Almanak, H. Buning, 1938, #1130 (Hlm. 001–050)

Sêrat Pananggalan Jawi

1868 - H. Buning - 1869.

(Ngayogyakarta).

[Grafik]

1938.

Kawêdalakên dening KOLFF-BUNING DJOKJA.

--- [0] ---

[Iklan]

--- [1] ---

Punika Sêrat Pananggalan Jawi 1938, H. Buning, Ngayogya.

Ingkang kaping 55.

Kawêdalakên dening toko buku sarta pangêcapan Kolêf Buning, Ngayogyakarta.

--- [2] ---

[Grafik]

--- [3] ---

--- [4] ---

[...]

--- 5 ---

Katrangan Isini[1] Sêrat Pananggalan.

6-9 Pariwara cangkriman sarta babingahipun – grahana.
10-34 Katingaling wulan sarta pananggalan 4 warni.
35-37 Dintên agêng sarta jumênêngan.
39-43 Bab karaton ing praja Nèdêrlan – para ministêr.
45-47 Paprentahan luhur ing Nèdêrlan – ing Indiya, Rad Indiya. Paprentahan agung sarta parentah agêng.
48-50 Para warga rad kawula.
51-80 Para pangagêng pangrèh praja ing tanah Jawi tuwin Madura.
81-98 Pranatan pos.
101-114 Kawruh palintangan.
117-159 Bab karaton dalêm ing Surakarta, Ngayogyakarta, Mangkunagaran, sarta Pakualaman.
161-170 Sambêtipun cariyos gara-gara ing suralaya.
171-177 Bab sêsêbutan darah.
179-187 Bab: paos, pranatan motor sarta bis.
189-191 Têtimbangan kawontênan ing donya.
192-194 Pamangsuling sorot (Reflector).
197-202 Wêwarah pangruktining sarira, busana lan trapsila.
203-214 Sambêtipun Kuran Jawi.
216-256 Sambêtipun cariyos lampahan Ismaya laku.
257-319 Cariyos lampahan Dhalang Karurungan.

__________

--- 6 ---

Pawartos Kabêgyan.

Ngaturi pirsa yèn ing têkukan samak ingkang wingking, wontên cangkriman inggih punika satunggaling bêkicot ingkang badhe mrambat ing tembok ingkang inggilipun 5 mètêr, cangkriman mau suwawi kabatanga ingkang pratitis.

Katrangan sarta Tatanan.

1. Sadaya batangan badhe kapriksa dening tuwan-tuwan juru paniti kadosdene sabên, binjing wontên ing pungkasaning wulan Marêt 1938. Ingkang punika saking pangintuning batangan kaajêng-ajêng kasèp-kasèpipun dumugi tanggal kaping 15 Marêt 1938, sampuna kula tampi, salangkungipun titimăngsa wau, kula botên tanggêl yèn sagêd tumut kapriksa.

2. Sêrat-sêrat pitakenan ingkang gêgayutan bab cangkriman, botên badhe kawangsulan. Mila prayogi botên kintun sêrat kemawon, mindhak namung ambêbècèr waragad.

--- 7 ---

Kawontênaning Babingah-babingah.

Ăngka: ... rupi arta ... rupiyah.
1 ... rupi arta ... 1000.-
2 ... rupi arta ... 300.-
3 ... rupi arta ... 200.-
4 ... rupi arta ... 100.-
5 ... rupi arta ... 50.-

__________

Ngaturi pirsa, yèn wontên babingah ingkang botên katampi ngantos dumugi pungkasaning wulan Oktobêr 1938 ing măngka tanpa katrangan, punika kaangge jugar.

__________

[Grafik]

Grahana.

Ing salêbêtipun taun punika wontên grahana surya kaping kalih sarta grahana rêmbulan kaping kalih, nanging saking tanah Jawi sami botên sagêd katingal. Ingkang sagêd katingal cêtha saking Sumatra sisih êlèr, inggih punika grahana rêmbulan ing tanggal kaping 8 Nopèmbêr.

Wiwit grahana jam: 5:15:1, têngah-têngahing grahana jam: 5:56:2, pungkasaning grahana jam: 6:37:4.

__________

Nglêrêsakên kalêpatan, ing kaca 41 garis 7 saking nginggil, tanggal kaping 13, lêpasipun[2] 31.

--- 10 ---

Katingaling Rêmbulan.

--- 11 ---

--- 35 ---

Dintên Agêng Walandi.

1 Januari, taun inggal.

15 April, nuju sedanipun Kajêng Nabi Ngisa.

17/18 April, Kajêng Nabi Ngisa wungu saking seda.

26 Mèi, wêktu mikhradipun Kangjêng Nabi Ngisa.

5/6 Juni, dhumawahing Rohkul Kudus.

25/26 Dhesèmbêr, dintên wiyosanipun Kangjêng Nabi Ngisa.

__________

Pèngêtan Tingalan sarta Jumênêngan.

30 April, tingalan dalêm wiyosan taunan Sang Rajaputri Yulianah (1909).

29 Juni, tingalan dalêm wiyosan taunan, paduka ingkang minulya Kangjêng Pangeran Bèrhard.

31 Ogustus, tingalan dalêm wiyosan taunan Kangjêng Sri Maharaja Putri Wilhèlminah, (1880).

6 Sèptèmbêr (1898) tumapakipun Kangjêng Sri Maharaja Putri Wilhèlminah ngasta pusaraning praja Nèdêrlan.

--- 36 ---

Dintên Agêng: Jawi – Arab sasaminipun.

10 Bêsar (10/11 Pèbruari) Ngidul Kurban.

1 Sura (3 Marêt) tanggap warsa Jimawal 1869.

10 Sura (12 Marêt) ujubipun ahli singar.

12 Mulud (12 Mèi) wiyosanipun sarta: 27.

27 Rêjêp (22 Sèptèmbêr) mekradipun K.N. Mukhammad.

1 Siyam (25 Oktobêr) wiwit siyam.

1 Sawal (24 Nopèmbêr) riaya bakda Siyam.

__________

Tingalan sarta Jumênêngan.

Tingalan dalêm Kangjêng Susuhunan ing Surakarta, dintên Kêmis Lêgi: 21 Rêjêp 1795 (29-11-1866) jumênêng ing dintên Kêmis Wage 21 Siyam 1822 (30-3-1893).

Tingalan dalêm Kangjêng Sultan ing Ngayogyakarta, dintên Rêbo Wage 21 Mulud 1809 (3-3-1880) jumênêng ing dintên Salasa Kliwon 29 Jumadilawal 1851 (8-2-21).

Tingalan dalêm KGPAA Mangkunagara ing Surakarta dintên Kêmis Wage 4 Sapar 1815 (12-11-1885), jumênêng dintên Jumuwah Paing 27 Rabingulakir 1846 (3-8-16).

Tingalan dalêm KGPAA Prabu Suryadilaga, ing Ngayogyakarta, dintên ...

Jumênêng dintên Sênèn Paing 1 Sapar 1868 (12-4-37).

--- 37 ---

Dintên Agêng Tiyonghwa.

a. Pranatan inggal.

1 Januari, taun inggal, sarta jumênêngipun pamarentah ing Nanking.

10 Oktobêr, dintên bêdhahipun pêrang ing Wukang.

b. Pranatan lami.

Pêkên dalu ... 28/29 Januari.

Taun inggal ... 31 Januari.

Cap Go Mè ... 14 Pèbruari.

Pèngêtan sedanipun Nabi Konghucu ... 19 Marêt.

Cingbing ... 5 April.

Pèkcun ... 2 Juni.

Cioko ... 10 Ogustus.

Wiyosanipun Nabi Konghucu ... 20 Oktobêr.

Tangcik ... 22 Dhesèmbêr.

--- [38] ---

--- 39 ---

Bab Karaton Dalêm ing Praja Nèdêrlan (KONINKLIJK HUIS).

Ingkang jumênêng nata ing praja Nèdêrlan ing sapunika, Kangjêng Sri Bagendha Maharaja Putri Wilhèlminah, Helena Paolinê, Mariya putri saking oranyê nasao, hèrtogên van Mekêlênburêh, tuwin sanès-sanèsipun.

H. C. dhoktor saking lètêrên, sarta rèhtên ing Nèdêrlan, grut mistêr dhèr militèr wilêm ordhê, dhèr ordhê van dhèn Nèdêrlansên leyo, dhèr ordhê ing oranyê nasao, sarta dhèr hèis, ordhê ing oranyê, irrêdhamê dhèr hèis, ordhê van oranyê, krèis van pêrdhinstê van hèt rodhê krèis, grut krèis dhèr leyopol, ordhê ing Bèlgi, grut krèis dhèr ordhê van Hindrik dhèn leyo, ing Brinswik, grut krèis van dhê olivan, ordhê ing Dhènêmarkên, pêrsirsêlên dhèr irstê klas van thar odhê van alkamal, mèt brilyantên, ing Igipê, grut krèis dhèr ordhê van lesiyun van ir ing Prangkrik, grut krèis dhèr ordhê van dhèn pêrlosêr ing Grikkênlan. Grut krèis dhèr linwih ordhê van hèsên, ridêr klas I. dhèr ordhê van Piktoriya Albèrêt van grut Britani sarta Irlan, ridêr dhèr ordhê van dhê krun ing Yapan krèis pursopêrinê van dhê Yohanitêr dhê kètên van dhê ordhê van dhê repiblik ing Liberiya, Hèis, ordhê van Lipidhotmol grut [gru...]

--- 40 ---

[...t] krèis dhèr ordhê èikên krun ing Luksêmburêh, dhamê grut krèis dhèr sovêrinê ordhê ing Malta, grut krèis mèt dhê kètên, sarta krunbon, dhèr ordhê van wèndhisê krun ing Mèkêlênburêh, grut krèis porstêlêkê dhamês dhèr ordhê van dhê wèndhisê krun van Mèkêlênburêh, grut krèis mèt dhê kètên, dhèr ordhê van olaf ing Nurwegan, grut krèis dhèr ordhê van Pètêr Frèdhêrik Lodhêwik ing Ondhênburêh, grut krèis dhèr ordhê van sin, Elisabèt ing Ostêrik, grut krèis dhèr ordhê van dhêson, ing Pèrsi, grut krèis van dhên wittên adhêlar ing Polên, dhamê dhèr ordhê van Santa Isabêl gêmin sêkaparlêk, ordhê tèkên pan grut krèis dhèr ordhên van Yesus Kristus, van Sin Bènêdhiktus van apis, en van Sin Yakup van swarêt ing Portêgal, dhamê dhèr ordhe van koningin Loise sarta krèis kangge sopêreinên saking Yohanitêr ordhê ing Prèisên, grut krèis dhèr ordhê van dhêstèr ing Rumêni, grut krèis dhèr ordhê van Sin Khatarina ing Ruslan, ridêr klas I dhèr ordhê van dhèn witên, adhêlar ing Pèrsi, ridêr klas I dhèr ordhê van Mahakhakkri ing Siyêm, dhamê dhèr ordhê van koningin Mari Loisê ing Sêpanyê, grut krèis dhèr ordhê van sevakat ing Turki, grut krèis pan dhê ordhê van Simon, bolipar dhên bêvrèidêr van Venusela, ridêr dhèr ordhê van dhê sêrapin van Swedhên, grut krèis met dhê kètên van hetborêsbil van Simon, bolirpar ing Venusela, krèis purkakaklao Amerikansê igênotên ordhê, krèis van pêrdhinstê en insinyê van hèt, Yapansê ro dhê krèis, silpêrênstèr

--- 41 ---

van hèt, Honggarisê ro dhê krèis, grut krèis van dhê ordhê van dhê grutê pêrdhinstê (tasinsang) grut krèis dhèr ordhê "lakroik dhê mèrite" (Honggariyê) grut krèis van dhên wittên leyo met dhên harlês kètên van Slekoslowakiyê, grut krèis van dhas èrên sèigên pur pêrdhinstê pandhêran Rapiblik Ustêrèik, irrê dhamês krèis ing oranyê.

Wiyosan dalêm Kangjêng Sri Bagendha Rajaputri ing tanggal kaping 13 Agustus 1880 wontên ing kitha Sêgrapên Hagê, rama dalêm inggih punika Sri Maharaja Willêm III patutan saking Kangjêng Ratu Emah Wilhèlminah Teresia, putri saking Waldhèk Pirmon, wiwitipun ngasta pusaraning praja Nèdêrlan saha sumpah wontên ing Amstêrdham, nalika tanggal kaping 1893, sarta nalika tanggal ping 7 Pèbruari 1901 sri maharaja apalakrama.

__________

Putri Dalêm Sri Maharaja Putri (DOCHTER VAN H. M. DE KONINGIN).

Prinsès (Sang Rajaputri) Yuliana, Luisê, Emah, Mari, Wilhèlminah, wiyosanipun wontên ing Sêgrapên Hagê, nalika tanggal kaping 30 April 1909 H. C. dhoktor saking Nèdêrlan lètêrên, grut krèis dhèr ordhê van Nèdêrlansên leyo, irrê dhamê dhèr hèis, ordhê van oranyê, grut krèis dhèr ordhê van hèt lesiyun pan ir ing Prangkrik. Tanggal ping 7 Januari 1937 apalakrama.

--- [42] ---

--- 43 ---

Para Ministêr (MINISTER).

Mantri jajahan sajawining praja (Minister van Buitenlandsche Zaken) – Jhr. Mr. A. C. D. de Graeff C. N. L. G. O. N.

Mantri babagan pangadilan (Minister van Justitie – Mr. J. R. H. van Schaik, R. N. L.

Mantri babagan jajahan salêbêting praja (Minister van Binnenlandsche Zaken) Mr. J. A. de Wilde R. N. L.

Mantri babagan pamulangan, kagunan tuwin kawruh (Minister van Onderwijs. Kunsten en Wetenschappen) – Prof. Dr. J. R. Slotemaker de Bruine. R. N. L., R. O. N.

Mantri ingkang kajibah rumêksa katêntrêmaning praja (Defensie) Dr. H. Colyn. R. M. W. C. O. L.

Mantri babagan arta (Minister van Financien) – Mr. P. J. Oud. R. N. L.

Mantri babagan toya (Minister van Waterstaat) Jhr. Ir. O. C. A. van Lidth de Jeude.

Mantri babagan pakaryan, dagang sarta palayaran (Minister van Handel, Nijverheid en Scheepvaart), Prof. Dr. Ir. H. C. J. K. Gelissen R. O. N.

Mantri babagan têtanèn sarta pakaryan ulam (Landbouw en Vis cherij) Mr. Dr. L. N. Deckers, R. N. L., O. O. N.

Mantri kangge kapêrluan umum (Minister van Sociale Zaken) Mr. R. S. ingenberg. R.N; L.

Mantri jajahan (Kolonien) – Dr. H. Colijn, R. M. W., C. O. L.

__________

--- 44 ---

--- 45 ---

Paprentahan Luhur ing Praja Nèdêrlan.

Mantri jajahan (Minister van Kolonien) kangjêng tuwan ingkang wicaksana, Dr. H. Colijn. R. M. W., C. O. L.

Sèkrêtaris jendral (Secretaris Generaal) Jhr. Mr. O. E. W. Six, 1-5-'29. R. N. L.

__________

Paprentahan Agêng ing Indiya Nèdêrlan.

Gupêrnur Jendral Gouverneur Generaal.

Kangjêng tuwan ingkang wicaksana Jhr. Mr. A. W. L. Tjarda v. Starkenborgh Stachower.

__________

Rad Indiya Nèdêrlan RAAD VAN NED. – INDIE.

Pisê presidhèn C. van den Bussche, R. N. l., O. O. N.: - sèkrêtaris W. J. Ph. Waning, 25-9-'35.

Para lid:

Prof. Dr. R. A. Hoesein Djajadiningrat R. N. L.; - Mr. H. J. Spit, R. N. L.; - J. H. B. Kuneman, R. N. L. O. O. N. – Dr. F. H. Visman.

__________

--- 46 ---

Paprentahan Agung.

Ingkang jumênêng dados wêwakilipun kangêjng si[4] maharaja, jumênêng pangagênging paprentahan sajawining nagari Walandi, inggih punika apangkat ministêr van koloniyên. Dene ingkang jumênêng wêwakil ngasta paprentahan ing Indiya Nèdêrlan, punika apangkat gupêrnur jendral.

Rad Indiya (Raad van Indie), inggih punika parêpatan Indiya ingkang wajib atur pirêmbag dhatêng gupêrnur jendral.

(Algemeene Secretaris), inggih punika kantoring para amtênar ingkang mangrèh pintên-pintên golonganing punggawa nagari.

Rad pangurus arta (Algemeene Rekenkamer), kuwajibanipun rumêksa dhatêng kabêtahaning praja, bab kawontênaning arta – pangangge-pangangge tuwin barang-barang gupêrmèn.

Sakathahing dhepartêmèn.

Wontêning paprèntahan kaperang dados 7 golongan, kawastanan dhepartêmèn, inggih punika:

1. Golongan pangadilan (Departement van Justitie.)
2. Golongan arta (Departement van Financien.)
3. Golongan pangrèh praja (Departement van Binn, Bestuur.)
4. Golongan pamulangan sarta agami (Departement van O. en E.)
5. Golongan kabudidayan (Departement van Econ. Zaken.)
6. Golongan margi sarta toya (Departement van Verkeer en waterstaat.)
7. Golongan wadya dharat lan lautan (Departement van Legger en Zeemacht.)

--- 47 ---

Parentah Agêng.

Sèkrêtaris jendral (Algemeene Secretaris) J. M. Kiveron. O. O. N. 25-10-'35.

Sèkrêtarisipun kangjêng guprêmèn. 1. J. Ramaer, O. O. N., 25-20-33.

2. E. A. Zeilinga, 15 Mèi '36.; - 3. Mr. F. C. Barbas, 15-5-'36.

Para dhirekar: pangadilan (Justitie) Mr. K. L. J. Enthoven' O. O. N. 28-6-'34.; - pangrèh praja (Binnenlandsch Bestuur) A. E. Drossoers R. O. N., 24-3-'36.; - kabudidayan (Econ Zaken). Mr. G. H. Hart, R. N. L. 22-8-'34.; - margi sarta toya (Verkeer in Waterstaat) Mr. Dr. J. A. M. van Buuren, R. N. L. 3-5-'35.; - pamulangan tuwin agami (Onderwijs en Eeredienst) Dr. A. D. A. de Kat Angelino, R. N. L., O. O. N. 16-5-'34.; - arta (Financie) G. F. de Brijn, O. O. N. 29-3-'35.

Up insêpèktur wana pajatèn Dr. J. H. Becking 3-7-'36.

Up bêstir pos tuwin telegrap sarta telepun dhinês Ir. C. Hillen, R. N. L., 20-6-'33; - A. van Dooren (tijd. Fd. 22-6-'36.)

__________

--- 48 ---

Warga Rad Kawula.

Pangarsa, Mr. W. H. van Helsdingen, O. O. N.

Sêsulih pangarsa ăngka 1, R. M. A. A. Koesoemo Oetojo, O.O.N

Sêsulih pangarsa ăngka 2, F. H. de Hoog, R. N. L., O.O.N.

Panitra, Mr. H. W. Nolting. (wd.); -C. Th. De B. O. O. Y. (n.a).

Warga Băngsa Eropah.

Ardenne, Th. Van-Gep. Luit. Kol. Inf. Batavia.

Baalen, W. van-Voorz. Middenstand verg. Batavia.

Beet, N.-Burgemeester Buitenzorg.

Blaauw Mr. P. A.-lid v/h Coll v./Ged. Batavia.

Doeve. Dr. W. Ch. A.-Insp. B.V.D. Batavia.

Eckhou, Mr. J. J. W.-Hoofd A. Z.,D. v. G. Batavia.

Groenenberg, J. C. Insp. N. I. Landsynd. P. Siantar.

Helsdingen, M. C. C. van-lid v/h Coll. v/Ged. Batavia.

Hildeb and. Mr. P. H. M. wd. Burgemeester Buitenzorg.

Hoog, F. H. de-lid v/h Coll. v/Ged Bandung.

Janssen, Mr, P. N., Adj. Insp. Fin. Batavia.

Kersten, P. A.-lid v/h Coll. v/Ged. Batavia.

Kesteren, C. O. van, Luit. Kol. Inf. Batatavia.[5]

Kruyne, H.-Ards, Malan.

Leunissen, V. Th., Off. v. Gezondh. Batavia.

Lonkhuyzen. G.J. van-Vootz. F.E.W. Batavia.

Razoux Schultz. Mevr. H.C.- Pres. I.E.V.V.O. Batavia.

Roep, B.-lid v/a Coll. v/Ged, Bandung.

Sandkuyl Mr. A. C. Hoofdvert. B.P.M. Batavia.

Straatemeier, E. Direct. R. P. M. Batavia.

--- 49 ---

Verboom, J.-lid v/h Coll. v/Ged. Batavia.

Wermuth, Ir. E. D.-Ambt. D. V. G. Bandung.

Weijer, G. A. Ph.-lid v/h Coll. v/Ged. Batavia.

White Dr. J. Th. Hoofd, v/h Alg. Proefst. Buitenzorg.

Warga Băngsa Bumiputra.

Abdul Rassid, Part. Ind. Arts. Pg. Sidempuan.

Boestam-Pasirah Loeboek Roekam, Palembang.

Danoesoegondo, R. A. A. – Regent Magelang.

Gondosoebroto, P. A. – Gep. Regent Banyumas.

Hoedojo, R. Ng. Djojo Achmad – Wed. Kutagede Djokja.

Iskandar di Nata, R. Oto.-Voorz. P. P. Bandung.

Jahja gl. Dr. Kajo – Gep. Districthoofd. Fort de Kock.

Kartowisastro, Drs. Herman – Wed. Pol. Semarang.

Kasimo, I. J. – Adjt. Landb, Cons. Solo.

Koesoemo Oetojo, R. M. A. A. – Gep. Regent, Batavia.

Landjoeman, gl. Dt. Temenggoeng – Pat h.t.h. I. Z. Batavia.

Machmoed Teungkoe – Ambt. v. d. Gouvr. Aceh, Kutaraja.

Mandagie, P. A. bergelar Mayoor, Gep. Distr. h. Minahasa, Menado.

Mapoedji Abdoellah daeng – Hoofddjaksa Landr. Makasar.

Moelija, Mr. Dr. Todoeng gl. St. Goenoeng – Ambt. Tb. Batavia.

Mohd. Noer, Ir. Goesti – lid v/h Coll. v/Ged. Batavia.

Notosoetarso, R. M. – Boekh. Factorij Mr. Cornelis.

Prawotosoemodilogo, R. – lid v/h Coll. v/Ged. Batavia.

Ratu Langie, Dr. G. S. S. J. – lid v/h Coll. v/Ged. Sukabumi.

Rehatta, L. L. Best. Ass, Ambonina.

Soangkoepon Abd. Ferman gl. Maharadja lid v/h Coll. v/Ged. Batavia.

Soekardjo Wirjokoesoemo R. – Part. Malang.

--- 50 ---

Soekawati, Tjokorde Gde Rake – Ambt. Tb. Den Pasar.

Soeroso, R. P. – Part. Mojokerto.

Soeria Nataatmadja, R.T.A., Regent Cianjur.

Soetardjo Kartohadikoesoemo, M. lid v/h Coll. v/Ged. Batavia.

Sosrodiprodjo, R. A. A. – Regent Wonosobo.

Sosrohadikoesoemo, R. Ng. lid v/h Coll. v/Ged. Batavia.

Thamrin. M. mohd. Hoesni – lid v/h Coll. v/Ged. Batavia.

Wiwoho Poerbohadidjojo, R. – Empl. N.I.S. Semarang.

Warga Băngsa Mănca.

Alatas. S. Abd. Bin Salim – Part. Cheribon.

Kan, H. H. – lid v/h Coll. v/Ged. Batavia.

Ko Kwat Tiong, Mr. – Adv. En Proc. Semarang.

Loa Sek Hie, - Landb. Onderng, Batavia.

Yo Heng Kam, - lid v/h Coll. v/Ged. Batavia.

__________

 

---

1	Isining. (kembali) Isining.
2	lêrêsipun. (kembali) lêrêsipun.
3	Ramlon. (kembali) Ramlon.
4	sri. (kembali) sri.
5	Batavia. (kembali) Batavia.