | sarengating Rasul | tarekating Rasullolah | hakekating Rasullolah makripati | Rasul jalawa ngaja ||
111. Dhêdhêp sirêp tan ana cumuwit | kang alênggah andhêkêm sadaya | myarsakkên murat rèntèse | tan ana salang surup | lsamya[51] angsal pedah mangêrti | saking gênah aprênah | samya manthuk-manthuk | kabèh angloloyop netya | saking sangêt pangungunira ing kapti | kaluhuran ing murat ||
112. Angling malih Ki Sèh Amongragi | wakulihi tangala sadaka | ngabdi pikuli murade | andikaning Hyang Agung | sakèh dalêm iya puniki | ya têkèngsun tan liyan | inallaha la yu | -gayiru wa man saian | satuhune Allah datan angowahi | mring sawijining titah ||
113. An insani gariyan riati | ingkang owah-owah bangsa riyah | kita piyambak kang sèdhèng | saking aral tan kiyur | man lasara ngilman maoti | têgêsipun sing sapa | tan dadi kang ngèlmu | mati bae sajêgira | nora nana antaranya uripnèki | dalika paokaha ||
114. Waman sara ngilman lamaoti | kayana bayan ing têgêsira | sapa kang dadi ngèlmune | urip ing sajêgipun | nora mati kewala ngalih | panggonane kêdhatyan | lawan malihipun | manda kalapil maota | najis muna suma sipat turabani | têgêse lan sing sapa ||
--- 6 : 74 ---
115. Wong ingkang manjing ing dalêm pati | mangka ilang jisim kawimbuhan | malih sipate Hyang rêke | ing riku (ng)gyan pêkewuh | bok tumpangso asalah kardi | kêdah têrang lan murad | ywa kanthi[52] katrucut | amêsthèkakên nèng swarga | kang dènarsa-arsa mung ngarsanirèki | lir nagih tanpa potang ||
116. Kados punapa (ng)gènnipun olih | wontên rungsite raosing mirad | tan kenging gagampang lire | kacênthok duraka gung | sabab dening gêgampang angling | tan parah ing sarengat | mêntah dèrèng kusus | bilai donya akerat | kamlêkêrên kawruhe pan ora dadi | dadak anjêjak sarak ||
117. Sarak borot kècèr borak-barik | dadya siya-siya maring badan | wong kang anggêmpal sarake | têmah klurung kêpaung | nadyan bênêr ngèlmunirèki | yèn maksih tinggal sarak | sarake (n)Jêng Rasul | (n)Jêng Rasul punika apan | sayêktine wus wujuding Gurujati | jatining rasa mulya ||
118. Mulyaning dad sipat apngalnèki | sakathahe ngèlmu lair miwah | batin myang agal lêmbute | tan liyan saking Rasul | mila mring wêwalêr dènajrih | ing cêgah lawan pakwan | batal karamipun | karam ing kawan prakara | karam tingkah myang karam ing pênganggèki | karaming pêpanganan ||
119. Karaming pamuwus jangkêpnèki | ingkang nêrak pêwalêr[53] punika | kang karam kapir yêktine | têgêse pan katutup | katutupan tan wruh ing yêkti | kene dènranni kana | lor dinalih kidul | arahab maring kang karam | nora rahab maring kalal kadhangnèki | tan ana batal karam ||
120. (ng)Gih punika kopar kupur kapir | wus mêrojol mêtu saking sarak | sèjèn agama kapire | punika kang samyèmut | ya agampil saking sakêdhik | kêdhik saya akathah | padune abubruk | ngèrèti hukum Pangeran | jare wênang sêbab kitèki kêkasih | tinimbang lawan kawan ||
--- 6 : 75 ---
121. Kang punika tiyang anggêgampil | cebol kawruhipun gêlangsaran | ngèlmu pala wija pèndhèk | tan kacacah ngalungguh | pan wus kanas adêgan têbih | tan kacêlêk ing sarak | pancèn gêcul ngunthul | têtêp tiwas ing ngagêsang | ingkang sami lênggah micarèng jro ati | dhèmês angganthèt[54] murat ||
361. Kinanthi
1. Abagus jatmika ruruh | pasang sêmonne[55] awingit | pantês trahing awibawa | wangune angrêspatèni | cahyanira anranggana | tumeja sumunu wêning ||
2. Ngong-duga oliya luhung | wijining mukti mêngkoni | katara lungiting basa | liringe amrabawani | singa sinatmatèng tingal | tyas gugup mèngèh ngabêkti ||
3. Ngulama sadaya kêthur | tan ana purun mapali | kayoman tyas tan (ng)gulawat | kabêncih rêmêking galing | wangsul sih samya narima | mindhak dhangan sêrêpnèki ||
4. Mangkana kang para sêpuh | graitanira jrih asih | marang Ki Sèh Amongraga | samya matur ngasih-asih | Ki Pangulu aturira | myang kabèh ambiyantoni ||
5. Mugi lajêngna sarukuk | êngkas bab kang angèl malih | nulya Ki Sèh Amongraga | amiyak kitab Ibbêni | Pajar anglêrêsi pasal | kaelokaning Hyang Widi ||
6. Walkapiru parilatun | wa-al Islamu sunatin | kapir parluning agêsang | Islam sunating ngaurip | kang myarsa sami anjola | saking wênèh pasalnèki ||
7. Kabèh (ng)guyu-(ng)guyu gumun | wontêna saking satunggil | ingkang (ng)graita ing murad | tan sumêrêp kanthètnèki | kang rujuk marang sarengat | kodhênge rumaos têksis ||
--- 6 : 76 ---
8. Samya conthong ing[56] pangrungu | Sèh Amongraga muradi | punika botên mungayan | kapir parluning ngaurip | Islam sunating agêsang | de murad eloking dalil ||
9. Ing dalêm sawiji taun | tanasub ing parlu kalih | wajib kêlawan kipayah | apan sami parlunèki | parlu wajib iku salat | parlu kipayah dus mayit ||
10. Islam kang nglakoni parlu | parlu ing kalih prakawis | wêktu lan dus mayit padha | tingale puniku kapir | kang tinilar Islam sunat | sabab parlu tinggalnèki ||
11. Wong kang atinggal ing parlu | puniku jênênging kapir | nanging kudu-kudu tinggal | marlokakên salah siji | sabab sami pêrlunira | ing parlu lan dusing mayit ||
12. Puniku rujuking ngèlmu | kususing murad kang salih | kang myarsa padhang tyasira | tansah panggunggungirèki | sadaya upamanira | lir lumbu katubing[57] angin ||
13. Amongraga malih muwus | pasal watarkus salati | wajibatun wa salatan | sunatun têgêsirèki | dene wong kang tinggal salat | puniku kalangkung wajib ||
14. De wong kang salat puniku | sunat kewala nglampahi | parlu kang atinggal salat | tur utama ing ngaurip | kabèh jangkêp kagawokan | Ki Bayi anêthêg lampit ||
15. Gêrêng-gêrêng Ki Pangulu | myarsa lapal mutawatir | dèrèng rasèh saking murad | nulya Ki Sèh Amongragi | murading têgêsing rapal | tanduk manis amatitis ||
16. Murading Kadis puniku | atinggal salat pan wajib | kang malah-malah utama | Ki Suharja matur aris | dhuh kadipundi anakmas | wajibipun kadipundi ||
17. Kula kodhêng pupusipun | atinggal winastan wajib | kang nglampahi susunatan | punika ta ingkang pundi | Sèh Mongraga aturira | inggih prayogi binudi ||
--- 6 : 77 ---
18. Pahuwa dalika ngaksu | ilabil ngujilatihi | kenging yèn tinggala salat | kale ngujlati Hyang Widi | ngujilat puniku moyang | tan sêdya mor ing sêsami ||
19. Wus ora asinggan-singgun[58] | tan amikir sandhang bukti | miwah marang rajah tamah | tyasira wus tan sak sêrik | lan datan aloro tingal | anucèkkên jiwanèki ||
20. Majênun marang Hyang Agung | nêdya miji ing pribadi | wus mancal saking sarengat | punika bilih manawi | wontên kang sêdya atinggal | salat limang wêktunèki ||
21. Ki Bayi Panurta manthuk | anêbut Ki Basarodin | Ki Suharja biyang-biyang | gèdhèg Dêmang Purasani | ana ingkang kêcap-kêcap | mèsêm Jèngwèsthi Jèngragi ||
22. Sabab wus wêwinih ngandhut | ing ngèlmi ingkang piningit | sadaya sami rêrasan | gumrêmêng tan na kadugi | tinggal salat tan sakeca | kewala eca nêtêpi ||
23. Ki Pangulu nambung wuwus | wus datan nêdya giningsir | tan kuwagang kamban jangkah | kang kaprah kewala bêcik | sumangga ngriku sêdaya | yèn wontên karsa nandangi ||
24. Sadaya sami andhêku | Wiradhustha mèsêm angling | alêrês Kiyai Basar | -rodin Kulawirya angling | yèn maksih wong bangsa êngam | pan kumaki kumawani ||
25. Sasat gurêm ngêmut êjun | gêr gumuyu sêdayèki | sadaya tyasnya nalangsa | rumaos ngam tingkahnèki | tan ana kang mêngkonoa | lyan ingkang wus karsèng Widi ||
26. Mangkana ing wayahipun | bêdhug dhêng Kiyai Bayi | ngandika mring santrinira | hèh Luci matura maring | nyainira anèng wisma | mundhuta dhahar dènaglis ||
27. Sandika ingkang dèntuduh | matur mring Nikèn Malarsih | sigra angatag padhêkan | Sumbaling lawan Cênthini | anampa rampadanira | Ni Malarsih anèng ngarsi ||
28. Lan putranira sang ayu | Tambangraras wurinèki | angladèni kakungira | wus praptèng mandhapa ngarsi | pangajêng tumpêng mêgana | nèng panjang giri prada brit ||
--- 6 : 78 ---
29. Sêkul golong mênul-mênul | opor bèbèk bêsngèk pitik | dhèndhèng gêpukan gorèngan | pêcêl pitik jangan mênir | ladha-pindhang padha-mara | gorèngan kathik gulathik ||
30. Bon-age êmpal puk duduh | dhèng panjèn sujènan ragi | kalêpon limpa sêrêgan | pès-pèsan tambra têngiri | gêcok gênêm gadhon rêmpah | lombok kêncêng lawan pêtis ||
31. Sambêl-gorèng mangut-mangut | sambêl kêluwak kêmiri | lalaban kêcipir kacang | kara timun terong-glathik | kêceme pare lêmpuyang | têmu poh cabe lan kunci ||
32. Wus tata kêkêt nèng ngayun | Malarsih matur ing laki | punika sampun samêkta | Ki Bayi ngandika aris | suwawi sami wijika | sadaya nulya wêwanting ||
33. Dan lêkas nadhah akumpul | pikantuk dènnira bukti | dumugi sasênêngira | Ki Pangulu Basarodin | panadhahe jor-jinoran | Pangulu lan Jayèngragi ||
34. Jèngwèsthi mèsêm amuwus | mring Kulawirya bêbisik | tan pangling lan wuwusira | (ng)gugujêng mring Jayèngragi | anambung tantang-tinantang | lan Pangulu Basarodin ||
35. Punapa kenging puniku | kalamun dipuntotohi | pundi ingkang bêtah mênang | gumuyu Ki Jayèngragi | mèsêm Ki Pangulu Basar | -rodin puluk tan ngêndhati ||
36. Jayèngwèsthi lon amuwus | mring kang rayi Jayèngragi | ywa pijêr latah kewala | mêngko ga kêsusu mulih | kêbat susulên Ki Basar | wus kalong kèh kokohnèki ||
37. Kang rayi saya gumuyu | kang cêlak-cêlak (ng)guligik | Kulawirya wuwusira | payo dènbut ro Ki Rodin | angling malih dawêg paman | yata Ki Sèh Amongragi ||
38. Atamban pamulukipun | kêpêle sajambe ranti | ulam mung paru kewala | ginigit dèniwit-iwit | têmu poh cabe lêmpuyang | mung puniku kang binukti ||
39. Sira Kiyai Pangulu | kaecan dènnira bukti | tumpêng mêgana pinrutah | ulam jêjanganan sami | mot jroning tumpêng mêgana | sarta binumbon gugurih ||
--- 6 : 79 ---
40. Dipun-imbuh sadaya wus | nutug dènnira abukti | tan ana ingkang cawêngah | Ki Pangulu Basarodin | dènnya nadhah mathêthah |[59] athêkul puluk sabithi ||
41. Ki Pangulu dènnya ngulu | gutuk lag-lêg kêcap aglis | lêgêndêr hêm huh anjêngat | blai kalêlêgên êri | pan êri iganing tambra | kokohira kantun kêdhik ||
42. Tangan mêksih ngêpêl gathung | nglêgêrêg ambrêbês-mili | sadaya kagyat wlas mulat | Ki Kulawirya myat angling | lah-lah ujarku ta apa | puluh-puluh jêr tan aris ||
43. Kaya wong kaburu napsu | tan nganggo satitah bukti | Pangulu nauri sêrak | wus tandange kadi pundi | sarta nêbut astapirlah[60] | Allah Allah priye iki ||
44. Kulawirya tanya muwus | apa balung punapa ri | glêrêg-glêrêg saurira | dhuh niki klêlêgên êri | ri iganing tambra ika | sakit têmên pripun niki ||
45. Ki Bayi wêlas angungun | Ni Malarsih tutup lathi | kabèh gêtun wêlas mulat | mring Pangulu Basarodin | Ki Bayi alon ngandika | mring mantu Sèh Amongragi ||
46. Punika Kyai Pangulu | mugi anggèr atulung sih | supaya sagêda mangan | yèn kalantur kawlas asih | Amongraga aturira | pan inggih pun Jamal Jamil ||
47. Asring sagêd sabênipun | Ki Bayi angatag aglis | lah ta sira Jamil Jamal | tulungên Ki Basarodin | Ki Jamil anulya minggah | mring (ng)gyanning Ki Basarodin ||
48. Jamil matur mring Pangulu | Kyai talinganirèki | andika jèwèr priyangga | sarta amaca puniki | salèh-salèh kaping sapta | nuntên andika êlêdi ||
49. Salèh malih kaping pitu | nuntên ngêlêd salèh malih | ping pitu jangkêp ping tiga | nulya dènpuluki nasi | ingkang angêt sakêlêdan | Basarodin anuruti ||
50. Lir wulange Jamil wau | anjèwèr kuping pribadi | salèh-salèh pujinira | ping pitu dèrèng kongsi |[61] ampuhing donga wus sirna | sapulukan ngêlêk nasi ||
--- 6 : 80 ---
51. Lêgêndêr lan sakitipun | mak blas raosing sêsakit | waluya sami sakala | Ki Pangulu Basarodin | amaca Alkamdulillah | olih tulunge si Jamil ||
52. Jamal Jamil alon muwus | wontên saratipun ugi | yèn wong dhahar ulam toya | êloh samodra bênawi | kawitana saking sirah | pamangane ulam warih ||
53. Yèn wus dhahar sirahipun | majêng ngetan mutawatir | Ki Pangulu suka nabda | katujune ana adhi | Jamal Jamil awèh waras | bangêt lêgane tyas-mami ||
54. Ki Jamil nauri wuwus | inggih Kyai sami-sami | pan dêrmi dadya jalaran | Ki Basar ulate aring | yèn mêkatên dawêg nadhah | kula lan (n)dika ing riki ||
55. Ki Jamil tan purun kêmbul | pinêksa-pêksa tan apti | (n)Jêng Kyai alon ngandika | têka turutên prayogi | punagining (ng)gonning waras | lan Ki Jamal aywa kèri ||
56. Kêmbulan kono lwong[62] têlu | iya lan Ki Basarodin | Jamil Jamal tur sandika | anulya nadhah wong katri | sadaya (n)dan laju nadhah | Kulawirya (ng)guguyoni ||
57. Nyata rosa Ki Pangulu | awak-awak talu malih | nyanaku wus Petruk bondhan | esuk-esuk nuli uwis | iki bali sorenira | lêkas wiwit mumucuki ||
58. Ki Jayèngraga gumuyu | kula wus mantuk dèntohi | punika Pangulu Basar | salin tandhing Jamal Jamil | gumuyu kang samya myarsa | dènnya nadhah Jamal Jamil ||
59. Ki Pangulu nyandhak duduh | duduh jangan dènkokohi | angingkut ulam-ulaman | ngalumpruk mring Basarodin | sadaya kang samya nadhah | sami mêne angêntosi ||
60. Tan ana tumuntên wisuh | Kulawirya paguywan ngling | sasat wong laki tinimbang | alok gosong sêdhêng malik | Ki Basar saya kaecan | imbuh sêkul jangan malih ||
61. Sarwi muwus nyamuk-nyamuk | wawi sampung iking-iking | kang gumugi kaih kua | gêr ginuyu sadayèki | Jamal Jamil saurira | botên-botêne ngoncati ||
--- 6 : 81 ---
62. Dangu dènnya nadhah tutug | Ki Basarodin ngandhêgi | kumyus karingêt reweyan | kumlakarên[63] sundhul ati | kêmpus-kêmpus kalêkêran | lêgèyèh sidhudhwèng[64] wuri ||
63. Anganti wong ro dèrèng wus | Kulawirya gumuywa ngling | sarwi mara jêrku apa | mundhuta irus dèaglis | tan dangu katur irusnya | Ki Pangulu dènirusi ||
64. Kang ngirus sarwi sru muwus | de kawon Ki Basarodin | (n)dika têmah kajantakan | kasoran aprang abukti | sira Ki Pangulu Basar | klêsik-klêsik anauri ||
65. Kantun tigas kalihipun | mila rosane abêlis | mungsuh wus randhan grabahan | sintên kuwat angêmbari | kang myarsa gumuyu suka | mring saure Basarodin ||
66. Ki Kulawirya anuduh | mring Sumbaling lan Cênthini | kinèn anglorodkên dhahar | baginên marang pamburi | lan hèh sira Jamil Jamal | ambêngmu gawanên ngalih ||
67. Ki Bayi nambungi wuwus | ya bênêr gawanên ngalih | Ki Bayi gya wisuh asta | sadaya nulya wêwanting | kang tuturuh ngumbah tangan | wus samya suci pra sami ||
68. Rampadan linorod mundur | pinratah marang pêmburi | warata tan ana kirang | santri Luci angêluti | Ni Malarsih lan kang putra | wusnya angladosi laki ||
69. Mundur saking ngarsanipun | lajêng malbèng dalêmnèki | Sumbaling Cênthini mêdal | ambêkta gembolan sirih | dharan mêksih jing-enjingan | wus tata malih alinggih ||
70. Kang anginang wênèh udud | Ki Bayi angancarani | wawi punika mangsêgan | punapa kang dènkarsani | umatur inggih sumangga | Jamal Jamil mêksih bukti ||
71. Wong roro samya asêngkut | sêkul sapanjang munjungi | ulame nêm piring bebas | gumuyu kang samya mèksi | myang miyat Pangulu Basar | -rodin maksih dènirusi ||
72. Wêtêngira dènbuk-êbuk | obah aliyan alinggih | mênggèh-mênggèh [mênggèh-...]
--- 6 : 82 ---
[...mênggèh] cêgèh sayah | Ki Pangulu Basarodin | angling dhuh mangke sakêdhap | kularsa totoyan sêni ||
73. Gêdhubrugan ngadêg timpuh | griguh jinagan ing santri | santri sakawan tan têbah | mudhun joganing pandhapi | kadung grago sukunira | kaglongsan napak ing siti ||
74. Kyai Pangulu tibambruk | kaglimpang srêban kaglindhing | santri papat katindhihan | ting barêngok jêlih-jêlih | Kyai Basar tinulungan | tinarik wis bisa tangi ||
75. Srêban inganggèkkên sampun | Ki Pangulu Basarodin | sarêngan mring santrinira | santri pat padha pênyakit | tan kêna gawe liyangan | nora kongang anjagani ||
76. Kang myarsa sami gumuyu | kasusu Ki Basarodin | age ingkang mring gêdhogan | wus kalingan jaro kêlir | tan kongsi pandhodhokira | lagi Pangulu acincing ||
77. Antarane dèrèng dangu | mak brok prèt prèkèt angising | kagyat kang anèng pandhapa | gêr barêng gumuyu sami | Kulawirya latah-latah | de ngêmandhang saking ngriki ||
78. Tan wus wuwusên ing guyu | yata ing wêktu wus manjing | sira Ki Bayi Panurta | ngandika mring santri Luci | hèh Luci sira tata-a | salatan kêlasa lampit ||
79. Nèng kana ing masjid mangu | dènage lan si Nuripin | kang liningan sigra mentar | Nuripin lan Jalalodin | mring masjid mangu anata | pêsalatan wus miranti ||
80. Ki Bayi ngandika arum | suwawi sami amijil | ing ngrika ingkang ajêmbar | matur sumangga prayogi | anulya samya amêdal | salat Luhur maring jawi ||
81. Ki Bayi lawan sang mantu | Jayèngwèsthi Jayèngragi | Suharja lan Wiradhustha | Panukma Panamar tuwin | Kulawirya lan Ki Dêmang | Purasani lan Sêmbagi ||
82. Jumêna Jamal Jaminguh[65] | lawan para lurah santri | samya angêntèni marang | Ki Pangulu Basarodin | tan dangu nulya katingal | lajêng nusul mring ing mêsjid ||
--- 6 : 83 ---
83. Dèniring pra santrinipun | sapraptanira ing mêsjid | wusnya wulu nusul sunat | sadaya wus sunah[66] sami | Ki Bayi angatak kamad | Mongraga kinèn ngimami ||
84. Nutug dènnya salat Luhur | prapta ing bakdanirèki | pujiyan dhikir andonga | nulya sêsalaman sami | lajêng sunat bakdiyatan | wus pêragat sêdayèki ||
85. Laju kewala alungguh | anèng surambining mêsjid | wus tata dènnira lênggah | angandika Kyai Bayi | marang para arinira | Suharja Wiradhusthèki ||
86. Sun têtanya ing sirèku | paran tumon wisma bêcik | yèn gawe mênawa lawas | tan bisa kanggo tumuli | priye kono rêmbugira | pikirên ingkang prayogi ||
87. Bakale panggonannipun | pulunanira iang[67] mangkin | tuwin paman lawan siwa | Sumbagi Jumêna dening | tumingal wisma kang pelag | kang cêlak kewala ngriki ||
88. Ki Suharja lon umatur | ing raka sêmunira jrih | kawula sumanggèng karsa | pundi paduka karsani | wismaning para santana | myang sudagar magêrsari ||
89. Mangsa èwêda ing kayun | wisma kathah kang prayogi | sadhengah ingkang kinarsan | kawula ingkang ngrampungi | kang raka lon andikanya | ya bênêr kwèh wisma bêcik ||
90. Nanging tyasngong taksih ewuh | durung kêtêmu ing pikir | Suharja matur sumangga | kapriye ing kono yayi | padha matura priyangga | êndi kang sira pirsani ||
91. Ki Wiradhustha umatur | tingal-kula kang prayogi | griyanipun pak Rajiyah | gêng piyambak tawon-boni | Panukma ngling inggih samya | lan wismane Basarodin ||
92. Ngling Panamar kaot sêpuh | sêpuh griyane Ki Rodin | pênêd griyane pun uwa | Sêmbagi kuciwa alit | Kulawirya wuwusira | lêrês sadaya prayogi ||
93. Nanging pintên bangginipun | parêng karsane (n)Jêng Kyai | Dêmang Purasani nabda | kula ing ngriki satunggil | prayogi lamun kinarsan | man dêmang dhongkol wismèki ||
--- 6 : 84 ---
94. Nanging wontên têbihipun | botêna kula kadugi | ngrampungi andhatêngêna | Ki Bayi ngandika aris | (ng)gih nak Dêmang ngong tarima | Ki Kulawirya ngling malih ||
95. Punika wontên kalamun | parêng karsaning (n)Jêng Kyai | nanging mêksih rêragangan | pêcak sèkêt sasur nanging | kuciwa dhapur limasan | Ki Bayi suka myarsa ngling ||
96. Lah iya iku ngong rêmbug | tuture arinirèki | hèh Wirya kang duwe sapa | umatur kewala ngriki | inggih pun anak Murtala | pêndamêlipun dèn-apti ||
97. Arapêt cathokanipun | sarwa santosa nglangkungi | balungan takir bêlandar | sakarsa taksih kadugi | Ki Bayi alon ngandika | mring putra Ki Jayèngwèsthi ||
98. Kulup rêmbugên kang patut | lan paman-pamanirèki | ragangane si Murtala | pira rêgane kang mêsthi | aywa nganti amisesa | pikirên ingkang abêcik ||
99. Yèn dènrêgani puniku | tutugên satawanèki | sathithik aywa kok ênyang | lamun ora angrêgani | têgsirên[68] tikêlên rêga | supaya ywa dadi pikir ||
100. Prakarèku yèn wus rampung | tutugêna dadinèki | aja lali sanak kalang | kon (ng)garap dadi papali | lawan undhagi Japara | si Patrakriya kang bêcik ||
101. Mangsa bodhowa sirèku | rayapên dimène gêlis | kiranên bisa-a dadya | jroning patangpuluh ari | tanggal patlikur kanggeya | ing sasi ngarêp puniki ||
102. Ingkang putra ris umatur | inggih sandika umiring | pitarèn kang paman-paman | punapa sampuna (m)benjing | kangge tanggal salawe prah | ing wulan ngajêng puniki ||
103. Kang pra paman sami saguh | yèn ginêlak kaya uwis | wus samêktèng rêmbugira | yata Dêmang Purasani | umatur mring Ki Panurta | (n)Jêng Kyai lamun marêngi ||
104. Amba nuwun pamit mantuk | nauri Kiyai Bayi | punapa tan kêtanggungan | prayogi bok benjing-enjing | sakeca pan datan panas | adrêng Dêmang Purasani ||
--- 6 : 85 ---
105. Nulya umarêk angujung | pamit mring sadayanèki | nulya samya sasalaman | mundur Dêmang Purasani | saungkurira Ki Dêmang | umatur kang para ari ||
106. Mring kang raka nêmbah mundur | punika lamun marêngi | putradalêm sang pangantyan | kawula suwun saratri | pun adhi-adhi sadaya | nuwun saratri saratri ||
107. Ki Bayi aris amuwus | ya sokur karêpirèki | mêngko bêngi nèng nakira | kang tuwa namung sawêngi | rinane anèng wismanya | mung sadina bae nuli ||
108. Ana ing wismanirèku | iya sadina sawêngi | nuli mring para rinira | sami sadina sawêngi | arakita sawatara | pedah kurmating pêngantin ||
109. Sawise kono anuju | sapasare nakirèki | kang rayi lêga tyasira | Ki Pangulu Basarodin | kula manawi kalilan | yèn sampun sapêkênèki ||
110. Kawula nuwun sadalu | kemawon lamun marêngi | Ki Baywa ris wuwusira | lah ya Ki Basarodin |[69] padha nadar sakadarnya | salamête nakirèki ||
111. Yata bubaran sêdarum | akondur Kiyai Bayi | samya angiring sadaya | praptèng paregolan sami | Ki Baywa ngling wis baliya | padha ambanjura mulih ||
112. Kang liningan samya (m)bungkuk | samya matur nyandikani | nulak saking paregolan | sarêngan lampahirèki | ngancarani kang sumimpang | ampir-ingampirkên sami ||
113. Yata Ki Bayi kang kondur | praptèng palataranèki | kang ngiring Ki Jamil Jamal | santri Luci lan Nuripin | wau kang anèng ing wisma | Ni sori Bayi Malarsih ||
114. Lawan kang putra sang ayu | samya mêthuk maring laki | tundhuk Nikèn Tambangraras | mêndhak ingaras ngabêkti | sumungku angraup pada | Sèh Amongraga umèksi ||
115. Sarwi narik astanipun | ngandika arum amanis | ya wus yayi ngong-tarima | payo tumamèng wismadi | nulya kinèn nut ing raka | kang rayi asta kinanthi ||
--- 6 : 86 ---
116. Kang rama lawan kang ibu | ningali putra sarimbit | bungah amarwata suta | yata wau Kyai Bayi | laju mring gandhok kang wetan | de kang putra Amongragi ||
117. Laju mring panêpènipun | ing tajug alit pawingking | lèr-kilèn dalêm tan têbah | balumbang kinubêng asri | jinaro risig jêjantan[70] | kori lit ingukir rêmit ||
118. Kitri trênggulun ngrêguyung[71] | ngayomi natar arêsik | kanan kering sêsêkaran | kênanga gambir mêlathi | kêtongkèng lan sêkar dangan | sundêlmalêm mandhakaki ||
119. Cêpaka kalak lan mênur | pacar anggrèkwulan asri | argulo patramênggala | taluki lan wora-wari | puring kumuning andong bang | tayuman[72] noja saruni ||
120. Tinaman panêpènipun | asimpar singub awingit | wau sang ro pinangantyan | rêna nèng panêpèn ninis | ing srambining pamêlêngan | Cênthini kang nglaladèni ||
121. Sumbaling ngaturkên wau | dhêdharan saking bunèki | woh-wohan myang lah-olahan | wedang tèh sarêbat manis | Sumbaling ngimbalkên dharan | cèthi Cênthini nampèni ||
122. Sinaoskên sêdaya wus | nèng ngarsa asri sumaji | sira Ki Sèh Amongraga | angandika rum amanis | lah yayi (n)darusa Kur'an | ngong arsa wruh (ng)gonmu angaji |[73]|
123. Nikèn Tambangraras gupuh | anuding cèthi Cênthini | kinèn amundhuta Kur'an | kalawan Jalalèn tapsir | kang liningan sigra mentar | mundhut Kur'an Kastambulmil ||
124. Tan adangu nulya katur | Nikèn Tambangraras nuli | ngambil toya wulu marang | balumbang mili awêning | sawusnya marêg ing ngarsa | kang Kastambulmil ingambil ||
125. Nêmbah amiyak Kastambul | surat Patekah awiwit | tangawudira pasekat | tan wangwang nèng ngarsèng laki | tarabul[74] tyas wit arahab | nulya maca bismillahi ||
--- 6 : 87 ---
126. Rahmanirakim alkamdu | -lilahi robil ngalamin | arahamani rakimma | malikiyaomidini | wa iya kanakbudua | wa iya kanastangini ||
127. Lan ihdina siratal mus | -takima siratalladi | -na an-ngamta ngalèhima | gèrilmaglubi ngalèhim | walalalina amina | kir'ate datan kalêmpit ||
128. Miwah kasar lan mat-ipun | tuwin kandêl tipisnèki | kang raka mèsêm ngandika | ya wus bênêr iku yayi | utama ingkang akerat | nanging wong èstri tan wajib ||
129. Yèn ngudiya irkatipun[75] | mung wacan ilhar kang wajib | kir'at wajibing wong lanang | lamun sira rêmên yayi | wêwacan kir'at pasekat | mungguh Patekah kang wajib ||
130. Kudu ngawruhi puniku | sakatah pitu kang wajib | yèn tan ngawruhi sakatah | pêngajine ngundang eblis | (ng)gonne nèng talak kalimah | iki sakatahe yayi ||
131. Kang dhingin klimah alkamdu | wajib mandhêg wacanèki | yèn (m)bacut angundang setan | tasawur ing setan dulil | klimah lilahi saklimah | setan irab kang nunggoni ||
132. Rabilngalamine laju | arahmani arahkimi | klimah maliki sakatah | setan kiyaho kang manjing | yaomidini kalimah | iyaka sakatah malih ||
133. Setan kanak kang atunggu | nakbudu kalimah kalih | wa iyaka kang sakatah | setan kanas kang ngadhêpi | lajêng nastangin ihdinas | lawan siratal mustakim ||
134. Siratal la dina nuju | an-ngamta sakatahnèki | kang sakatah malihira | ngalèhim gèrilmaglubi | sakatah kang setan binga | ngalèhim walal lalin wis ||
135. Wus jangkêp sakatah pitu | ayate pan nênêm yayi | kapitu ayat bismilah | ing Patekah kudu sidik | karana kang mukaranah | ing asalat wajibnèki ||
--- 6 : 88 ---
136. Sêbab iku bangsa kalbu | kudu-kudu apil yayi | kang trampil ing mukaranah | lesan lan ati ywa srênti | tan kênèng cèwèt salilab | pan mukaranah kang dadi ||
137. Kawruhana sadayèku | panjang cêndhake kang têsjid | dènpratela kathahira | patbêlas kalawan malih | aksara winaca panjang | pan pitulas kathahnèki ||
138. Mad lajim lapal lalinu | tigang alip panjang sami | êlè êlad panjangira | sami lan alip kaping tri | kèhing jabaring Patekah | patangpuluh-nêm kèhnèki ||
139. êjère pan sangalikur | êpèse pan amung nèm nil[76] | kalihlikur klimahira | iku sunating awajib | ingkang sampurnèng Patekah | dadi gêr-ugêring pingil ||
140. Kang rayi nêmbah tur nuwun | tumungkul kalangkung ajrih | karahmatan mring kang raka | kapasuk ing tyas anggusthi | angèsthi saya waskitha | tan cèwèt wulanging laki ||
141. Sangsaya mèntèr ing kalbu | kabuka talabul ngèlmi | brêsih jrênihi jinarwan | raga tan suwalèng kapti | sira Ki Sèh Amongraga | ngandika ris payo yayi ||
142. Angambila toyèng wulu | ing wêktu Ngasar mèh akir | kang liningan nulya kadas | wusnya samya toyastuti | sarêng dènnya minggah salat | sang ayu makmum ing laki ||
143. Bakda dènnya salat sampun | wangsul gyan tata alinggih | Sèh Mongraga angandika | mring garwa wruhanta yayi | ing sawising wêktu Ngasar | mungguh caritaning Kadis ||
144. Tan kêna lamun aturu | apan datan manpangati | malah kiparat mêlarat | suda ganjaran donya-kir | krana pangandikaning Hyang | wabasiral akajirmi ||
145. Waidapi mukinatu | lijulela pinahari | watung lijuna arpila | èliya badan nurihi | padha ningalana sira | ing jirim lagine munkin ||
--- 6 : 89 ---
146. Kalaning surya mèh surup | panjinging rina lan wêngi | kudu arêp uninga-a | kayata surya mèh mijil | panjinging ratri mring siyang | kudu arêp nguningani ||
147. Kadi ta ing bakda Subuh | panyêgah yèn turu yayi | tan beda lan bakda Ngasar | kiparating ing guguling | yèn wong sring nendra bakda Sar | bakda Subuh saminèki ||
148. Lalèn tur pêtêng tyasipun | dhêdhêl graitaning[77] sêdhil | kêthul marang kira-kira | karana datan ngawruhi | mring wêwêlaking anendra | yogya kawruhana yayi ||
149. Kang rayi nêmbah mituhu | yata wau Kyai Bayi | pinarak anèng mandhapa | lan garwa Nikèn Malarsih | ningali anèng[78] wong prapta | gumarudug jalu èstri ||
150. Sami angangge-angge mubru |[79] tuwa nom myang kang rarywalit | pamêthuk sang pinangantyan | dene kang dadi pangarsi | Turida lan Rarasatya | sarta lan kang bibi-bibi ||
151. Praptèng ngayun tata-lungguh | têmbunge nuwun ngaturi | mring raka sang pinangantyan | kang rama ngandika aris | mring putra mantu kalihnya | sirèku mapag pêngantin ||
152. Kang putra inggih turipun | ngling mring garwa Ni Malarsih | matura mring anakira | Sèh Mongraga dènaturi | marang adhine amapag | karo pisan kèh kang ngiring ||
153. Wis mangsa bodho sirèku | busanane nakirèki | apa karsane kang lanang | kewala turutên bêcik | Malarsih lèngsèr sing ngarsa | amrayogi mring kang siwi ||
154. Tundhuk mring kang putra lungguh | mèsêm tumungkul Mongragi | pinajar sadayanira | pra paman ingkang punagi | sira Ki Sèh Amongraga | umiring karsèng rèh bibi ||
155. Sinaosan anèng ngayun | busana sakarsanèki | nulya kondur dhatêng wisma | samya mabusana adi | ngagêm lir duk panggihira | sarwa seta lus rêspati ||
--- 6 : 90 ---
156. Nikèn Tambangraras ing rum | Ni Daya kang busanadi | sawusnya ngagêm sarwèndah | wus samêkta sadayèki | sira Ki Bayi Panurta | ngandika mring mantu kalih ||
157. Lah wis ambilên umangsuk | ing wisma kakangirèki | kang putra kalih tur nêmbah | malêbèng dalêmira ris | nulya wau ingkang prapta | Suharja Wiradhusthèki ||
158. Ki Parukma[80] lan Panamur | Kulawirya anèng ngarsi | Ki Bayi alon ngandika | anusul kewala mami | dêdalon lan (m)bakyunira | para ri umatur inggih ||
159. Yata kang adandos sampun | ingaturan mangkat mijil | bodhol parèstri sing wisma | gumrah tuwa nom rarywalit | samya angangge kêlingan | kang rare rinukmi-rukmi ||
160. (n)Jêng Kyai Panurta gupuh | jumênêng dènnira linggih | sadaya sarêng umangkat | jajaran songsong miranti | sang pangantyan sinongsongan | ijêm sèrèt prada kuning ||
161. Akêkanthèn astanipun | (n)Jêng Kyai lan Ni Malarsih | angatêr ing paregolan | sapraptaning madyèng kori | pinapag ing salawatan | tarêbang mung kalih rakit ||
162. Bawa lagu Sêkar-gadhung | santri kèh kang naurani | salatulah ngalalhuda | ya al mana ya imani[81] | al anbiyai imamal[82] | mursalina aki-aki ||
163. Allahu aki Allahu | wong pat nampani asingir | wulidalkabib wakadah | mutawarid wanurumin | wajanati iya tawa | kaduwuli da-alkabib ||
164. Sinauran santri barung | tarêbang papat brung muni | pong pêk pong pang bêng pung pung brang | tung pyêk tung pyêk tong ting tong gring | rame suwarane araras |[83] piniyarsa milangoni ||
165. Ingkang umiring gumrudug | wus praptèng wismanirèki | sang pangantyan dènnya lênggah | jêrambahing tilam wangi | tinarap ing èstri kathah | tuwa nèm pêpêkan sami ||
--- 6 : 91 ---
166. Para jalu pandhapa gung | saya sru dènnira singir | gumêr tarêbang barungan | nulya suwuk tan asari | sami amaca sêlawat | wus kèndêl tata alinggih ||
167. Nulya angladèni gupuh | pawohan gembol tap-sirih | myang rokok wangèn lan nipah | kêlukuk sêrotan tuwin | rampadan wedang pateyan | wus warata sadayèki ||
168. Tinanyakkên sadaya wus | samya anginum wedang tih | nulya mêdalkên ambêngan | lir Ruwahan kang kêndhuri | ngêndhukur rolas ambêng wrat | kajawi ibêr mring cilik ||
169. Miwah sajroning wisma wus | linadèn ambêng kêndhuri | mung sang tama pinangantyan | ingkang rinampad di-adi | ing pandhapa wus ngancaran | aturuh wisuh wêwanting ||
170. Sagêd majêng têpung dhêngkul | ngêpung kêndhuri ngênêmi | moloni ngrolasi miwah | rarywa lit ngêrongpuluhi | adan lêkas samya nadhah | kumrêpyêk kèh swaranèki ||
171. Ting karêcap ting kêriyuk | kumaroyok royom sami | santri lit rêbutan ulam | sapitan basêngèk pitik | jalwèstri sarêng anadhah | nutug rahab dènnya bukti ||
172. Kang nunggil saambêngipun | kang rinampad Amongragi | akaliyan ingkang garwa | lan Turida Rarasati | Ni Daya lan Ni Jumêna | Sêmbagi myang para bibi ||
173. Sèh Mongraga ragi rikuh | tanpantuk dènnira bukti | atamban pamulukira | kêpêle mung sagênitri | turida[84] micarèng nala | wus adat têmên wong iki ||
174. Nadhah lan wong wadon kêmbul | manah yèn èngleya bukti | parèstri gawok kang mulat | pênadhahe Amongragi | mangkana nutug dènnira | anadhah jalu lan èstri ||
175. Sadaya wus sami wisuh | ambêngan samya binagi | sinarang ing tapak dara | brêkat kinèn (ng)gawa mulih | jaba jro warata samya | tanpa kaliwatan siji ||
176. Luwaran parèstri mantuk | salong-salong ingkang kèri | kèh kang kèri kèh kang bubar | wus andungkap wêktu Mahrib | ing mêsjid agêng têngara | binêdhugan dhêng Mahrib |[85]|
--- 6 : 92 ---
177. Samya minggah salat wêktu | Mahêrib sadaya sami | nulya ngambil toya kadas | gya adan ki Jamal Jamil | jalu èstri minggah salat | Sèh Mongraga angimami ||
178. Wusnya sunat sadaya wus | nulya kinèn angamati | wus tamat nulya aniyat | usali parlal Mahribi | salasa rakangattina | adaana imamani ||
179. Lillahi tanglu Allahu | -akbar lajêng maca tasbih | kabiran alkamdulilah | kasran pasubkanalahi | wabukratan wa asilan | nulya maca wajahnèki ||
180. Inna wajahtu wajahu | lilahi ladi patiris | samawati wa-an arla | kanipan wa muslimani | wamamati wamahyaya | wa ana minal musrikin ||
181. sarêng dènnya usali wus | sadaya dènnira têkbir | imam amaca Patekah | kir'ate kêlangkung apik | surat sawusing Patekah | Kulya ayu awalnèki ||
182. Mêmbat panjang cêndhakipun | sawusing Patekah akir | mapan surat Idaja-a | wus jangkêp rêkangatnèki | gya tahyat akir iptitah | sêlawat atasing Nabi ||
183. Myang ing kulawarganipun | nulya salat awal akir | lajêng samya pupujiyan | wus pupuji nulya dhikir | wus dhikir amaca donga | Jayèngraga anangsibi ||
184. Swara muluk landhung arum | lahuma sali wasalim | ngalaihi wa ngala-a | -lihi wasabih wasalim | nulya min amin ya Allah | arêmpêg asri kapyarsi ||
185. Nutug dènnya nasib wau | sêsalaman sêdayèki | nulya sunat bakdiyatan | gya sunat abêngal wabin | nêm rêkangat tigang salam | bakda salat nulya wirid ||
186. Antara ing tigang atus | suhule marang Hyang Widi | wus dhikir têpakur ing Hyang | sujud takrube wus kusni | pan wus manjing wêktu Ngisa | nulya kinèn angadani ||
187. Wusnya dan sunat sêdarum | lajêng kinèn angamati | Sèh Mongraga nulya niyat | usalli praptaning takbir | tasih wajah tumaminah | sawuse Patekahnèki ||
--- 6 : 93 ---
188. Surat Inna anjalnahu | wawacan awalirèki | lan malih wusing Patekah | kang akir sunat Watini | taratil tanpa kuciwa | nikmat kabèh kang makmumi ||
189. Angungun onêng kayungyun | pan rêkangat tahyat akir | iptitah sêlawat ingkang | atasing (n)Jêng Nabi tuwin | myang atasing kulawarga | nulya salam awal akir ||
190. lajêng pupujian nutug | nulya anglêlagon dhikir | nulya sru santak asêngak | arêmpêg swaraning santri | wusnya dhikir maca donga | limang wêktu tinumpami ||
191. Para lurah santri gupuh | anasibi ganti-ganti | wus nutug nulya sêlawat | lajêng sêsalaman sami | nulya sunat bakdiyatan | sadaya sami awitir ||
192. Pêragat dènnira wêktu | bubaran saking ing masjid | tata tarap nèng pandhapa | urut-uruting alinggih | nulya wontên ingkang prapta | Ki Pangulu Basarodin ||
193. Lan Mêrbot Pranaitèku | Nursukidin Talabodin | murid Jaki sami lênggah | Mongragi ing têngah pinggir | dènnira lênggah lèr pisan | nuli kiwaning kang rayi ||
194. Jayèngwèsthi sambungipun | Suharja Wiradhusthèki | Ki Pangulu lan Jumêna | Talabodin Nursukidin | murid Jaki Pranaita | nulya lurah santri-santri ||
195. Ambanjêng saurutipun | kiwane Sèh Amongragi | kang lênggah Ki Jayèngraga | Panukma kiwane malih | Panamar lan Kulawirya | Ki Sêmbagi urutnèki ||
196. Pra lurah santri sumambung | atêpung santri gêng alit | kajawi lurah pinatah | kasinoman kang ngladèni | kêkalih têtindhihira | Nuripin lan Jalalodin ||
197. Nulya lêladèn ing ngayun | gembol wêr lawan tap-sirih | bokor miwah panjang-ilang | kang winungkus winêradin | sasampunira mangkana | Jayèngwèsthi ngandika ris ||
198. Punika paman Pangulu | kajadkula kurmat Nabi | Rasullolah kang mustapa | dhikir mulud ingkang mugi | angsala bêrkahe nuskah | supangate Kangjêng Nabi ||
--- 6 : 94 ---
199. Dhumatênga ing bok-ayu | lan kakang sang Amongragi | wilujênge ing akrama | ing donya prapta ing akir | Ki Pangulu matur gêpah | musawaratakên aglis ||
200. Lah punika ekralipun | anakmas Ki Jayèngwèsthi | mugi-mugi nastijaba | sami andika sahidi | sadaya kang sêpuh mudha | sigra samya anauri ||
201. Donga wa barakallahu | wangalabil palalihi | ngajijan birahmatika | ya arkama rahim amin | sawusnya amaca donga | nulya samya anauri ||
202. Gumrumung asaur manuk | inggih sami anahidi | mugi nastijab ing kajad | sawuse mangkana nuli | samya (m)buka nuskahira | Ki Pangulu Basarodin ||
203. Wiwit tangawud angudu | billahi minassetani | -rajim bismillahirrohman | -nurrikimi lajêngnèki | assalamu ngalaeka | jayena al anbiyai ||
204. Sinauran sadaya wus | gumarumung swara sami | asalammu ngalaeka | atkiyal atkiyaihi | asalamungalaeka | asapiyal aspiyai ||
205. Dumugi salajêngipun | salalahu ngalaihi | salam salalahu ngala | Mukammad kèndêlirèki | nulya Ki Sèh Amongraga | kang miwiti maca rawi ||
206. Pan taawudira alus | bismillah rahman nirokim | matitis kir'at kang maca | alkamdulillahilladi | sarapa ilal anama | bisakibi al makam-i ||
207. Akla wak lama asangud | bi asrapi mauluddi | kang wa sarapa wapalan | wasarpa bihil abai | wal jududa wa mala-a | alwujudu bijudini ||
208. Anjomblong santri kang ngrungu | mring kir'at-e Amongragi | lir tuwan wêwêton Ngarab | ngêsorkên kang para kaji | ngulama tan mangkonoa | dene sarwa angluwihi ||
209. Abagus sawarnanipun | abagus busananèki | abagus suwaranira | bagus dènnira angaji | abagus susilanira | baguse andhêdhèwèki ||
--- 6 : 95 ---
210. Mangkana ciptaning kalbu | sakathahe kang ningali | anulya wau kang prapta | sira (n)Jêng Kiyai Bayi | Panurta lan garwanira | dèniring wong jalu èstri ||
211. Pandam ting gêlas nèng ngayun | Sumbaling Luci tan kèri | mudhun pra santri sêdaya | kurmat ing (n)Jêng Kyai Bayi | lajêng pinarak pandhapa | Malarsih malbèng wismèki ||
212. Ki Bayi dènnira lungguh | tunggil lan Sèh Amongragi | sadaya wus tata lênggah | Amongraga maca rawi | kantun kêdhik kêtanggungan | kang rama ngandika aris ||
213. Prayogi ing lajêngipun | (ng)gyan andika maca rawi | ingkang putra Anorraga | sarwi miyak maca rawi | tratil acêtha ing sastra | sêmbada swara rum manis ||
214. Wangadalan kang malat-hu | aminatu palam tajid | likamlihi pi alaman | wa la sikalan wawali | wa la ngatuwa salalah | -hu ngalèhi wa salami ||
215. Gya sêlawat salalahu | wa salamu ngalaihi | wa salam salahungala | Mukamad wus tamat rawi | Ki Bayi alon ngandika | sunat bêcik dèn-trêbangi ||
216. Mundhuta trêbang têtêlu | kang liningan santri Luci | sigra mentar mundhut trêbang | titiga wus praptèng ngarsi | pinundhut sarwi ngandika | paringna kakang kêkalih ||
217. Mring Jèngwèsthi Jèngragèku | nulya pinaringkên aglis | asuka Ki Jayèngraga | trêbang sinungakên aglis | mring kang paman Ki Suharja | mundhut trêbange pribadi ||
218. Macan-garungan wis katur | ing ngarsane Jayèngragi | sinêntak nuli ginêmbrang | Ki Bayi ngêndika aris | iku si Macan-garungan | Jayèngraga matur inggih ||
219. Kang rama malih amuwus | bismilah sapa kang singir | prayogane papat-papat | kang singir kancuhanèki | si Jèngwèsthi lan Jèngraga | Suharja Wiradhusthèki ||
220. Kang liningan singir gupuh | la ilaha ilalahi | Muhamaddun Rasullulah | singir bisahri rabingi | katbadan nuruhul akla | payakabadan badrai ||
--- 6 : 96 ---
221. Bida kalkima yujlayu | santri kèh anaurani | sarta trêbange gya pinjal[86] | kêmpyange imbal ngapipir | gêmbyang bême alêlamban | manut lêlagoning singir ||
222. Pung pung bêng brung brang dhêng thung byung | pong ping pong bung tong ting tong gring | pong bur brung brêng dhung brang dhung brang | tonge tong ting bêng prung prung bring | ping bêb ping bêb dhêng thung thung pyang | ping ping pyêk pyêk bêng bêng bung bring ||
223. Pinirsa asri abarung | rêmpêg tan ana mênèhi | gêng alit swara araras | tuturunan tan sarênti | lêlagon landhung asora | lir pelog sarancak ngrangin ||
224. Yèn sèlèh sauranipun | kang singir nampani anglik | swara pat barung wilêtan | ukêl karêkêle sami | angadhal landhunge padha | ubêde datan anilib ||
225. Anuntun ngês manis arum | eram kang samya miyarsi | Jayèngraga swaranira | ngayomi bêning pribadi | anglir rêbab sinambadan | bathok kawate pakolih ||
226. Kinosok lamba angungkung | ngumandhang landhung gumrining | tan rak malah muluh rêmak | wèh kêsar ambêlèr ati | kêsabêt ing swara rênyah | rênyah tyase jalu èstri ||
227. Dhasar mêsês lagu bêsus | kêpulungan swara bêcik | parèstri kang uwus tuwa | myarsa ulone Jèngragi | sakala tan èngêt tuwa | tyase lir prawan birai ||
228. Wus antara singiripun | maca sêlawat kaping tri | kèndêl aso sadayanya | gya Nuripin Jalalodin | lan Luci ngatak sinoman | ngladèkkên pangananèki ||
229. Rampadan wedang nèng ngayun | tèh manisan wedang kopi | nulya rampadan dhadharan | kang panjangan miwah takir | wus tata rumat sadaya | Jayènwèsthi[87] ngancarani ||
--- 6 : 97 ---
230. Sumanggèng raka sang bagus | kang rama ngandika aris | payo krana Lah kewala | paran sasênêngirèki | wedang panganan bismillah | sadaya umatur inggih ||
231. (n)Dan lêkas samya anginum | nulya nyamikan kinêmil | kumaroyok bêbarêngan | Ki Bayi suka ningali | wus entar antaranira | nulya kinèn lêkas rawi ||
232. Jayèngwèsthi miyak gupuh | nuskah winaca kang rawi | sajak Mêntaram pasaja | swara êmpuk rum amanis | kadya gêndèr jêjinêman | sawusira maca rawi ||
233. Ki Bayi nuduh rinipun | Panukma Panamar tuwin | Kulawirya kinèn bawa | kang rayi sigra asingir | Allah Allah rabanallah | hu kas bina ya Allahi ||
234. Nulya santri kathah (m)barung | sarta tarêbang sru muni | yèn nuju sèlèhing bawa | wong têlu nampani singir | tana kaltu pira sêla | biarbabi sahadadi ||
235. Wus dumugi nulya suwuk | maca sêlawat kaping tri | so samya rèrèn nyamikan | Ki Bayi ngandika malih | kang singir padha gêntènna | saurute lurah santri ||
236. Kang liningan sandika wus | maca rawi nulya singir | wulidal-kabib wa kadah | satamatira gya gênti | maca rawi nulya sikra | kaslal kasdu walmuradi ||
237. Wus tamat tinampan gupuh | singir Alkamdulillahi | tamat gantya singirira | badatlana pirabingi | wus tamat nulya asrakal | sarat kèndêl ngaring-aring ||
238. Samya nyamikan anginum | santri sangêt sayahnèki | ambandrêng pitung rambahan | pamangane lir punagi | plêmbunganginên tan ketang | ngarêngês bêtah ngucêmil ||
239. Tan angoyog-oyog janggut | lir gilingan dènkapasi | wus gêmêt kang enak-enak | kari anggrah-anggrahnèki | gowok maja lan kaleca | mlinjo kêmplang kênthang tumpi ||
240. Mêksih dènbêtahi (ng)gugut | Kulawirya gumuywa ngling | uwe bilah ora jamak | kanca santri (ng)graji angin | kaya ngrubuhêna omah | ting garêpêg swaranèki ||
--- 6 : 98 ---
241. Pêpêding siyung tan etung | kadi gunting bae kit-kit | pra santri gumuyu suka | Ki Bayi ngandika aris | wong tas sayah maninganan | wis rijêkine pribadi ||
242. Kang Wirya mèsêm tumungkul | e santrine dèniloni | mangkana sadangunira | kang sêsambèn pra priyayi | (n)Jêng Kyai malih ngandika | yèn wus aso sarèh sami ||
243. Payo ngadêg sadayèku | ngurmati asrakal dhikir | sadaya matur sumangga | nulya ngadêg tan asari | pan pinaro pangkatira | (n)dan lêkas singir ya Nabi ||
244. Salam ngalaeka ya Rasul |[88] salam ngaleka ya kabit | salam ngaleka sêlawat | tulah ngaleka gya ganti | barungan gêr santri kathah | la illaha illalahi ||
245. Mukammad Rasullolahu | gumêr sru rêmpêg swara tri | arame tan mawi trêbang | salèh[89] tinampèn ing singir | asrakal badrun ngalèna | pah tapat minhul buduri ||
246. Mislu kusnik marahènu | katu yawaihu sururi |[90] anta samsu anta badra | anta nuru pokanuri | anta iksiru wagala | anta misbahu suduri ||
247. Ya kabib ya Mukamaddun | ya ngurusul kapakèni | ya muayat iya muajad |[91] ya timamul kiblatnèki | man arawat[92] uka yusngad | ya kari mulwali dèni ||
248. Sinauran bawa guyub | tan ana gèsèh mênèhi | ngayud-ayud sru lir gêrah | tog-tinog swaranjrit-anjrit | tan etang rak saking rahab | asru-asru ngantêb ngêlik ||
249. Sarta kutuge kumêlun | sirat hèr mawar mawangi | lan sêkar-sêkar sumêbar | kayungyun sakèh kang mèksi | mêwahi sokur ing Allah | kaya na palaling Widi ||
250. Kang samya dhikir Maulud | olih supangating Nabi | antara dènnya asrakal | maca sêlawat atasing | Nabi salalahu ngala | Muhammad wus nulya linggih ||
--- 6 : 99 ---
251. Alèrèn sadayanipun | wedang wus dènbêbantoni | saosanipun dhadharan | (n)Jêng Kyai lan putra kalih | Jayèngwèsthi Jayèngraga | kinèn mrutah mring pra santri ||
252. Kang sami nandhês kang wau | winantu lorodan wradin | nulya samya nyênyamikan | ting karêpyêk ting kalêthik | Ki Kulawirya lingira | lo niku Ki Basarodin ||
253. Nyata drêmba tadhahipun | wontên niku limang santri | lir wong ngampêr bata linggan | bar bêr wae tan ngêndhati | gumuyu kiwa têngênnya | kabênêran kang ngaruhi ||
254. Ki Bayi ngandika arum | yèn wus padha ngaring-aring | payo lêkas nganggo têrbang | sapa maca rawi singir | para lurah tur sandika | nulya lêkas bawa singir ||
255. Ibrahim kalilolahu | Musa ya kalamulahi | Ngisa rohulah Muhammad | kabibulah yata nuli | sinauran gêr sadaya | sarta têrbang barêng muni ||
256. Sèlèh bawa pakam lahu | min ayatin mashuratin | nasa alkitahu biha | gadan mashura anuli | tamat amaca salawat | lajêng ganti rawi singir ||
257. Waturukul waslikatu | mustakimah wasu rurin | hawaya ngidi[93] mukimah | wala taksa sudu danbin | kabibulahi angiman | bima hula ngamimatin ||
258. Nulya gantya kang sumambung | tangalam linuhul kusni | lan alkawi mun wamin al | tapi maknahu nasimin | malikun lam yakar basar | kulah kadlabianihi ||
259. Tamat gya singir man mislu | Ahmadun pialkonèni | nahwu badruna jaminga | alwaraya pikusnihi | tal liusman mislu huwaal |[94] -lahul kalki sarapihi ||
260. Suwuk nulya lajêngipun | maca rawi wus gya singir | maolidal kadkawa-a | ngijan waik balbi raspi | yaplugul mustaku amal | ya mudangi kubi pihi ||
--- 6 : 100 ---
261. Wus tamat gantya sumambung | salalinuh ngala nuri | ala dilah aramana | sahri rabingil awalis | tahar ana atil arla | nurun ya mamoli dihi ||
262. Tamat nuli singiripun | tangala binanas talih | waba bilakadputihka | wadaul pul adaladi | bya pilawakad juhrika | aya muda ngikubini ||
263. Tamat suwuk singiripun | nulya (n)Jêng Kiyai Bayi | karsa asingir wêkasan | trêbang samya dènsêntaki | santri anglulunyu swara | bayêm tur laguning singir ||
264. Wasalatun wataslimun | wa ajaki taki yati | ngala-al mutapal mustar | likaêril bariati | sinauran santri kathah | barung tarêbang bung muni ||
265. Pong ping tong pyêk dhung dhêng brêng brung | pung pung ping pêk tong ting grung gring | pyak pyang pong pêk dhung tung tung brang | kêtongting grug grêng prung prung bring | tung pyêk tung pyêk plak blang plak blang | ting têk ting têk ting ting tong gring ||
266. Nuju sèlèh bawanipun | (n)Jêng Kyai nampani ngêlik | barung papat Ki Jumêna | Sêmbagi lan Basarodin | swarane akêdhêmungan | ting karêkêl angunani ||
267. Ngandul-andul ngombak-banyu | labêting bêsus kêtawis | ubêding wilêd macalang | grathul-grathul andhalangi | prigêl karêkêle mêmbat | dangu-dangu dhèmês manis ||
268. Tarêbangira pinangku | anèng dalamakan sikil | dèningêr-ingêr mèt swara | -ning trêbang kêmpyang bêmnèki | dhasar si macan-garungan | kumêmbrung ambaung bêning ||
269. Lir pendah gong Siyêm ngungkung | para nom santri kêpengin | mring (n)Jêng Kyai dènnya nrêbang | aberag Kiyai Bayi | sêmune rada kêpalang | tuwa nulya ngêlik singir ||
270. Kabibu jugarulbadru | nikusnihi wajêhihi | takaJa ratil apkara | piwaspi makna hu kabib | tajalalil kulubina | katiban patabuhihi ||
271. Sinauran gêr gumuruh | barung rêmpêg tan sarênti | wus antara [anta...]
--- 6 : 101 ---
[...ra] sinalahan | nulya kèndêl sadayèki | sawusnya kèndêl sakêdhap | mangkana sèh Amongragi ||
272. Singir pupungkasanipun | sêlawat atasing Nabi | lan Jèngwèsthi Jayèngraga | ngancuhi kang raka singir | sarêng ngêlik swara saplak | lir raras nyamlêng nêmnèki ||
273. Ambiyolah nganyut-anyut | rêmêk tyase amiyarsi | alahuma salingala | Muhamadini ya rabi | salu ngalèhi wasalam | santri kabèh naurani ||
274. Angantêp swara sru landhung | bawa sauran lan singir | wit pikubbi sayidina | Muhamadin nurul badni | alhuda yamustamaman | nuli kabibun siwai ||
275. Ila Muhammadun kèru | Rasul Nabiyil mukrimi | saokul mukibi ila | Muhamad asmah sumatih | tahlampilkus srisig nguna | Muhammad manjil kalaik ||
276. Min jahanam lajêngipun | kang singir barungan santri | praptèng nêmbêlas sêlawat | salalahu ngalaihi | [...] |[95] Muhammad kèndèlirèki ||
277. Wus tamat sadayanipun | dhikir mulud rawi singir | Ki Bayi alon ngandika | hèh pangulu Basarodin | sira kabubuhan (n)donga | agupuh Ki Basarodin ||[96]
278. Wa sadhaka[97] Rasulahu | anabiyi alkarimi | wa naknu ngala makala | rabana wa rajikuni | wakalikun amin na-as | sahidin irgam irgamin ||
279. Liljakidina alkamdu | -lilahi rabbil ngalamin | sinauran amin kathah | Jayèngraga anasibi | angêlik lêmpêng amêmbat | agilig bêning gumrining ||
280. Gêtas rênyah manis arum | angêtog wilèt ngêsnèki | para santri merang swara | mungkrêt isin nora mijil | rumangsa tan mangkonowa | kari kapulungan bêcik ||
--- 6 : 102 ---
281. Dènnira nasib wis nutug | sauran santri kèh amin | amin-aminu ya Allah | gya salawat sadayèki | sarwi ngadêg sêsalaman | mubêng saturutirèki ||
282. Têpung gêlang sadaya wus | warata lan santri alit | tan antara samya lênggah | tata sadaya wus linggih | Ki Bayi alon ngandika | Luci mêtokna kêndhuri ||
283. Kang liningan mentar gupuh | ngabani sinomanèki | mring pawon ngusung ambêngan | sinaosakên ing ngarsi | dhêdharan samya dinuman | binêrkat binagi-bagi ||
284. Ki Bayi alon amuwus | priye Jawane wong iki | yèn wus tuwa sarwa suda | beda duk maksih nom nguni | pra lurah santri nor-raga | liningan mring (n)Jêng Kiyai ||
285. Dhèk biyèn nom-nomanaku | anèng pasantrèn ing Bangil | kalakon dadi pilalan | mring priyayi myang wong sugih | akèh kang punagi nadar | ananggap trêbang mring mami ||
286. Kancuhanaku wong têlu | Carik-sutra Arsabudi | Carik-mudha kapat ingwang | Harundaya aran-mami | wus komuk ing pakaulan | nagara desa pasisir ||
287. Ujare kang padha kaul | sok uga salamêt iki | ananggap dhalang tarêbang | Mas Harundaya ing Bangil | kèh kalakon kana-kana | lakon sabêdhug sahari ||
288. Kang sawêngi dalan rawuh | ing Ngantang Malang Kêdhiri | myang ing Gêmbong Pasuruhan | manira minule mukti | sawidak santri dadakan | siji gêgawanku santri ||
289. Ya mung si Pangulu iku | Basarodin datan kari | sasmita marang kang putra | Pamanamu Basarodin | kinthil mring ngong cilik mula | yèn kèlingan wlas ningali ||
290. Iku jênênge si Bawuk | gêr ginuyu sadayèki | Kulawirya latah-latah | wacana sarwi nudingi | bilai Pangulu Basar | kabuka wêwadinèki ||
291. Wêwadi wus nèng jro kêthu | arêmit têmah mandhilis | lagyèku ngong apratela | Bawuk jênênge dhèk cilik | apatut têmên Ki Basar | kadèkna suthik ngaranni ||
--- 6 : 103 ---
292. Bawuk ingaran Bêlawu | kècêmutan Basarodin | (n)dika wau ngimpi napa | jênênge (n)dadak binagi | marang kanca santri kathah | Ki Bayi gumuyu angling ||
293. Mara takona manamu | Ki Basarodin nulya ngling | mring Jèngwèsthi sojarira | dhasar sayêkti rumiyin | rama-(n)dika duk jêjaka | bagus anom swara bêcik ||
294. Akèh wong wadon kapuyuh | yèn turu tindhihên ngimpi | nglindur nêbut Harundaya | swarane andudut ati | pawèstri nom jor-jinoran | pawèwèhe rêbut dhisik ||
295. Tur niku sami (ng)guguru | gurah swara amêjani | nanging ta kudu (n)dilalah | rama-(n)dika ingkang bêcik | kula gurah ngantos sayah | kêpèsing amutah cacing ||
296. Anggrus mutah riyak idu | mutah ilat amucicil | sumaput agulimpangan | dadya rubungan mèh mati | pêsantrèn myang wong omahan | samya ngêlayat mring mami ||
297. Bêbaya tuwas mèh lampus | swara saya won asêdhil | gêr gumuyu ing ngakathah | (n)Jêng Kyai gumujêng angling | dhasar sêdhil cilik mula | wus pancèn swara tan bêcik ||
298. Jèngwèsthi alon amuwus | man Pêngulu Basarodin | putra (n)dika Jayèngraga | punapa mèmpêr (n)Jêng Kyai | mênggah swaraning putranta | adhi Jayèngraga iki ||
299. Ki Pangulu aturipun | anggèr kados sami ugi | inggih lawan rama-(n)dika | wontêna kaote kêdhik | (ng)gih rêbat sênêng kewala | Ki Bayi ngandika aris ||
300. bêcik swarane adhimu | nanging kurang wilêt thithik | lan bangête kurang buntas | bobote ya wus ngluwihi | tan ana lir adhinira | kurang ngumbar swaranèki ||
301. Yata ing wanci mèh bêdhug | wus tata ingkang kêndhuri | Jèngwèsthi alon lingira | mring Pangulu Basarodin | man Pangulu kajatêna | angrasukkên kurmat Nabi ||
302. Lan lujêngipun bok-ayu | sakaliyanipun mugi | lulus dènnya palakrama | lah wus andika dongani | Pangulu gya maca donga | alahuma ilpalail ||
--- 6 : 104 ---
303. Pakadaril pasalimu | pihi alngakluadini | wa palalu asalata | wa ajakata slimati | ngala sayidin mulana | Mukamadun wakatimil ||
304. Anbiyai wama almur | -salina wasa-alnati | gapurallahu walana | alahuma birahmati | -ka ya arkama rakima | subkanaka rabika rabil |[98]|
305. -ngijati ngama yasipun | salamu ngala mursalin | -na walkamdu lilahi rab | -bil ngalamin wusnya nuli | Ki Bayi alon lingira | bismilah payo awijik ||
306. Nulya sadaya tuturuh | sarêng anadhah kêndhuri | karêpyêk pating karêcap | santri lit rêbut kêndhuri | gumêr samya drêg-udrêgan | rêbut kèh gembolanèki ||
307. Kang cêlak pan tumut rusuh | rêbutan brêkat kêndhuri | Kulawirya sru lingira | adat têmên santri cilik | sabên kêndhurèn rêbutan | lah iku têmah marahi ||
308. Ki Bayi mèsêm amuwus | ya mupung ana rêjêki | wus nutug dènnira nadhah | kêndhuri kinèn ambagi | wus samya binarêkatan | luwaran sadayanèki ||
309. Salong-salong ingkang kantun | kondur (n)Jêng Kiyai Bayi | kalawan wau kang garwa | sira Ki Sèh Amongragi | lajêng tangat ing palilah | nèng panêpèn sang Mongbrangti ||
1 | § Prayoginipun | masuh |. (kembali) |
2 | § Prayoginipun | wasiyaté |. (kembali) |
3 | Kurang satu suku kata: hêng hêng mêkatên kiyai. (kembali) |
4 | § Prayoginipun | nesep |. (kembali) |
5 | § Prayoginipun | kogug |. (kembali) |
6 | § Prayoginipun | lala bonyo |. (kembali) |
7 | § Prayoginipun | geng |. (kembali) |
8 | § Prayoginipun | liniling-liling |. (kembali) |
9 | Kurang satu suku kata: hu hu hu hu lan i i i i. (kembali) |
10 | Kurang satu suku kata: ila lah ilalah lah. (kembali) |
11 | Lebih satu suku kata: ningkup tan myat ing bumi langit. (kembali) |
12 | § Prayoginipun | aib |. (kembali) |
13 | § Prayoginipun | tan ajali |. (kembali) |
14 | Lebih satu suku kata: Ki Baywa ngling ya Alkamdulillah. (kembali) |
15 | § Prayoginipun | marma |. (kembali) |
16 | § Prayoginipun | dèn-narima |. (kembali) |
17 | ingkang. (kembali) |
18 | anging. (kembali) |
19 | § Prayoginipun | jokril |. (kembali) |
20 | ngalèhi. (kembali) |
21 | § Prayoginipun | koyup |. (kembali) |
22 | § Prayoginipun | amagut |. (kembali) |
23 | Biasanya guru lagu a: uwisa. (kembali) |
24 | § Prayoginipun | jatèni |. (kembali) |
25 | § Kêkathahên sawanda, prayoginipun | ya iku kawruhana |. (kembali) |
26 | § Prayoginipun | lintamsuré |. (kembali) |
27 | edad. (kembali) |
28 | déné. (kembali) |
29 | Kurang satu suku kata: tegesipun sapocapan iku yayi. (kembali) |
30 | Lebih satu suku kata: ucap-ucaping salat. (kembali) |
31 | § Prayoginipun | tanjèh |. (kembali) |
32 | § Prayoginipun | Kersa kang |. (kembali) |
33 | § Prayoginipun | wangsa |. (kembali) |
34 | Lebih satu suku kata. Soeradipoera (1912–5): ngin kang sipat kawan prêkawis (Pupuh 41.57.5). (kembali) |
35 | § Prayoginipun | manikem |. (kembali) |
36 | § Prayoginipun | manikem |. (kembali) |
37 | § Prayoginipun | binedhugan |. (kembali) |
38 | § Prayoginipun | bekakak |. (kembali) |
39 | § Prayoginipun | janmi |. (kembali) |
40 | arèrèh. (kembali) |
41 | § Kêkathahên sawanda, prayoginipun | lungguh pandhapa |. (kembali) |
42 | Lebih satu suku kata: sarta baya wus têkdirèki. (kembali) |
43 | Kurang satu suku kata: sarwi umiyat sang pinangantyan. (kembali) |
44 | dèn lilani. (kembali) |
45 | Lebih satu suku kata: kang kitab gêng tinampan. (kembali) |
46 | § Prayoginipun | tunjeming |. (kembali) |
47 | § Prayoginipun | lan |. (kembali) |
48 | § Kirang sawanda, prayoginipun | sayêkti |. (kembali) |
49 | ngaksi. (kembali) |
50 | § Prayoginipun | tan |. (kembali) |
51 | samya. (kembali) |
52 | § Prayoginipun | kanti |. (kembali) |
53 | § Prayoginipun | wewaler |. (kembali) |
54 | § Prayoginipun | anganthèt |. (kembali) |
55 | § Prayoginipun | pasang semuné |. (kembali) |
56 | § Prayoginipun | cadhanging |. (kembali) |
57 | katyubing. (kembali) |
58 | asigan-sigun. (kembali) |
59 | Kurang satu suku kata: dènnya anadhah mathêthah. (kembali) |
60 | astagpirlah. (kembali) |
61 | Kurang satu suku kata: kaping pitu dèrèng kongsi. (kembali) |
62 | wong. (kembali) |
63 | kumlakeren. (kembali) |
64 | § Prayoginipun | siduwèng |. (kembali) |
65 | § Prayoginipun | Jamilun |. (kembali) |
66 | sunat. (kembali) |
67 | kang. (kembali) |
68 | teksiren. (kembali) |
69 | Kurang satu suku kata: lah iya Ki Basarodin. (kembali) |
70 | § Prayoginipun | jejetan |. (kembali) |
71 | ngrembuyung. (kembali) |
72 | § Prayoginipun | tajumas |. (kembali) |
73 | Lebih satu suku kata: ngong arsa wruh (ng)gonmu ngaji. (kembali) |
74 | § Prayoginipun | talabul |. (kembali) |
75 | § Prayoginipun | kir'atipun |. (kembali) |
76 | § Prayoginipun | thil |. (kembali) |
77 | § Prayoginipun | graitané |. (kembali) |
78 | § Prayoginipun | ana |. (kembali) |
79 | Lebih satu suku kata: Samya nganggé-anggé mubru. (kembali) |
80 | Panukma. (kembali) |
81 | § Prayoginipun | ya al imana imani |. (kembali) |
82 | § Prayoginipun | al anbiyai imamal |. (kembali) |
83 | Lebih satu suku kata: ramé swarané araras. (kembali) |
84 | Turida. (kembali) |
85 | Kurang satu suku kata: binêdhugan dhêng Mahribi. (kembali) |
86 | § Prayoginipun | ngapinjal |. (kembali) |
87 | Jayèngwèsthi. (kembali) |
88 | § Kêkathahên sawanda, prayoginipun | Salam ngaléka ya Rasul |. (kembali) |
89 | § Prayoginipun | sèlèh |. (kembali) |
90 | Lebih satu suku kata: katu yawahu sururi. (kembali) |
91 | Lebih satu suku kata: ya muayat ya muajad. (kembali) |
92 | § Prayoginipun | man ra-awad |. (kembali) |
93 | § Prayoginipun | ngindi |. (kembali) |
94 | Lebih satu suku kata: tal liusman mislu huwal. (kembali) |
95 | Kurang satu gatra: 8a. Soeradipoera (1912–5): salam salalahu ngala (Pupuh 42.276.5). (kembali) |
96 | § Kalih gatra ingkang kacetak miring punika, ing Sêrat Cênthini babon ingkang kalatinakên botên wontên. Punika pêthikan saking Sêrat Cênthini Pisungsung. (kembali) |
97 | § Prayoginipun | Wa sadaka |. (kembali) |
98 | Lebih satu suku kata: subkana rabika rabil. (kembali) |