Kajawèn, Balai Pustaka, 1929-04-27, #270

Ăngka 34, 17 Dulkangidah Taun Alip 1859, 27 April 1929, Taun IV

Kajawèn

[Iklan]

--- [0] ---

[Iklan]

--- [517] ---

Ăngka 34, 17 Dulkangidah Taun Alip 1859, 27 April 1929, Taun IV

Kajawèn

Kawêdalakên sabên dintên Rêbo lan Saptu

Rêgining sêrat kabar punika ing dalêm tigang wulan... f 1.50, bayaranipun kasuwun rumiyin, botên kenging langganan kirang saking 3 wulan.

Juru ngarang - administrasi Bale Pustaka, ing sawingkinging kantor palis, tilpun nomêr 2791 - Wèltêprèdhên.

Makasar

[Grafik]

Ing nginggil punika gambaripun kitha Makasar ing sacêlakipun palabuhan. Margi-marginipun kêtingal rêsik angilak-ilak. Palabuhanipun ing ngriku punika agêng, awit dados totoganing kapal saking pundi-pundi, kados ta kapal K.P.M. ingkang lampahipun ngubêngi jajahan Indhia, kapal saking Ostrali, Tiongkok, Jêpan tuwin Amerikah.

--- 518 ---

Raos Jawi

Pratignya Beda kalihan Prasêtya, punapadene Punagi

Ing Kajawèn No. 23, ngêwrat karangan ing bageyan raos Jawi, irah-irahan prasêtya, nanging salêbêting karangan wau botên wontên raosing prasêtya, namung Tuwan Williams ngantêpi tekadipun piyambak. Tumrap ingkang katêmbèn mirêng sagêd ugi badhe mathêm dhatêng raosing têmbung wau, sisip sêmbiripun têmahan sagêd lajêng dados salah kaprah, saminipun têmbung tanggap tarunging lingga: êmong = êmong-ingêmong, sapunika dados: êmong-kinêmong, punapa lingga: kêmong, nanging sampun nama kalajêng (salah kaprah), punika ingkang kula rêksa, saking pangowêl dhatêng ewahipun raosing têmbung kula Jawi, pramila kêpêksa urun pamanggih sakêdhik ing ngandhap punika:

Karangan ing Kajawèn ăngka kasbut nginggil, têmbung prasêtya ingkang kangge upami, 1. aku ora arêp ngingu jaran, yèn dudu jaran tèji, 2. aku ora arêp rabi yèn ora olèh wong sing..., 3. Ratu Kalinyamat botên nêdya nyampingan, manawi dèrèng wontên adiling Pangeran, angadili sedaning sadhèrèk, 4. Dèwi Drupadi botên niyat ukêl manawi dèrèng sagêd jamas rahipun Radèn Dursasana, 5. Dèwi Sri botên nêdya krama manawi botên sagêd angsal satriya ingkang warninipun kados ingkang rayi Radèn Sadana. Sadaya wau sanès têmbung prasêtya, cobi kula aturi nitisakên ing sêrat pakêm Pustakaraja, tuwin Babad Dêmak sasaminipun, mangke badhe mrangguli têmbung pratignya.

Punapa dene karangan wau nyêbutakên: tiyang ingkang prasêtya punika tiyang ingkang sakitan manah. Punika mangke badhe sagêd ngewahakên raosing suraos, oncekanipun makatên: prasêtya: para = tiyang langkung saking cacah satunggal. Sêtya = susêtya = tuhu-tuhu = têmên. Têgêsipun: kêkajêng(karêp)-anipun têtiyang sakalih-kalihipun sami nêdya dipun têtêpi (têmên), dados têmbung: prasêtya, dumunung ing tiyang ingkang karênan utawi sêngsêming manah (ngantêpi tekading manah kalayan mawi kancuh).

Dene têmbung pratignya, dumunung ing tiyang ingkang sakitan manah utawi kacuwan ing manah, nêdya nuruti tuwin ngantêpi tekading manahipun piyambak (botên kalayan mawi kancuh).

Dene langkung têrangipun malih têmbung prasêtya, gampil-gampilan kemawon. 1 kasbut Sêrat Wisaning Ngagêsang sèri nomêr 803 lêlampahanipun Radèn Sujaka lan Radèn Rara Subiyah, ingkang sampun sami prasêtya badhe bêbrayan gêsang, nanging kapêksa ing tiyang sêpuh kaangsalakên ing tiyang sanès, botên sagêd lastantun (saking èngêt badhe ngantêpi prasêtyanipun). 2. Kasbut Sêrat Katrêsnan Donya Akerat sèri nomêr 810 lêlampahanipun Sampèk lan Èngtai, jêjaka lan parawan, neneman kêkalih sampun sami trêsnanipun, wontên sabab sanès, [sa...]

--- 519 ---

[...nès,] botên sagêd kadumugèn wontên ing ngalam donya, kacariyos sagêd rêruntungan wontên ing kalanggêngan (wigatosing gêgêbêngan sampun sami gadhah prasêtya).

Têmbung prasêtya, botên sagêd dipun luwari (angluwari prasêtya) anjawi namung dipun antêpi lan dipun têtêpi, manawi botên makatên, botên nama sêtya.

Mênggah anggènipun Tuwan Mr. Bill Williams ing Amerikah, cuwa ing panggalih dening sawungipun botên sagêd kapilih, lajêng karsa nêtêpi ujar ingkang sampun kawêdhar, grananipun kangge nyurung kacang dumugi ing wêwangên, punika nama: angluwari punagi.

Saminipun wontên upami makatên: ing pêkên malêm R. Darsana ningali kroncong kongkrus, kawêdhar wiraosipun: mêngko sing 1e. pris, mêsthi Siti Maryam, yèn dudu kuwi aku angglundhung saka kursi kene.

Wusana ingkang 1e. pris, hèrlaut. Kocapa, R. Darsana lajêng angglundhung saking kursi sakêdhap. Inggih punika: ngluwari punagi.

Êliding dongèng:

I. Ratu Kalinyamat sapanunggilanipun wau: apratignya.

II. R. Sujaka, lan R. Rara Subiyah: aprasêtya.

III. Tuwan Mr. Bill Williams: angluwari punagi.

IV. panunggilanipun malih têmbung: prasapa lan pêpali. Pasanggiri lan sayêmbara, suraosipun ugi beda-beda malih, ewadene măngsa kêkilapana panjênênganipun tuwan rêdhaktur.

Wigya Sarwana. Surakarta.

N.B. wontên uran-uran sapada, pêthikan saking sêrat babad.

Nimas Ratu Kalinyamat | tilar wisma mratapa anèng wukir | tapa wuda sinjang rambut | nèng wukir Danaraja | apratignya tan nêdya tapihan ingsun | yèn tan antuk adiling Hyang | patine sadulur mami || W

[Grafik]

Ing sisih punika gambar kawontênaning têtiyang ingkang sami tirah wontên ing sanatorium ing Cisaruwah, Bogor, nalika sawêg sami pados hawa rêsik wontên sangandhaping kêkajêngan agêng. Papan patirahan wau inggilipun 3000 kaki, manggèn ing lêlêngkèhing Rêdi Pangrango.

--- 520 ---

Bab Kasarasan

Sêsorahipun Radèn Sumadirja, Ind. Arts ing Kudus

Sambêtipun Kajawèn nomêr 33.

Limrahipun ingkang kathah tiyang sakit bèri-bèri (avitaminose) punika ing kitha, ing dhusun awis-awis, jalaran tiyang dhusun kathah ingkang nêdha wos tuton enggal, tiyang kitha nêdha wos saking mănca nagari. Dados uwos sosohan (gilingan) punika kajawi jalaran saking kirangipun pantun ing tanah sakiwa têngêning kitha wau, ugi wontên sababipun malih, inggih punika tiyang rumaos isin manawi nêdha sêkul ingkang botên pêthak, uwos abrit, cêkakipun uwos ingkang botên pethak punika kaanggêp asor.

Pangraos ingkang makatên punika kalintu sangêt, uwos ingkang taksih wontên kulitipun punika botên ngêmungakên adamêl kiyat, nanging ugi eca raosipun manawi taksih enggal. Murih sampun ngantos katul wau ical, manawi ngliwêt utawi adang, anggènipun mususi kaangkaha saprêlunipun kemawon, sok ugi sampun ical rêrêgêd ingkang kasar, kados ta: pasir, mêrang lêmbat sapanunggilanipun, botên prêlu pangumbahipun wongsal-wangsul ngantos toyanipun lêri (kumbahan) bêning sangêt.

Manawi adang toya ingkang kangge nyirami uwos saking kukusan, botên prayogi kabucal, dipun anggea nyiram malih, botên prêlu mawi toya enggal. Manawi sêkul sampun matêng wedangipun kenging kangge anduduhi olah-olahan, punika prayogi sangêt, jalaran ing ngriku taksih kathah vitamine-ipun.

Sêkul gurih (wuduk) punika langkung maedahi dhatêng badan, katimbang sêkul limrah. Têtêdhan sanèsipun ingkang maedahi kados ta: daging, tigan, puhan, sayuran lan sapanunggilanipun.

Ing tanah ingkang asrêp hawanipun, tiyang prêlu nêdha têdhan ingkang anggajih, amargi gajih punika damêl bêntèring badan.

Wowohan punika sae, nanging sampun ingkang mêntah utawi kêdalon. Wowohan saking pêkên kêdah dipun kumbah ingkang rêsik sadèrèngipun katêdha. Ing măngsa pagêblug, kados ta: kolerah utawi sanèsipun, tiyang kêdah ngatos-atos, botên kenging nêdha barang mêntah. Sanajan ombèn-ombèn inggih kêdah kagodhog ingkang matêng.

Kadospundi prayogipun tiyang nêdha, lan sapintên ukuranipun.

Pitakèn punika ing sagêbyaran anggumunakên, punapa wontên tiyang dèrèng sagêd nêdha, utawi botên sumêrêp patrapipun nêdha punapadene ukuranipun, janji sampun tuwuk inggih punika tăndha manawi sampun cêkap. Sanajan sajakipun gampil makatên, ewadene saèstunipun botên,

--- 521 ---

amargi pancèn wontên saèstu tiyang ingkang botên sagêd nêdha. Mila ing ngriki prêlu dipun têrangakên sakêdhik.

Wadhuk punika inggih kêdah sagêd ngaso, botên beda kalihan peranganing badan sanèsipun. Mila nêdha punika prêlu mawi dipun êlêti, manawi tanpa kèndêl pun wadhuk botên sagêd ngêjur sadaya têtêdhan wau. Kajawi kêdah êlêt inggih prayogi ingkang ajêg wancinipun. Enjing sadèrèngipun tumapak nyambut damêl sarapan sakêdhik, minăngka pikuwat, siyang kintên-kintên jam 1, lajêng sontên jam 8 nêdha malih minăngka isèn-isèning wêtêng salêbêtipun tilêm, amargi wêtêng kothong punika murugakên botên sakeca tilêmipun, sami kemawon kalihan wêtêng kêtuwukên punika tilêmipun inggih botên sakeca.

[Grafik]

Tiyang ingkang nandhang sakit bèri-bèri.

Sasampunipun nêdha sontên prayogi lajêng botên nêdha punapa-punapa, sabên bibar nêdha prayogi lajêng ngaso sawatawis, prêlunipun supados wadhuk sagêd nyambut damêl.

Tiyang ingkang kasêmbadan manawi nêdha wontên ingkang tanpa watês, jalaran têtêdhanipun kathah, pêpak, sae lan eca, ngantos asring kasupèn prêlunipun nêdha. Kosok-wangsulipun tiyang ingkang mlarat, nêdhanipun botên ajêg, nanging manawi nuju wontên pestan utawi jagongan anggènipun nêdha asring dipun pêng, dados lajêng nêdha kêkathahên.

Sadèrèngipun kaulu têtêdhan punika kêdah dipun mamah, sapisan supados lêmbat, kaping kalih supados ulêt kalihan idu, dados malêbêtipun gampil (lunyu) lan pun wadhuk botên rêkaos anggènipun nyambut damêl. Kajawi idu punika adamêl lunyuning têtêdhan ugi gadhah daya ngêjur sari-sari ing lêbêting têtêdhan ingkang prêlu tumrap dhatêng badan. Botên prêlu kajèrèng kadospundi lêlampahanipun têtêdhan wontên ing salêbêtipun badan, namung cêkap kula aturakên bilih têtêdhan wau taksih dipun jur malih dening wadhuk sarana kaulêt-ulêt, amargi sanajan kita botên kraos, wadhuk punika inggih tansah ebah botên beda kalihan jantung. Kajawi punika jur-juran têtêdhan wau taksih kacampur malih kalihan dzat-dzat [dza...]

--- 522 ---

[...t-dzat] ingkang tuwuh wontên salêbêting wadhuk, rêmpêlu lan usus, ingkang sagêd anggampilakên lêmbatipun sarta pamêndhêtipun sari-sari ingkang prêlu dhatêng badan. Dene ingkang mradinakên sari-sari utawi dzat-dzat wau dhatêng badan sakojur punika êrah. (Badhe kasambêtan)

Pawartos Wigatos

Pakaryan ing Kapal Marinê

Sambêtipun Kajawèn nomêr 33

Dene padamêlan masang pasangan dhinamit, punika katindakakên dening kapal kangge masang pasangan dhinamit, upaminipun Hr. Mr. Krakatau.

Murih para mantrus punika sagêd nindakakên wajibibun, sadaya sami angsal panggulawênthah ing bab wulangan utawi ngêcakakên damêl saking punggawa ingkang paham dhatêng bab ingkang kawulangakên.

Tumrap angladosi pirantos-pirantos ingkang kasêbut ing nginggil, kêdah kulina sawatawis dhatêng cara-caranipun anglêpasakên mriyêm, pirantos anglêpasakên torpedho tuwin sanès-sanèsipun.

Ing sadèrèngipun sagêd yêktos dhatêng sawarnining pangajaran sadaya wau, kêdah sinau kanthi tumêmên. Sabên dintên kêdah sinau tumêmên, bilih padamêlanipun wau tumraping marine badhe kangge ing măngsa pêrangan.

Kajawi punika tumraping wadya lautan, sami dipun lunggèni murih sagêdipun angsal sêrat partisara, upaminipun partisara tumrap mriyêm, suka sasmita, juru ngukur saking katêbihan, juru nyilêm tuwin sanès-sanèsipun. Sêrat partisara wau sawarni sêrat katrangan, amratelakakên bilih tiyang ingkang anggadhahi anyêkapi dhatêng wajib ingkang dipun lampahi. Tiyang ingkang angsal partisara wau kêdah ingkang lulus saking satunggaling kursus.

Piwulang wau katindakakên wontên ing kapal, sagêd ugi wontên ing dharatan, tumrap satunggal-satunggaling sêrat partisara mawi angsal indhakan balănja.

Samantên ringkêsaning pêpathokan tuwin kuwajibaning mantrus ingkang nyambut damêl dados wadya lautan.

Dene sêtokêr punika kalêbêt golonganing punggawa kamar mêsin. Panyambutdamêlipun wontên ing kètèl utawi ing kamar mêsin salêbêting kapal. Kajawi punika ugi nyambut damêl wontên ing sêkoci sêtum utawi sêkoci motor, wontên ing ngriku ngupakara tuwin anglampahakên mêsin-mêsin sêtum utawi motor.

Bilih anggèning dados sêtokêr klas 1 sampun sataun, kenging kadadosakên Stokerolieman. Ing bab punika kêdah sinau wontên ing Surabaya, laminipun sataun. Wusana sagêd angsal wulangan malih sagêdipun dados kopral masinis.

--- 523 ---

Ing wêkasanipun punggawa marinê punika ugi dipun wulang supados sagêd tumindak kados saradhadhu dharatan, makatên wau manawi prêlu. Saperanganing punggawa dhèg punika dipun dadosakên landingsdivisie, dados kêdah nanggulangi mêngsah ing dharatan, upaminipun ngrêbat beteng, manara pandhêlikaning mêngsah ingkang wontên ing pasisir.

Murih kêcêkaping prêlu punika, mila landingsdivisie pintên-pintên kapal asring dipun sinau pêpêrangan wontên ing dharatan.

Katrangan ingkang kapratelakakên ing karangan punika, têtiyang lajêng sagêd mangrêtos, bilih punggawaning kapal pêrang punika kêdah sinau kanthi tumêmên, murih kapalipun wau dados kapal pêrang ingkang prayogi, ingkang kenging kangge nanggulangi mêngsah ing măngsa pêrang, kanthi manggih wohipun.

Jagading Wanita

Pèngêtan Lêlabêtanipun Suwargi Radèn Ajêng Kartini

Ing Kajawèn nomêr 33 bageyan Kabar Warni-warni martosakên ing bab anggèning pakêmpalan Margining Kautaman ing Batawi damêl pêpanggihan, prêlu amèngêti bilih ing tanggal 21 April kapêngkêr, saupami Radèn Ajêng Kartini taksih sugêng sampun yuswa 50 taun. Ing ngriki mratelakakên mênggah kawontênanipun ing pakêmpalan wau.

Ing dintên wau wanci jam 4.30 para warga ing pakêmpalan kasêbut ing nginggil, tuwin tamu sêdhahanipun pakêmpalan, sampun sami pêpak, manggèn ing griya pakêmpalan P.M.R. ing Kêmayoran.

[Grafik]

Kamar pasinaonipun suwargi Radèn Ajêng Kartini, ing Jêpara.

Pangarsaning pakêmpalan, Nyonyah Mustajab, mêdhar sabda ngaturakên panuwun dhatêng para tamu, dene sami kaparêng mrêlokakên rawuh, tuwin ngaturakên panuwun dhatêng pakêmpalan P.M.R. ing bab ang- [ang...]

--- 524 ---

[...-] gèning maringi papan kangge kêmpalan ing dintên wau. Salajêngipun amratèkakên[1] mênggah sêdyaning pakêmpalan ing dintên wau prêlu amèngêti dhatêng lêlabêtanipun suwargi Radèn Ajêng Kartini, lan sarèhning ing dintên wau saupami Radèn Ajêng Kartini taksih sugêng têtêp yuswa 50 taun, mila ing wanci jam 10 lêrês, sadaya priyantun ingkang wontên ing ngriku sami kaaturan kèndêl ngêningakên cipta 1 mênit, prêlu andêdonga tuwin angluhurakên dhatêng asmanipun ingkang sampun suwargi. Dene andharan lêlabêtanipun suwargi ingkang linuhurakên wau badhe kapratelakakên ing panjênênganipun Nyonyah Suparta.

[Grafik]

Para pangrèhing pakêmpalan Margining Kautamèn ing Kêmayoran, Wèltêphrèdhên.

Jam 10 lêrês ing pakêmpalan nyênyêt botên wontên sabawa ingkang kumlisik, ing salêbêtipun nyênyêt wau araos isi pamujining batos ingkang tanpa kêndhat. Wusana sabibaring ngêningakên cipta, pangarsa angacarani dhatêng Nyonyah Suparta, kaparênga mêdhar sabda ing saprêlunipun. Ing ngriku Nyonyah Suparta lajêng minggah ing podhium, saha mêdhar sabda ingkang ringkêsaning suraosipun kados ing ngandhap punika:

Pamêdhar sabda anglairakên suka bingahing manah tuwin sukur, dene ing pakêmpalan ngriku kêtingal bilih para tamu sarju tuwin sayuk ing galih, kados raos ingkang dipun sêdyakakên wontên ing dintên wau. Ing pamuji sagêda lulus lêstantun. Mênggah ing bab ucap-ucapan Kartini, kados sampun botên wontên ingkang kêkilapan, ewadene ugi prêlu kapratelakakên sakêdhik.

Radèn Ajêng Kartini punika putrinipun ingkang bupati ing Japara ingkang jaman tigang dasanan taun saprika, inggih punika sawênèhing putri ingkang kêdunungan raos luhur, langkung sasamining putri. Tumrapipun wontên ing jaman sapunika kenging dipun wastani satunggaling putri ingkang majêng kanthi adhêdhasar sucining panggalih, ingkang mikantuki dados jalaran majênging golongan èstri.

Suwargi Radèn Ajêng Kartini ngrumaosi, bilih ancasing sêdyanipun punika kêbak èwêd-pakèwêd, nanging mêksa botên badhe dipun unduri, dene wosipun nêdya nyantuni jamaning wanita kina murih ngambah ing jaman kamajêngan. Kandhêgipun wau dening èwêd-pakèwêd ingkang pinanggih ing tatanipun kasusilan kina, ewadene jalaran saking kêncênging sêdyanipun, lajêng angsal wêwêngan saking palilahipun ingkang rama, sagêd anglairakên saraosing galih kanthi kintun-kinintun sêrat,

--- 525 ---

punapadene ngarang wontên ing kalawarti. Ing ngriku panjênênganipun rumaos kobèt sagêd angêmori dhatêng jaman kamajêngan.

Miyosipun Radèn Ajêng Kartini punika wontên ing tanggal 21 April 1879, sedanipun wontên ing tanggal 17 Sèptèmbêr 1904 dados sugêngipun namung wontên salêbêting 25 taun. Eman.

Nalika yuswa 12 taun, tamat saking pamulangan Walandi andhap, nanging lajêng dipun sêngkêr ingkang rama. Ing ngriku para mitranipun sami gadhah atur pamrayogi dhatêng ingkang rama, supados putranipun sagêd lêstantun anglajêngaken pangudinipun kawruh. Pamrayogi wau mêksa botên sagêd kasambadan, ananging ing wusananipun sawarnining pangudi tuwin wohing pamanggihipun Radèn Ajêng Kartini sagêd kasêmbadan sadaya, lumantar saking kintun-kinintun sêrat, punapadene saking wêwaosan. Lan malih dumuginipun sapunika wohipun sampun katingal sadaya.

Mênggah kamardikan ingkang dados pangajêng-ajêng, punika sanès kamardikaning tiyang nêdya bingah-bingah, nanging kamardikaning ngudi dhatêng kawruh, têgêsipun sampun ngantos dipun alang-alangi dening tatacara sapanunggilanipun. Inggih raos kados makatên punika ingkang manjing wontên dhêdhasar raosipun Radèn Ajêng Kartini, lan sarananing pangudi kanthi sucining panggalih. Dene pinanggihipun ing wingking badhe migunani agêng tumrap tiyang ingkang dados ibu, awit lajêng nama ibu utami. Mila tumraping ibu anulada tindakipun ingkang sampun suwargi. Lan angèngêtana tindak utami punika gêsang ing salami-laminipun.

Dene ing dintên wau kalêrês dintên têtêpipun 50 taun, saking miyosipun Radèn Ajêng Kartini, dados anggèning mèngêti punika atêgês angluhurakên dhatêng wanita ingkang dados sêsêpuhing kamajêngan, lan tumanêma tuwin dadosa tuntunan sagêdipun nunggil kados raosipun ingkang pinèngêtan punika.

Samantên mênggah cêkakaning sêsorahipun Nyonyah Suparta. (Badhe kasambêtan)

Pawartos saking Administrasi

Sabên măngsa kwartalan makatên punika, kathah sangêt sêrat-sêrat saking para prayantun lêngganan, ingkang wosipun namung mundhut priksa bab anggènipun sami ngintunakên arta lêngganan, sampun katampi punapa dèrèng. Manawi sêrat ingkang makatên wau sadaya kêdah kula wangsuli ing Kajawèn, sampun têmtu badhe ngathah-ngathahi papan, amila wiwit ing dintên punika administrasi namung badhe mangsuli sêrat-sêrat ingkang prêlu kemawon, dene bab arta ingkang sami kakintunakên, punika cêkap ngrimat rêsi ingkang saking pos kemawon, saugi Kajawèn botên mogok pisowanipun, punika sampun dados tăndha yêkti bilih sampun ambayar (botên nunggak).

--- 526 ---

Waosan Lare

Sadulur Tunggal Suson

VII. Pangeran Warsaya dikendhangake

[Durma]

sanalika duka Pangeran Warsaya | ngandika lan nudingi | kowe pancèn nyata | lali nyang kabêcikan | mênyang aku padha wani | gawe piala | êmung jalaran wêdi ||

ora eling nyang suwargi kangjêng rama | têgêl têmên nglakoni | nanging ayo coba | yèn dhasar kowe nyata | rumasa padha prajurit | kene nyêdhaka | rasakna tak têmpiling ||

sakabèhe barêng krungu sumbar-sumbar | atine amrêkitik | ana wong wis tuwa | pangkate dadi lurah | brêngose sakêpêl sisih | nyêdhak pangeran | ditêmpiling angglinting ||

lan tumuli didhupak nganti mancêlat | tibane angêbruki | dicêngkah ing kănca | mak gabrus tiba nglêmah | rai babak pringas-pringis | karo sêsambat | rada kamoran isin ||

sapa mau sing nguncalke awakku ya | kuwi rak jênêng main | ora niyat ngeman | lan ora nulungana | malah niyate matèni | lali ing kănca | mung waton anandangi ||

iki gilo rai nganti babak bundhas | mêngko rak gawe pangling | wise ngono mak nyat | ngadêg sumingkir ngiwa | ana kănca anggrêmêngi | lah kuwi apa | jênêng tanpa têgês wis ||

mêtu-mêtu tanpa gawe mung sadhela | sasate Buta Cakil | samana pangeran | ngangsêg wani anêrak | sing kacandhak dicamêthi | tiba glangsaran | sawênèh mlayu mlêncing ||

kabèh giris padha mlayu nunjang-nunjang | ora ana sing wani | nuli jêng pangeran | nèng dalan malang kadhak | karo ngawe dikon bali | ayo mrenea | dene mung padha ngênthir ||

êmbok êmban banjur anyandak sampeyan | mangkone[2] uga Palih | bok êmban ngrêrêpa | sampun-sampun bandara | yèn nguja sêrênging galih | pedah punapa | bok anarimah gusti ||

jêng pangeran isih andhrêdhêg ngandika | wis biyung karo Palih | padha sumingkira | yèn ora ngono tuman | kowe sing tak marinani[3] | dene wong tuwa | bangêt digiri-giri ||

dupèh lagi padha duwe panguwasa | uwong dianggêp mrêki | ngatase wong tuwa | sing uwis tanpa daya | pirabara diajèni | kok malah ora | têgêl agawe sêrik ||

ngilangake gone duwe anak lanang | aku karo Si Palih | apa ya dikira | ora duwe murina | wis padha mênênga bêcik | wong ing nagara | măngsa wania bali ||

êmbok êmban mangsuli karo ngrêrêpa | o inggih lêrês gusti | panjênêngan mrina | mrinani dhatêng kula | ananging botên pun galih | ingkang sakeca | pinanggihipun wingking ||

tamtunipun panjênêngan sapunika | sampun amanggih ciri | mokal yèn sagêda | wangsul dhatêng nagara | lajêng nama kadospundi | kula sadaya | badhe mêmêlasasih ||

Palih nyêla [nyê...]

--- 527 ---

[...la] aku biyung uwis kăndha | mungguh prakara iki | atiku wis krasa | yèn nganti kêlakona | aku lunga karo gusti | mêsthine bakal | thukul prakara buri ||

apa lidok panêmuku dhèk samana | dadine ngene iki | awit aku ngrasa | uwong yèn kalah tuwa | apa ta prêlune wani | lan manèh nyata | pancèn anane ringkih ||

angandika pangeran asêmu duka | nanging wêtune lirih | bok wis aja kăndha | ngrêmbug sing uwis kliwat | apa ta prêlune kuwi | apa ya bisa | rêmbugmu ambalèni ||

durung nganti tutug anggone ngandika | sumêla Jaka Palih | punika punapa | gusti ingkang katingal | kados ampak-ampak mriki | o gusti tiwas | mêngsah agêng murugi ||

ora suwe ing wujude saya cêtha | yèn ta sing têka kuwi | prajurit nagara | rame asurak-surak | aloke anggêgirisi | ayo pangeran | nungkula bae bêcik ||

sanalika pangeran arêp anglawan | ananging digondhèli | Palih lan bok êmban | bangêt gone ngrêrêpa | o bok inggih sampun gusti | luwung nungkula | tamtu wilujêng gusti ||

jêng pangeran uwal karo angandika | wis ta nyingkira Palih | lan biyung mranaa | mapana ing gon kiwa | wis êbène aku mati | aja ko eman | pancèn wis tak niyati ||

ora suwe mak gêrudug mungsuh têka | banjur angêpung wani | karsane pangeran | sabisa-bisa nglawan | nanging dikêpung tumuli | ora bisa wal | dicêkêl ditalèni ||

êmbok êmban nangis lan kêrănta-rănta | unine andrêmimil | o bok rada wêlas | niku harak pangeran | ampun disawiyah wani | ajriha halat | benjing têmbene buri ||

ora pisan unine bok ban dirasa | dening mungsuhe kuwi | êmung sang pangeran | nuli alon ngandika | wis măngsa bodhoa Palih | aku mung pasrah | biyung gawenên bêcik ||

jêng pangeran banjur budhal dirêrompa | bok êmban karo Palih | ditinggal nèng dalan | bangêt anggone susah | mungguh sêdyane ing ati | mung arêp lunga | nanging bokne ngribêdi ||

saupama êmbokne milu digawa | mêsthi mung dadi ati | rêndhêt ana dalan | ananging saupama | ditinggal mêmêlasasih | kono bok êmban | iya ngrasa ing ati ||

nuli kăndha wis ta thole mangkene ya | kowe nusula gusti | êtutna saparan | aku abangêt wêlas | têlungane aku iki | ana nagara | gampang agolèk urip ||

Jaka Palih atine ya krasa lêga | banjur bae nututi | ing kangjêng pangeran | kang bangêt kasangsara | lakune Palih tumuli | cêdhak bandara | kaya runcungan buri ||

[Grafik]

Ing nginggil punika gambaripun tanêman karèt sawêg umur 1½ taun. Ingkang katindakakên dening băngsa Jawi ing dhusun Kaliangkrik, èrèng-èrènging Rêdi Sumbing.

--- 528 ---

Rêmbagipun Garèng lan Petruk

Bab Darmawisatanipun Petruk dhatêng Tanah Jawi Têngah

XIV.

Garèng : Wis Truk, saiki caritakna nyang aku kandhamu lagi anu kae, yaiku layang kabar utawa kalawarti Jawa sabisa-bisa kudu nganggo basa Surakarta, kênangapa kok sabisa-bisa, ora banjur ditêmtokake bae: kudu nganggo basa Surakarta. Dadi prêlune bisa ngênggoni basa sapanggonan bae. Padhane wong nonton wayang, nèk ing kono basane nyara warna-warna, têmtune rak ora kêpenak dirungokake, upamane bae mêngkene, pangandikaning satriya nyang rasêksa: Buta, buta, mara majua barêng, ngarêp sayuta, buri sakêthi, Radèn Arjuna masa tinggala galanggang acolong playu. Kèri-kèri Butane banjur mangsuli mêngkene: idug-idug busèt, tuli banjur ngunthuk, yèn nyata satriya ora kêcing, musuh karo aku, aja ngacir. Mara, pikirên, apa iya kapenak dirungokake.

Petruk : Lho, yèn bab prakara wayang kuwi rak beda bangêt, awit mungguhing pawayangan, sing nglakokake, sing nyaritakake, sing ngrêngga-ngrêngga wayange mau mung wong siji, yaiku sing jênêng dhalang, mulane rêrêmbugane ya mung sawarna lan miturut cengkoke dhalange, apa manèh rèhning wayang iku tumrape wong kang padha ahli kawruh kabatinan, dianggêp pasêmon kahanane jagad gêdhe lan jagad cilik, yaiku kanggo têtuladan lêlakone donya lan lêlakoning awake manusa, wiwit lair tumêkane ajale, dadi iya aja kok padhak-padhakake mêngkono.

Garèng : Ewadene aku wis tau nonton wayang, sing dhalange ora siji bae, nanging pirang-pirang, tandhane yèn gamêlane wis wiwit diunèkake: dhung udhung udhung, byèng, byèng, kuwi wayange sing mêtu nganti ana wolu tumêkane sapuluh, ing sarèhning manusa kuwi tangane mung loro, sanadyana dhalang pisan, dadi aku banjur bisa ngarani yèn dhalange mau ora mung siji, nanging iya wong papat lima. Ewadene rêrêmbugane iya mung sawarna.

Petruk : Sing kok kandhakake kuwi rak wayang putèhi, mula ya nyata yèn dhalange ora mung wong siji bae, nanging têlu papat tumêkane lima. [li...]

--- 529 ---

[...ma.] Ewasamono kowe sumurupa, yèn sing nyaritakake, sing ngrêngga-ngrêngga wayange mau mung wong siji, liya-liyane mung dadi pambantune bae. Padhane motor, kuwi bênêr ana kênèke utawa pambantune, nanging kahanane motore, dadi iya sing nglakokake, sing ngrigênake, cêkake sing nanggung bêciking motore rak iya supire.

Garèng : Kêcandhak saikine, dadi kowe wis ngakoni, sanadyan supir kuwi dikanthèni kênèk utawa pêmbantu, nanging kabêcikaning motore iya dadi tanggungane supire. Lha, apa kiyi ora padha karo kahanane layang kabar utawa kalawarti, ing kono rak wis dianani wong apangkat up rêdhaktur, yaiku wong sing kêjibah nanggung ala bêciking layang kabar utawa kalawartine, dadi bêciking isi lan basane iya up rêdhaktur mau sing nanggung, nèk kalawartine basa Jawa, up rêdhakture mau iya kudu diwajibake ngisi karangan-karangan nganggo basa Surakarta, iya iku basa kang dadi panutane basa Jawa. Kêrêp bae ana kalawarti, wiwitane mêtu, wah, basane le alus, le lêmês, sajak nyara Sala cêkèk, nanging barêng uripe wis ana sawatara măngsa, basane banjur padha pating garuwal ora urus. Lha, kuwi sing pantês dijèwèr irunge, dipithês kupinge ora liya iya wong sing kajibah nanggung mau, iya iku sing dadi up rêdhakture. Sudane bêciking basa kuwi, êmbuh up rêdhakture dadi sugih aras-arasên, êmbuh jalaran saka karawuhan dèn bagus kênès. Mulane iya ora kêna dipaido, yèn ana sawênèhing priyayi ngandikakake basane kalawarti Kajawèn kuwi dèk biyèn luwih bêcik tinimbang sajroning têlung sasi patang sasi kiyi, apa ora mêsthine, yèn up rêdhakture kudu dikêbut wêtênge.

Petruk : Tak pikir-pikir wong dadi up rêdhaktur kuwi kok ora beda karo wong dadi tukang ngêgong, tukang ngêgong kuwi nèk anggone nindakake kuwajibane bênêr, apamanèh sing ngalêmbana, sing ngaruh-aruhi bae iya ora ana, sabab bênêre kuwi dianggêp wis mêsthine, nanging nèk kaliru sathithik bae upamane anggone nabuh gong kasèp sasêkon bae, lha kuwi kalakon dipisuhi ngalor ngidul, malah nèk ora kabênêran, kalakon disawat susur tlèdhèke têmênan. Mêngkono uga pangkat up rêdhaktur, nèk panindaking pagaweane bênêr, iya dianggêp kayadene wis mêsthine, nanging nèk ana kalirune sathithik bae, jênênge sida rêsik pêcêrèn têmênan. Kaya ta unimu mau: wiwitane mêtu, basane kalawarti sajak nyara Sala cêkèk, nanging suwe-suwe basane banjur suda bêcike. Lho, sabab-sababe kuwi mangkene: layang kabar utawa kalawarti kuwi sing ngarang wiwitane iya mung para redhakture bae, dadi karang-karangane iya bisa ajêg, suwe-suwene ana priyayi sing krêsa mrêlokake ambantu karangan, kang agawe ènthènging pagaweane up rêdhakture, nanging kadhang kala iya sok agawe susahe up rêdhakture mau, awit sakèhing priyayi sing padha krêsa ambantu karangan mau, ora kabèh padha ahli ngarang, lan wêwatêkane iya warna-warna, ana sing lêga panggalihe yèn karangane [ka...]

--- 530 ---

[...rangane] diowahi, ana sing dadi jèngkèl, malah ana sing mêtu dadi lêngganan, marga ora dipacak karangane, lan sapiturute. Kajaba kuwi kowe aja kalalèn, carane ngarang siji-sijining wong kuwi beda-beda, up rêdhaktur ora bisa mêksa supaya ngarang cara awake, dadi pamacake karangan-karangan saka jaba kuwi sabisa-bisa iya dilugokake, sing diowahi ya mung sing prêlu-prêlu bae, mulane tumraping basane iya ora bisa ajêg bêcike kaya dene basa Surakarta, wis, samene bae dhisik, liya dina padha dibanjurake.

Kabar Warni-warni

Pêthikan saking Sêrat-sêrat Kabar Sanès

Sarèhning kathah tiyang ingkang dèrèng mangrêtos dhatêng bab wontêning barang kina, parentah amradinakên sêrat sêbaran, mratelakakên bilih barang-barang kina ingkang agêng ajinipun kêdah têtêp manggèn ing Indhia utawi kasimpên wontên ing gêdhong museum ingkang sagêd dipun dhatêngi ing ngakathah. Mila sintên ingkang manggih barang kina kêdah dipun lapurakên dhatêng Oudheidkundige Dienst. Parentah nyadhiyani ganjaran arta dhatêng tiyang ingkang manggih, lan bilih pinanggihing barang wontên pasitèning parentah, ingkang manggihakên angsal ganjaran sapalihipun, nanging parentah inggih botên kawratan amaringi palilah wêdaling barang kina wau saking tanah Indhia, bilih migunani tumrap museum liya nagari, tuwin botên nêrak wigatosing museum. Wêdaling barang ingkang dipun anggêp kalêmpakaning barang Bataviaasch Genneootschap, ingkang tanpa palilahing pangagênging dhepartêmèn pangajaran, mawi ginantungan paukuman.

Para mudha tilas murid Taman Siswa ing Ngayogya mêntas sami kêmpalan, prêlu ngrêmbag badhe ngêdhêgaken pakêmpalan, kalampahan sagêd ngadêg, kanamakakên P(ersatoean) B(ekas) M(oerid) T(aman) S(iswo). Saha wiwit benjing wulan ngajêng punika badhe ngêdalakên sêrat wulanan kanamakakên: Subur.

Wontên pawartos, lotre agêng Jang Seng Ie, badhe kasade wiwit tanggal 29 wulan Mèi ngajêng punika.

Awit saking kaparêngipun parentah, ting[4] taun punika badhe ambikak pamulangan Walandi andhap 15, pamulangan tiyang siti klas kalih 100, pamulangan dhusun 400. H.I.S. tuwin Sêkakêl 12, Milo 2. Pamulangan Milo kêkalih wau, ingkang satunggal wontên ing Pêkalongan, satunggalipun dèrèng tamtu. Kajawi punika ing Japara dipun wontêni kursus ngukir tuwin pamulangan patukangan, ingkang mawi dipun sadhiyani panggenan kangge lare-lare Eropah.

Nalika dintên Kêmis tanggal kaping 18 April 1929 tiyang ing dhusun Banggi (Rêmbang) amanggih jabang bayi èstri nêmbe lair wontên ing galêngan sabin, jabang bayi wau pinanggih taksih gêsang, nandhang tatu kaprênah ing suku tuwin gulu kiwa katêdha sêmut, pulisi ingkang wajib lajêng anindakakên madosi biyungipun jabang bayi. (L. 621).

Pangadilan landrad ing Bandhung mêntas ngrampungi prakawisipun pasakitan ingkang kadakwa mêndhêt sêsupe agêm dalêm Kangjêng Gusti Pangeran Adipati Arya Mangkunagara ing Surakarta, ingkang ical wontên ing Bandhung. Pasakitan kaukum kunjara sataun.

Lulus iksamên dhoktêr Indhia perangan kapisan ing Stovia, Mas Mulyataruna, asli saking Pakualaman, Ngayogya.

Katêtêpakên nyambut damêl wontên pamulangan luhur dhoktêr ing Batawi, Dr. Sarjita.

Tuwan W.R. Supratman, ingkang ngarang kidungan Indonesia Raja inggih punika kidunganing kaum kabangsan, tampi sêrat saking Prof. Haushoven ing Munchen tuwin Mr. Walter Book Coy ing New York, sami nêdha palilah badhe mrêtal kidungan wau ing basa Jêrman, Inggris tuwin Prancis, sêtudhèn-sêtudhèn ing Cairo sampun mrêtal kidungan wau ing basa Mêsir tuwin Arab.

Kala ing dintên Ahad tanggal 14 wulan punika ing gêdhong P.N.I. ing Batawi wontên parêpatan, prêlu nêtêpakên manunggilipun pakêmpalan-pakêmpalan kopêrasi ing Batawi, ing ngriku ugi ngrêmbag badhe ngawontênakên konggrès kangge miyarakên pakêmpalan-pakêmpalan kopêrasi ing panggenan sanès-sanèsipun, kintên-kintên konggrès wau badhe wontên ing wiwitaning wulan Agustus. Ingkang dados lid kumisi Tuwan Mr. Sartana, Tuwan Tamrin tuwin sanès-sanèsipun.

--- 531 ---

Lulus kandhidhat iksamên perangan wiwitan, ing pamulangan luhur pangadilan, Mas Mulyadi Dwijadarma, Mas Ibrahim, Radèn Supangkat.

[Grafik]

R.A.A.A. Jayadiningrat.

Ing sarèhning kapal Prancis ingkang nglangkungi Singgapura botên wontên panggenan, kala tanggal 24 wulan punika, panjênênganipun Radèn Adipati Arya Ahmad Jayadiningrat sawêg bidhal dhatêng Eropah, nitih kapal Sibajak saking Tanjungpriuk, lan kawartosakên malih bilih tindakipun wau botên nyèlèhakên padamêlan anggèning dados warga gêdhêlêgirdhê rad kawula. Sêsampunipun anjênêngi konprènsi wontên ing Geneve, saking kaparêngipun parentah kaparêngakên lajêng dhatêng nagari Walandi, Jêrman tuwin Ostênrik, prêlu supados nyatitèkakên dhatêng wontêning tatanan golongan kaum têngahan ing bab among dagang tuwin panggaotan, punapa dene cara-cara ingkang tumindak tumrap golongan kaum têngahan ing ngrika.

Pangadilan rad pan yustisi ing Batawi mêntas ngrampungi prakawisipun dakwa băngsa Pormosah nama Tai Cho So, prakawis ngintunakên morpini pêtêng. Dakwa kaukum kunjara 2 taun tuwin dhêndha f 5000.-.

Wontên pawartos, N.I.S. anyondhongi prajangjianipun S.S. miturut tatanan enggal, ing margi Surakarta-Ngayogya. Wiwit tanggal 1 Januari 1930 sadaya sêtatsiun ing tanah Jawi botên migunakakên loncèng sasmita angkating sêpur malih.

Konggrès B.O ngajêng punika badhe manggèn ing Bandhung, waragading konggrès badhe kasanggi pang B.O. ing Bandhung.

Kala dintên Ngahad kêpêngkêr P(enoeloeng) K(esangsaran) O(emoem) ing Batawi, adamêl parêpatan umum, manggèn ing gêdhong H.I.S. Muhamadiyah ing Kêmayoran. Ingkang sami rawuh kirang langkung priyantun 150, wosing rêmbag, angudi murih P.K.O. sagêd majêng.

Wontên pawartos, pulisi sampun sagêd nyêpêng băngsa Tionghwa satunggal tuwin tiyang siti tiga, sadaya sami kenging panggrayangan ingkang anjalari tuwuhing bêbaya latu pintên-pintên panggenan ing Sukabumi.

Wontên sawênèhing tiyang siti nyipêng hotèl Tionghwa ing Batawi, wusana kesah kanthi ambêkta gramapun. Sanès dintên ingkang gadhah hotèl tampi sêrat saking pos, suraosipun kapurih dhatêng ing griyaipun tiyang ingkang mêndhêt barang wau, sorogipun sampun dipun tilar, supados mêndhêti barang-barangipun. Ingkang gadhah hotèl anglêksanani, nanging sarêng dumugi ing griya ingkang dipun purugi, botên wontên barangipun ingkang majaji. Wusana tiyang ingkang nginggatakên gramapun wau kêcêpêng wontên ing Bandhung.

Ing margi antawising Cirêbon Têgal, wontên oto bis langkung lajêng kèndêl wontên sacêlaking têtiyang ingkang sami nyambut damêl wontên ing sabin, lajêng dipun sèrèt minggah dhatêng oto. Têtiyang wau lajêng sami jêlèh-jêlèh nêdha tulung, wusana sami sagêd uwal. Ing bab punika pulisi gadhah pangintên, bilih tindak wau gayutan kalihan bab wèrêkan kuli kontrak.

Pawartos saking Administrasi

Lêngganan nomêr 2195 ing Kêdhunglumbu. f 3.- sampun katampenan, nuwun.

Lêngganan nomêr 3341 ing Ngawèn. f 150.- sampun katampenan, nuwun.

Lêngganan nomêr 803 ing Surabaya. f 150.- sampun katampenan, nuwun.

Lêngganan nomêr 1166 ing Bojong. f 1.- punika tumrap wulan April + Mèi. Dados 2e kl. kirang f 0.50.

Lêngganan nomêr 355 ing Maospati. f 1.50 punika tumrap wulan Marèt dumugi Mèi 29.

Pawartos Wigatos

Pangajêng-ajêngipun administrasi Kajawèn sagêda lêstantun angintuni kalawartinipun dhatêng para lêngganan. Murih kasêmbadaning pangajêng-ajêngipun wau, mugi para lêngganan ingkang dèrèng ambayar rêgining Kajawèn kwartal II lajêng kaparênga ngintunakên.

Adm.

--- 532 ---

Wêwaosan

Pêpisahan 27 Taun

Karanganipun Mw. Asmawinangun ing Jatilawang, Purwakêrta

24.

Suraosing sêratipun Tuwan Hèldhêring ingkang kados makatên wau saèstu damêl bingahing manahipun Prang tuwin Idhah, nanging damêl prihatosing manahipun Atmadi. Sarta saya cêlak kalihan bidhalipun Tuwan Hèldhêring, prihatosing manahipun sangsaya kêtingal cêtha, ngantos damêl kêndhoning pasinaonipun. Salêbêtipun maos utawi ngapal-apalakên asring-asring mandhêg sarta lajêng adhêlêg-dhêlêg ngantos dangu, ngèmpêri kadosdene sawêg kamitênggêngên makatên, malah asring-asring lajêng kalajêng dados ambrêbês mili. Sampun wongsal-wangsul Prang tuwin Idhah nglipur, nanging tanpa damêl.

Ing sawênèhing dintên watawis jam satêngah gangsal sontên, Atmadi ngadêg piyambakan wontên sangandhap pêlêm ing sawingkingipun griya, ulatipun suntrut, tanganipun sidhakêp, ngèmpêri kadosdene tiyang ingkang sawêg nandhang prihatos sangêt, ngantos dangu tansah ngadêg anjêjêr, botên mobah botên mosik, namung alisipun kemawon ingkang tansah minggah mandhap botên kèndêl-kèndêl, mracihnani bilih sawêg anggagas-gagas satunggalipun prakawis ingkang nyêdhihakên manahipun.

Kacariyos Prang, kala sumêrêp kawontênanipun Atmadi kados makatên wau ngraos botên sakeca ing manah, enggal nyêlaki saha takèn: Kowe lagi apa, Di.

Atmadi mangsuli: Ora apa-apa.

Yèn ora apa-apa ayo padha dolan mênyang plabuhan, jare ing sore iki ana kapal api têka.

Aja dadi atimu Prang, aku ora bisa, aku ora kapenging dolan.

Ora ngono Di, dak sawang-sawang kowe têka tansah susah bae kuwi kang dadi sababe apa.

Sajroning limalas dina iki kowe wis takon marang aku mangkono ping pira, Prang.

Iya Di, aku pancèn wis rumasa dhewe, dhasar wis ping ora karu-karuwan, nanging eman-eman, dene sabên aku takon, wangsulanmu ora bisa marêmake atiku, dadi saiki aku kêpêksa takon mangkono manèh.

Aku ora bisa, Prang, nganakake wangsulan kang marêmake atimu.

Wong mung arêp ditinggal papah sataun bae kok nganti kaya mangkono susahmu.

Atmadi kèndêl kemawon, malah lajêng nêbihi, kesah dhatêng panggenan sanès. Prang enggal wangsul, mêndhêt buku ing kamaripun, sarta dipun waos wontên ing latar, dados botên saèstu kesah dhatêng plabuhan, jalaran Atmadi kaajak botên purun.

Miturut ungêlipun sêrat Tuwan Hèldhêring badhe dhatêng Sêmarang ing tanggal 20 wulan Mèi. Yêktos, sarêng dhawahing tanggal ingkang kasêbut ing nginggil, watawis jam satêngah nêm tuwan tuwin nyonyah dhatêng, Bok Sura botên kantun. Sêsampunipun sami adus lan santun pangangge tuwan tuwin nyonyah lajêng sami lêlinggihan wontên ing èmpèr ngajêng kalihan Tuwan Harting jalêr èstri, Prang, Idhah tuwin Atmadi ugi kêmpal wontên ing ngriku, sadaya kêtingal sami bingah, namung Atmadi piyambak ingkang botên. Tuwan tuwin Nyonyah Hèldhêring ugi sumêrêp dhatêng prakawis wau, nanging rewa-rewa botên mangrêtos kemawon.

Enjingipun Tuwan tuwin Nyonyah Hèldhêring mlampah-mlampah, Prang, Idhah tuwin Atmadi sami tumut. Kala samantên Tuwan Hèldhêring takèn dhatêng Atmadi, têmbungipun: Di, kowe mêsthine wis krungu kabar yèn aku arêp prêlop mênyang nagara Walănda.

Atmadi mangsuli: Inggih.

Lha, kowe, upama kèri ana Sêmarang kene gêlêm apa ora.

Kula andhèrèk kemawon.

Sukur yèn mangkono. Maune aku iya anduwèni gagasan: kowe uga arêp tak jak, nanging barêng dak pikir-pikir kakehên wragad.

Atmadi kèndêl kemawon, Tuwan Hèldhêring takèn: Lha, wiwit wingi dak sawang-sawang kowe têka kaya wong susah bae kuwi sababe apa.

Atmadi mangsuli: Inggih amargi saking tindak panjênêngan dhatêng nagari Walandi punika.

Êlo, aku ana nagara Lănda rak mung sataun, besuk sabaliku saka kana bakal kêtêmu manèh.

Inggih, kula piyambak ugi sampun mangrêtos. (Badhe kasambêtan)

--- [0] ---

[Iklan]

--- [0] ---

[Iklan]

 

---

1	amratelakakên. (kembali) amratelakakên.
2	mangkono. (kembali) mangkono.
3	murinani. (kembali) murinani.
4	ing. (kembali) ing.